Download
1 / 52
530 likes | 909 Views
N azwa szkoły: Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Krobi ID grupy: 97/84_P_G1 Opiekun: mgr Agata Patycka Kompetencja: Przedsiębiorczość Temat projektowy: Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki rynkowej Semestr V Rok szkolny: 2011/2012. Gospodarka rynkowa.
E N D
Nazwa szkoły: Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w KrobiID grupy: 97/84_P_G1Opiekun: mgr Agata PatyckaKompetencja: PrzedsiębiorczośćTemat projektowy: Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki rynkowejSemestr V Rok szkolny: 2011/2012
Gospodarka rynkowa Gospodarka rynkowa jest systemem bardzo złożonym. Składa się ona z milionów różnych podmiotów, jak gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, instytucje finansowe, administracja państwa oraz władze lokalne. Gospodarka rynkowa jest to gospodarka, w której zasadniczym regulatorem procesów gospodarczych jest samoczynnie działający rynek czy też mechanizm rynkowy, a własność czynników produkcji ma charakter prywatny.
Definicja przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo to niezależna jednostka gospodarcza, wyodrębniona pod względem ekonomicznym, techniczno-organizacyjnym i prawnym utworzona w celu trwałego, zarobkowego zaspokajania potrzeb osób trzecich na rynku. Kierownictwo tej jednostki podejmuje decyzje samodzielnie i na własne ryzyko. Jest ono podstawowym ogniwem życia gospodarczego i bez względu na formę własności i strukturę organizacji, charakteryzuje się:-celem działalności-odrębnością ekonomiczną-odrębnością prawną-odrębnością organizacyjną-wyodrębnieniem obszaru, na którym jest zlokalizowane.
Cel działania przedsiębiorstwa Celem każdego przedsiębiorstwa jest zysk. Wynika on z trafnego wyboru rodzaju działalności, odpowiedniej wielkości produkcji, doboru nowoczesnych metod oraz dobrego zarządzania firmą. Osiąganie zysku ma szczególne znaczenie w przedsiębiorstwach, które zaczynają swoją działalność, natomiast niewielkie znaczenie ma zysk w przedsiębiorstwach publicznych i samorządowych.
Do prowadzenia działalności gospodarczej niezbędna jest współpraca z innymi firmami. Dobór odpowiednich partnerów do współpracy jest jednym z warunków powodzenia własnej firmy. W gospodarce rynkowej działają przedsiębiorstwa, które można wyodrębnić, przyjmując różne kryteria klasyfikujące. Mogą je stanowić: • formy własności, • pozycja rynkowa, • wielkość, • przedmiot prowadzonej działalności, • sposób zintegrowania zakładów, • geograficzny obszar działania, • poziom technologiczny.
Podział przedsiębiorstw Przedsiębiorstwa ze względu na formy własności firm dzieli się na: • sektor publiczny i • sektor prywatny.
Sektor publiczny Sektor publiczny jest częścią gospodarki, która zajmuje się dostarczaniem dóbr i usług dla państwa i obywateli. Jego działalność ma zastosowanie na poziomie państwowym, regionalnym oraz lokalnym. Aktywność sektora publicznego opiera się przede wszystkim na zapewnieniu obywatelom opieki socjalnej, gwarantowaniu bezpieczeństwa narodowego i planowaniu zagospodarowania przestrzeni. Do sektora publicznego zalicza się wszystkie jednostki organizacyjne, w których własność Skarbu Państwa lub samorządu ma udział większy niż 50%.
Sektor prywatny Sektor prywatny jest pojęciem określającym część gospodarki narodowej, która nie jest finansowana ani kapitałem państwowym ani samorządowym. Innymi słowy są to przedsiębiorstwa oraz organizacje gospodarcze, które należą do rąk prywatnych. Wyróżnia się tu własność: • prywatną osób fizycznych, czyli własność rzemieślników, prywatnych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej; • prywatną osób prawnych, czyli własność spółdzielni, spółek posiadających osobowość prawną i organizacji społecznych oraz • zagraniczną, czyli własność osób fizycznych i prawnych mających siedzibę poza granicami Polski.
Osoba fizyczna a osoba prawna Osoba fizyczna w rozumieniu prawa jest to każdy człowiek, który po urodzeniu nabywa osobowość prawną, czyli podlega obowiązującemu prawu. Osoba prawna jest to jednostka organizacyjna dysponująca zespołem ludzi do realizowania określonych celów, której przepisy prawa przyznają osobowość prawną. Przysługują jej prawa i obowiązki zawarte w kodeksie cywilnym i kodeksie karnym.
Podział przedsiębiorstw • Ze względu na przedmiot działalności na: • przemysłowe, • handlowe, • transportowe, 2. Ze względu na liczbę jednostek zakładowych na: • jednozakładowe, • Ze względu na wielkość mierzoną liczbą zatrudnionych na: • mikroprzedsiębiorstwa - zatrudniające poniżej 10 pracowników, • małe - zatrudniające do 50 osób, • średnie - od 50 do 250 pracowników, • duże - powyżej 250 pracowników.
Podział przedsiębiorstw Podstawowymi rodzajami przedsiębiorstw są: przedsiębiorstwo państwowe, spółdzielnia i spółka. Przedsiębiorstwo państwowe jest to podmiot gospodarki, w którym dominuje Skarb Państwa. Funkcjonuje ono głównie w dziedzinach o znaczeniu ogólnopaństwowym, a ich działalność jest nastawiona na zysk. Spółdzielnia to dobrowolne zrzeszenie, które w interesie swoich członków prowadzi działalność gospodarczą. Posiada ona własne fundusze, działa na korzyść członków i środowiska, w którym funkcjonują i posiada osobowość prawną. Spółka jest to podmiot gospodarki działający na podstawie umowy, na mocy której wspólnicy zobowiązują się do prowadzenia działalności gospodarczej. Spółka należy do jednego lub więcej właścicieli, a głównym celem jej działalności jest zysk.
Proces gospodarczy przedsiębiorstw i jego elementy W formie gospodarczej przedsiębiorstw najczęściej wyróżnia się działalność o charakterze: - przemysłowym - budowlanym - usługowym - handlowym.
Działalność przemysłowa Działalność przemysłowa – polega na wydobywaniu zasobów naturalnych lub ich przetwarzaniu w wyroby, które zaspokoją pośrednio lub bezpośrednio potrzeby konsumentów. Do faz procesu gospodarczego należą 1. Zaopatrzenie (zakup) 2. Produkcja wyrobów 3. Zbyt (sprzedaż)
Działalność budowlana Działalność budowlana – zajmuje się wznoszeniem budynków i budowli poprzez wykorzystywanie różnego rodzaju prac (robót). Fazy procesu grupowego stanowią 1. Zaopatrzenie (zakup) 2. Projektowanie prac i ich wykonawstwo 3. Oddanie obiektów do użytkowania
Działalność usługowa Działalność usługowa - obejmuje wszelkie czynności świadczone w procesie zaspokajania potrzeb. Elementami procesu gospodarczego są 1. Zaopatrzenie (zakup) 2. Produkcja i świadczenie usług
Działalność handlowa Działalność handlowa – w szerokim zakresie należy również do działalności usługowej. Jej specyfika polega na pośredniczeniu w wymianie towarów między sprzedającymi a kupującymi. Fazami procesu gospodarczego są 1. Zakup (zaopatrzenie) 2. Magazynowanie 3. Sprzedaż (zbyt)
Przedsiębiorstwa przemysłowe, budowlane i usługowe do procesu produkcyjnego potrzebują określonych przedmiotów pracy, czyli materiałów, które nabywają w drodze zakupu. W przedsiębiorstwie działalność ta nazywa się zaopatrzeniem. ZAOPATRZENIE – ma na celu zaspokajanie potrzeb produkcyjnych przedsiębiorstw i polega na zakupie niezbędnych środków produkcji, głównie materiałów ale również maszyn i urządzeń.
W nowych warunkach systemowych – uwzględniających samodzielność i samofinansowanie przedsiębiorstw, urynkowienie gospodarki i wykształcenie się rynku nabywcy – przedsiębiorstwa muszą mieć zagwarantowaną sprzedaż swoich wyrobów, zapewniając sobie tym samym środki finansowe niezbędne do istnienia i dalszego rozwoju. W gospodarce rynkowej, mając na uwadze działającą konkurencję, sprzedaż wyrobów jest zadaniem wiodącym i stanowi podstawę wszelkich działań w przedsiębiorstwie – wykształcając tym samym jego rynkową i konkurencyjną orientację. ZBYT – w przedsiębiorstwach przemysłowych , budowlanych i innych polega na sprzedaży wytworzonych produktów kolejnym wytwórcom, pośrednikom lub konsumentom.
Przedsiębiorcy mają możliwość uzyskania wsparcia finansowego na rozpoczęcie działalności gospodarczej z następujących źródeł: • kredyty na rozpoczęcie działalności • dotacje z Unii Europejskiej • środki z Powiatowego Urzędu Pracy
Kredyty na rozpoczęcie działalności gospodarczej Taki kredyt uzyskać mogą osoby planujące uruchomienie działalności gospodarczej. Jest to jednak bardzo trudne w realizacji, gdyż banki wyznaczają szereg warunków do spełnienia. Z powodu dużego ryzyka oprocentowanie takich kredytów jest odpowiednio wysokie – ok. 17%.
Dotacje z Unii Europejskiej i Powiatowego Urzędu Pracy O taką dotację na terenie naszego województwa mogą ubiegać się osoby: • zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoby bezrobotne, znajdujące się w szczególnej sytuacji na rynku pracy, • bezrobotne w wieku 50-64 lata, • długotrwale bezrobotne (pozostające w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego), • bezrobotne w wieku 15-24 lata, • niepełnosprawne posiadające aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.
Ponad 90% małych firm wykorzystuje wyłącznie własne środki lub też korzysta z pożyczek rodzinnych (35%) i okazyjnie kredytów złotowych (powyżej 25%). Należy zauważyć, iż ponad 10% firm deklaruje, że w swojej działalności wykorzystuje leasing, a 7% korzysta z innych źródeł takich, jak np. pożyczki z funduszy pomocowych. W grupie przedsiębiorstw średnich ponad 90% firm deklaruje korzystanie ze środków własnych, w drugiej kolejności z kredytu złotowego (42%) oraz leasingu (ponad 17%).
Marketing Planowanie, koordynowanie, i kontrolowanie działań w obszarze koncepcji produktów, cen, dystrybucji i promocji, zapewniających satysfakcję nabywców i osiągnięcie celów przedsiębiorstwa. Definicja sformułowana przez Amerykańskie Stowarzyszenie Marketingu
Marketing – mix 4P Potrzeby klienta Specyficzne kombinacja czterech podstawowych elementów marketingu: Produkt (product) Promocja (promotion) Cena (price) Dystrybucja (place)
Wady Korzyści i wady marketingu Korzyści tworzenie nowych towarów, zapobieganie marnotrawstwu środków rzeczowych, finansowych i ludzkich, obniżka kosztów i ryzyka produkcji, dbałość przedsiębiorstw o potrzeby konsumentów i kreowanie nowych produktów, lepiej zaspokajających nasze potrzeby. sztuczne przyspieszanie tzw. „moralnego” zużycia produktów, tworzenie tzw. nowości pozornych, nadmierne różnicowanie produktów, które dezorientuje konsumentów, zbyt intensywna reklama oraz bogactwo opakowań, które wpływają na zawyżanie cen, zbyt duża ilość opakowań jednorazowych zanieczyszczających środowisko.
Macierz produktów wg metody bcg wysokie Tempo wzrostu sprzedaży niskie wysoki niski Udział w rynku
DYSTRYBUCJA Dystrybucja umożliwia przesunięcie produktów od producenta do ostatecznego nabywcy. Odbywa się poprzez tak zwane kanały dystrybucji.
Rodzaje kanałów dystrybucji Producent Pośrednicy i agenci bezpośredni Hurt krótki długi Hurt Agent Detal Detal Detal Odbiorca (konsument)
MARKA PRODUKTU Nazwa, termin, znak, symbol, wzór lub kombinacja, mająca na celu identyfikację produktu i odróżnienie go od konkurentów. W rozumieniu prawa marka jest znakiem towarowym prawnie zastrzeżonym. Zgodnie z przepisami prawa, znakiem towarowym może być wyraz, rysunek, kolorystyka, forma plastyczna, melodia.
Promocja sprzedaży Stwarza okazje zakupowe, skłaniające nabywców do natychmiastowego zakupu, przez uruchomienie bodźców ekonomicznych. Nazywana bywa też aktywizacją sprzedaży, promocją uzupełniającą czy promocją dodatkową.
Charakterystyka małych i średnich przedsiębiorstw Posługując się pojęciem małego i średniego przedsiębiorstwa, na ogół bierze się pod uwagę firmy, które: • dysponują relatywnie niewielkim kapitałem i zatrudniają niewielką liczbę pracowników; • mają mały udział w rynku, a często ich właścicielem jest osoba zarządzająca ( lub grupa osób), co eliminuje rozbudowane struktury administracyjno-biurokratyczne; • są finansowo i prawnie niezależne od innych podmiotów gospodarczych.
Mała firma Mała firma to podmiot gospodarczy, w którym: • zatrudnionych jest mniej niż 50 pracowników; • roczny przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie może przekroczyć równowartości w złotych 7 mln euro lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec poprzedniego roku obrotowego nie przekroczyła 5 mln euro; • można wyodrębnić niezależność przedsiębiorstwa.
średnia firma Średnie przedsiębiorstwo to firma, w której: • zatrudnionych jest średniorocznie poniżej 250 pracowników, • roczny przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie może przekroczyć 40 mln euro lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec poprzedniego roku obrotowego nie przekroczyła 27 mln euro, • można wyodrębnić niezależność przedsiębiorstwa.
Zalety małych i średnich firm Wśród elementów przewagi konkurencyjnej małych i średnich przedsiębiorstw, głównie tych pierwszych, w porównaniu z większymi konkurentami na wyróżnienie zasługują: • prostota struktur organizacyjnych, • szybsze wprowadzanie podjętych decyzji, • bliski kontakt z personelem, • utrzymywanie przez kierownictwo firmy bezpośredniego kontaktu z klientem.
Zalety małych i średnich firm • Przedsiębiorstwa z sektora MSP wzmacniają konkurencję przez co stają się istotnym czynnikiem utrzymywania cen wyrobów na odpowiednio niskim poziomie. W konsekwencji wpływają na konkurencyjność gospodarki danego kraju na rynkach międzynarodowych. • Należy zauważyć, iż małe i średnie przedsiębiorstwa łatwiej i szybciej dostosowują się do zmieniających się postaw konsumpcyjnych, które charakteryzują się niebywałą zmiennością, wręcz sezonowością. • Nie można zapominać, iż sektor MSP jest najważniejszym czynnikiem aktywizacji ludności, daje ludziom bezrobotnym możliwość zatrudnienia. Możliwość tą należy rozpatrywać w dwóch aspektach. Z jednej strony bezrobotny może stać się pracownikiem, a z drugiej, może sam założyć firmę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej.
Zalety małych i średnich firm • Mówiąc o istocie MSP nie można pominąć również pewnej warstwy psychologicznej, socjologicznej. Mianowicie praca w tym sektorze różni się zasadniczo od pracy np. w wielkiej fabryce, z uwagi na bliskie kontakty międzyludzkie, osobisty oraz bezpośredni stosunek pracodawcy do pracowników, a także osobiste kontakty wszystkich zatrudnionych, poczucie szczególnej odpowiedzialności w pracy, identyfikowanie się pracowników z zakładem pracy.
Bariery prawne w rozwoju przedsiębiorczości • Poważną barierą jest niestabilność regulacji prawnych. • Częsta zmiana przepisów (niemożność przewidywania oraz utrudnienia w planowaniu działalności), a przede wszystkim brak dostępu do jednolitych tekstów aktów prawnych, wpływa na niejasność regulacji prawnych. Ponadto są one sformułowane w sposób niejasny, budzący wątpliwości, wymagający stosowania wykładni i interpretacji. Powoduje to, że przedsiębiorcy zmuszeni są do korzystania z pomocy prawnej, co w przypadku najmniejszych firm związane jest z dużymi kosztami.
Bariery prawne w rozwoju przedsiębiorczości • Utrapieniem przedsiębiorców jest vacatio legis. Prowadzenie firmy jest taką działalnością, która powinna być wykonywana zgodnie z przyjętym planem.. Zdarza się że ustawodawca ignoruje kompletnie konieczność wprowadzania okresów przejściowych, w których przedsiębiorcy będą mieli czas na dostosowanie się do nowej sytuacji i akty prawne wchodzą w życie z dniem ogłoszenia, a niekiedy nawet z mocą wsteczną. • Kolejna bariera polega na nadmiernie rozbudowanych kompetencjach aparatu kontrolnego państwa. Aktualnie działa kilkanaście inspekcji, organy kontroli skarbowej, nadzoru budowlanego oraz inne instytucje kontrolne o uprawnieniach branżowych.
