721 likes | 2.71k Views
SANAT ESERİ . Sanat Eseri S üje ile obje arasındaki estetik ilişkiden doğar. Sanat eseri, bir tasarım sonucu ortaya çıkar. Bir tiyatro oyunu, bir heykel, bir tablo, bir müzik parçası vb. birer sanat eseridir. Sanat eserlerini meydana getiren kişilere sanatçı denir.
E N D
Sanat Eseri Süje ile obje arasındaki estetik ilişkiden doğar. Sanat eseri, bir tasarım sonucu ortaya çıkar.
Bir tiyatro oyunu, bir heykel, bir tablo, bir müzik parçası vb. birer sanat eseridir. Sanat eserlerini meydana getiren kişilere sanatçı denir.
Sanat eserini meydana getiren üç unsur vardır : • Sanatçı • Sanat eseri • Sanat eserini anlayıp takdir eden kişiler .
Bir sanat eserinin en temel işlevi, onu izleyen insanda estetik bir duygu oluşturmasıdır. Bu nedenle sanat eseri estetik bir nesne olarak da değerlendirilebilir.
Her sanat eseri aslında özne-nesne ilişkisinden ortaya çıkmış bir bilgidir aynı zamanda. Sanatçı, değişik araçlar kullanarak bir üretimde bulunur. Kullandığı nesne ise var olan her şeydir.
Bu etkileşim sonucunda da ürettiği şey bilgidir, yani bir yapıttır.
Sanat eseri, kendisine yönelen, onu kavrayan ve sonuçta estetik bir haz alan izleyici/dinleyici ile başka bir anlam daha kazanır.
Bir sanat eserinin izleyicisi olan insan da bir takım değerlendirmelerde bulunur ve bu da bir bilgidir. Bu değerlendirmeler, değer atfetme, değer biçme, eleştirme biçimlerinde olabilir.
Sanatçı da filozof ve bilim adamı gibi onu çevreleyen bir dünyada yaşar. Ama sanatçı, bu dünyanın zamana göre değişen özelliklerini anlamlandırmaya çalışarak yarattığı ürünlerde de bu düşüncelerini yansıtır
Örneğin sanat da adalet, eşitlik, sevgi gibi değerlere ilişkin bir takım mesajlar verir, ama bunu felsefenin yaptığı gibi tanımlamaya kalkışmaz, bu kavramlara ilişkin somut durumları yine somut bir eserle ortaya koymaya çalışır.
Bu nedenle sanat bilim ve felsefenin tamamlayıcısı olarak görülebilir
Genel olarak sanat eserinin özellikleri aşağıdaki gibi belirlenebilir:- Her sanat eseri, özgün, kendine ait bir takım özellikleri olan bir insan yaratısıdır.
- Sanat eserine yönelen, onu yorumlayan ve ondan estetik bir zevk alan bir alımlayıcı (izleyici / dinleyici) özneye gereksinim vardır.
Bir eserin biçimi ile anlatmak istediği içerik arasında yakın bir ilişki vardır. İçerik ve biçim birlikte bir anlam taşır. Her ikisi de tek başına bir eseri sanat eseri yapmaya yetmez.
Bir sanat eserinin işlevinin insanda estetik tepkiler doğurması olduğunu belirtmiştik. O eserin sanatçısı tarafından hangi amaçla oluşturulduğu onu izleyen insanda oluşacak tepkiyi doğrudan etkilemez.
Bu durumda sanat eserini şu biçimde tanımlayabiliriz: İnsanlar tarafından oluşturulmuş ve insanda estetik hazlar oluşturma işlevi olan yapıttır.
Sanat eserlerini şöyle sınıflandırabiliriz: • Görsel sanatlar • (resim, heykel, mimari gibi.) • İşitsel sanatlar (müzik) • Sahne sanatları (tiyatro, opera) • Edebiyat (roman, öykü, şiir gibi.).
Sanat Eserinin Özellikleri • Sanat eseri kişiseldir. Yani o eseri ortaya koyan kişiden izler taşır. • Sanat eseri yaratıcılık gerektirir. • Sanat eseri estetik kaygıyla üretilir yani yarar amacı güdülmez .
Sanat eseri özgündür; yani eşsiz ve tektir. Yani bir daha eşi benzeri olmayandır . • Sanat eseri evrenseldir. Ortaya konan ürün tüm insanlığın ortak malıdır.
Sanat eseri kalıcıdır. Sanat eserinin bizde uyandırdığı haz hayatımıza etki edebilecek kadar kalıcıdır.
KAYNAKÇA : • www.dersimiz.com • www.felsefesinifi.com • www.google.com ( görseller )
MARİA ATA 11-A 264