Download
1 / 27
270 likes | 447 Views
Ramy kwalifikacji i systemy jakości kształcenia w kontekście współpracy uczelni z pracodawcami. Marek Frankowicz Zespół Ekspertów Bolońskich & Centrum Badań nad Szkolnictwem Wyższym UJ
E N D
Ramy kwalifikacji i systemy jakości kształcenia w kontekście współpracyuczelni z pracodawcami Marek Frankowicz Zespół Ekspertów Bolońskich & Centrum Badań nad Szkolnictwem Wyższym UJ Seminarium „Elementy Procesu Bolońskiego w doradztwie zawodowym dla studentów i absolwentów uczelni wyższych” AGH, Kraków, 11.02.2010
Plan prezentacji Struktura Europejskiej Prestrzeni Szkolnictwa Wyższego: „Czworościan Boloński” (Bologna Tetrahedron) Ramy Kwalifikacji Jakość kształcenia – kontekst europejski Uwagi końcowe
Czworościan Boloński S1: State S4: Society S2: Subject S3: School
Ramy kwalifikacji Koncepcja „ram kwalifikacji” nie jest nowa. Pojawiają się one w odpowiedzi na zapotrzebowanie, szczególnie gdy krajowy lub regionalny system edukacji i/lub szkoleń staje się zbyt skomplikowany lub gdy nie odpowiada na aktualne potrzeby społeczne. Odpowiedniki ram kwalifikacji można dostrzec w średniowiecznych uniwersytetach (porównywalne tytuły bakałarza, magistra i doktora) czy też w cechach okresu średniowiecza (powiązana z kompetencjami hierarchia zawodowa).
Ramy kwalifikacji W czasach obecnych, w związku z procesami globalizacji, coraz większą rolą uczenia się przez całe życie coraz większą dynamiką rynku pracy, wzrasta zainteresowanie rządów i rozmaitych organizacji, uporządkowaniem różnych typów edukacji i szkoleń.
Ramy kwalifikacji Na poziomie krajowym główne powody tego zainteresowania to (wg Colesa): ustanowienie krajowych standardów w obszarze edukacji i szkoleń, promowanie jakości edukacji i szkoleń, tworzenie systemu koordynacji i porównywania kwalifikacji, rozwijanie narzędzi i procedur ułatwiających dostęp do kształcenia, przemieszczenie się osób uczących się pomiędzy różnymi instytucjami (krajami), uznawanie dotychczasowych osiągnięć i progresję kształcenia.
Ramy kwalifikacji W każdym kraju i sektorze istnieją implicite struktury (ramy) kwalifikacji. Są to zbiory istniejących w danych systemach edukacji i szkoleń dyplomów, świadectw i certyfikatów. Ramy te mogą być wyłącznie deskryptywne, to znaczy służą klasyfikacji funkcjonujących w danym obszarze kwalifikacji. Mogą też być czynnikiem zmian, czyli przybierać charakter instrumentu normatywnego.
Ramy kwalifikacji Ze względu na typ edukacji/szkoleń ramy można podzielić na: akademickie/ogólne, zawodowe, Ze względu na poziom, można je podzielić na: całościowe, bez szkolnictwa wyższego, obejmujące tylko szkolnictwo wyższe.
W Europie: Dwie RÓŻNE bajki: Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (QFHE) Europejskie Ramy Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (EQF LLL)
QFHE Początek: ok. 2001 Zatwierdzenie: 2005 Deklarowany czas wprowadzenia: 2010 Joint Quality Initiative Deskryptory Dublińskie QFHE – wprowadzane w krajach uczestniczących w Procesie Bolońskim (46 krajów)
Deskryptory dublińskie opierają się na następujących elementach: wiedza i rozumienie, wykorzystywanie w praktyce wiedzy i zdolności rozumienia, ocena i formułowanie sądów, umiejętności komunikacji, umiejętności uczenia się.
EQF LLL Wprowadzane w krajach Unii Europejskiej Dotyczą całego systemu edukacji i szkoleń W szczególności: EQF nie zastępuje ram krajowych czy sektorowych, EQF nie ma na celu harmonizacji, EQF nie definiuje nowych kwalifikacji.
EQF – kategorie deskryptorów Wiedza Umiejętności Kompetencje Uwaga: w Polsce lansuje się nazewnictwo Wiedza Umiejętności Postawy
Krajowe Ramy Kwalifikacji 2 sytuacje Istniały przed QFHE i EQF LLL Wprowadzane w związku z powstaniem QFHE i/lub EQF LLL Czasami „pole bitwy” między sektorem szkolnictwa wyższego a innymi sektorami (zwłaszcza szkoleń zawodowych)
Działania prowadzone w Polsce „QFHE”: Prace Grupy Roboczej ds. KRK dla szkolnictwa wyższego (w ramach projektów MNSzW) od 2006 „QF LLL”: Projekt systemowy MEN od 2008
KRK dla szkolnictwa wyższego Zespół pracujący nad KRK: Grupa Robocza (eksperci) Przedstawiciele PKA i RGSzW „Obszarnicy” Obszary proponowane w Polsce Nauki ścisłe Nauki przyrodnicze Nauki humanistyczne Nauki społeczne Nauki rolnicze Nauki medyczne Nauki o sztuce Nauki techniczne
Prace „obszarników” Komentarz do deskryptorów dublińskich Opis efektów uczenia się dla obszaru Punktacja ECTS Ogólne zasady walidacji Ew. profile Przykładowe uszczegółowienie dla dyscypliny i/lub kierunku studiów Terminologia/słowniczki dla obszaru Piśmiennictwo dla obszaru
Przykładowe uszczegółowienie dla dyscypliny i/lub kierunku studiów Określenie efektów uczenia się Zalecane metody walidacji Mobilność pionowa, w tym: Czy rozróżniać dyplomy II stopnia? Wielodyscyplinarność Zalecenia dotyczące wymagań kadrowych Wskazówki dotyczące standardów akredytacji
KRK dla uczenia się przez całe życie Projekt systemowy MEN 10.2008 – 12.2009 PO KL 3.4.1 14 ekspertów Obsługa: IBE i Fundusz Współpracy Zakres prac: propozycja struktury Polskich Ram Kwalifikacji, badania pilotażowe w wybranych sektorach, propozycje systemu walidacji etc. Strona www.krk.org.pl
Jakość kształcenia Zewnętrzne systemy zapewniania jakości Audyt instytucjonalny Ocena programów studiów Uwaga: „Wahadełko jakości” Wewnętrzne systemy zapewniania jakości Duża różnorodność Na ogół – brak sztywnych reguł budowy takich systemów; są jedynie wskazówki/ zalecenia „Primum non nocere”…
Zagadnienie jakości kształcenia Jakość jako wyjątkowość. Jakość jako doskonałość. Jakość jako funkcjonalność (fitness for purpose). Jakość jako korzystny stosunek wartości do ceny (value for money). Jakość jako transformacja.
European Standards and Guidelines Polityka oraz procedury zapewnienia jakości Zatwierdzanie, monitoring oraz okresowy przegląd programów oraz ich efektów Ocenianie studentów Zapewnienie jakości kadry dydaktycznej Zasoby do nauki oraz środki wsparcia dla studentów Systemy informacyjne Publikowanie informacji
Czworościan Jakościowy S1: State Przepisy krajowe S4: Society Zatrudnialność Społeczeństwo obywatelskie S2: Subject Efekty uczenia się i ich ocenianie S3: School Kadra, zasoby, informacja
Uwagi końcowe Pierwsze Prawo Mentata: Nie można zrozumieć procesu przez zatrzymanie go, trzeba się do niego włączyć i płynąć razem z nim Najlepszym sposobem przewidzenia przyszłości jest tworzenie jej Powiedzenie chemików: „If you’re not part of the solution, you’re part of the precipitate”
