KOSZALIŃSKI SYSTEM OCENY SZKÓŁ KATEGORIA : GIMNAZJA

1. KOSZALIŃSKI SYSTEM OCENY SZKÓŁKATEGORIA : GIMNAZJA WYDZIAŁ EDUKACJI 2004

2. K o s z a l i ń s k i S y s t e m O c e n y S z k ó ł - G I M N A Z J A Ostatnie lata funkcjonowania oświaty potwierdziły zasadę nieuchronności zmian. Założenie, że są rzeczy stałe, które nie będą podlegały modyfikacji, zmianom jakościowym, jest z góry skazane na niepowodzenie. Takie myślenie nie potwierdza się w praktyce w przypadku naszych placówek oświatowych. Towarzysząca środowisku pedagogicznemu świadomość dobrze pojętej rywalizacji, przekładającej się na ofertę edukacyjną, skoncentrowanie się na uczniu, który we wszystkich sferach traktowany jest podmiotowo jako odbiorca usług edukacyjnych, już zaczyna przynosić efekty jakościowe. Szkoły mimo obowiązującej rejonizacji i konieczności wywiązania się z realizacji obowiązku szkolnego zabiegają o to, by rodzice, a w konsekwencji uczeń świadomie i z pełnym przekonaniem wybrał właśnie tę szkołę, ponieważ jej oferta jest najlepsza - tutaj znajdę swoje miejsce, będę się czuł bezpiecznie, nauczyciele z tej szkoły najlepiej przygotują mnie do dalszej edukacji, to jest naprawdę moja szkoła. Znalezienie wspólnego punktu w takim myśleniu u ucznia i nauczyciela z tej szkoły są gwarancją wyboru prawidłowej drogi, która doprowadzi do celu, jakim jest sukces bardzo szeroko rozumiany . W pierwszym odruchu oceniamy wizualnie zewnętrzne elementy takie jak wygląd samej szkoły, bazę którą dysponuje, ale istotą rzeczy są ludzie w niej pracujący. Kreatywna postawa lidera - jakim jest dyrektor szkoły, jego pracowników, którzy w trudnej mozolnej pracy w ciągu wielu lat wypracowują pozycję placówki - tworzą jej prawdziwy wizerunek. Stwierdzenie, że Koszaliński system oceny szkół jest kolejnym narzędziem - jak sama nazwa mogłaby wskazywać – tylko do dokonania oceny placówek jest połowiczne, system oceny ma być mechanizmem, tworzącym rynek oświatowy, który powinien być konkurencyjny i będzie wpływał motywująco na środowisko nauczycielskie, a w konsekwencji nastąpi zmiana jakościowa oferty edukacyjnej. Znalezienie sposobu i zastosowanie mierników do oceny pracy szkół, zawsze budzi wątpliwości - czy dany pomiar oddaje rzeczywisty stan. Analizując poszczególne wykresy nie można podchodzić do nich bezkrytycznie. Każda szkoła funkcjonuje w określonym środowisku np. Gimnazjum Nr 2, posiada priorytety wynikające z charakteru placówki np. Zespół Szkół Sportowych - te elementy należy uwzględnić przy odczycie zawartych informacji. Tego rodzaju analiza porównawcza, została dokonana po raz pierwszy w oparciu o obszary, które były konsultowane, a także te, które wskazali dyrektorzy  gimnazjów, są więc Oni także współtwórcami. Wymienione elementy stanowią także o nowatorstwie Koszalińskiego systemu oceny szkół.

3. 1.Wynik sprawdzianu organizowanego prze OKE w Poznaniu – współczynnik łatwości. Egzamin dla uczniów kończących naukę w gimnazjum ma za zadanie sprawdzenie opanowania umiejętności i wiadomości określonych w standardach wymagań egzaminacyjnych z zakresu przedmiotów humanistycznych i z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych. Jest to drugi egzaminem zewnętrznym z którym spotykają się uczniowie. Poziom uzyskanych ocen przez poszczególne szkoły z terenu miasta Koszalina tak jak w przypadku szkół podstawowych wskazuje na ponadprzeciętne wyniki w stosunku do szkół z terenu całego okręgu .

4. 2.Liczba opracowanych i wdrożonych innowacji i programów autorskich w szkole. W szkołach wdrożonych jest szereg innowacje pedagogicznych oraz programów autorskich, które są realizowane w całym cyklu nauczania. Każdego roku obok już realizowanych pojawiają nowe bardzo ciekawe i atrakcyjne propozycje min. klasa dziennikarska, która funkcjonuje w ramach współpracy z Polskim Radiem Koszalin Gimnazjum Nr 6, są zatwierdzone godziny w arkuszu organizacji szkoły dla psychologa. Funkcjonują klasy z rozszerzonymi zajęciami z wychowania fizycznego tzw. sportowe, euroklasy /Gimnazjum Nr 11/, ze zwiększoną ilością jeżyków obcych w tym i realizowanych we współpracy z Instytutem Goethego/ Gimnazjum Nr 5 i Gimnazjum Nr 11/, wprowadzony został język esperanto/Gimnazjum Nr 7/, klasy z językiem francuskim/Gimnazjum Nr 2, Nr 3, Nr 9/, hiszpańskim /Gimnazjum Nr 6/, który w ramach już realizowanej wymiany zagranicznej nauczycieli i uczniów z partnerskimi szkołami z innych krajów w tym i z Hiszpanii, pozwala mieć nadzieję, na osiąganie znaczących efektów w sferze edukacyjnej, jak i kulturowej. Ilość wdrożonych innowacji i programów autorskich waha się od 2 / G Nr 4/ do 19 /G Nr 7/.

5. 3. Liczba zorganizowanych i realizowanych w poprzednim roku szkolnym form zajęć pozalekcyjnych oraz procentowy udział dzieci i młodzieży korzystających z tych zajęć Młodzieży proponuje się szeroki wachlarz zajęć pozalekcyjnych. Z poprzednich analiz wynika iż najpopularniejsze zajęcia obok sportowych to: koła przedmiotowe, komputerowe, j. angielskiego i niemieckiego, gimnastyka korekcyjna. Mimo dużych nakładów przeznaczonych na zajęcia pozalekcyjne - część nauczycieli prowadzi zajęcia społecznie, jak również rodzice dopłacają do zajęć dodatkowych. Czynny udział młodzieży w zajęciach pozalekcyjnych w znacznej mierze pomaga wypełnić racjonalnie czas wolny dzieci i młodzieży popularyzuje wśród nich i pogłębiają pożądaną w edukacji wiedzę, rozwijają zainteresowania, wpływają na poprawę wyników nauczania. W obrębie szkół gdzie są skupiska rodzin niewydolnych wychowawczo, często patologicznych - szkoła poprzez realizację tej formy zajęć może odciągnąć młodzież od spraw podwórka, ulicy gdzie są narażone na niepożądane kontakty. Liczba zorganizowanych form w gimnazjach waha się od 4 do 56 .

6. 4.Udział i realizacja w szkole programów ogólnopolskich, europejskich innych form współpracy z zagranicą. Placówki bardzo aktywnie uczestniczą w realizacji programów nie tylko ogólnopolskich, ale także tych w skali międzynarodowej. Wymiana ze szkołami partnerskimi jest prowadzona od kilku lat. Czas trwania współpracy - wynika najczęściej z długości realizacji samego projektu. Szkoły współpracują z partnerami będącymi członkami Unii Europejskiej, bądź stowarzyszonymi z Unią. W poniższym zestawieniu uwzględnione zostały programy długofalowe i te najistotniejsze z edukacyjnego punktu widzenia. Placówki współpracują : Zespół Szkół Nr 11 /Gimnazjum nr 3/ prowadzi wymianę młodzieży z parnerską szkołą z Templina ( Niemcy ), Gimnazjum Nr 5 - Szkoła partnerska - Gimnazjum Malchin (Niemcy)- wymiana młodzieży, realizowane są wspólne projekty dot. kultury regionu i ekologii. Gimnazjum Nr 6 realizowano dwa europejskie programy edukacyjne Socrates-Comenius z w ramach wymiany z Hiszpanią, Rumunią, Francją).Współorganizowano Międzynarodowy Turniej Miast Partnerskich w Koszykówce Dziewcząt "Koszalin CUP" z Łotwą, Białorusią, Szwecją, Niemcami, Gimnazjum Nr 7 od 1.09.2003 r. współpracuje w ramach programu SOCRATES-COMENIUS z gimnazjum w Portugalii - Pontihna oraz Hiszpanii - Don Benito, Gimnazjum Nr 9 w ramach programu Sokrates Comenius współpracuje ze szkołami w Niemczech ( Schlieben) i Włoszech (Lecce) - tytuł projektu "Energia alternatywna", Zespół Szkół Sportowych, uczniowie szkoły uczestniczyli w zawodach sportowych w Gladsaxe w ramach współpracy z klubem pływackim “Gladsaxe Swim Club”, Zespół Szkół Nr 2 od roku 1999 współpracujemy z szkołami w Niemczech (Stralsund), na Węgrzech (Nagykata) i w Szwecji (Vellinge). Nawiązano kontakty ze szkołą na Ukrainie (Iwano-Frankowsk). W ciągu pięciu lat współpracy zrealizowano dwa projekty w ramach Programu Edukacyjnego Unii Europejskiej Socrates – Comenius.

7. 5.Powszechność dostępu do Internetu oraz liczba uczniów przypadająca na jeden komputer w szkole. Wszystkie nasze szkoły dysponują dostępem do Internetu. W części szkół zarówno uczniowie, jak i nauczyciele mają umożliwiony dostępu do komputerów w innych pomieszczeniach niż pracownie - w przypadku uczniów najczęściej jest to czytelnia w bibliotece szkolnej, nauczyciele w części szkół korzystają z komputerów w pokoju nauczycielskim lub w swoich gabinetach np. pedagodzy szkolni. Oprócz pracowni komputerowej, w przypadku innych pomieszczeń - trudno jest mówić o standardzie wyposażenia, jest to najczęściej uzależnione od możliwości pozyskania dodatkowego sprzętu i własnego pomysłu wyposażenia innych gabinetów. Zrealizowanie rządowych projektów, takich jak: pracownie internetowe w gimnazjach, następnie w szkołach podstawowych, czy ostatnio realizowane biblioteki multimedialne - całkowicie zmieniają obraz naszych szkół w obszarze informatyzacji. Zupełnie innym zagadnieniem jest modernizacja posiadanego sprzętu, który po okresie dwóch najpóźniej czterech lat wymaga dofinansowania w różnym zakresie. I te działania niestety, ale spoczywają już na samych szkołach, a ściślej ujmując na dyrektorach placówek. Liczba uczniów przypadająca na jeden komputer w szkole jest bardzo zróżnicowana, wielkość szkoły /duża liczba uczniów np. G Nr 6/ bezwzględnie wpływa na rezultat pomiaru tego zagadnienia.

8. 6. Promocja szkoły: własna strona www, wydawnictwa okolicznościowe, informatory, publikacje nauczycieli . Marketing od kilku lat jest obecny we wszystkich szkołach. Propozycje szkół w zakresie autoprezentacji z czasem zaczęły stawać się coraz bardziej atrakcyjne w swojej formie. Najwięcej satysfakcji zarówno dzieciom, młodzieży ale i nauczycielom będą dawały te działania, do których zostali włączeni uczniowie /jak miało to miejsce w przypadku np. tworzenia własnych stron www. Właśnie w takich prostych, ale wspólnych działaniach - będzie budziła się więź na linii uczeń – szkoła – nauczyciel. Chęć pokazania się na zewnątrz, zaprezentowania własnego dorobku innym, zmusza do sięgania po najnowsze rozwiązania takie jak wymienione wcześniej strony www, foldery okolicznościowe, informatory dla rodziców przyszłych uczniów placówek, osiągnięcia szkół w formie prezentacji na cd, filmy o historii szkoły /Gimnazjum Nr 11/ plakaty związane z ważnymi wydarzeniami w życiu szkoły. Umiejętne wykorzystanie przez dyrektora i nauczycieli pewnych stałych elementów z życiu szkoły /np. ceremoniału szkolnego, organizacja imprez o szerszym zasięgu, ciekawe inicjatywy skierowane do określonego kręgu odbiorców/ wpływają na pojawianie się i prezentację samych placówek w publikatorach.

9. 7. Współpraca z instytucjami, stowarzyszeniami i organizacjami w realizacji programu profilaktycznego na terenie placówki. W Szkołach realizowane są projekty profilaktyczne we współpracy z bardzo wieloma instytucjami począwszy od Policji, Miejskiej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, TPD, TZN, Straży Pożarnej, Sądu poprzez stowarzyszenia aż po organizacje kościelne. Stąd zakres samej współpracy również jest bardzo szeroki, wskazuje na wielość problemów związanych ze środowiskiem szkolnym. Przy realizacji projektów nauczyciele stosuję różnorodne formy: od prelekcji dla uczniów i rodziców, treningów, kursów, udziału w warsztatach, poprzez udział w badaniach specjalistycznych ujętych w programach profilaktycznych po konkursy, zawody, akcje.

10. 8. Współpraca z uczelniami wyższymi, instytucjami, firmami, i spółkami miasta związana z realizacją programów nauczania i programów autorskich zatwierdzonych przez szkołę. Większość szkół bardzo blisko współpracuje z uczelniami, instytucjami z terenu miasta Koszalina tj. Politechniką Koszalińską, Nauczycielskim Kolegium Języka Angielskiego, Centrum Edukacji Nauczycieli,Muzeum, Teatrem. Jednak zainteresowania i potrzeby nauczycieli przy realizacji programów wykraczają daleko poza nasz region, a także i zagranicę. W wielu placówkach realizowane są programy min.: edukacji obywatelskiej, ekologiczne, o szeroko rozumianym charakterze społecznym we współpracy z odpowiednimi instytucjami.

11. 9. Liczba zorganizowanych przez szkołę imprez kulturalnych, oraz sportowo-turystycznych.  Szkoły to nie tylko miejsca w których uczniowie pobierają naukę, ale stworzono im możliwość bardzo różnorodnej edukacji w tym kulturalnej, sportowej i turystycznej. Bardzo szeroka jest oferta kulturalna szkół. W wielu przypadkach oferta jest skierowana do szerokiego kręgu odbiorców nie tylko własnej społeczności uczniowskiej, ale do rodziców, mieszkańców osiedla czy nawet miasta. Przykładem może być inscenizacja „Dziadów”, która była przygotowana prze uczniów Gimnazjum Nr 3, a wystawiona na deskach Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie. Wszelkiego rodzaju imprezy organizowane w szkołach, przez szkoły - znakomicie integrują środowiska, aktywnie włączają uczniów do uczestnictwa, a w konsekwencji stają się czynnikiem kulturotwórczym /min. spotkania z aktorami Gimnazjum Nr 11/

12. 10.Znaczące sukcesy szkoły w skali województwa i kraju (certyfikaty, nadane tytuły i inne). Wśród wyróżnień , które zdobyły nasze szkoły w mijającym roku najczęściej wymieniane to : certyfikat „Zachodniopomorskiej Szkoły Jakości” : Gimnazjum Nr 3, Gimnazjum Nr 5, Gimnazjum Nr 6, certyfikat „Szkoły z klasą” :Gimnazjum Nr 7, Nr 5, Nr 9 . Dość krótkie sformułowania tych bardzo znaczących sukcesów, kryją w sobie ogrom pracy nauczycieli i dyrektorów poświęconej zdobyciu tych wspaniałych laurów, laurów które same w sobie są świadectwem ponad standardowej jakości.

14. 1. Poziom wykształcenia nauczycieli Prezentowane zestawienie obrazuje poziom wykształcenia nauczycieli posiadających jedne z najwyższych kwalifikacji Daje się zauważyć znaczny wzrost poziomu wykształcenia nauczycieli. Osoby posiadające stopień mgr z przygotowaniem pedagogicznym stanowiły 78% ogółu nauczycieli uczących w szkołach w 2000 roku. Obecnie wartości te stanowią od 73,5 % do 100 % /Zespół Szkół Sportowych-Gimnazjum Nr1/. Uśredniając te dane to w gimnazjach 92,37 % nauczycieli posiada stopień magistra z przygotowaniem pedagogicznym

15. 2. Stopień awansu zawodowego nauczycieli (procentowy udział nauczycieli dyplomowanych do ogółu zatrudnionych nauczycieli). W roku 2000 - "Karta Nauczyciela" wprowadziła stopnie awansu zawodowego nauczycieli, które to różnicują środowisko nauczycielskie pod względem uprawnień oraz przede wszystkim w wysokości uposażenia zasadniczego. Przedstawiamy wykres obrazuje procentowy udział nauczycieli dyplomowanych do ogółu zatrudnionych nauczycieli w szkole z pozostałymi stopniami awansu zawodowego /mianowany, kontraktowy, stażysta/.

16. 3.Doskonalenie zawodowe nauczycieli związane z uzyskaniem dodatkowych kwalifikacji do nauczania nowego przedmiotu. Zmieniająca się sytuacja demograficzna zmusza nauczycieli do podejmowania działań idących w dwóch kierunkach tj. zmianę statusu nauczyciela - podnoszenie stopnia awansu zawodowego, oraz poprzez zdobywanie dodatkowych kwalifikacji do nauczania innego przedmiotu w ramach ukończonych studiów podyplomowych lub odpowiednich form doskonalenia zawodowego. W zestawieniu podana jest liczba nauczycieli z danej placówki posiadających dodatkowe kwalifikacje. Uogólniając dane to ok. 40-50 % nauczycieli zatrudnionych w szkołach posiada kwalifikacje do nauczania drugiego przedmiotu.

17. 4. Liczba uzyskanych w ub. roku szkolnym przez nauczycieli nagród Ministra Edukacji Narodowej i Sportu, Prezydenta Miasta Koszalina, Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty oraz Medalu KEN. Nagrody i wyróżnienia świadczą o jakości pracy nauczycieli. Każdego roku dyrektorzy wnioskują o nagrodzenie swoich najlepszych pracowników. Spośród wszystkich składanych przez szkoły wniosków ok. 40% ogółu wytypowanych nauczycieli jest nagradzanych różnymi wyróżnieniami. Jeżeliby brać pod uwagę nauczycieli nagradzanych przez dyrektorów szkół, to odsetek nagrodzonych prawdopodobnie przekroczyłby 50%.

18. 5.Liczba nauczycieli: egzaminatorów OKE, ekspertów MENiS i edukatorów Analiza zarówno tego kryterium jak i trzech pierwszych z działu II, potwierdza dążenie znacznej części nauczycieli do maksymalnego podnoszenia swoich kwalifikacji – wyznacznikiem tego stanu są także nauczyciele będący egzaminatorami OKE, ekspertami i edukatorami. W gimnazjach liczba: egzaminatorów, ekspertów i edukatorów waha się od pięciu /Zespół Szkół Sportowych-Gimnazjum Nr 1/ do dwudziestu trzech /w Gimnazjum : Nr 9/.

20. 1. Liczba laureatów konkursów i małych olimpiad przedmiotowych. Często spotykane twierdzenie, iż o poziomie nauczania w danej szkole decyduje ilość laureatów, finalistów konkursów, zawsze budziło komentarze. Sukces jest efektem określonych działań, które łatwo poddają się mierzeniu. Zatem, czy rankingi szkół oparte na ilości laureatów różnych nagród i wyróżnień są potrzebne? Zapewne tak, pod warunkiem, że nie będzie to jedyny miernik, który będzie służył opisaniu jakości pracy w placówce. Zdobycie wysokiego miejsca, czy też wyróżnienia bezwzględnie jest to sukces samego ucznia i jego mistrza, a w konsekwencji staje się bardzo pożądanym sukcesem szkoły.

21. 2. Liczba finalistów konkursów przedmiotowych. Ocenianie uczniów przez nauczycieli stanowi swego rodzaju klasowy wewnętrzny ranking. Chęć sprawdzenia się, zmierzenia z rówieśnikami z innych klas i szkół – za sprawą inicjatywy części dyrektorów i nauczycieli – dała możliwość uczestniczenia najmłodszym uczniom naszych koszalińskich szkół w małych olimpiadach przedmiotowych. Bardzo profesjonalne przygotowanie małych olimpiad przez nauczycieli od strony merytorycznej stanowi o wysokiej jakości tego przedsięwzięcia.

22. 3. Liczba laureatów Nagrody Prezydenta Miasta Koszalina wręczonej w ub. roku Wyróżnienie uczniów naszych szkół Nagrodą Prezydenta Miasta Koszalina, stanowi docenienie ogromnego wysiłku jaki ponieśli, by zdobyć jak najlepsze miejsce w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. Ilość wniosków składanych przez dyrektorów szkół o nagrodzenie swoich najlepszych uczniów – świadczy o ogromnych możliwościach zarówno dzieci jak i ich nauczycieli.

23. 4. Średnia ocen - gimnazja. Oceny szkolne to podstawowy wskaźnik postępów ucznia w szkole. Jakość ocen ma bezpośrednie przełożenie na czynniki psychiczne ucznia takie jak samopoczucie , czy nastawienie do pracy szkolnej. Nikt nie lubi być oceniany, dlatego też działania te powinny być prowadzone bardzo rzetelnie, by ocena była sprawiedliwa i wyważona. Uwzględnienie tych elementów ugruntuje prestiż nauczyciela i szkoły. Średnia ocen w koszalińskich szkołach waha się od 3,1 /Gimnazjum Nr 2/ do 4 /Gimnazjum Nr 11/.

24. 5. Frekwencja uczniów w ub. roku szkolnym. Frekwencja - element, który w odniesieniu do pojedynczego ucznia wydaje się nie być aż tak istotnym, takie stwierdzenie można wysnuć z obserwacji i rozmów prowadzanych z rodzicami. Jakże często rodzice z błahego powodu zwalniają swoje dziecko z pojedynczych zajęć, a także bez uzasadnionych przyczyn pozwalają na kilkudniową nieobecność w szkole. W przypadku uczniów gimnazjów frekwencja przekracza znacznie waha się od 81,95% /Gimnazjum Nr 2/ do 98,05%, /Gimnazjum Nr 6/,ale im uczeń jest w wyższej klasie, tym próg ten obniża się bardziej zdecydowanie. Prawie 15 procentowa różnica w zakresie frekwencji ma swoje podłoże w środowisku rodzinnym z którego wywodzą się dzieci.

25. 6. Procentowy udział promocji uczniów w ub. roku szkolnym. W roku szkolnym 2003/2004 odsetek uczniów którzy nie otrzymali promocji wahał się w przedziale od 92,9% do 100% /Zespół Szkół Sportowych-Gimnazjum Nr 1/ . Średnio promocja uczniów we wszystkich gimnazjach w mieście Koszalinie wyniosła 96,88 %.

26. 7. Osiągnięcia uczniów w dziedzinie kultury, sportu Sprawdziany oraz wyniki egzaminów potwierdzają zdobyte i ugruntowane umiejętności naszych uczniów. Obok tych sukcesów na uwagę zasługują także inne umiejętności, które są rozbudzane i kształtowane przez nauczycieli różnych specjalności. Drużynowe i indywidualne sukcesy w tym isportowe uczniów, którzy zajmują czołowe miejsca w różnych dyscyplinach, konkursach, turniejach i konkursach - potwierdzają ogromny potencjał, jakim dysponują młodzi ludzie, świadczą również o znakomitych kwalifikacjach opiekunów, nauczycieli i trenerów. Odpowiednie przygotowanie dzieci i młodzieży przez ich opiekunów, wytrwała mozolna praca gwarantują osiągnięcie sukcesu na różną miarę: czy to przezwyciężenia własnej słabości, doskonalenia siebie, możliwości swojego organizmu, czy też sięgnięcia po zwycięskie laury w rożnego rodzaju współzawodnictwie. Wyniki osiągane przez naszych uczniów pozwalają mieć satysfakcję z osiągnięć w różnych dziedzinach aktywności.

27. 8. Samorząd uczniowski (liczba zorganizowanych imprez w poprzednim roku szkolnym) Uczniowie przejawiają swoją aktywność w różnych dziedzinach życia szkolnego – najaktywniejsi z nich przewodniczą samorządowi uczniowskiemu, który we wszystkich placówkach efektywnie uczestniczy w życiu szkoły. Format i ilość podejmowanych inicjatyw, przedsięwzięć zależą od kreatywności zespołu tworzącego samorząd oraz ich opiekuna, który rozwija i odpowiednio kierunkuje spontaniczność i chęć działania młodych ludzi.

29. 1. Liczba inicjatyw Komitety Rodzicielskiego lub Rady Rodziców związanych z funkcjonowaniem oraz doposażeniem placówki i poprawą warunków lokalowych uczniów. Aktywność Komitetów i Rad Rodziców pozwala upatrywać dopełnienia sukcesów w powodzeniu działań menadżerskich dyrektorów szkół. Liczba inicjatyw jest bardzo duża i waha się od kilkunastu do ponad stu. Rady wspierają placówki finansowo - począwszy od wycieczek szkolnych, doposażenia sal w pomoce, modernizację sprzętu szkolnego po współudział w modernizacji samych obiektów. W wielu przypadkach są to środki bardzo znaczące, a ich wielkość z reguły jest proporcjonalna do ilości uczniów w szkołach

30. 2. Udział rodziców w organizacji imprez szkolnych /liczba imprez z udziałem i przy zaangażowaniu rodziców/  Właściwe relacje pomiędzy rodzicami w tym także reprezentowanymi przez Komitety lub Rady Rodziców a dyrektorem szkoły - decydują o jakości współpracy. Trudno przecenić znaczenie aktywności rodziców na rzecz życia szkoły w każdej sferze. Powszechne stwierdzenie, że szkoła uczy - nabiera innego wymiaru, gdy jest ono i musi być - dopełnione przez sferę wychowawczą, realizowaną we współpracy z rodzicami. Postawa rodziców, ich otwarcie się na szkołę zaangażowanie w sprawy życia szkoły, potrzeby, placówki bezwzględnie przekładają się na pełny proces jakim jest kształtowanie i wychowanie młodego człowieka. Szkoła pozostała jedynym ogniwem, która we współpracy z rodzicami może być szansą na powodzenie działań wychowawczych – choćby wychowanie patriotyczne, czy też wspólne kultywowanie tradycji szeroko rozumianych. Obserwacja zmian w zachowaniu młodych ludzi, pojawianie się nowych zjawisk dotykających dzieci i młodzież - wymaga, by szkoły samorzutnie kierowały swoją ofertę do rodziców, proponowały im rozwiązania, które poprzez wspólne działania pozwolą osiągać pożądane skutki w sferze wychowawczej. Wypracowanie własnej drogi do osiągnięcia właściwych i skutecznych oddziaływań wychowawczych we współpracy z rodzicami stanowi o osiągnięciu dalekosiężnego celu jakim jest wychowanie realizowane w korelacji: szkoła - dom rodzinny.

33. 1. Działalność menadżerska dyrektora – jakość zarządzania placówką. Świadectwem jakości pracy dyrektora jest obraz placówki którą kieruje. Wszyscy dyrektorzy szkół są osobami kreatywnymi, bardzo zaangażowanymi w kierowanie swoją szkołą. Sukcesy jakimi mogą się poszczycić w poszczególnych dziedzinach życia szkoły są zróżnicowane, ich zasadniczym elementem, który wpływa na efekty oraz jakość podejmowanych działań - jest środowisko w jakim funkcjonuje placówka. W jednej szkole sukcesem wychowawczym jest to że uczeń przychodzi na zajęcia; Możliwe to jest dzięki zaangażowaniu wychowawcy, pedagoga którzy umiejętnie poruszają się w problematyce środowisk rodzin patologicznych, a w drugiej szkole - miarą jej sukcesów jest poziom jakość pracy szkoły, przekładający się na np. na zewnętrzne wyniki sprawdzianów czy egzaminów. Jednoznaczna ocena któregokolwiek z dyrektorów nie jest możliwa, ponieważ trudno jest o obiektywną ocenę wszystkich działań dyrektora. Ocena końcowa jest składową, która zawiera w sobie następujące elementy: -    pozyskiwanie środków pozabudżetowych, - racjonalne dysponowanie środkami finansowymi, - właściwe gospodarowanie mieniem, - działalność promocyjna szkoły , współpraca   ze środowiskiem lokalnym i rodzicami, - dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb lokalnego rynku pracy oraz oczekiwań uczniów i rodziców, - sprawność w zarządzaniu szkołą oraz trafność podejmowanych decyzji, - zarządzanie zasobami ludzkimi w tym stwarzanie właściwych warunków do zdobywania przez nauczycieli kolejnych stopni awansu zawodowego, - właściwa polityka : w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli,     zatrudniania pracowników oraz tworzenia prawidłowych relacji pracowniczych, - sukcesy i osiągnięcia szkoły w skali miasta i województwa, - wyniki zewnętrznego pomiaru pracy, szkoły uwzględnia się wyniki raportu pomiaru  jakości pracy szkoły oraz ocenę współpracy dyrektora z organem nadzorupedagogicznego, - wyniki sprawdzianów i egzaminów przeprowadzonych przez Okręgową KomisjęEgzaminacyjną, - struktura organizacyjna szkoły, - współpraca z organizacjami związkowymi, - współpraca z organem prowadzącym w zakresie organizacji imprez miejskich oraz realizacji inicjatyw samorządowych, - wyniki kontroli przeprowadzonych w szkole lub placówce i realizacja zaleceń  pokontrolnych, szczególne osiągnięcia szkoły oświatowej w skali ogólnopolskiej i międzynarodowej.