Donderdag 6 december 2012

1. Kick-off familio Donderdag 6 december 2012

2. KICK-OFF Programma vanavond: 18u30 ontvangst 19u00 intro door Inspinazie 19u30 inleiding door Voka en Deloitte 19u45 praktijkvoorbeeld: Hoe kijkt een overnemer naar mijn bedrijf? 20u30outro door Inspinazie 20u50 start receptie en netwerking 21u45 einde Met dank aan:

3. PLATO? • Het netwerk wordt gedragen door de PLATO-’familie’ • PLATO algemeen management (2 groepen) • PLATOplus(1 groep) • PLATO creativeXchange(1 groep) • PLATO familio (1 groep)

4. Wat? Traject van 1 jaar => 10 sessies in kader van peterschapsproject PLATO Thema’s opgebouwd rond proces overlating van een bedrijf (!! ook aandacht voor emotionele kant van overlating) Inhoudelijke expertise Deloitte en ING Aangevuld met concrete praktijkgetuigenissen en échte voorbeelden

5. Discreet • Overlating/verkoop van bedrijf is gevoelige materie • Daarom: • Geen deelnemerslijsten • Geen foto’s van de deelnemers (wél van de sprekers) • Geen naamvermelding van de deelnemers in publicaties/op websites Wij respecteren uw privacy. U kan volledig vrijblijvend deelnemen aan het traject, ook al bent u nog niet van plan om over te laten of te verkopen.

6. Programma? • Kick off donderdag 6/12/2012 • Sessie 1 donderdag 31/1/2013 om 18u30: • Waardebepalingen en een optimale boekhoudkundige organisatie van de kmo • Sessie 2 donderdag 28/2/2013 om 18u30 : • Ben ik emotioneel klaar voor een overdracht van mijn familiebedrijf? • Sessie 3 donderdag 28/3/2013 om 18u30: • Verkoop aan derden en management buy-out/buy-in • Sessie 4 donderdag 25/4/2013 om 18u30: • Juridische en fiscale aandachtspunten bij het vererven van een familie-onderneming • Sessie 5 donderdag 30/5/2013 om 18u30: • De overdracht binnen de familie, met volgende onderwerpen: schenken, verkopen, holdingstructuren en fiscaliteit

7. Programma? • Sessie 6 donderdag 27/6/2013 om 18u30: • Financiering van de overdracht van een familiebedrijf, zowel aan derden als binnen de familie • Sessie 7 donderdag 26/9/2013 om 18u30: • Hoe zien onze beleidsmakers de overdracht van een kmo, nu en in de toekomst? • Sessie 8 donderdag 31/10/2013 om 18u30: • De nazorg na de verkoop van mijn kmo: beleggen en investeren, klassieke vermogensplanning, emigreren, investeren in onroerend goed • Sessie 9 donderdag 28/11/2013 om 18u30: • De nazorg na de overdracht van mijn kmo binnen de familie: beheerstructuren – conflictmodellen, familiale charters, aandeelhoudersovereenkomsten, actief blijven of op pensioen gaan? • Slotsessie 10 vrijdag 6/12/2013

8. Partners • Inhoudelijk ondersteuning:

9. Vragen? • Nog vragen? Opmerkingen? Bezorgdheden? • Met de steun van:

11. Overnames: mijn ervaringen PLATO Familio 6 december 2012 Peter Van Biesbroeck

12. Waarom PLATO Familio ? • Nieuwe directeur van Voka - KvK arr. Leuven sinds 1 jaar • Nieuw strategisch plan voor de Kamer 2012-2014 • Dienstverlening en projecten in elke fase van de levenscyclus van een onderneming • Pre-starters • Starters • Groeibedrijven • Continuïteit van ondernemen • Einde van een onderneming

13. Waarom PLATO Familio ?

14. Waarom PLATO Familio ? • Tekort in het aanbod van de Kamer : continuïteit van de onderneming • Gezien onze regio vooral bestaat uit middel grote tot grote kmo’s en vaak familiebedrijven • Ons aanbod verrijken met een peterschapsproject rond continuïteit van familieondernemingen: PLATO Familio

15. Overnames, mijn ervaringen • Mijn carrière voor de Kamer : • 21 jaar bij AB-InBev • 12 jaar in marketing departement • 4 jaar directeur directe distributie België • Eigen distributienet naar Horecaklanten • Uitbouw eigen distributie van 23 % naar 35 % • Overname van 32 onafhankelijke bierhandelaren • 4 jaar verkoopdirecteur Horeca België • Gestopt in 2007

16. Overnames : mijn ervaringen • Belangrijkste ervaringen : • Tijdig nadenken en bespreekbaar maken • Juiste keuze maken voor de toekomst • Emotioneel proces!! • Valorisatie als overnemer of als overlater • Overname proces • Wat na de ‘deal’?

17. Overnames : mijn ervaringen • Tijdig nadenken en bespreekbaar maken • Tijdig , voor het te laat is want proces neemt tijd (van 12 maanden tot 5 jaar) • Bespreekbaar maken : zeker in een familiebedrijf waar familievermogen en bedrijfsvermogen vaak vermengd zijn • Open en transparant bespreken

18. Overnames : mijn ervaringen • Juiste keuze maken voor de toekomst, hoe best continuïteit verzekeren ? • Elke zaak is uniek, ook in continuïteit • Er is geen ‘silverbullet’ oplossing • Informeer je grondig over alle mogelijkheden • Overname is slechts één mogelijkheid

19. Overnames : mijn ervaringen • Emotioneel proces !! • Minstens zo belangrijk als de zakelijke kant • Vaak gaat het om iemands ‘baby’ • Vermijd tijdsdruk = slechte raadgever • Respecteer de emoties van de andere partij • Het is ook een proces, een evolutie die tijd vraagt • Praat zo veel mogelijk met familieleden

20. Overnames : mijn ervaringen • Valorisatie als overnemer • De waarde van een bedrijf is verschillend voor de overnemer en de overlater • De overlater hecht een emotionele waarde, de overnemer niet • Laat je professioneel bijstaan in realistische waardebepaling van de onderneming • Probeer te denken in de plaats van de andere partij • Bepaal je waarde voor de negotiatie

21. Overnames : mijn ervaringen • Valorisatie als overnemer • Een eigen valorisatiesysteem uitgewerkt bij AB-InBev • In drie onderdelen : • V1: de waarde van de toekomstige winst die zal gerealiseerd worden na de overname . Inclusief synergiën die mogelijk worden. Toekomstige waarde verfijnen via DCF-methode

22. Overnames : mijn ervaringen • Valorisatie als overnemer • In drie onderdelen : • V2: de waarde van de mogelijke conversie van concurrerende producten in eigen producten na overname • V3: de waarde van het verlies indien een concurrent de overname realiseert • Uiteindelijke valorisatie was vaak combinatie van V1 en V2 maar nooit de som van de 3 V’s

23. Overnames : mijn ervaringen • Overname proces • Eerste contact is cruciaal, gebaseerd op wederzijds vertrouwen, de ‘klik’ • Zoek het juiste tempo • Naast valorisatie is een volledige ‘duedilligence’ een must: sociale balans, juridisch en uiteraard boekhoudkundig en fiscaal (ook onder familie …) • Na waardebepaling nodige financiële middelen evalueren (eigen kapitaal of lenen)

24. Overnames : mijn ervaringen • Wat na de ‘deal’ ? • Quid ‘phasing out’ huidige zaakvoerder(s)? • Communicatieplan voor alle stakeholders: familie, personeel, klanten, leveranciers, overheden, … • A.s.a.p. synergiën realiseren • Vooropgestelde assumpties in de valorisatie onmiddellijk opvolgen van dag 1 • Opmerkingen uit de duedilligencea.s.a.p. aanpakken • Meten is weten!