Polisomnografi Raporlarının Yorumlanması

1. Polisomnografi Raporlarının Yorumlanması Dr. Selma FIRAT GÜVEN Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Uyku Bozuklukları Merkezi

2. Polisomnografi • Uyku sırasında nörofizyolojik, respiratuvar, kardiyovasküler, diğer fizyolojik ve fiziksel parametrelerin genellikle, bütün gece boyunca, belli bir periyotla, eş zamanlı ve devamlı kaydedilmesi işlemidir.

3. ICSD-2 İnsomnialar Uykuda solunum bozuklukları Solunum bozukluğuna bağlı olmayan hipersomniler Sirkadyen ritim uyku bozuklukları Parasomniler Uyku ile ilişkili hareket bozuklukları İzole semptomlar, normal varyantları Diğer uyku bozuklukları

4. ICSD-2 İnsomnialar Uykuda Solunum Bozuklukları Solunum bozukluğuna bağlı olmayan hipersomniler Sirkadyen ritim uyku bozuklukları Parasomniler Uyku ile ilişkili hareket bozuklukları İzole semptomlar, normal varyantları Diğer uyku bozuklukları

5. PSG Kimlere Yapılmamalı? • Psikotik • Deliriumlu • Mental instabilitesi olan • Demanslı • Febril • İntoksikasyonlu • Ağır sedasyon altındaki hastalar

6. PSG Endikasyonları • Uykudaki solunum bozuklukları (USB) • Diğer solunum bozuklukları • Narkolepsi • Parasomni ve uyku ile ilişkili epilepsiler • Huzursuz bacak sendromu ve PLMD • İnsomni • Sirkadiyen ritm bozuklukları

7. I-Uykuda Solunum Bozuklukları (USB) • Uyku sırasında solunumda patolojik olarak değerlendirilebilecek düzeydeki değişikliklere bağlı olarak gelişen; bu hastalarda morbidite ve mortalitenin artmasına yol açan klinik tablolara denir.

8. I-Uykuda Solunum Bozuklukları 1. Santral Uyku Apne Sendromları • Primer santral uyku apne sendromu • Cheyne Stokes solunum paterni • Yüksek irtifa periyodik solunumu • Cheyne-Stokes dışı medikal durumlara bağlı gelişen santral uyku apnesi • İlaca ve maddeye bağlı santral uyku apne • Çocukluk çağı primer santral uyku apnesi (yeni doğanın primer uyku apnesi)  2.Obstrüktif Uyku Apne Sendromu • Erişkinlerde • Çocuklarda

9. Uykuyla İlişkili Hipoventilasyon/Hipoksemik Sendromlar • Uyku ilişkili obstrüktif olmayan alveoler hipoventilasyon, idiyopatik • Konjenital santral alveoler hipoventilasyon sendromu • Medikal Hastalıklara Bağlı Uykuyla İlişkili Hipoventilasyon/Hipoksemi • Pulmoner parankimal veya vasküler patolojilere bağlı • Alt solunum yolu hastalıklarına bağlı • Nöromüskuler ya da göğüs duvarı hast. bağlı • Diğer Uykuyla İlişkili Solunum Bozuklukları

10. I-Majör Semptomlar Horlama Tanıklı apne Gündüz aşırı uyku hali II-Kardiyopulmoner Semptomlar Noktürnal aritmiler Uykuda boğulma hissi Atipik göğüs ağrısı III-Nöropsikiatrik Semptomlar Sabah baş ağrısı Yetersiz ve bölünmüş uyku İnsomnia Karar verme yeteneğinde azalma Hafıza zayıflaması, unutkanlık Dikkat azalması Karakter ve kişilik değişiklikleri Çevreye uyum güçlüğü Depresyon, anksiyete, psikoz Uykuda anormal motor aktivite IV-Diğer Semptomlar Ağız kuruluğu Gece terlemesi Noktürnal öksürük Noktüri, enürezis Libido azalması, empotans İşitme kaybı I-Uykuda Solunum Bozuklukları (USB) Obstrüktif Uyku Apne Sendromu (OSAS)

11. I-Uykuda Solunum Bozuklukları (USB) • Üst Solunum Yolu Rezistansı Sendromu Apne ve/veya hipopneye yol açmadan, üst solunum yolunda rezistans artması sonucu, toraks içi basınçta belirgin artışa yol açan ve sonunda kısa süreli, sık tekrarlayan arousallarla sonlanan, gündüz aşırı uyku hali ile karakterize klinik durumdur.

12. I-Uykuda Solunum Bozuklukları (USB) • Santral Uyku Apne Sendromu (CSAS) • PSG’de santral apne - hipopne indeksi > 5

13. I-Uykuda Solunum Bozuklukları (USB) • Uyku ilişkili hipoventilasyon / hipoksemi sendromları Uyku ilişkili HİPOVENTİLASYON • Uykuda PaC02 > 45 mmHg (ya da uyanıklığa göre orantısız biçimde artma) • Uyku esnasında , uyanıkken supin pozisyonda bakılan PaC02 değerine göre ≥10 mmHg artış varsa Uyku ilişkili HİPOKSEMİ • Uyku sırasında > 5 dk Sa02< %90 • Total uyku süresinin > %30, Sa02 < %90olması

14. 1-USB Tanısında • Full night (tüm gece) PSG endikedir. • İlk gece PSG’si negatif olup klinik olarak OSAS şüphesi yüksek olan olgularda semptomların diğer sebepleri ekarte edildiyse ikinci gece PSG gerekli olabilir.

15. 2- USB tanısı konulan hastalarda PAP titrasyonu İçin • Aşağıdaki durumlarda PSG eşliğinde PAP titrasyonu önerilmektedir: • AHİ > 15 olan hastalarda semptomlarına bakılmaksızın • AHİ > 5 olup ve GAUH bulunan hastalarda

16. 3- Split night PSG (yarı gece) endikasyonları • Tanısal amaçlı PSG en az 2 saat sürmüş ve AHİ > 40 ise, • AHİ 20 - 40 arasında tekrarlayan uzun obstrüksiyonlar ve majör desatürasyonlar varsa • PAP titrasyonu en az 3 saat sürmelidir, • PSG kayıtlarında CPAP’ın REM ve NREM dönemindeki ve supin pozisyon dahil tüm pozisyonlardaki solunumsal olayları elimine ettiği gösterilmelidir. • 2 ve 3. madde sağlanamadıysa ikinci bir gece full night PSG yapılmalıdır. • AHİ < 20 olanlarda ya da ilk yarıda OSAS tanısı konamamış olanlarda full night yönteme geçilmelidir.

17. 4- Preoperatif klinik değerlendirmede PSG endikasyonları • Horlama ya da OSAS sebebiyle üst solunum yolu cerrahisi yapılacak olan hastada OSAS varlığını değerlendirmek için

18. 5- Takip PSG’si endikasyonları (1) • Tedavi sonuçlarının değerlendirilmesi için • Ağız içi araç tedavisine iyi klinik yanıt alınan orta-ağır OSAS’lılarda tedavi etkinliğini saptamak, • Cerrahi tedavi uygulanan OSAS’lılarda başarı yanıtını saptamak, • Cerrahi ya da ağız içi araç tedavisi uygulanan, ancak başlangıçtaki iyi tedavi yanıtına rağmen, semptomları tekrar ortaya çıkan olgularda

19. 5- Takip PSG’si endikasyonları (2) • Kilo verme sonrası, • Kilo alımı sonrası, • CPAP tedavisine klinik yanıt yetersizse, • CPAP tedavisine başlangıçta iyi yanıt alınmasına rağmen semptomlar tekrar ortaya çıktıysa,

20. 6-Diğer endikasyonlar • Sistolik ya da diyastolik kalp yetmezliği olan hastada USB düşündüren noktürnal semptom (horlama, rahatsız uyku, noktürnal dispne vs.) varsa ve optimal KKY tedavisine rağmen semptomlar devam ediyorsa • Koroner arter hastalığı olan hastalarda USB şüphesi varsa • İnme ya da geçici iskemik atak geçiren hastalarda USB şüphesi varsa • Taşiaritmi yada bradiaritmisi olan hastalarda USB şüphesi varsa

21. 7- Multiple uyku latansı testi (MSLT) • GAUH’nin objektif ölçümü amacı ile

22. II-Diğer Solunum Bozukluklarında • Nöromusküler hastalıkla birlikte uykuyla ilgili semptomu olanlarda, uyku anamnezi, uyku özellikleri ve uyku günlükleri ile yeterli bilgi alınamıyorsa

23. II-Diğer Solunum Bozukluklarında Kronik obstrüktif ya da restriktif akciğer hastalığı olan olgularda, • OSAS semptomları ya da PLMS şüphesi varsa, PSG endikedir. • Gündüz PaO2 > 60 mmHg olmasına rağmen polisitemi veya pulmoner hipertansiyon varsa, • Uykuda oksijen tedavisi alan hastada sabahları baş ağrısı oluyorsa, OSAS sorgulanmalıdır.

24. III-Narkolepsi • Hipersomnolans • Katapleksi • Uyku paralizisi • Uykuya dalarken ya da uyanırken görülen halüsinasyonlar

25. IV-Parasomni ve uyku ile ilişkili nöbet hastalıkları Parasomniler • Uyku ve uyanıklık durumlarından sorumlu süreçlerin bozukluklarından kaynaklanmayan, ancak uyku sırasında ortaya çıkan veya uykunun şiddetlendirdiği akut, istenmeyen, epizotik fiziksel olaylardır. • Uyku sırasında engellenemeyen fiziksel fenomenlerdir. • Hasta yada çevresine zarar verebilir ve uyku-uyanıklık döngüsünde bozukluğa neden olur.

26. IV-Parasomni ve uyku ile ilişkili nöbet hastalıkları Parasomniler • Arousal bozuklukları • Konfüzyonel arousal • Uykuda yürüme • Uyku terörü • REM uykusu ile ilişkili parasomni • REM uyku davranış bozuklukları • Tekrarlayan izole uyku paralizisi • Kabus bozuklukları

27. IV-Parasomni ve uyku ile ilişkili nöbet hastalıkları Parasomniler • Diğer parasomniler • Uyku ilişkili disosiyatif bozukluk • Uyku ilişkili enürezis • Uyku ilişkili inleme • Exploding head syndrome • Uyku ilişkili halüsinasyonlar • Uyku ilişkili yeme bozuklukları • Nonspesifik parasomni • İlaç ya da maddelere bağlı parasomni • Medikal hastalıklara bağlı parasomni

28. IV-Parasomni ve uyku ile ilişkili nöbet hastalıkları • Uyku ile ilişkili nöbet hastalıkları Uyku sırasında uyku ile ilişkili epilepsinin de dahil olduğu tekrarlayan nöbetlerle karakterize bir durum

29. IV-Parasomni ve uyku ile ilişkili nöbet hastalıkları PSG endikasyonları-1 • Uyku sırasında nöbet ya da paroksismal arousalları olan hastanın tanısında klinik değerlendirme ve standart EEG yeterli olmuyorsa • Hasta ve çevresine zarar verme potansiyeli olan şiddet içeren uykuyla ilişkili davranışların değerlendirilmesinde • Parasomni düşündüren ancak başlama yaşı, zamanı, uzunluğu yada sıklığı nedeniyle veya eşlik eden bazı özel motor paternler (steriotipik, repetetif veya fokal) nedeniyle tanı konulamayan uykuda anormal davranışlarda

30. IV-Parasomni ve uyku ile ilişkili nöbet hastalıkları PSG endikasyonları-2 • Adli durumlarda (başlangıç travmadan sonra ise, olayın kendisi kişisel zarar ile ilişkili ise) • Parasomni ya da uykuyla ilişkili nöbet hastalığı konvansiyonel tedaviye yanıt vermiyorsa • Tipik, komplike olmayan, zarar verici olmayan parasomnilerde tanı kesinse PSG rutin olarak endike değildir • Uyku bozukluğu ile ilişkisi olduğu düşünülmeyen nöbetli hastalarda PSG rutin endike değildir

31. V-Restless Leg Sendromu ve PLMDHuzursuz bacak sendromu ve periyodik ekstremite hareketliliği hastalığı • RLS: Genellikle istirahatte ve uyku öncesinde bacaklarda hareket etmeyle geçen huzursuzluk • PLM: İstemsiz, stereotipik, tekrarlayan, uyku boyunca görülebilen daha çok bacaklarda oluşan ancak kollarda da ortaya çıkabilen ekstremite hareketleridir. PLM sıklıkla RLS ile birliktedir. • PLMD: Sık arousala neden olan PLM’lerle karakterize, insomni ya da GAUH’ne neden olan bir hastalıktır.

32. V-Restless Leg Sendromu ve PLMDHuzursuz bacak sendromu ve periyodik ekstremite hareketliliği hastalığı PSG endikasyonları • Hasta ya da onu izleyenler tarafından tanımlanan tekrarlayan ekstremite hareketleri, sık uyanıklıklar, bölünmüş uyku, uykuyu sürdürmede güçlük, GAUH sebebi ile PLMD düşünülüyorsa PSG endikedir • RLS tanısı için PSG rutin endike değildir

33. VI-İnsomnia • Akut insomnia • Psikofizyolojik  insomnia • Paradoksal insomnia • İdiyopatik insomnia • Mental bozukluklara bağlı insomnia • Uyku hijyen yetersizliği • Çocukluk çağı davranışsal insomnisi

34. Medikal bozukluğa  bağlı insomnia • İlaç veya maddeye bağlı insomnia • Bilinen fizyolojik bir hastalığa bağlı olmayan insomnia (nonorganik insomnia = NOS) • Fizyolojik insomnia (organik insomnia)

35. VI-İnsomnia • İnsomni tanısı için rutin PSG endike değildir • Davranışsal ve farmakolojik tedaviye yanıt alınamıyorsa PSG endikedir. • İnsomni olgularda USB, PLM’s şüphesi varsa PSG endikedir.

36. VII-Sirkadiyen ritm uyku bozuklukları • Primer sirkadiyen ritm uyku bozuklukları: • Gecikmiş uyku fazı tipi • Erken uyku fazı tipi • Düzensiz uyku fazı tipi • Serbest gidişli tip • Medikal duruma bağlı sirkadiyen ritimli uyku bozuklukları

37. VII-Sirkadiyen ritm uyku bozuklukları • Davranış ile indüklenmiş sirkadiyen ritm uyku bozuklukları: • Jet lag tipi • Şiftli çalışma tipi • Gecikmiş uyku fazı tipi • Spesifik olmayan tip • Diğer • İlaca yada maddeye bağlı

38. POLİSOMNOGRAFİYİ NASIL YORUMLUYORUZ???

47. Toplam uyku süresinin normalden kısa olduğu durumlar: • Kişiye özel uyku alışkanlığı • Sık tekrarlayan arousal nedeniyle bölünmüş uyku • Uykuya dalmakta güçlük • Sabahları erken kalkma • Gece içinde uyanınca yeniden uykuya dalmakta güçlük • Laboratuar koşullarında uyumakta zorluk çekme • Depresyon ya da anksiyete • Uyku/uyanıklık siklusunun bozulduğu durumlar: vardiyalı çalışma, jet lag, kaymış faz sendromu vs. • Uyarıcı ilaç, kafein veya nikotin almış olmak • Bir önceki gece uzun bir uyku geçirmiş olmak ya da gündüz şekerlemesi yapmış olmak

48. Toplam uyku süresinin normalden uzun olduğu durumlar: • Kişiye özel uyku alışkanlığı • Bir önceki gece kısa bir uyku geçirilmiş olduğu için rebound uyku • Uykuda solunum bozukluklarında uygulanmış başarılı bir CPAP tedavisi gecesinde rebound uyku • Vardiyalı çalışıp bir gece önce uyumamış olanlar • Evde uyumasını engelleyen faktörlerin laboratuarda bulunmaması: gürültü, ışık, yatak arkadaşı, bebek ağlaması vs