MONASTERY ŚW. GÓRY ATOS

1. MONASTERY ŚW. GÓRY ATOS

2. SPIS TREŚCI • Monaster Wielka Ławra (Meyistis Lavras) • Monaster Watopedi (Vatopedhiou) • Monaster Iwiron (Iviron) • Monaster Chilandar (Hilandariou) • Monaster Dionisiu (Dionisiou) • Monaster Kseropotamu (Kseropotamou) • Monaster Zografu (Zografou) • Monaster Stawronikita (Stavronikita) • Monaster Ksenofontos (Ksenofondos) • Monaster Gregoriu (Gregoriou) • Monaster Esfigmenu (Esfigmenou)

3. Monaster Wielka Ławra (MeyistisLavras) Monaster założony przez św. Atanazego Atonitę w X wieku. W obrębie swych murów Ławra kryje aż piętnaście kaplic. We wnętrzu monasteru znajduje się grób z relikwiami św. Atanazego. W monasterze znajdują się trzy cudotwórcze ikony Bogurodzicy (w tym także Ekonomista), wiele świętych relikwii, a w bibliotece ponad 2000 cennych manuskryptów

4. Monaster Watopedi (Vatopedhiou) Rywalizuje z Wielką Ławrą pod względem możności i bogactwa. Według tradycji pierwsi mnisi osiedlili się tu już w IV wieku. Pierwotne pustelnie przybrały formę monasteru ok. 1000 roku. W katholikonie –jednym z najstarszych na Atosie- można obejrzeć mozaiki z XII wieku przedstawiające Zwiastowanie i Dessis oraz freski z XIV wieku. W klasztorze znajdują się szczególnie czczone relikwie: Pas Bogurodzicy i głowa Jana Złotoustego. Oprócz tego znajduje się tu siedem cudotwórczych ikon Bogurodzicy, biblioteka i archiwum.

5. Monaster Iwiron (Iviron) Założyli go w X wieku mnisi gruzińscy. Zgodnie z tradycją w pobliżu klasztoru zatrzymała się łódź z Matką Boską w I wieku. W X wieku pojawiła się tu drogą morską ikona Matki Bożej zwana dziś Iwierską lub Wratarnicą (strzegącą bramy). Katholikon Poświęcony Zaśnięciu N.M.P. należy do największych na Górze. Do osobliwości monasteru, oprócz bogatego skarbca, zalicza się drzewko cytrynowe ze srebrnymi liśćmi oraz łampadę, która samoczynnie wprawia się w ruch podczas ważnych wydarzeń i święta Zaśnięcia N.M.P. W monasterze znajdują się bardo cenne relikwie św. Onufrego Egipskiego i św. Piotra Atoskiego

6. Monaster Chilandar (Hilindariou) Został założony w 1198 roku rzez serbskiego księcia Rostko – św. Sawę. W XIII wieku serbscy królowie roztoczyli opiekę nad klasztorem, który do dziś pozostaje klasztorem serbskim. Wzniesiony w XIV wieku katholikon poświęcony jest wprowadzeniu N.M.P. do świątyni. W nim znajduje się jedna z najważniejszych świętości Atosu – cudotwórcza ikona Matki Bożej zwana Trójręką (Trojeruczyca). Autorstwo tej ikony przypisuje się św. Janowi z Damaszku (VIII w.). W katholikonie znajduje się równierz grób św. Symeona z którego wyrasta winorośl, której owoce pomagają bezdzietnym małżeństwom. Spłonął 4 marca 2004 roku

7. Monaster Dionisiu (Dionisiou) Został założony w latach 1375-85 przez św. Dionizego dzięki wsparciu cesarza Trapezuntu Aleksego III. Patronem klasztoru jest Jan Chrzciciel. Wnętrze katcholikonu zdobią freski szesnastowiecznego malarza Tortzisa, refektarza zaś freski Theofanesa. Do najważniejszych świętości monasteru nalerzą: cudotwórcza ikona Matki Bożej przypisywana św. Ewangeliście Łukaszowi (I w.) oraz dłoń Jana Chrzciciela (ta która spoczęła na głowie Chrystusa podczas Jego Chrztu). Szczególnie cenna jest również iluminowana Biblia na papierze wzmocniona jedwabiem, z rzeźbioną w drewnie miniaturą przedstawiającą Mękę Pańską i krucyfiksami z kości słoniowej oraz trzymetrowa chrysobulla cesarza Aleksego II Komnenosa i psałterz z XIV wieku z podpisem tegoż cesarza

8. Monaster Kseropotamu (Kseropotamou) Wzniesiony w XI wieku dzięki staraniom św. hagioryty mnicha Pawła i funduszom cesarza Bizantyjskiego Romana. Nazwę swą zawdzięcza przepływającemu nieopodal potokowi górskiemu, który latem wysycha (gr. „kseropotamou” – „suchy potok”). Większość obecnych budynków i fresków pochodzi z XVIII w. W Katholikonie znajduje się fragment św. Krzyża Pańskiego.

9. Monaster Zografu (zografou) Najbardziej oddalony od morza monaster, zamieszkany przez bułgarską wspólnotę. „Zagrafou” oznacza „Malarza” i nawiązuje do wydarzenia z X wieku, kiedy to trzej bracia z Ochrydy (Bułgaria) przybyli na Atos i założyli klasztor. Nie mogąc zdecydować kogo wybrać na patrona, postawili przy ołtarzu deskę na ikonę, na której po długich modłach pojawiła się postać św. Jerzego – od tej pory opiekuna osiedla. W klasztorze znajdują się trzy cudotwórcze ikony św. Jerzego

10. Monaster Stawronikita (Stavronikita) Swą nazwę monaster zawdzięcza pustelnikowi Nikicie, który wyrabiał krzyże. Wzniesiono go w XVI wieku na miejscu dawnego, zniszczonego klasztoru, dzięki pomocy patriarchy Konstantynopola Jeremiasza I. Patronem monasteru jest św. Mikołaj, którego ikonę wyłowiono z morza po zbudowaniu klasztoru.

11. Monaster Ksenofontos (Ksenofondos) Monaster nazwę swą otrzymał na cześć założyciela i fundatora Ksenofonta. Przez wieki istnienia był kilkakrotnie niszczony i odbudowywany. Wygląd ostateczny otrzymał w XV wieku. Osobliwością monasteru są aż dwa katholikony: starszy – mniejszy – z freskami ze szkoły kreteńskiej i nowy – większy – powstały w latach 30-tych XIX wieku. Szczególną uwagę zwracają dwie piękne ikony mozaikowe przedstawiające św. Jerzego (patrona monasteru) i św. Demetriusza

12. Monaster Gregoriju (Grigoriou) Zgodnie z tradycją założony został przez św. Grzegorza słynnego ascetę i pustelnika pochodzącego z Serbii w XIV wieku. Wszystkie zabudowania pochodzą z okresu po straszliwym pożarze w 1761 roku. W głównym katholikonie, poświęconym św. Mikołajowi, znajduje się cudotwórcza ikona Bogórodzicy, która ocalała z dwóch pożarów.

13. Monaster Esfigmenu (Esfigmenou) Początki tego monasteru sięgają V wieku i związane są z imperatorem Bizancjum Teodozjuszem Młodszym. W ciągu wieków był niszczony i odbudowywany. Dzisiejszy wygląd otrzymał po 1796 roku. W monasterze znajduje się cudowne źródło św. Grzegorza Palamasa (ihumena klasztoru)- wielkiego zwolennika hzychazmu. W tym uważanym za najsurowszy na całym Atosie klasztorze „na pierwszy rzut oka” widać sztandar z napisem „Prawosławie albo śmierć”

14. Dziękuję za poświęcenie czasu na moją prezentację Wykonał: Marcin Kazimiruk Ucz. KL I w technikum nr. 1 w Bielsku Podlaskim