370 likes | 826 Views
MEDİKAL TEDAVİ VE AĞIZ İÇİ ARAÇ UYGULAMALARI. Dr. Özen KAÇMAZ BAŞOĞLU Ege ÜTF Göğüs Hastalıkları A.D. Türk Toraks Derneği 12. Yıllık Kongresi 8 Nisan 2009. Sunum Planı. Medikal tedavi Ağız içi araç (AİA); * Tarihçe * Çeşitleri * Etki mekanizması * Endikasyon-kontrendikasyonları
E N D
MEDİKAL TEDAVİ VE AĞIZ İÇİ ARAÇ UYGULAMALARI Dr. Özen KAÇMAZ BAŞOĞLU Ege ÜTF Göğüs Hastalıkları A.D. Türk Toraks Derneği 12. Yıllık Kongresi 8 Nisan 2009
Sunum Planı • Medikal tedavi • Ağız içi araç (AİA); * Tarihçe * Çeşitleri * Etki mekanizması * Endikasyon-kontrendikasyonları * Klinik etkinliği * Diğer tedavilerle karşılaştırılması * Tedaviden yarar görecek hastaların belirlenmesi * Yan etkileri • AİA kullanan olgu sunumu • AİA kullanan hastalarımızın sonuçları
OSAS Tedavisi • Genel önlemler: 1.Risk faktörlerinin giderilmesi 2.Eşlik eden hst.ların tedavisi 3.Trafik-iş kazalarından korunma • Spesifik Tedavi: 1.Medikal tedavi 2. Ağız içi araç tedavisi 3.Cerrahi tedavi 4.CPAP tedavisi 5.Diğer PAP tedavileri
Medikal Tedavi • Kaçınılması gereken ilaçlar * Kas gevşeticiler: Baklofen * Benzodiazepinler: Flurazepam, triazolam, nitrazepam, temazepam * Narkotik ajanlar: Morfin, zolpidem • Tedavide kullanılan ilaçlar
Tedavide Kullanılan İlaçlar-1 • Uyku sırasında ÜSY tonusuna etki eden ilaçlar: *Protriptilin *Paroksetin *Mirtazipin *Ondansetron *Buspiron *Salmeterol *L-triptofan *Fluoksetin *Kannabinoidler • Vazoaktif ilaçlar: * Klonidin * Silazapril * Mibefranil • Üst havayolu için topikal ilaçlar: * Flutikazon * Topikal lubrikant
Tedavide Kullanılan İlaçlar-2 • Solunum dürtüsüne etki eden ilaçlar: *Aminofilin *Teofilin *Asetazolamid *Medroksiprogesteron *Nalokson *Naltrekson *Doksapram *Almitrin • Diğerleri: *Sabeluzol *Riluzol *Fizostigmin *Kafein *Nikotin
Tedavide Kullanılan İlaçlar-3 • Tiroid hormonu: Tiroksin hipotiroidi tedavisinde • Somatostatin: Oktreotid akromegali tedavisinde • Modafinil: Uykululuk tedavisinde
Ağız İçi Araç Uygulamaları-Tarihçe- • Oral aparey, dental aygıt, intraoral splint • Pierre Robin (1902) - monoblok AİA • Pierre Robin (1934) - mandibulayı öne ilerleten AİA • Cartwright ve Samelson (1982) - dili önde tutan AİA
Ağız İçi Araç Çeşitleri • Yumuşak damağı kaldırıcı AİA - Kullanılmıyor • Dil tutucu AİA - Dişsiz hastalar • Mandibuler ilerletici AİA - En sık kullanılan • CPAP ile birlikte kullanılan AİA - Yeni kullanımda
Etki Mekanizması Henry Ford c. 1919
Dil Tutucu Apareyler • Üst ve alt dişleri sarar • Önde plastik, yuvarlak bir bölüm • Negatif emme basıncı ile dili önde tutma • Mandibula ve hiyoid kemiği stabilize ederek dilin geriye kaçmasını önleme
Mandibuler İlerletici Apareyler • Mandibulada öne doğru yer değiştirme suprahiyoid ve genioglossal kasları öne doğru hareket ettirme • Orofaringeal HY obstrüksiyonunu önleme • Dilin geriye kaçmasını engelleme • ÜSY kas tonusunu ve kollabe olmasını engelleme • HY kesit alanını arttırma
Mandibular ilerletme titrasyonu-1 AHİ • 66 OSAS olgusu • AHİ 38.6±20.3/sa • 2 haftada bir 1 mm Horlama İndeksi • %70 – Bir arttırma ile AHİ 36 10/sa (p<0.001) • %89 – Horlama düzelmesi Gindre L et al. Respiration 2008; 76: 386-392
Mandibular ilerletme titrasyonu-2 • %70 - en az bir yan etki • Hafif, tolere edilebilir %44 %42 %41 • ESS 8.9 5.9 (p<0.001) Gindre L et al. Respiration 2008; 76: 386-392
CPAP ile Birlikte Kullanılan Apareyler • Basınçlı havanın oral yolla verilmesi • Kafa bantları ve nazal maskenin kullanılmaması • Hava kaçağının önlenmesi • Klostrofobi problemlerini o.kaldırma
Endikasyonlar • Konservatif tedaviye yanıt vermeyen; * Basit horlama * Hafif OSAS hastaları • Orta OSAS hastaları • CPAP cihazını tolere edemeyen veya reddeden ağır OSAS hastaları
Kontrendikasyonlar • Yeterli diş olmaması • Ciddi periodontal hastalık/diş çürümesi • Aktif temporomandibuler eklem rahatsızlığı • Mandibuler açıklık/protrüzyonda kısıklılık • Santral apne ve hipoventilasyon • Uyku sırasında ciddi desatürasyon varlığı • Acil tedavi başlanması gereken hastalar
Klinik Etkinlik-1 • Tedaviye yanıt değerlendirmesi; Tam yanıt: AHİ <5/sa olması Kısmi yanıt: AHİ’de ≥%50 ve >5/sa olması Yanıtsızlık: AHİ’de <%50 olması • Tam yanıt %35-40, kısmi yanıt %25, yanıtsızlık %35-40 • Uzun dönem uyum %56-68
Klinik Etkinlik-2 • Horlamanın azalması%80-100, ortadan kalkması %16-65 • Solunumsal olaylar ve arousallarda • Oksijen satürasyonunda • REM ve derin uykuda • Gündüz uykululuğunda • Hipertansif hastalarda kan basıncında
Diğer Tedavilerle Karşılaştırılması Hoekema A et al. Crit Rev Oral Biol Med 2004; 15: 137-55
CPAP ile Karşılaştırılması Chan ALS et al. Chest 2007; 132: 693-9
Yarar Görecek Hastaların Belirlenmesi Chan ALS et al. Chest 2007; 132: 693-9
Yan Etkileri %6-86 %14 Chan ALS et al. Chest 2007; 132: 693-9
AİA Olgusu • 44 y, E, Soma, kimya teknikeri • HT, DM, hiperlipidemi, mikrognati • Horlama, tanıklı apne, gündüz uykululuk, uykudan boğularak uyanma • PSG AHİ = 27.0/sa • CPAP tedavisini kabul etmeme Uyku konseyi AİA uygulaması
PSG Kayıtları (Pre-AİA) AHİ = 27.0/sa
Sefalometrik İnceleme PAS: 3 MP-H: 25
AİA Uygulaması Lateral Sefalogram 0 3 6 9 PAS: 3 MP-H: 25 PAS: 13 MP-H: 8 PAS: 20 PAS: 18 MP-H: 2
İzlem • 9 ay 5-6 sa/gece ağız içi araç kullanımı • Horlama ve tanıklı apne Ø • Uykuları düzenli, gündüz uykululuğu • Yan yatınca tükrük akması, erken uyanma • EŞİ ÇOK MEMNUN
PSG Kayıtları (AİA ile) AHİ = 0.5/sa
Ege ÜTF Göğüs Hastalıkları AİA Olgularının Sonuçları-1
Ege ÜTF Göğüs Hastalıkları AİA Olgularının Sonuçları-2
Ege ÜTF Göğüs Hastalıkları AİA Olgularının Sonuçları-3 p=0.02 p<0.001
SONUÇ • İlaçların OSAS tedavisinde kullanılacağına ilişkin elimizde yeterli kanıt yok • CPAP kadar etkili olmasa da, AİA tedavisi aşağıdaki hastalarda önemli role sahiptir; * CPAP kullanamayan ağır OSAS * Orta OSAS * Hafif OSAS * Horlama