230 likes | 449 Views
Łacina. Wykład monograficzny – paremie łacińskie (fragmenty wybrane). ~PAREMIE~ Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem – znać ustawy to nie znaczy trzymac się ich słów, lecz rozumieć ich sens i znaczenie Lex lege tollitur –
E N D
Łacina Wykład monograficzny – paremie łacińskie (fragmenty wybrane) dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2012
~PAREMIE~ • Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem – znać ustawy to nie znaczy trzymac się ich słów, lecz rozumieć ich sens i znaczenie • Lex lege tollitur – ustawę uchyla się ustawą dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2012
Lex non obligat nisi promulgata – ustawa nie obowiązuje, jeśli nie została ogłoszona • Non omne, quod licet honestum est– nie wszystko co jest dozwolone jest uczciwe dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Hominum causa omne ius constitutum est – wszelkie prawo ustanawia się ze względu na ludzi. • Omnis definitio in iure civili periculosa est – wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Summum ius, summa iniuria – najwyższe prawo może stać się najwyższym bezprawiem • Male iure nostro uti non debemus – nie powinniśmy źle posługiwać się naszymi prawami dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Volenti non fit iniuria – chcącemu nie dzieje się krzywda Non sunt iudicandae leges – ustawy nie podlegają osądzeniu dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Manifestum non eget probatione – To co oczywiste nie wymaga dowodu Audiatur et altera pars – Należy wysłuchać także strony przeciwnej Ei incumbit probatio qui dicit non qui negat– Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Nemo ex suo delicto meliorem suam conditionem facere potest Nikt nie może polepszyć swojej sytuacji w wyniku wlasnego czynu bezprawnego Adoptio naturam imitatur – Adopcja naśladuje naturę Mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrant Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten na którego wskazuje małżeństwo dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur – Dziecko poczęte uważa się za już urodzone, ilekroć chodzi o jego kozryść Nuptias non concubitus, sed consensus facit – Małżeństwo tworzy nie faktyczne pożycie, ale zgodne porozumienie stron Actor sequitur forum rei – powód idzie za sądem pozwanego dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Actus simulatus nullius est momenti – Czynność pozorna jest nieważna Bis de eadem re agere non licet – Nie można procesować się dwa razy w tej samej sprawie Confessus pro iudicato est – Ten kto się przyznał, uważany jest za zasądzonego dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Dies interpelat pro homine– Termin wzywa za człowieka Dolus non praesemitur – Złego zamiaru nie domniemuje się Ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem – Wola testatora może być zmieniona aż do smierci dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Mors omnia iura solvit- Śmierć rozwiązuje wszystkie prawa, Nemo plus commodi heredi suo relinquit quam ipse habit – Nikt nie może swojemu dziedzicowi pozostawić więcej korzyści, niż sam miał. dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Nemo plus iuris ad alium tranferre potest, quam ipse habet – Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest- Nikt nie może umrzeć, rozporządzając częściowo w testamencie, cześciowo na mocy ustawy dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Impossibillumnullaobligantioest- Zobowiązanie do świadczenia rzeczy niemożliwych jest nieważne Poena ex delictodefunctiheresteneri non debet- Kara za przestępstwo popełnione przez zmarłego nie może obciążać jego dziedzica dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
In dubio pro reo- W razie wątpliwości należy orzec na korzyść oskarżonego Poena constituturinemendationemhominum- Kara ustanowiona jest w celu poprawienia ludzi dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Satiusesseimpunitumrelingnifacinusnocentisquaminnocentemdamnari-Satiusesseimpunitumrelingnifacinusnocentisquaminnocentemdamnari- Lepiej pozostawić zawinione przez sprawcę przestępstwo bez kary, niż skazać niewinnego Vim vi repellere licet- Siłę wolno odpierać siłą dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Genusperire non censetur- Uważa się, że gatunek nie ginie Nemosibiipsecausampossessionismutarepotest- Nikt nie może sam wewnętrznym aktem woli zmienić podstawy posiadania dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Nemoiudexidoneusinpropria causa- Nikt nie jest odpowiednim sędzią we własnej sprawie Mora trahitpericulum- Zwłoka pociąga za sobą ryzyko dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Nullumcrimen sine lege- Nie ma przestępstwa bez ustawy Servitutibusciviliterutendumest- Służebność należy wykonywać oględnie, czyli najmniej uciążliwy dla właściciela nieruchomości obciążonej tym prawem, przy maksymalnym poszanowaniu jego praw. dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Nulliressuaservit- Nie można mieć służebności na rzeczy własnej Semelheres, semperheres- Kto raz stał się dziedzicem jest nim na zawsze dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Priortempore, potioriure- Kto pierwszy w czasie, ten lepszy w prawie Accessioceditprincipali- Przyrost przypada temu co główne dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Speciesperiteicuidebetur- Rzecz ozn. Indywidualnie ginie na ryzyko właściciela ( wierzyciela) Cogitationispoenamnemopatitur- Nikt nie ponosi kary za myślenie dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
Lex non distinquit- Ustawa nie rozróżnia Hereditasviventis non datur- Nie przyznaje się spadku po żyjącym Salus rei publicae suprema lexesto- Dobro publiczne powinno być najwyższym prawem dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009