EKONOMİK GÖRÜNÜM

1. EKONOMİK GÖRÜNÜM ARALIK 2012 Ekonomik Görünüm sunumu, her ayın 1. ve 3. haftasında güncellenmektedir. Aralık 2012Ekonomi Bakanlığı

2. İÇİNDEKİLER A- MAKROEKONOMİK GÖRÜNÜM B- DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ 1) MAL TİCARETİ 2) HİZMETLER TİCARETİ C- YATIRIM ORTAMI, YABANCI SERMAYE ve TEŞVİK D- SERBEST BÖLGELER E- İKİLİ, BÖLGESEL ve ÇOKLU TİCARET Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

3. A- MAKROEKONOMİK GÖRÜNÜM Aralık 2012Ekonomi Bakanlığı

4. Bazı Ekonomilere İlişkin Büyüme Tahminleri Kaynak: IMF, OECD, Dünya Bankası, BM • IMF, Türkiye’nin 2012 yılında %3,0 oranında büyüyeceğini tahmin etmektedir. • 2012 yılının ilk iki çeyreğinde Türkiye ekonomisi sırasıyla %3,2 ve %2,9 oranlarında büyümüş olup, 2012 yılının ilk yarısında ortalama büyüme oranı %3,05 olarak gerçekleşmiştir. Aralık 2012Ekonomi Bakanlığı

5. Dünya Ticaretine İlişkin Tahminler Kaynak: IMF ve DTÖ • IMF tahminine göre, dünya toplam mal ve hizmet ticareti hacmi 2012 ve 2013 yıllarında sırasıyla %3,2 ve %4,5 oranında artacaktır. • DTÖ tahminine göre, dünya toplam mal ve hizmet ticareti hacmi 2012 ve 2013 yıllarında sırasıyla %3,7 ve %5,6 oranında artacaktır. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

6. 2013-2015 Orta Vadeli Program Hedefleri *Beklenti (Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı - 09/10/2012) (1) Sabit fiyatlarla yüzde değişimi göstermektedir. • 2013-2015 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programın temel amacı; potansiyel büyüme hızına ulaşmak, cari işlemler açığını daha da azaltmak, enflasyonu düşürmek, kamu mali dengelerini iyileştirmek ve böylece makroekonomik ve finansal istikrarı güçlendirmektir. Aralık 2012Ekonomi Bakanlığı

7. Başlıca Bölgeler ve Ülkeler İtibariyle GSYH Gelişmeleri (2011) Kaynak: TÜİK ve IMF • 2011 yılında Türkiye Ekonomisi IMF’in %7,5’lik tahmininin üzerinde %8,5 oranında büyümüştür. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

8. Yıllık Büyüme Oranları Kaynak: TÜİK • Türkiye, küresel ekonomik krizden en hızlı çıkan ve son dönemlerdeki küresel ekonomik belirsizlikten en az etkilenen ülkelerden biridir. Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomisi durumundadır. 2002-2011 döneminde ortalama büyüme oranı %6 olmuştur. 2011 yılında Türkiye ekonomisi %8,5 , 2012 ilk yarısında ortalama %3,05 oranında büyümüştür. Aralık 2012Ekonomi Bakanlığı

9. Kişi Başına Düşen GSYH Kaynak: Dolar değeri TÜİK, PPP Dolar değeri Dünya Bankası Kişi başına düşen gelir, son 10 yılda 3 katına çıkmış, 3.492 dolardan 10,444 dolara yükselmiştir. Satın alma gücü paritesine (PPP) göre ise, kişi başına gelir, 16 bin dolara yaklaşmıştır. Aralık 2012Ekonomi Bakanlığı

10. Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak: TÜİK • 2012 Kasım ayında kapasite kullanım oranı %74 olarak gerçekleşmiştir. Aralık 2012Ekonomi Bakanlığı

11. Sanayi Üretim Endeksi Kaynak: TÜİK • Sanayi üretim endeksi 2012 Eylül ayında 135,5 olmuş, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,2 oranında artış kaydetmiştir. Aralık 2012Ekonomi Bakanlığı

12. Enflasyon (Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre) Kaynak: TÜİK • 2012 Kasım ayında, önceki yılın aynı ayına göre, TÜFE’de %6.37 oranında, ÜFE’de ise %3,6 oranında artış gerçekleşmiştir. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

13. Reel Efektif Döviz Kuru (2003=100)   Kaynak: TCMB • 2012 yılının Kasım ayında, bir önceki aya göre, TL reel olarak TÜFE bazlı endekse göre %1,6 oranında, ÜFE bazlı endekse göre %2,9 oranında değerlenmiştir. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

14. Kredilerin ve Tüketici Kredilerinin Gelişimi (Milyar TL) Kaynak: BDDK • Toplam krediler, Ekim ayında bir önceki aya kıyasla %0,44 artarak 771,8 milyar TL’ye ulaşmıştır. Tüketici kredileri ise 187,01 milyar TL olmuştur. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

15. CDS Primleri (04 Aralık 2012) Kaynak: DB Research * CDS primi yükseldikçe, algılanan risk düzeyi artmaktadır. • Türkiye’nin CDS primleri çoğu Avrupa ülkesi ile kıyaslanmayacak derecede düşüktür. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

16. Mali Piyasalar Kaynak: BDDK • Bankacılık sektörü aktifleri, 2012 Eylül ayı itibariyle %7,8 artarak 1,308 trilyon TL büyüklüğüne ulaşmıştır. • Bankacılık sektörünün sermaye yeterlilik oranı, %16,49 düzeyindedir. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

17. AB Tanımlı Bütçe Açığı / GSYH (%) *2011 Source: Eurostat • Türkiye’nin AB tanımlı bütçe açığının GSYH’ye oranı 2011 yılında %2,6 olarak 18 AB ülkesinden daha iyi konumda gerçekleşmiş ve %3 olan Maastricht kriterini gerçekleştirmiştir. • 2011 yılında merkezi bütçe açığının GSYH’ya oranı %1,3 olmuş ve 23 AB ülkesinden daha iyi gerçekleşmiştir. • 2012 yılı Ocak-Ekim döneminde merkezi yönetim bütçe açığı 18,8 milyar TL olmuştur. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

18. Kamu Borcu / GSYH (%) Kaynak: Eurostat *2011 • Türkiye’nin borç oranı, 2011 yılı itibariyle, Maastricht kriteri olan %60’ın oldukça altında, %39,4 düzeyinde ve 21 AB Ülkesinden daha düşüktür. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

19. Ödemeler Dengesi *Ocak-Eylül dönemi Kaynak: TCMB Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

20. İşsizlik Oranları (%) Kaynak: TÜİK • 2012 Ağustos döneminde işsizlik %8,8 olmuş, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ise %9,2 düzeyinde gerçekleşmiştir. • Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı, 2012 Ekim ayında Avro Bölgesi’nde %11,7 ve AB(27) ülkelerinde %10,7 olarak gerçekleşmiştir. Güncel verilere göre, Türkiye 14 AB Ülkesinden daha iyi durumdadır. • Türkiye; Rusya, Almanya, İngiltere ve Fransa’dan sonra Avrupa’daki 5. büyük işgücüne sahip ülkedir. (2010, Dünya Bankası) Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

21. Nüfus Potansiyeli (2010) Kaynak: Dünya Bankası ve TÜİK * Türkiye’ye ilişkin veriler 2011, ÇHC’ye ilişkin veriler 2009 yılına aittir. • Türkiye’de nüfus 74,7 milyon kişi olup, bunun yarısı 29,7 yaşının altındadır. • Nüfus artış hızı; Türkiye’de %1,36, AB Ülkelerinde ortalama %0,28 ve Almanya’da negatif %0,24’tür. (Türkiye verisi 2011 yılına aittir.) Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

22. Büyüyen Pazar Dinamiği Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

23. B- DIŞ TİCARETİN GÖRÜNÜMÜ Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

24. I) MAL TİCARETİ Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

25. Mal Ticaret Hedefleri *Gerçekleşme (Kaynak: TÜİK) **Beklenti (Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı - 10/09/2012) Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

26. Türkiye'nin Küresel Mal İhracatındaki Payı • Türkiye’nin dünya mal ihracatındaki payı 2011 yılında %0,74 düzeyindedir. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

27. Dış Ticaret Hacmi/GSYH (%) • Türkiye’nin dış ticaret hacminin GSYH’ye oranı 2011 yılında %48,7 olarak gerçekleşmiştir. Türkiye, uluslararası ticarette dünya ile entegrasyonu büyük ölçüde sağlamıştır. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

28. Dış Ticaretin Gelişimi 2010 - 2011 / 2011-2012 Ocak-Ekim * Enerji, 27. fasıla karşılık gelmektedir. Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 2012 yılının Ocak-Ekim döneminde, 2011’in aynı dönemine kıyasla; • İhracat %13,4 artış, ithalat ise %2,9 oranında düşüş kaydetmiştir. • Dış ticaret açığı % 23’lük azalışla 69,5 milyar dolara gerilemiştir. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

29. İhracatın Aylık Gelişimi • 2012 Ekim ayında, 2011 Ekim ayına göre, ihracat %11,6 oranında artarak 13,3 milyar dolar, ithalat ise %5,6 oranında azalarak 18,8 milyar dolar olmuştur. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

30. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflaması (SNA) İHRACAT Kaynak: TÜİK İTHALAT Kaynak: TÜİK Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

31. Başlıca İhraç Ürünleri * Değişim ihracata göredir. Kaynak: TÜİK Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

32. Başlıca İthal Ürünleri * Değişim ithalata göredir. Kaynak: TÜİK Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

33. İthalatımızda İlk 5 Ülke (% Pay) İhracat ve İthalatta İlk Beş Ülke (Ocak-Ekim 2012) İhracatımızda İlk 5 Ülke (% Pay) Kaynak: TÜİK Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

34. İhracatın Bölgesel Dağılımı Kaynak: TÜİK Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

35. İthalatın Bölgesel Dağılımı Kaynak: TÜİK Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

36. Tarife Oranları Kaynak: DTÖ Tarife Profilleri 2011 Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

37. 2) HİZMETLER TİCARETİ Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

38. Hizmetler Sektörüne İlişkin Hedefler • Turizm:Ülkeye gelen turist sayısının artırılması yanında, hizmet kalitesini artıran, pazarlama kanallarını çeşitlendirerek üst gelir gruplarını hedef alan, doğal sermayeyi koruyan ve sürdürülebilir kılan, ülkemiz turizminin karşılaştırmalı rekabet üstünlüğüne uygun turizm çeşitlerini öne çıkaran bir yapının oluşturulması • İnşaat, Mühendislik-Mimarlık, Teknik Müşavirlik ve Müteahhitlik Hizmetleri:Ülke ekonomisi ve sosyal gereksinimlere uygun, ileri teknoloji ve uluslararası kurallara uyumlu, çevreye duyarlı, katma değeri, döviz girdisi ve istihdamı yüksek ve bu doğrultuda hizmet kalitesi, beşeri ve fiziki sermayesi gelişmiş bir sektör yapısı oluşturmak • Ticaret Hizmetleri: Rekabetçi bir ortamda verimlilik artışının sağlanması, faaliyet hacminin büyütülmesi, teknoloji ve yenilikçiliğin özendirilmesi Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

39. Türkiye'nin Küresel Hizmet İhracatındaki Payı (%) Kaynak: DTÖ,TCMB Türkiye’nin 2011 yılı küresel hizmet ihracatındaki payı %0,92 düzeyindedir. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

40. Ödemeler Dengesi-Hizmet Kalemleri * Ocak-Eylül dönemi Kaynak: TCMB Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

41. Çeyrek Dönemler İtibariyle Turizm İstatistikleri Kaynak: TÜİK • 2012 yılının 3 çeyreğinde 29 milyon turistin çıkışı kaydedilmiş, turist başına ortalama 596 $ gelir elde edilmiştir. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

42. Yurtdışında Müteahhitlik Hizmetleri Sektörün ekonomiye katkıları: Döviz girdisi, ihracata katkı, istihdama katkı, teknoloji transferi, makina parkına etki, dışa açılma sürecine etki • Dünyanın en büyük 225 müteahhitlik şirketinden 31’i Türk firmasıdır. • Türkiye, bu bakımdan Çin’den sonra 2. sırada yer almaktadır. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

43. Lojistik • Avrupa’nın en büyük kamyon filosu (45 bin adet kamyon ve 1.420 şirket) • 2011 yılında yaklaşık 1 milyon uçuş • (Taşınan 2,3 milyon ton yük ve 117 milyon kişi) • Dünyadaki 25. büyük deniz filosu • 45 havaalanı ve 51 liman • Bölünmüş yolların toplam uzunluğu 15 bin km’ye çıkarılacaktır. • Hızlı Tren Projeleri süratle devam etmektedir. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

44. Enerji Türkiye, enerji üreticisi ve tüketicisi bölgeler arasında önemli bir enerji üssüdür. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

45. C- YATIRIM ORTAMI, YABANCI SERMAYE ve TEŞVİK Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

46. Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması • 83 ülke ile imzalanan ve 74 adedi yürürlüğe giren YKTK Anlaşmaları ile; • Taraf ülkeler arasındaki uluslararası doğrudan yatırımların artmasını teşvik etmek; • Karşılıklılık ilkesi çerçevesinde; uluslararası doğrudan yatırımların doğrudan ve dolaylı kamulaştırmalara karşı uluslararası hukuk çerçevesinde korunmasını sağlamak; • Ev sahibi ülkenin yabancı yatırımcılara ve bunların yatırımlarına “milli muamele” ve “en çok kayırılan ulus muamelesi”ne tabi olarak adil ve eşit bir muamelede bulunmasını güvence altına almak; • Yabancı yatırımcıların elde ettiği karların ve diğer gelirlerin gecikme olmaksızın transfer edilmesini güvence altına almak; • Yabancı yatırımcı ile ev sahibi devlet arasında çıkan uyuşmazlıklarda uluslararası tahkim seçeneğini çözüm yolu olarak sunmaktır. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

47. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları ABD; Almanya; Arnavutluk; Avusturya; Avusturya (Revize); Azerbaycan; BAE; Bahreyn; Bangladeş; Belçika; Beyaz Rusya; Bosna Hersek; Bulgaristan; Cezayir; Çek Cumhuriyeti; Çin Halk Cumhuriyeti; Danimarka; Endonezya; Estonya; Etiyopya; Fas; Finlandiya; Fransa; Güney Afrika; Güney Kore; Gürcistan; Hindistan; Hırvatistan; Hollanda; İngiltere; İran; İrlanda; İspanya; İsrail; İsveç; İtalya; Japonya; Katar; Kazakistan; Kırgızistan; Kuveyt; K.K.T.C.; Letonya; Litvanya; Lübnan; Lüksemburg; Macaristan; Makedonya; Malezya; Mısır; Moğolistan; Moldova; Norveç; Özbekistan; Pakistan; Polonya; Portekiz; Romanya; Rusya; S. Arabistan; S. Arabistan (Hava Taşıma); Sırbistan-Karadağ; Singapur; Slovakya; Slovenya; Suriye; Sudan; Tacikistan; Tayland; Tunus; Türkmenistan; Ukrayna; Umman; Ürdün; Yemen; Yunanistan Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

48. Türkiye’de Yatırım Ortamı Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

49. İşletme Açma Süresi Kaynak: Invest In Turkey • Bir işletme açma süresi, Türkiye’de sadece 6 gün sürmektedir. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı

50. Kalifiye İşgücüne Erişme İmkanı Kaynak: Invest In Turkey • Puanlama, 0 ile 10 arasında yapılmaktadır. Aralık 2012 Ekonomi Bakanlığı