โครงการการศึกษาแนวทางการใช้ใบรับของคลังสินค้า ( Warehouse receipt )

โครงการการศึกษาแนวทางการใช้ใบรับของคลังสินค้า (Warehouse receipt) ในตลาดจริง (Cash market) และการนำมาประยุกต์ใช้ในกระบวนการส่งมอบรับมอบในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้า (Futures market) ดร. ธนโชติ บุญวรโชติ ภาควิชาเทคโนโลยีอุตสาหกรรมเกษตร คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 25พฤษภาคม 2552

ความหมายและรายละเอียดของใบรับของคลังสินค้า สรุปผลการรวบรวมวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง 2 3 4 6 5 1 ประโยชน์ของใบรับของคลังสินค้า เงื่อนไขเบื้องต้นก่อนการใช้งานใบรับของคลังสินค้า ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในระบบใบรับของคลังสินค้า ประวัติการใช้งานใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย ขอบเขตการนำเสนอ

ประสบการณ์การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงต่างประเทศ 11 9 10 8 7 ระบบมาตรฐานสินค้าเกษตรและอุตสาหกรรมสนับสนุน การเงินสินค้าโภคภัณฑ์(Commodity finance) การคลังสินค้าและอุตสาหกรรมสนับสนุน ปัญหาการใช้งานระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย ขอบเขตการนำเสนอ (ต่อ)

แนวทางการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทยแนวทางการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย กฎหมายและระเบียบภาครัฐที่เกี่ยวของกับใบรับของคลังสินค้า 16 15 13 14 12 ประสบการณ์ของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้า ภาพรวมการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้า การใช้งานใบรับรองการส่งมอบ (Shipping Certificate) ขอบเขตการนำเสนอ (ต่อ)

ความหมายและรายละเอียดของใบรับของคลังสินค้าความหมายและรายละเอียดของใบรับของคลังสินค้า • ใบรับของคลังสินค้า หรือใบประทวนสินค้า (Warehouse Receipt) คือ สัญญาเก็บของในคลังสินค้าที่แสดงกรรมสิทธิ์ในสินค้า โดยผู้ถือใบรับของคลังสินค้าสามารถโอนกรรมสิทธิ์สินค้าได้โดยไม่ต้องส่งมอบสินค้า ใบรับของคลังสินค้าจึงถูกใช้ในการซื้อขาย การแลกเปลี่ยน เป็นหลักทรัพย์ค้ำประกันสินเชื่อจากการกู้ยืมเงิน และใช้ในกระบวนการส่งมอบของตราสารอนุพันธ์

6. ให้สินเชื่อ ความหมายและรายละเอียดของใบรับของคลังสินค้า (ต่อ) 5. ขอสินเชื่อโดยใช้ใบ CP เป็นหลักประกัน ธนาคาร เกษตรกร 3. ฝากสินค้า 2. รับประกันและสร้างความเชื่อมั่น คลัง สินค้า 4. ออกใบ CP และCT 7. ขายใบ CT หน่วยงานรับประกัน 1. ให้ใบอนุญาตรับรองคลังสินค้า ผู้ค้า/ ผู้แปรรูป 11. เบิกสินค้า หน่วยงานควบคุม 10. มอบใบCP และ CT 8. คืนเงินกู้ 9. รับใบ CP ภาพที่ 1 การใช้ใบรับของคลังสินค้าในระบบที่ใช้เอกสารกรรมสิทธิ์สองฉบับ

หน่วยงานตรวจสอบและออกใบอนุญาตหน่วยงานตรวจสอบและออกใบอนุญาต กลุ่มผู้ส่งออก/ผู้ค้าส่งหรือผู้ประกอบการที่ ต้องการวัตถุดิบ บริษัทรับประกัน สถาบันการเงิน คลังสินค้า กลุ่มผู้ค้าและกลุ่มเกษตรกร (Traders and Farmer Organizations) เกษตรกร สินเชื่อตามฤดูกาล (Trade/Seasonal credit) ผลผลิต (Product) ใบรับของคลังสินค้า (Warehouse receipts) สินเชื่อทางการค้า (Trade credit) ความหมายและรายละเอียดของใบรับของคลังสินค้า (ต่อ) ภาพที่ 2ระบบการใช้ใบรับของคลังสินค้า

ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในระบบใบรับของคลังสินค้าผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในระบบใบรับของคลังสินค้า • เกษตรกรผู้ผลิตหรือผู้ค้าผลผลิตการเกษตร • ผู้ประกอบการคลังสินค้า • ผู้ตรวจสอบมาตรฐานสินค้า • ผู้ให้กู้ยืม เช่น ธนาคารพาณิชย์ • ผู้ประกันภัย

ประโยชน์ของใบรับของคลังสินค้าประโยชน์ของใบรับของคลังสินค้า • ยืดระยะเวลาการขายผลิตผลทางการเกษตรออกไปนอกฤดูเก็บเกี่ยว • ช่วยให้เจ้าของสินค้าคงคลังสามารถกู้ยืมเงินสกุลต่างประเทศที่มีดอกเบี้ยแท้จริงที่ต่ำ • สร้างหลักประกันที่มั่นคงแก่ธนาคารพาณิชย์ด้วยการสร้างความมั่นใจว่าใบรับของคลังสินค้านั้นมีสินค้าเกษตรประกันอยู่จริงโดยไม่จำเป็นต้องเห็นสินค้า • ส่งเสริมกิจกรรมในตลาดจริง (Cash market) และตลาดข้อตกลงล่วงหน้า (Forward market) รวมทั้งสร้างการแข่งขันในตลาด

ประโยชน์ของใบรับของคลังสินค้า (ต่อ) • ลดบทบาทภาครัฐต่อการเกี่ยวข้องกับการค้าขายในตลาดสินค้าเกษตร • การสร้างความมั่นคงด้านอาหารด้วยการถือใบรับของคลังสินค้า • ใบรับของคลังสินค้าสามารถใช้ร่วมกับเครื่องมือในการป้องกันความเสี่ยงของราคา • การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงนั้นเป็นจุดเริ่มต้นของการนำไปใช้ในตลาดล่วงหน้า

เงื่อนไขเบื้องต้นก่อนการใช้งานใบรับของคลังสินค้าเงื่อนไขเบื้องต้นก่อนการใช้งานใบรับของคลังสินค้า • ราคาสินค้าเกษตรมีความเคลื่อนไหวตลอดทั้งปี • ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับตลาดสินค้าเกษตรมีความแพร่หลาย • ระบบกฎหมายสนับสนุน • มีระบบการตรวจสอบและการให้ใบอนุญาตคลังสินค้าที่พอเพียง • มีระบบมาตรฐานสินค้าเกษตรที่เหมาะสม • อุตสาหกรรมคลังสินค้ามีความเข้มแข็ง • คลังสินค้าเสนอการประกันการดำเนินงานที่น่าเชื่อถือหรือมี Insurance Bonds • ธนาคารพาณิชย์ยอมรับการใช้ใบรับของคลังสินค้าเป็นหลักประกัน

สรุปผลการรวบรวมวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องสรุปผลการรวบรวมวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง • ประเทศพัฒนาแล้ว • ปัจจัยของความสำเร็จในการใช้ใบรับของคลังสินค้าในประเทศพัฒนาแล้ว • รัฐมีกลไกการควบคุมงานด้านคุณภาพ การดำเนินการคลังสินค้า และการดำเนินการด้านธุรกรรมทางการเงินอย่างครบถ้วนชัดเจน • มีเครือข่ายโลจิสติกส์ ระบบการขนส่งและกลยุทธ์การจัดการในโซ่อุปทานที่มีประสิทธิภาพ • มีการควบคุมจากภาครัฐหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง • มีเทคโนโลยีต่าง ๆ รวมถึงเทคโนโลยีสารสนเทศที่ก้าวหน้า • มีองค์ความรู้ต่าง ๆ • ผู้เกี่ยวข้องกับการใช้ใบรับของคลังสินค้ามีความเข้าใจและความเชื่อมั่นในระบบ

สรุปผลการรวบรวมวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง (ต่อ) • ประเทศพัฒนาแล้ว • ปัญหาและอุปสรรคของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในประเทศพัฒนาแล้ว • ผลประโยชน์ทับซ้อนของผู้ประกอบการคลังสินค้าสาธารณะ • การมีระบบประกันความเสี่ยงของสินเชื่อ ทำให้เกิดความขัดแย้งหรือต่อต้าน • สภาพเศรษฐกิจ • ธุรกิจคลังสินค้าจัดเป็นธุรกิจที่มีกำไรต่ำ • ผลผลิตทางการเกษตรไม่เพียงพอในการส่งมอบ

สรุปผลการรวบรวมวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง (ต่อ) • ประเทศกำลังพัฒนา • ปัจจัยของความสำเร็จในการใช้ใบรับของคลังสินค้าในประเทศกำลังพัฒนา • การสนับสนุนจากภาครัฐ • มีมาตรฐานระดับประเทศสำหรับคลังสินค้าแต่ละประเภท • การที่เอกชนเป็นเจ้าของกิจการคลังสินค้า • มีการเสนอผลประโยชน์เพื่อเป็นแรงจูงใจให้กับผู้เกี่ยวข้อง • มีระบบโลจิสติกส์ที่สะดวกและต้นทุนต่ำ • มีระบบการใช้ใบรับของคลังสินค้าที่น่าเชื่อถือ • มีบุคลากรที่มีคุณภาพ • การเริ่มต้นระบบใบรับของคลังสินค้าโดยใช้สินค้าน้อยชนิดก่อน

สรุปผลการรวบรวมวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง (ต่อ) • ประเทศกำลังพัฒนา • ปัญหาและอุปสรรคของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในประเทศกำลังพัฒนา • ไม่มีความรู้และความเข้าใจในการใช้ใบรับของคลังสินค้า • การบังคับหรือจูงใจให้เกิดการใช้ใบรับของคลังสินค้า • กิจการคลังสินค้ามีการผูกขาด • จำนวนคลังสินค้า และ การกระจายของคลังสินค้ามีไม่เพียงพอ • ขาดการคมนาคมที่สะดวก • ขาดมาตรฐานด้านคลังสินค้าระดับประเทศ • ขาดเทคโนโลยีการคลังสินค้าและเทคโนโลยีสารสนเทศที่ก้าวหน้า • ขาดองค์ความรู้จากสถาบันต่าง ๆ • ขาดการควบคุมที่เคร่งครัดหรือขาดบทลงโทษที่ชัดเจน • ขาดการรวมกลุ่มกันของเกษตรกร

สรุปผลการรวบรวมวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง (ต่อ) • ประเทศกำลังพัฒนา • ปัญหาและอุปสรรคของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในประเทศกำลังพัฒนา (ต่อ) • 11. มีต้นทุนในการส่งผ่าน และ ต้นทุนการกระจายสินค้าสูง • ขาดความเชื่อมั่นในมาตรฐานและคุณภาพการจัดเก็บสินค้า • ไม่สามารถเก็บสินค้าได้นานเนื่องจากเกิดความสูญเสียง่าย • สถาบันการเงิน ขาดความเชื่อมั่นในการให้สินเชื่อ • การเก็งกำไรราคาสินค้าเกษตร • ความไม่ยืดหยุ่นของการเปลี่ยนมือของใบรับของคลังสินค้า • ต้นทุนดอกเบี้ยที่สูงมากเนื่องจากภาวะเงินเฟ้อสูง • ปัญหาการเสียภาษีซ้ำซ้อน • นโยบายการแทรกแซงจากภาครัฐ

ธนาคาร 3. ใช้ใบรับของคลังสินค้าเป็นหลักประกัน 6. คืนเงินกู้ 4. ให้สินเชื่อ ผู้ค้า รายใหญ่ ผู้ค้า รายย่อย 7. ส่งมอบใบรับของคลังสินค้า 5. สั่งซื้อสินค้าและชำระเงินเงิน • 2. ออกใบรับของคลังสินค้า 8. แสดงใบรับของคลังสินค้า คลังสินค้า 1. ฝากสินค้า 9. ส่งมอบสินค้า ประวัติการใช้งานใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย ภาพที่ 3 การใช้ใบรับของคลังสินค้าเพื่อเป็นหลักประกันสินเชื่อสำหรับสินค้าเกษตรอุตสาหกรรมในประเทศไทย

ใบรับของคลังสินค้า/ใบประทวนสินค้าใบรับของคลังสินค้า/ใบประทวนสินค้า 1. ขึ้นทะเบียนผู้ปลูก ทะเบียนผู้ปลูก เกษตรกร 3. ข้าวเปลือกหรือมันสำปะหลังที่จะส่งมอบ/เอกสารแสดงสิทธิการจำนำ ออกหนังสือรับรองการเป็นเกษตรกร จำนำใบรับของคลังสินค้า/ ใบประทวน ข้าวเปลือกหรือมันสำปะหลังที่จะส่งมอบ/เอกสารแสดงสิทธิการจำนำ/เอกสารอนุมัติวงเงินกู้ยืมของ ธ.ก.ส.เอกสารแสดงสิทธิการจำนำ 2. ข้าวเปลือกหรือมันสำปะหลังที่จะส่งมอบ และค่าธรรมเนียม โรงสีหรือลานมันที่เข้าร่วมโครงการ สหกรณ์การเกษตร 4. ตรวจสอบคุณภาพและปริมาณข้าวเปลือกหรือมันสำปะหลัง 7. อนุมัติวงเงินกู้ยืม 5. ใบรับของคลังสินค้า/ ใบประทวน 6. แจ้งความจำนงจะจำนำใบรับของคลังสินค้า ธ.ก.ส. อคส. หรือ อ.ต.ก รายงานการรับ-จ่ายข้าวเปลือก หรือมันสำปะหลัง ประวัติการใช้งานใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย (ต่อ) ภาพที่ 4 การใช้ใบรับของคลังสินค้า/ ใบประทวนสินค้าในประเทศไทยในกระบวนการจำนำข้าวเปลือกและมันสำปะหลัง

ปัญหาการใช้งานระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทยปัญหาการใช้งานระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย • การขาดความเชื่อมั่นในมาตรฐานการบริหารคลังสินค้าโดยเฉพาะสถาบันการเงิน • ปัญหาระบบมาตรฐานสินค้าเกษตรของประเทศไทย • ปัญหาข้อกฎหมายในการใช้งานระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย

6. ให้สินเชื่อ 6. ให้สินเชื่อ ธนาคาร 5. นำใบรับของคลังสินค้าให้ไว้กับธนาคาร ผู้ค้ารายย่อย 3. ฝากสินค้า 3. ฝากสินค้า 2. การรับประกันและสร้างความเชื่อมั่น 2. การรับประกันและสร้างความเชื่อมั่น คลังสินค้า 7. ทำสัญญาซื้อขาย 7. ทำสัญญาซื้อขาย 4. ออกใบรับของคลังสินค้า หน่วยงานรับประกัน ผู้ค้ารายใหญ่ 1. รับรองใบรับของคลังสินค้า กระทรวงเกษตร(USDA) 9.(b) รับสินค้า 9.(a) มอบใบรับของคลังสินค้า 8.(a) นำเงินให้กับธนาคาร 8.(b) ใบรับของคลังสินค้า ประสบการณ์การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงของต่างประเทศ ภาพที่ 5 การใช้ใบรับของคลังสินค้าในประเทศสหรัฐอเมริกา

ใบรับของคลังสินค้า การประกันการตรวจสอบมาตรฐานสินค้า การจำนำ คลังสินค้า สถาบันการเงิน/ธนาคาร เกษตรกรผู้ส่งออก ผู้แปรรูป ประสบการณ์การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงของต่างประเทศ (ต่อ) ภาพที่ 6 ระบบการใช้ใบรับของคลังสินค้าในอินเดีย(Choubey, 2008)

หน่วยงานของรัฐที่ทำหน้าที่ออกใบอนุญาตและควบคุมหน่วยงานของรัฐที่ทำหน้าที่ออกใบอนุญาตและควบคุม หน่วยงานที่ทำหน้าที่รับประกัน คลังสินค้า การออกใบรับของคลังสินค้าจะต้องมั่นใจว่ามีสินค้าอยู่ในคลังสินค้า ระบบงานทะเบียน ใบรับของคลังสินค้าที่สามารถเปลี่ยนมือได้ ซื้อขายในตลาดรอง ความเชื่อมั่นจากธนาคาร ประสบการณ์การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงของต่างประเทศ (ต่อ) ภาพที่ 7 การใช้ใบรับของคลังสินค้าแบบเปลี่ยนมือได้เป็นตราสารที่ซื้อขายได้

6. ให้สินเชื่อ 5. นำใบรับของคลังสินค้าให้ไว้กับธนาคาร ธนาคาร เจ้าของสินค้า 3. ฝากสินค้า 7. ระบบการรับประกันเงินกู้ เมื่อไม่มีการชำระเงินตามระยะเวลาที่กำหนด รวมถึงในกรณีที่ไม่มีสินค้าในคลังสินค้า คลังสินค้า 4. ออกใบรับของคลังสินค้า 2. รับรองใบรับของคลังสินค้า Quedan and Rural Credit Guarantee Corporation 1. ควบคุมดูแล กระทรวงเกษตร ประสบการณ์การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงของต่างประเทศ (ต่อ) ภาพที่ 8 ระบบการออกใบรับของคลังสินค้าในประเทศฟิลิปปินส์

ทางเลือกที่ 1 6. ให้สินเชื่อ 5. นำใบรับของคลังสินค้าให้ไว้กับธนาคาร ธนาคาร เจ้าของ สินค้า 3. การส่งมอบผลผลิต (ปริมาณสินค้าไม่น้อยกว่า 500 กก.) ทางเลือกที่ 2 7. การขายใบรับของคลังสินค้า คลัง สินค้า 4.การออกใบรับของคลังสินค้า 2. รับรองใบรับของคลังสินค้า Malaysia’s Pepper Marketing Board (PBM) ผู้ค้า 8. ผู้ที่เป็นเจ้าของใบรับของคลังสินค้า สามารถเบิกสินค้าได้จากคลังสินค้าได้ตลอดเวลาตามที่ระบุไว้ในใบรับของคลังสินค้าฉบับนั้น 1. ควบคุมดูแล Ministry of Plantation Industries and Commodities ประสบการณ์การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงของต่างประเทศ (ต่อ) ภาพที่ 9 การใช้ใบรับของคลังสินค้าในประเทศมาเลเซีย

5. ให้สินเชื่อ ธนาคาร 4. นำใบรับของคลังสินค้าให้ไว้กับธนาคาร เจ้าของ สินค้า 2. การฝากสินค้า 6. ธนาคารมอบใบรับของคลังสินค้าให้EAGC รับรองความถูกต้อง คลัง สินค้า 3. การออกใบรับของคลังสินค้า Eastern Africa Grain Council (EAGC) 1. รับรองคลังสินค้า ประสบการณ์การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงของต่างประเทศ (ต่อ) ภาพที่ 10 การใช้ใบรับของคลังสินค้าในกลุ่มประเทศแอฟริกาตะวันออก

การออกใบอนุญาต ตลาดซื้อขายสินค้าเกษตรของแซมเบีย คณะกรรมการกำกับตลาดซื้อขายสินค้าเกษตร การดำเนินการซื้อขายสินค้า การดำเนินการใช้ใบรับของคลังสินค้า มาตรฐาน • เชื่อมโยงกับ Malawi ACE และตลาดในระดับภูมิภาค • ดำเนินการผ่านระบบอิเล็กทรอนิกส์/ระบบเว็บไซต์ • พัฒนาเครื่องมือเพื่อสนับสนุนระบบการเงิน • การตัดสินชี้ขาดกรณีที่มีข้อพิพาท • บัญญัติกฏหมายสำหรับสินค้าโภคภัณฑ์ที่จัดเก็บไว้ • การออกใบอนุญาตดำเนินกิจการคลังสินค้า • ดำเนินการฝึกอบรม • ดูแลและควบคุมในเรื่องมาตรฐานคุณภาพอย่างเข้มงวด • บริหารจัดการทะเบียนใบรับของคลังสินค้า • ดำเนินการทดสอบและกำหนดมาตรฐานการกำหนดระดับสินค้า (Grading standards) • ตรวจประเมินและควบคุมภายใน (Internal controls / audits) ประสบการณ์การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงของต่างประเทศ (ต่อ) ภาพที่ 11 แผนผังความสัมพันธ์ของกิจกรรมการแลกเปลี่ยนสินค้าเกษตรในประเทศแซมเบีย

การเงินสินค้าโภคภัณฑ์ (Commodity finance)

การเงินสินค้าโภคภัณฑ์ (Commodity finance) Negotiable: can be traded on a secondary market Commodities as Collateral Commodities have been produced already Warehouse receipts Direct use Commodities have not yet been produced: commodities in the ground or being grown are assigned as collateral Trust receipts: used for commodity processing Non-negotiable: used within a deal Indirect use: Special Purpose Vehicles, issuing bonds which are collateralized by commodity assets Collateralized Lending Assets other than commodities as: * unconditional collateral (cash, treasury bonds, stocks); * collateral conditional on the performance of the party offering the collateral (irrevocable L/C’s); * collateral conditional on the performance of a third party debtor (loan or contract/ accounts receivables, assignment of contracts); * assets backing Special Purpose Vehicles (credit card receivables, road tolls). ภาพที่ 22 ประเภทของสินเชื่อแบบมีหลักประกัน

. บัญชีงบดุล ผู้ส่งออก ธนาคาร • 2. สินเชื่อ วิธีการใช้สินค้าโภคภัณฑ์เป็นหลักประกันในการขอสินเชื่อกู้ยืม 1. สินเชื่อจากบัญชีงบดุล (Balance Sheet Finance) ภาพที่ 23 การให้สินเชื่อจากบัญชีงบดุล

2. สัญญาซื้อขาย ผู้ส่งออก ธนาคาร • 3. สินเชื่อ 7. จ่ายค่าสินค้าส่วนที่เหลือ 4. ส่งมอบสินค้า 1. ทำสัญญาซื้อขาย ผู้ซื้อต่างประเทศ 6. จ่ายเงินเข้าบัญชีเอสโคร 5. เปิดใช้บัญชีเอสโคร วิธีการใช้สินค้าโภคภัณฑ์เป็นหลักประกันในการขอสินเชื่อกู้ยืม (ต่อ) 2. สินเชื่อจากบัญชีเอสโคร(Traditional Financing Using an Escrow Account) ภาพที่ 24 การให้สินเชื่อจากบัญชีเอสโคร

1. ขอสินเชื่อโดยใช้หลักประกันมีความปลอดภัย คลังสินค้า ธนาคาร ผู้ส่งออก 2. ส่งมอบสินค้า 4. ใบรับของคลังสินค้า 3. ใบรับของคลังสินค้า 5. สินเชื่อ วิธีการใช้สินค้าโภคภัณฑ์เป็นหลักประกันในการขอสินเชื่อกู้ยืม (ต่อ) 3. สินเชื่อจากหลักประกันด้วยใบรับของคลังสินค้า (Secured Financing Using Warehouse Receipt) ภาพที่ 25 การให้สินเชื่อจากหลักประกันด้วยใบรับของคลังสินค้า

1(a) ขอสินเชื่อโดยใช้หลักประกันมีความปลอดภัย คลังสินค้า ธนาคาร ผู้ส่งออก 2. ส่งมอบสินค้า 4. (a) ใบรับของคลังสินค้า 3. ใบรับของคลังสินค้า 5. สินเชื่อ 9. จ่ายค่าสินค้าส่วนที่เหลือ 1(b) สัญญาซื้อขาย 7(a) ใบรับของคลังสินค้า ผู้ซื้อ ต่างประเทศ 8. ส่งมอบสินค้า 6. จ่ายเงินเข้าบัญชีเอสโคร 7(b). ใบรับของคลังสินค้า 4(b) เปิดใช้บัญชีเอสโคร วิธีการใช้สินค้าโภคภัณฑ์เป็นหลักประกันในการขอสินเชื่อกู้ยืม (ต่อ) 4. สินเชื่อเชิงโครงสร้างด้วยใบรับของคลังสินค้า (Structured Financing Using Warehouse Receipt) ภาพที่ 26 รูปแบบสินเชื่อเชิงโครงสร้างด้วยใบรับของคลังสินค้า

ธนาคารท้องถิ่น ผู้จัดหาสินค้า (Supplier) สินเชื่อท้องถิ่น กลุ่มธนาคารรายอื่น ๆ การควบคุม สินค้าและบริการ ให้สินเชื่อผ่านธนาคารท้องถิ่น การหาแนวร่วม ผู้ส่งออกชาวแอฟริกัน คลังสินค้า ธนาคารที่เป็นผู้ดำเนินการจัดหาแนวร่วมปล่อยกู้ (Arranging Bank) สินค้า ส่งออก การชำระเงิน ผู้ซื้อสินค้าต่างประเทศ เกษตรกร การชำระเงิน วิธีการใช้สินค้าโภคภัณฑ์เป็นหลักประกันในการขอสินเชื่อกู้ยืม (ต่อ) 4. สินเชื่อเชิงโครงสร้างด้วยใบรับของคลังสินค้า (Structured Financing Using Warehouse Receipt) สินเชื่อ ภาพที่ 27 ธนาคารท้องถิ่นมีหน้าที่สนับสนุนระบบการเงินเพื่อการส่งออกเบื้องต้นในประเทศแอฟริกา

ผู้จัดหาวัตถุดิบ ธนาคารท้องถิ่น เงินสนับสนุน การควบคุม ให้สินเชื่อผ่านธนาคารท้องถิ่น สินค้าและบริการ ผู้ผลิตหรือผู้ค้า คลังสินค้า ธนาคารต่างชาติ สินค้า เงินสนับสนุน การส่งออก ผู้ซื้อสินค้าต่างชาติ เกษตรกร การชำระเงิน วิธีการใช้สินค้าโภคภัณฑ์เป็นหลักประกันในการขอสินเชื่อกู้ยืม (ต่อ) 4. สินเชื่อเชิงโครงสร้างด้วยใบรับของคลังสินค้า (Structured Financing Using Warehouse Receipt) ภาพที่ 28 ตัวอย่างการสนับสนุนระบบการเงินสำหรับผู้ผลิต (Processor)

การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้าการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้า

ภาพรวมของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้าภาพรวมของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้า • ความจำเป็นของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้า การส่งมอบด้วยสินค้าจริง (Physical delivery) เป็นการส่งมอบสินค้าตามสัญญาล่วงหน้า ณ จุดที่กำหนดโดยตลาดล่วงหน้าของแต่ละประเทศ ในกรณี ที่ต้องการส่งมอบด้วยใบรับของคลังสินค้า (Warehouse receipt) สินค้าต้องฝากในคลังสินค้าที่จดทะเบียนแล้วกับตลาดล่วงหน้า จึงจะใช้ใบรับของคลังสินค้าในการส่งมอบได้ บทบาทที่ชัดเจนที่สุดของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในการส่งมอบรับมอบในตลาดล่วงหน้าคือ ช่วยให้ไม่ต้องเคลื่อนย้ายสินค้าไปยังจุดส่งมอบ จึงเป็นการประหยัดค่าใช้จ่ายในการดำเนินการเคลื่อนย้ายสินค้า

วัตถุประสงค์ของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้าวัตถุประสงค์ของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้า • ความสะดวกในการรับมอบส่งมอบสินค้า • ช่วยพัฒนาระบบมาตรฐานคุณภาพสินค้า ผู้รับมอบส่งมอบสามารถมั่นใจในคุณภาพสินค้า • เพื่อลดบทบาทของภาครัฐในการแทรกแซงตลาดสินค้าเกษตร • ใช้ร่วมกับสัญญาอนุพันธ์อื่น ๆ ในตลาดอนุพันธ์ ทำให้ธนาคารพาณิชย์สามารถอนุมัติวงเงินสินเชื่อสูงขึ้น

ปัญหาและอุปสรรคของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้าปัญหาและอุปสรรคของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้า • ประเทศพัฒนาแล้ว • การเคลื่อนไหวที่ผิดปกติของราคาสินค้าเกษตรในช่วงฤดูที่มีความต้องการสินค้า • เกษตรชนิดหนึ่งชนิดใดสูง ในลักษณะของการฮั้วราคาหรือการปั่นราคา • การแก้ไขปัญหาการฮั้วกันของราคาจึงมีการอนุญาตให้นายคลังสินค้าสามารถออก • เอกสารการส่งมอบรับมอบสินค้าที่ไม่ต้องมีสินค้าจริงอยู่ในคลังสินค้า เอกสารนี้มีชื่อว่า • ใบรับรองการส่งมอบ (ShippingCertificate)

ปัญหาและอุปสรรคของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้า (ต่อ) • ประเทศกำลังพัฒนา • จำนวนคลังสินค้าที่ไม่เพียงพอ • การแทรกแซงตลาดสินค้าเกษตรโดยรัฐบาล • ความไม่ยืดหยุ่นในการเปลี่ยนมือของใบรับของคลังสินค้า • การเก็งกำไรราคาสินค้าเกษตรโดยเกษตรกรในตลาดล่วงหน้า

นโยบาย กฎหมาย ระเบียบข้อบังคับ ผู้กำหนดระดับสินค้า (Grader) นักเก็งกำไร ผู้ผลิต (processor) The Commodity Futures Trading Commission (CFTC) ตลาดล่วงหน้า CBOT อุตสาหกรรมอาหารสัตว์(Feed Industry) เกษตรกร (รูปของสหกรณ์หรือการพาณิชย์) องค์กรด้านอาหาร นายหน้า ผู้ส่งออก/ผู้นำเข้า ใบรับของคลังสินค้า ผู้ขนส่ง (Transporter) ผู้ซื้อขายในประเทศ ธนาคาร ประสบการณ์ของการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้า ภาพที่ 29การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้าของประเทศสหรัฐอเมริกา

การใช้งานใบรับรองการส่งมอบ (Shipping Certificate) ใบรับรองการส่งมอบ (Shipping Certificate) เป็นเครื่องมือในการส่งมอบสินค้าที่ให้สิทธิ์ผู้ซื้อในการรับมอบสินค้า แต่ไม่ใช่เป็นการบังคับผู้ซื้อที่จะต้องรับมอบสินค้าจากผู้ส่งมอบสินค้าหรือผู้จัดหาสินค้า ใบรับรองการส่งมอบมีเอกลักษณ์ที่ต่างจากใบรับของคลังสินค้าเนื่องจากไม่จำเป็นต้องมีสินค้าเก็บในคลังสินค้าที่ได้รับอนุญาตเพื่อการส่งมอบ สัญญาส่งมอบมาจากการผลิตในปัจจุบันหรืออนาคต

การใช้งานใบรับรองการส่งมอบ (Shipping Certificate) กระบวนการส่งมอบโดยใช้ใบรับรองการส่งมอบ (Shipping certificate) กระบวนการส่งมอบแบ่งเป็น 3 ช่วงเวลา ดังนี้ สำนักหักบัญชี ผู้ขาย ผู้ซื้อ

แนวทางการปฏิบัติของผู้ซื้อเมื่อเป็นเจ้าของShipping certificate ส่งมอบ Shipping certificateใหม่ในตลาดล่วงหน้า ถือครอง Shipping certificate ไว้ -ขายสัญญาล่วงหน้าและเริ่มส่งมอบ Shipping certificate ให้กับรายใหม่ -ผู้ซื้อจ่ายค่าเก็บสินค้าให้ผู้ขายเริ่มจากวันที่ส่งมอบ ยกเลิก Shipping certificate และขอให้มีการส่งมอบสินค้า เปลี่ยนเจ้าของ/ขาย Shipping certificate -Shipping certificate สามารถซื้อขายเปลี่ยนมือได้ -ผู้ซื้อส่งคำสั่งการส่งมอบให้กับผู้ขาย โดยผู้ซื้อจะต้องจ่ายค่าเก็บรักษาจนกว่าจนกว่ามีการเปลี่ยนเจ้าของ -ผู้จัดส่ง จัดการส่งของให้กับผู้ซื้อที่ปลายทาง ค่าบริการและค่าขนส่งจะมีการเจรจากันตกลงระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย -การเจรจาตกลงจะต้องเสร็จภายในสองวันทำการหลังจากผู้ขายได้รับคำขอให้มีการส่งมอบสินค้า การเจรจาตกลงประสบความสำเร็จ การเจรจาตกลงล้มเหลว -รับคำสั่งการส่งมอบภายใน 14.00 น. ของวันทำการ -การส่งมอบเริ่มภายใน 7 วัน -ผู้จัดส่งต้องรับผิดชอบค่าขนส่งในช่วง 48 ชม.แรกในขณะที่อยู่บนพาหนะสำหรับขนส่ง หลังจากช่วงนี้ผู้ซื้อต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการขนส่ง การใช้งานใบรับรองการส่งมอบ (Shipping Certificate) ภาพที่ 30การใช้ใบรองการส่งมอบในตลาดล่วงหน้าของประเทศสหรัฐอเมริกา

นโยบาย กฎหมาย ระเบียบข้อบังคับ ผู้กำหนดระดับสินค้า (Grader) นักเก็งกำไร Securities Exchange Board of India (SEBI) Multi Commodity Exchange of India Limited (MCX) ผู้ที่มีสินค้า นายหน้า ใบรับของคลังสินค้า ผู้ค้าและผู้ผลิต ธนาคาร การใช้งานใบรับรองการส่งมอบ (Shipping Certificate) ภาพที่ 31การใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดล่วงหน้าของประเทศอินเดีย

แนวทางการประยุกต์ใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทยแนวทางการประยุกต์ใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย • การสร้างระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย ควรเริ่มต้นจากการสร้างระบบใบรับของคลังสินค้าที่สมบูรณ์ในตลาดจริง เพื่อให้ผู้ที่เกี่ยวข้องต่างๆมีความคุ้นเคยในการใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริง จะเป็นผลให้เกิดการใช้ใบรับของคลังสินค้าเพื่อการส่งมอบรับมอบสินค้าเกษตรในตลาดล่วงหน้าต่อไป

แนวทางการประยุกต์ใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย (ต่อ) • วัตถุประสงค์ของการสร้างระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย • การลดความผันผวนของราคาสินค้าเกษตร • เพื่อให้เกิดการใช้ใบรับของคลังสินค้าเป็นหลักทรัพย์ค้ำประกันในการขอสินเชื่อทางเกษตร • สร้างระบบคลังสินค้าเกษตรและมาตรฐานสินค้าเกษตร • พัฒนากิจกรรมในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทยผ่าน

แนวทางการประยุกต์ใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย (ต่อ) คณะทำงาน(Task force) ในการพัฒนาระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย • ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการพัฒนาระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศไทย รัฐบาล กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงการคลัง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ภาคเอกชนที่เกี่ยวข้อง องค์กรระหว่างประเทศ

แนวทางการประยุกต์ใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย (ต่อ) การสร้างคณะทำงานของประเทศอินเดีย • องค์ประกอบในคณะทำงาน ประกอบด้วย • กระทรวงกฎหมาย (Ministry of Law) และกระทรวงเทคโนโลยีข้อมูลข่าวสาร (Ministry of Information Technology) • กระทรวงเกษตร (Ministry of Agriculture) และกระทรวงกิจกรรมผู้บริโภคและการแจกจ่ายสาธารณะ (Ministry of Consumer Affairs and Public Distribution) • ธนาคารกลางแห่งประเทศอินเดีย (Reserve Bank of India) และกระทรวงการคลัง (Ministry of Finance) • ธนาคารเพื่อการเกษตรและการพัฒนาชนบทแห่งชาติ (NABARD, National Bank for Agriculture and Rural Development) • สมาชิกสมาคมต่างๆจากผู้ผลิตและผู้ค้าภาคเอกชนในสินค้าโภคภัณฑ์ (Commodities) การประกันภัย และผู้ประกอบการคลังสินค้า • เลขาธิการ (Secretariat) • อนุกรรมการศึกษาของคณะทำงาน (Task Force Commissions) • ประเทศตัวอย่างการพัฒนาระบบใบรับของคลังสินค้าในตลาดจริงและตลาดล่วงหน้า

แนวทางการประยุกต์ใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย (ต่อ) ลำดับการดำเนินการพัฒนาระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศอินเดีย

แนวทางการประยุกต์ใช้ใบรับของคลังสินค้าในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าแห่งประเทศไทย (ต่อ) ลำดับการดำเนินการพัฒนาระบบใบรับของคลังสินค้าในประเทศอินเดีย(ต่อ)

โครงการการศึกษาแนวทางการใช้ใบรับของคลังสินค้า ( Warehouse receipt )