T.C. MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ ANTAKYA MYO BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI-TEKNOLOJİLERİ

1. T.C.MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİANTAKYA MYOBİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI-TEKNOLOJİLERİ ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Öğr. Gör. Zülfü ALANOĞLU HATAY/Antakya, 2014

2. BİLİM VE BİLGİ Bilgi ve Bilginin Kaynakları Bilmek, bilgi ve bilim aynı kökenlidir. İnsan yaşamının bilgi ile anlam ve zenginlik kazandığı da açık bir gerçektir. Bilmek sadece insana has bir olgudur.

3. BİLİM VE BİLGİ Bilgi ve Bilginin Kaynakları • Bilim evrensel yasaları elde etme çabasıdır. • Bilim, gözlem ve akıl yoluyla olguları ve bu olguları birbirine bağlayan yasaları bulma çabasıdır. • Bilim gerçeği anlama teknikleridir. • Bilim evreni anlama ve açıklama gayretlerin tümüdür.

4. BİLİM VE BİLGİ Bilmeye bilgi diyebilmek için • Doğruluk • İnanç • Gerekçelendirme koşulları

5. GETTİER  Ünlü makalesinde önermesel bilginin üçlü tanımının farklı şekillerde sunulabileceğini belirterek başlar. a) Eğer ve sadece (Ancak) aşağıdaki koşullar sağlanırsa K kişisi Ö önermesini biliyordur; • (i) Ö DOĞRUDUR • (ii) K KİŞİSİ Ö’ YE İNANIR • (iii) K kişisinin Ö’ ye inanması için gerekçe vardır.

6. GETTİER  Ünlü makalesi, önermesel bilginin üçlü tanımının farklı şekillerde sunulabileceğini belirterek başlar. b) Eğer ve sadece aşağıdaki koşullar sağlanırsa K kişisi Ö önermesini biliyordur; • (i) K KİŞİSİ Ö’ YÜ KABUL ETMEKTEDİR. • (ii) K KİŞİSİ Ö’ İÇİN YETERLİ KANITA SAHİPTİR • (iii) Ö DOĞRUDUR.

7. GETTİER  Ünlü makalesi, önermesel bilginin üçlü tanımının farklı şekillerde sunulabileceğini belirterek başlar. c) Eğer ve sadece aşağıdaki koşullar sağlanırsa K kişisi Ö önermesini biliyordur; • (i) Ö DOĞRUDUR • (ii) K KİŞİSİ Ö’ NÜN DOĞRULUĞUNDAN EMİNDİR. • iii) K kişisinin Ö’ nün doğru olduğundan (elindeki kanıtlar itibariyle) emin olma hakkına sahiptir.

8. BİLİM VE BİLGİ Bilginin Kaynakları • Duyu-deneyim • Akıl • Sezgi • Bellek • İnançlar • Otorite • İdeoloji

9. Bilim, Evreni anlama ve açıklama gayretlerinin tümüdür. Bilimsel yöntemle elde edilmiş bilgilerin tümüdür. Gerçeği anlama etkinlikleridir. Tasnif demektir.

10. Bilimin Özellikleri • Olgusaldır. • Mantıksaldır. • Nesnel’dir.(Objektif) • Genelleyicidir. • Bilim seçicidir. • Bilim Eleştireldir.

11. Olgusaldır Bilimsel önermelerin tümü ya doğrudan ya da dolaylı olarak gözlenebilen olguları dile getirir. Basınç yükseklere çıkıldıkça azalır Bilimsel Yeşil renkli nesneler güzeldir Bilimsel değil

12. Mantıksaldır Bilimsel sonuçlar her türlü çelişkiden uzak, kendi içerisinde bir tutarlılığa sahip olmak zorundadır. Bilimde birbiriyle çelişen iki önerme doğru kabul edilmez. • Yüksek rakımlarda su düşük sıcaklıklarda kaynar • Su Trabzon'da Erzurum a göre daha düşük sıcaklıklarda kaynar

13. Nesnel’dir.(Objektif) • Bilimin; edebiyat, sanat ve felsefe gibi bir insan uğraşısı olduğu unutulmamalıdır. • Bilim insanları bilimin gereği olarak ancak objektif olmaya çalışırlar. Ancak bunu her zaman başaramayabilirler.

14. Genelleyicidir • Bilim tek tek olgularla değil, olgu türleri ile uğraşır. • Bir gazın hacmi, sıcaklık sabit tutulduğunda, basınçla ters orantılı olarak değişir. • Metaller elektriği iletir • Bilim ayrıca geneli arayıcıdır. • Tek bir kişiye ait olan, kimseyle paylaşılmayan görüşler bilimsel değildir.

15. Bilim seçicidir. • Evrende olup biten olgular çeşit ve sayı yönünden sonsuzdur. • Bütün bu olguların bilime konu olması zaman ve imkanlar açısından olanaksızdır. • Bilimde seçicilik hipotezlerle sağlanır

16. Bilim Eleştireldir. • Bilim ne kadar akla ve mantığa uygun görünürse görünsün her önerme, teori ve bilimsel bilgiler eleştiriye açıktır. • Bilimde her görüş veya önerme olgular ve kanıtlar tarafından desteklendiği sürece kabul görür. • Bilimde hiçbir doğru değişmez değildir. Newton yasalarından Einstein yasalarına geçiş.

17. Bilimin Amacı • Bilimin amacı evreni anlamak açıklamaktır. • Konusuna giren alan içindeki nesnel gerçekliğin yasalarını bulmak ve bu alanda meydan gelen olayları açıklamak. • Nedenini bildiğimiz olaylar konusunda öngörüde (öndeyi) bulunmak. Yani olayları onlar gerçekleşmeden önce tahmin etmek.

18. Bilimin İşlevleri • Bilim gerçekleri tasvir eder ve anlatır. • Gerçeğin açıklanması ve anlaşılır halde ifade edilmesi de bilimin görevleri arasındadır. • İlişkilerin ve değişmelerin tahmin edilmesi de önemlidir. • Olayların ve olguların kontrol edilmesi de insanların yararınadır. Bilim yukarıda sıralanan işlevleri yerine getirirken işe soru sormakla ve gözlem yapmakla başlar.

19. Bilimsel Açıklama ve Bilimsel Yaklaşımlar • Araştırma yöntemlerinin belirli bir mantıksal düzen ve kalıp içerisinde yürütülmesi doğaldır. Gerçeği aramada ve evreni araştırmada izlenen yollar hızla daha güvenilir hale gelmiştir.

20. Bilimsel Açıklama ve Bilimsel Yaklaşımlar GÖZLEM: Genel olarak bilgi toplamak ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. Ancak duyularımız yardımıyla bilgi elde ederiz ve böylece gözlem yapmış oluruz. OLGU: Gözlem konusu olan olay ve oluşumlardır.

21. Bilimsel Açıklama ve Bilimsel Yaklaşımlar HİPOTEZ: Gözlemlere ilişkin var olan gerçeklerin ifade edilmesidir, ispatlanması gereken yargı cümleleridir. Toplanan verilere dayalı olarak oluşan kanı ve yargılara hipotez adı verilir. Hipotez araştırmalarla test edilir. TEORİ: Olaylar ve olgulara dayanan sistematik bilimsel açıklamadır. Ortaya konulan teori gözlemlerimizi organize eder.

22. Bilimsel Açıklama ve Bilimsel Yaklaşımlar YASA: Teoriler kesin olarak ispat edilirse bilimsel yasa haline gelmiş olurlar. Suyun deniz seviyesinde 100° C de kaynaması veya yerçekimi kanunu bilimsel yasalara örnek olarak verilebilinir. TÜMDENGELİM: Matematik ve mantık tümdengelim yöntemini kullanırlar. Önceden doğruluğu kabul edilen bilgilerden veya eşitliklerden yola çıkarak yeni bilgiler üretir veya sorulara cevap verir.

23. Bilimsel Açıklama ve Bilimsel Yaklaşımlar TÜMEVARIM: Mantıksal düşünce yollarından birisidir. Bu yöntemde, hareket noktası bir teori ya da hipotez değildir. Gözlemlerden veya olaylardan işe başlar. Gözlem ve deneylerden genellemeler yapılarak teoriye ulaşmaya çalışırlar.

24. BİLİM DALLARININ SINIFLANDIRILMASI • Maddi Bilimler/Manevi Bilimler: • Biyoloji, Ahlak Bilgisi vs. • Fen Bilimleri/Sosyal Bilimler: • Kimya, Sosyoloji vs. • Deneysel Bilimler/Teorik Bilimler • Fizik,Felsefe vs. • Temel Bilimler/Uygulamalı Bilimler • Matematik, Mühendislik vs. • Fen Bilimleri/Sosyal Bilimler/Sanat ve Estetik • Kimya,Ekonomi,sanat vs.

25. BİLİMSEL ARAŞTIRMALARIN AMAÇLARI VE ÇEŞİTLERİ ARAŞTIRMA Bir amaca yönelik, belirli aşamalar içerisinde ve bir yöntem dahilinde yapılan çalışmalara araştırma adı verilir. Düzenli, dikkatli ve belirli esaslar dahilinde yapılan çalışmalara araştırma’ya tipik örnek teşkil eder. Sistematik olarak yapılan bütün araştırmalar bilimsel değildir. Eğer sistematik araştırmalar, deneysel ve rasyonel esaslara dayanmakta ise, o zaman bilimsel olurlar.

26. Araştırmalarda Gözetilen Amaçlar • Bir sorunu çözmek, • Yeni bir ürün ortaya koymak, • Yeni bir yöntem veya teknoloji ortaya koymak, • Yeni bir bilgi ortaya koymak, • Ekonomik yarar sağlamak,

27. Araştırmaların Türleri • Kütüphane araştırmaları • Laboratuar araştırmaları(deneyler) • Gözleme dayalı araştırmalar • Anket araştırmaları • Beşeri araştırmalar • Analitik araştırmalar • Descriptif (tasviri) araştırmalar • AR-GE araştırmaları

28. EKONOMİK GELİŞME VE BİLİMSEL ARAŞTIRMA İLİŞKİSİ Ekonomik Gelişmede Araştırma ve Teknoloji • Kurumsal Yapı • AR-GE de çalışan insan gücü • AR-GE harcamaları • Teknolojik yapı ve seviye • Bilgi dağıtma ve yayma sistemi • Uluslar arası ilişkiler

29. Teknolojik gelişmelerde toplumların; • Toplumsal ihtiyaçlar • Toplumun kaynakları • Toplumsal yapı ve ortam durumları dikkat çekmektedir.

30. İleri teknolojilerin olumlu sonuçları • Verimlilikte artış • Mal ve hizmet üretiminde kalite • Üretim maliyetlerinde düşme • Doğanın korunması

31. Teknolojik gelişmelerin sorunları • Nükleer teknolojinin yol açtığı sorunlar • Hızlı nüfus artışı ve kentleşmeye ilişkin sorunlar • Çevre sorunları • Az iş gücü ile çalışma veya işten çıkarmalar

32. ARAŞTIRMALARIN PLANLANMASI Bilimsel bir araştırmada izlenecek yol • Bir sorunun tanımı yapılır ve çerçevesi çizilir • Sorunun çözümüne ilişkin hipotez geliştirilir. • Bu hipotezin ışığında hangi gözlem ve verilerin beklendiğine ilişkin bir varsayım yapılır • Belirli bir plan ve yöntem içerisinde gerekli gözlem yapılır veya veriler elde edilir. • Gözlem değerleri ile varsayımlar arasındaki uyuma bakılarak hipotez kabul veya red edilir

33. Bilimsel Aşamaların Planlanması • Fikir üretme aşaması • Sorunun tanımlanması aşaması • Yöntemi belirleme aşaması • Verileri elde etme aşaması • Verilerin analiz edilmesi • Yorumlama aşaması • İletişim aşaması

34. Bilimsel Araştırma İzlenecek Yollar • Bir sorunun tanımı yapışır ve çerçevesi çizilir. • Sorunun çözümüne yarayacak bir hipotez geliştirilir. • Bu hipotezin ışığı altında hangi gözlemlerin veya verilerin gerektiğine ilişkin bir varsayım yapılır. • Belirli bir plan ve yöntem içerisinde gerekli gözlem yapılır veya veriler elde edilir. • Gözlem değerleri ile varsayımlar arasındaki uyuma bakılarak hipotez kabul veya red edilir.

35. Bilimsel İletişim Yöntemleri • Konferans • Makale • Panel • Sempozyum • Açıkoturum • Genel Kurul • Telefon Konuşması • Teleks ve Telefaks • Mektup • Bilgisayarlı İletişim • Teknik Gezi • Kongre • Seminer

38. BİR ARAŞTIRMA PROJESİ ÖNERMEK(ÖRNEK) Proje önerisi bölümleri: • Konu • Araştırmanın Amacı • Önceki Araştırmaların İncelenmesi • Araştırma Probleminin Ortaya Konulması • Araştırma Yönteminin Belirlenmesi • Proje Personelinin Nitelikleri ve Görevleri • Zamanın Planlanması • Araştırma Bütçesinin Planlanması • Kaynakça

39. Araştırma Yöntemleri • Deneysel Araştırma Yöntemleri • Alan Araştırma Yöntemi • Yüzyüze Görüşme • Mektup (Posta) Yoluyla Yapılan Araştırmalar • Telefonla Görüşme Yöntemi • Gözleme Dayalı Araştırmalar • Örnek Olay İncelemesi • Kütüphane Araştırmaları • İçerik Analizi Yöntemi

40. Literatür Taraması • Hiç kimse bir işi o işin geçmişi ile ilgili bilgi toplamadan yapamaz. • Kendisinden önce o işi yapmış olanların isimleri tarihleri hataları ve başarıları bütün görüşlerine zemin oluşturur. • Araştırma süresince bilgiler toplanıp bir araya getirilirken araştırma konusunun amaç ve hedefleri her zaman göz önünde bulundurulmalıdır.

41. Literatür Taraması • Kütüphanelerden nasıl faydalanılacağı öğrenilmeli. • Kaynaklara ulaşmak için bir düzenleme yapılmalı. • İlk taslağı hazırlayabilmek için notlar gruplandırılmalı. • Notlar belirli bir düzende kaydedilmeli.

42. Literatür Taraması • Bir bilgiyi not ederken yada bir alıntı yazarken yazarın adı, başlık ve sayfa numarasını not etmeliyiz. • Not tutarken arkalı önlü not tutulmamalı • Notlar anlaşılabilecek şekilde tutulmalı • İsimler ve sözcüklerdeki kısaltmalar daha sonra rahatlıkla anlaşılır biçimde yazılmalıdır.

43. Araştırmada Metot ve TeknikGİRİŞ • Araştırmadan beklenilen sonuçların elde edilebilmesi için bunların uzun tecrübelerin sonucu tespit edilmiş usullere ve tekniklere uygun yapılması gerekir. • Sırf araştırma yapmak, verilen bir görevi yerine getirmiş olmak ve bir çalışmayı yapmış olmak için bilimsel araştırma yapılmaz.

44. Araştırmada Metot ve TeknikPROBLEM • Bireyi fiziksel yada düşünsel yönden rahatsız eden , kararsızlık ve birden çok çözüm yolu olasılığı görünen her durum bir problemdir. • Araştırmacı, problemi yaratan nedenleri araştırır ve bunların durumu istendik yönde etkileyebilecek bir biçimde, değiştirilmesini sağlar. • Probemherzaman açık seçil değildir. Problemi araştırmacı tanımlar.

45. Araştırmada Metot ve Teknik1. Problemin Seçimi • Bir araştırmada ilk yapılacak iş araştırma probleminin seçimidir. • Araştırmada geçirilecek sürecin yarısı araştırma probleminin seçimi için ayrılmalıdır. • Araştırmacının kendisine sorması gerek sorular; • Problem ilginç midir? • Problem yeni midir? • Mevcut bilgiye katkısı olacak mı ? • Problem yapılabilir mi?, • Başka bir kimse daha önce gereksinim duymuş mu?

46. Araştırmada Metot ve Teknik2. Problemin Yapısı • Araştırma problemi bir soru cümlesidir. • Bu soru cümlesi bir grup değişkenleri ve bunlar arasındaki ilişkileri içerir.

47. Araştırmada Metot ve Teknik3. Araştırma Probleminin Belirlenmesi • Araştırma probleminin belirlenmesinde aşağıdaki kaynaklara baş vurulması gereklidir. • Tecrübe: En verimli kaynaktır. • Teoriler: İkinci kaynaktır. Araştırmacının öğrenim gördüğü ve mesleki alanda bildikleri teorilerdir. Teoriler genel prensip ve ilkeleri içerir. • İlgili literatür: Eğer tecrübe ve teoriler araştırma probleminin saptanmasında yeterli değilse ilgili literatürün gözdem geçirilmesi gerekir.

48. Araştırmada Metot ve Teknik4. Araştırma seçiminde konu alanının sınırlandırılması • Araştırma alanı çok geniş tutulmamalı. • Konu üzerinde çalışılmadan önce aşağıdaki soruları kendimize sormamız gerekmektedir. • Tam olarak neyi bulmayı umuyorum? • Tam olarak hangi problemin çözümünü araştırıyorum.

49. Araştırmada Metot ve Teknik5. Araştırma Probleminin yazılması • Gereken araştırmalar incelemeler yapıldıktan sonra problemin araştırıla bilirliği ilkesi göz önüne alınarak açık ve sade bir dil ile araştırmanın temel problem cümlesi yazılır. • Problem cümlesi neye karar verdiğini ve neyin çözümleneceğini tam olarak ortaya koymalıdır. • Araştırma problemi araştırmanın sınırlarını belirlemelidir.

50. Araştırmada Metot ve Teknik3. KONU SEÇİMİ • Araştırmacıları en çok düşündüren husus «nasıl bir konu?» meselesidir. • İlmi bilimler çok sayıda problemlere sahiptir. • Bu problemlerin varlığını fark etmek için ise en önemli şey ilgi alanımızla yada araştırma yapacağımız konu hakkında güncel ve sürekli bilgileri almak kendimizi geliştirmektir.