AVRUPA BİRLİĞİ & AVRUPA KONSEYİ KURUMLARI 2008

1. AVRUPA BİRLİĞİ&AVRUPA KONSEYİKURUMLARI2008 Prof.Dr. Zerrin TOPRAK

2. AVRUPA BİRLİĞİ • İlk unsur: • Avrupa Toplulukları • AETAT • AKÇB • EURATOM Üçüncü unsur: Ulusal adalet ve içişlerinde işbirliği yapılması İkinci unsur: Ortak dışişleri ve emniyet politikası AVRUPA BİRLİĞİ’NİN YAPISI

3. Roma ve Amsterdam Çevre & Ekonomi Maastricht Bölgesel & Siyasi AVRUPA BİRLİĞİ VE AVRUPA KONSEYİ • Siyasi Kriterler • Demokrasi • Hukukun Üstünlüğü • İnsan Hakları Topluluk & Konsey Mevzuatının Benimsenmesi Ekonomik Kriterler İşleyen Pazar Ekonomisi ÇEVRE KORUMA-KULLANMA DENGESİ

4. KURULUŞ • Avrupa Konseyi 5 Mayıs 1949’da on kurucu ülke tarafından (İngiltere, Fransa, Belçika, Hollanda, Lüksemburg, İsveç, Norveç, Danimarka, İtalya ve İrlanda) kurulmuştur. • Ağustos 1949’da Türkiye ve Yunanistan Konseye dahil olmuştur. Resmi Katılım 13 Nisan 1950 • Türkiye kurucu üye değildir.

5. AMACI • İnsan hakları, çoğulcu demokrasiyi ve hukuk düzenini korumak, • Farklı kültürlerin ortak değerleri üzerinde Avrupa Kimliği(pan european) bilincini geliştirmek,

6. Üye ülkelerin sosyal ve yasal uygulamalarını kıta genelinde uyumlaştıracak anlaşmalar geliştirmek, • Avrupa Toplumlarının karşılaştığı sorunlara (azınlıklar, ırkçılık,hoşgörüsüzlük, çevre korunması, AIDS, uyuşturucu vb.) çözüm üretmek,

7. 1989 dan bu yana; • Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine ekonomik reformlarla birlikte politik, hukuki ve anayasal reformlarda yardımcı olmak ve desteklemekte, • İnsan hakları, yerelde demokrasi, eğitim, kültür ve çevre gibi konularda know-how sağlamaktadır.

8. Avrupa Konseyi, savunma dışında Avrupa toplumlarının karşılaştıkları tüm büyük sorunlarla ilgilidir. • Konseyin çalışma programı; insan hakları, medya hukuki işbirliği, sosyal ve ekonomik sorunlar, sağlık, eğitim, kültür, tarihi ve kültürel miras, spor , gençlik, yerel ve bölgesel idareler ve çevre gibi alanları kapsar.

9. Konsey’in Parlamenterler Meclisi tarafından beş yıl için seçilen bir genel sekreteri vardır. • Konsey’in resmi dilleri Fransızca ve İngilizce’dir. • Konsey’in bayrağı, 1955 de kabul edilmiştir. Mavi zemin üzerinde bir daire oluşturan altın rengi 12 değişmeyen ve mükemmelliği temsil eden yıldızlardan oluşmaktadır • . Aynı bayrak 1986 da Avrupa Topluluğunca benimsenmiştir. Süreç içinde Avrupa Birliğinin de bayrağı olarak kabul edilmiştir.

10. Avrupa Konseyi bayrak ve logosu

11. Kongre iki odadan (chamber) oluşmaktadır. • Yerel oda: Yerel yönetimlerin temsilcilerinin (Belediye başkanı ve belediye meclisi üyeleri) katıldığı odadır. • Bölgeler odası: Bölgesel yönetimlerin temsilcilerinin (İl genel meclisi üyeleri) katıldığı odadır.

12. Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongre Başkanı • Yavuz Mildon, Kongre Bölgeler Odası başkanlığını 2004-2008 yılları arasında yapmış ve Kongre Başkanı olarak, 27 Mayıs 2008 tarihinde seçilmiştir.

13. Kongre, • Avrupa’nın bölgelerinin ve belediyelerinin sesidir, • Yerel ve bölgesel seçilmiş temsilcilerin, sorunlarını tartıştıkları, deneyimlerini paylaştıkları ve görüşlerini hükümetlere ifade ettikleri bir forumdur, • Yerel ve bölgesel politikanın tüm yönleri ile ilgili olarak Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi ve Parlamenter Meclisi’ne danışmanlık yapar,

15. AVRUPA KONSEYİ ORGANLARI BAKANLAR KOMİTESİ PARLAMENTERLER MECLİSİ AVRUPA YEREL VE BÖLGESEL YÖNETİMLER KONGRESİ

17. Üyeler ve gözlemci ülkeler Üyeler; 47 ülke Gözlemci ÜlkelerObservers 5 gözlemci ülke: Vatikan/the Holy See,ABD/ the United States, Kanada/Canada, Japonya/Japan, Meksika/Mexico.

18. BAKANLAR KOMİTESİ Çeşitli siyasi konuların üye hükümetler tarafından görüşülmesini sağlayan sürekli bir çerçeve oluşturmaktadır. Avrupa işbirliğini değerlendirmek ve çeşitli siyasi konuları incelemek üzere yılda iki defa toplanmaktadır. Her üye Bakanlar Komitesinde bir temsilci bulundurmaya yetkilidir ve her temsilcinin bir oyu vardır. Bugünkü duruma göre 47 üyesi bulunmaktadır. Komitedeki temsilciler Dışişleri Bakanları veya temsil yetkili büyük elçiler olabilmektedir. Bakanlar Komitesi, Danışma meclisinin tavsiyesi üzerine ya da kendi girişimiyle, sözleşme ve uzlaşmaların yapılması ve hükümetlerce belli konularda ortak bir politikanın izlenmesi dahil, Avrupa Konseyinin amaçlarını gerçekleştirmek için gerekli önlemleri incelemektedir. Bakanlar Komitesi, Avrupa Konseyinin KARAR organıdır. Bakanlar komitesinin aldığı kararlar, hükümetlere yönelik tavsiye kararı olabildiği gibi sözleşmeler şeklinde olabilmektedir. Bakanlar Komitesi, üyeliğin sona erdiğine karar verebilir. Bakanlar Komitesi son yıllarda terörle mücadele, insan hakları genel anlatımında; fikir hürriyeti, çevre gibi konuların Avrupa ve Dünyada geliştirilmesini gündeminde tutmaktadır.

19. PARLAMENTERLER MECLİSİ 1949 yılında toplanan Parlamenterler meclisi, tarihin ilk uluslararası Parlamentosudur. Bu meclis, “Avrupa Siyasi Birliği” rolünü oynamakta ve tartışılmaz moral bir otoriteye sahip bulunmaktadır. 5 politik grubu bulunmaktadır. Parlamenterler meclisinin 318 asil ve aynı sayıda yedek üyesi ile toplam 636 üyesi bulunmaktadır. Kendi ulusal parlamentolarından gelmektedir. Avrupa Toplumu’nun karşılaştığı ve gelecekte karşılaşabileceği birçok sorunu görüşür. Başlıca görüşme konularını oluşturan Orta Doğu, Kuzey-Güney Diyalogu, Doğu-Batı ilişkileri, dünyada insan hakları, demokratik kurumların savunulması konularında hükümet üyelerini Avrupa Kamuoyuyla ilişki içinde tutmaktadır. Bugüne kadar, Parlamento Meclisinin çeşitli önerileri, gerçek bir Avrupa yasamasının temelini oluşturan ve çok sayıda ikili sözleşmenin yerini alan sözleşmelerle sonuçlanmıştır.

20. AVRUPA YEREL VE BÖLGESEL YÖNETİMLER KONGRESİ Bakanlar Komitesi, Parlamenterler Meclisi eliyle yürütülen çalışmalarının yanı sıra diğer etkinlikler, Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi eliyle yürütülmektedir. Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi (CLRAE,The Congress of Local and Regional Authorities of Europe) yerel ve bölgesel yönetimleri temsil etmektedir. 318 asil ve aynı sayıda yedek üyesi bulunmaktadır. 200 000 den fazla Avrupa Yerel ve Bölge Yönetimleri ulusal delegasyonda ve çalışma gruplarında temsil edilmektedir. CLRAE’nin tavsiye ve görüşleri Parlamento ve /veya Bakanlar Komitesine gönderilir. Yerel ve Bölgesel yönetimler ile işbirliğini sağlamakla görevlidir Nitekim, her yıl toplanan Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresinde Avrupa’nın belediye başkanlarıyla yerel yönetim temsilcileri bir araya gelerek sorunlarının uluslararası bir düzeyde tartışılmasını sağlamaktadır.

21. Kongre Anlaşmaları İmzaya Açılma Yürürlüğe Giriş Türkiye’nin İmza Tarihi Resmi Gazete Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı European Charter of Local Self-Government 1985 1988 21 Kasım 1988 3 Ekim 1992, 21364 Avrupa Bölgesel Yönetimler Özerklik Şartı(taslak) European Charter of Regional Self-Government 1997 - - - Sınır Ötesi İşbirliği Çerçeve Sözleşmesi The European Convention on Transfrontier Co-between Territorial Communities or Authorities 1980 1981 4 Şubat 1998 10 Mayıs 2000, 24045 (Mükerrer) Avrupa Peyzaj Sözleşmesi European Convention for Landscape Protection 2000 2004 20 Ekim 2000 17 Haziran 2003, 25141 Avrupa Ulusal Azınlıkların Korunması İçin Çerçeve SözleşmeFramework Convention for the Protection of National Minorities 1995 1998 - - Avrupa Bölgesel ve Azınlık Diller Şartı European Charter for Regional or Minority Languages 1992 1998 - - Avrupa Kentsel Şartı European Urban Charter 1992 - - - Gençlerin Yerel ve Bölgesel Yaşama Katılmalarına İlişkin Avrupa Şartı European Charter on the Participation of Young People in Municipal and Regional Life 1992 - - - Avrupa Dağlık Bölgeler Şartı (taslak) European Charter of Mountain Regions 1995 - - -

22. AVRUPA KONSEYİ ORGANLARI BAKANLAR KOMİTESİ PARLAMENTERLER MECLİSİ AVRUPA YEREL VE BÖLGESEL YÖNETİMLER KONGRESİ

24. Üyeler ve gözlemci ülkeler Üyeler; 47 ülke Gözlemci ÜlkelerObservers 5 gözlemci ülke: Vatikan/the Holy See,ABD/ the United States, Kanada/Canada, Japonya/Japan, Meksika/Mexico.

25. BAKANLAR KOMİTESİ Çeşitli siyasi konuların üye hükümetler tarafından görüşülmesini sağlayan sürekli bir çerçeve oluşturmaktadır. Avrupa işbirliğini değerlendirmek ve çeşitli siyasi konuları incelemek üzere yılda iki defa toplanmaktadır. Her üye Bakanlar Komitesinde bir temsilci bulundurmaya yetkilidir ve her temsilcinin bir oyu vardır. Bugünkü duruma göre 47 üyesi bulunmaktadır. Komitedeki temsilciler Dışişleri Bakanları veya temsil yetkili büyük elçiler olabilmektedir. Bakanlar Komitesi, Danışma meclisinin tavsiyesi üzerine ya da kendi girişimiyle, sözleşme ve uzlaşmaların yapılması ve hükümetlerce belli konularda ortak bir politikanın izlenmesi dahil, Avrupa Konseyinin amaçlarını gerçekleştirmek için gerekli önlemleri incelemektedir. Bakanlar Komitesi, Avrupa Konseyinin KARAR organıdır. Bakanlar komitesinin aldığı kararlar, hükümetlere yönelik tavsiye kararı olabildiği gibi sözleşmeler şeklinde olabilmektedir. Bakanlar Komitesi, üyeliğin sona erdiğine karar verebilir. Bakanlar Komitesi son yıllarda terörle mücadele, insan hakları genel anlatımında; fikir hürriyeti, çevre gibi konuların Avrupa ve Dünyada geliştirilmesini gündeminde tutmaktadır.

26. PARLAMENTERLER MECLİSİ 1949 yılında toplanan Parlamenterler meclisi, tarihin ilk uluslararası Parlamentosudur. Bu meclis, “Avrupa Siyasi Birliği” rolünü oynamakta ve tartışılmaz moral bir otoriteye sahip bulunmaktadır. 5 politik grubu bulunmaktadır. Parlamenterler meclisinin 318 asil ve aynı sayıda yedek üyesi ile toplam 636 üyesi bulunmaktadır. Kendi ulusal parlamentolarından gelmektedir. Avrupa Toplumu’nun karşılaştığı ve gelecekte karşılaşabileceği birçok sorunu görüşür. Başlıca görüşme konularını oluşturan Orta Doğu, Kuzey-Güney Diyalogu, Doğu-Batı ilişkileri, dünyada insan hakları, demokratik kurumların savunulması konularında hükümet üyelerini Avrupa Kamuoyuyla ilişki içinde tutmaktadır. Bugüne kadar, Parlamento Meclisinin çeşitli önerileri, gerçek bir Avrupa yasamasının temelini oluşturan ve çok sayıda ikili sözleşmenin yerini alan sözleşmelerle sonuçlanmıştır.

27. AVRUPA YEREL VE BÖLGESEL YÖNETİMLER KONGRESİ Bakanlar Komitesi, Parlamenterler Meclisi eliyle yürütülen çalışmalarının yanı sıra diğer etkinlikler, Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi eliyle yürütülmektedir. Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi (CLRAE,The Congress of Local and Regional Authorities of Europe) yerel ve bölgesel yönetimleri temsil etmektedir. 318 asil ve aynı sayıda yedek üyesi bulunmaktadır. 200 000 den fazla Avrupa Yerel ve Bölge Yönetimleri ulusal delegasyonda ve çalışma gruplarında temsil edilmektedir. CLRAE’nin tavsiye ve görüşleri Parlamento ve /veya Bakanlar Komitesine gönderilir. Yerel ve Bölgesel yönetimler ile işbirliğini sağlamakla görevlidir Nitekim, her yıl toplanan Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresinde Avrupa’nın belediye başkanlarıyla yerel yönetim temsilcileri bir araya gelerek sorunlarının uluslararası bir düzeyde tartışılmasını sağlamaktadır.

28. Kongre Anlaşmaları İmzaya Açılma Yürürlüğe Giriş Türkiye’nin İmza Tarihi Resmi Gazete Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı European Charter of Local Self-Government 1985 1988 21 Kasım 1988 3 Ekim 1992, 21364 Avrupa Bölgesel Yönetimler Özerklik Şartı(taslak) European Charter of Regional Self-Government 1997 - - - Sınır Ötesi İşbirliği Çerçeve Sözleşmesi The European Convention on Transfrontier Co-between Territorial Communities or Authorities 1980 1981 4 Şubat 1998 10 Mayıs 2000, 24045 (Mükerrer) Avrupa Peyzaj Sözleşmesi European Convention for Landscape Protection 2000 2004 20 Ekim 2000 17 Haziran 2003, 25141 Avrupa Ulusal Azınlıkların Korunması İçin Çerçeve SözleşmeFramework Convention for the Protection of National Minorities 1995 1998 - - Avrupa Bölgesel ve Azınlık Diller Şartı European Charter for Regional or Minority Languages 1992 1998 - - Avrupa Kentsel Şartı European Urban Charter 1992 - - - Gençlerin Yerel ve Bölgesel Yaşama Katılmalarına İlişkin Avrupa Şartı European Charter on the Participation of Young People in Municipal and Regional Life 1992 - - - Avrupa Dağlık Bölgeler Şartı (taslak) European Charter of Mountain Regions 1995 - - -

31. Sürekli İyileştirme

32. AVRUPA BİRLİĞİ ORGANLARI • AVRUPA KURULU/ZİRVE • AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ (European Union Council) • AVRUPA PARLAMENTOSU (European Union Parliament) • AVRUPA KOMİSYONU (European Union Commission) • ADALET DİVANI (Court of Justice) • SAYIŞTAY (Court of Auditors) DANIŞMAORGANLARI: • BÖLGELER KOMİTESİ (Committee of Regions) • EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTE (Economic and Social Committee) • AVRUPA YATIRIM BANKASI (European Investment Bank) • AVRUPA MERKEZ BANKASI (European Central Bank) • AVRUPA OMBUDSMANI (European Ombudsman)

33. 800px-Europe_location_EU.png

34. AVRUPA KURULU / ZİRVE Avrupa Kurulu, Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin devlet başkanları ve hükümet liderleri ile Avrupa Komisyonu başkanından oluşmaktadır. Avrupa Topluluğu'ndan olan devlet başkanları ile hükümet liderlerinin yapmış oldukları zirvelerin neticesinde Avrupa Kurulu (1987) ortaya çıkmıştır. Kurulun en önemli görevi, Birliğin gelişimi için gerekli desteği vermesi ve uygulanacak genel politikayı belirlemesi olarak belirlenmiştir. Avrupa Birliği tarafından belirlenen Anlaşma, Avrupa Kurulu'na gelişim için gerekli desteği sağlama ve uygulanacak genel politikayı belirleme hakkının yanı sıra ortak dışişleri ve emniyet politikası, ceza davalarında polisin ve adli makamların ortak çalışması, ekonomi ve para politikası ile iş olanakları sağlama politikası gibi özel konularda da görevler vermiştir. Avrupa Kurulu anlaşmazlıkları çözümleme yetkisine ve üstünlüğüne sahiptir.

35. AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ “üye devletlerin sesi” Avrupa Birliği Konseyi başlıca karar organıdır ve merkezi Brüksel’dir. Konsey, toplantı gündemini oluşturan konuda(dış politika, tarım, sanayi, ulaşım,çevre gibi) bir araya gelen bakanlardan başka bir ifadeyle, 27 üye hükümet temsilcisinden oluşmaktadır. Genel konularda Dışişleri Bakanları, çevre konularında ise Çevre Bakanları üye olarak gitmektedir. Çevre politikalarında Maastricht Anlaşması’ndan sonra “nitelikli çoğunluk” ilkesi göz önüne alınmaya başlanmıştır. (345 oy) AT antlaşmasının 148.maddesi gereğince, Konseyin kararları, oy birliği, basit çoğunluk ya da nitelikli çoğunlukla alınır. Konsey, karar alma sürecinde Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan tasarıları ele alır, yasalaşmasını sağlar. Bu süreç içinde Avrupa Parlamentosu değişiklik önerisinde bulunabilir, ancak kesin karar Konseye aittir, Konsey, Birliği şekillendiren, yöneten ve dış politikasını belirleyen organdır. Konsey başkanlığı altı aylık dönemler boyunca sırasıyla üye ülkeler tarafından üstlenilir. Konsey toplantılarında, teknik konular üzerindeki çalışmalar daimi temsilci yardımcılarından oluşan COPERER I, siyasi konular üzerindeki çalışmalar daimi temsilcilerden oluşan COPERER II tarafından yürütülür. Konsey, komisyonlarındaki çalışmalar üye ülkelerden gönderilen uzmanlar veya daimi temsilciler tarafından yürütülmektedir.

36. Number of votes for each country in the Council • Germany, France, Italy and the United Kingdom 29 • Spain and Poland 27 Romania 14 • Netherlands 13 Belgium, Czech Republic, Greece, Hungary and Portugal 12 • Austria, Bulgaria and Sweden 10 • Denmark, Ireland, Lithuania, Slovakia and Finland 7 Estonia, Cyprus, Latvia, Luxembourg and Slovenia 4; Malta 3 Total:345

37. oylar • 345 oy içinde 255 oy(%73.9) nitelikli çoğunluk • Üyelerin çoğunluğu(bazı hallerde 2/3 kabul edilen karar

38. AVRUPA PARLAMENTOSU“üyelerin sesi”2007-09 Avrupa Parlamentosu’nda 732(2004-2009)-736(2009-2014)/ 785 üye bulunmaktadır. Parlamentoda çalışan üyeler, üye olan kendi ülkelerini değil de Avrupa Birliği üyesi olan tüm ülkelerin halklarını temsil ederler. Bundan dolayı Avrupa parlamenterleri üye ülkeye göre değil de politik gruplardan “7 tane” oluşan yapılanmalara göre organize edilmiştir. Başlangıçta, Avrupa Parlamentosunun sadece tavsiyelerde bulunma yetkisi vardı. Özellikle Maastricht Anlaşması (1992) ve Amsterdam Anlaşması (1997) Avrupa Parlamentosunu sadece tavsiyeler verebilme durumundan çıkarıp, ulusal parlamentolar ile kıyaslayabileceğimiz, Avrupa çapında birçok alanda yasama yetkisi olan bir organa dönüşmesini sağlamıştır. Aynen üye ülkelerin parlamentolarında da olduğu gibi,Avrupa Parlamentosunun uygulamakta olduğu üç çeşit yetkisi bulunmaktadır: Yasama yetkisi: Avrupa Parlamentosunun iç pazarlar, çevre sorunları, tüketicinin korunması, kültür ve sağlık konuları gibi birçok politika alanlarında birlikte kararlaştırma yetkisi bulunur. Bu demektir ki, Avrupa Parlamentosu Kurul ile birlikte kararnameleri ve yönergeleri belirler ve tashih hakkına sahiptir. Bütçe yetkisi: Avrupa Parlamentosu ve Kurul, Avrupa Birliği'nin bütçe otoritesini oluşturmaktadır. Bütçeyi Avrupa Parlamentosu belirlemektedir. Belirlenen bütçeyi reddetme hakkına sahiptir. Denetleme yetkisi: Avrupa Parlamentosunun başlıca görevlerinden biri Komisyonu denetlemektir. Komisyon, Avrupa Parlamentosuna hesap vermek ve Avrupa Parlamentosuna tartışmaya açık olan, yıllık bir Çalışma Raporu sunmak zorundadır.

39. AVRUPA KOMİSYONU Avrupa Komisyonu, üye ülke hükümetlerinin kendi aralarında yaptıkları görüşmeler neticesinde belirleyecekleri ve 5 yıllık bir görev süresini dolduracak 27 üyeden oluşur. 25.000 sivil görevli çalışmaktadır. Avrupa Komisyonu, üye ülkelerin hükümetlerinden bağımsız olarak çalışır. Komisyon üyelerinin sahip oldukları genel kabiliyetlerine göre seçilmiş olmaları gerekir ve görevlerini yerine getirebilmeleri için bağımsız olacaklarına dair garanti verilmesi istenir. Komisyon veya üyeleri kesinlikle hiçbir üye ülkeden talimat alamaz. Avrupa Komisyonu'nun başlıca üç görevi şudur: Yasamada inisiyatifi ele almak Avrupa Birliği yasama alanında Komisyon, tüm yeni yasa tekliflerin tanzim edilmesinden sorumludur. Denetleme görevleri Avrupa Komisyonu, AB anlaşmalarının 'koruyucusudur' ve üye ülkelerin Avrupa yasalarını doğru bir şekilde uygulayıp uygulamadıklarını denetler. AB'nin icra organı Avrupa Komisyonu, AB'nin icra organı olarak, Avrupa'daki politika uygulama alanlarını yönetir ve uluslararası ticaret ve işbirliği anlaşmalarının müzakerelerini yapar. Görevlerinden birisi de, Birliğin Bütçesi ile AB'nin ekonomik açıdan zengin ve fakir bölgeleri arasındaki farkı kaldırmak olan Yapı Fonunu yönetmektir.

40. ADALET DİVANI Adalet Divanı, 8 yüksek yargı danışmanı ile birlikte çalışan 27 yargıçtan oluşmuş nihai yargı organıdır. Bu şahıslar, üye ülke hükümetlerinin seçimleriyle ve 6 yıllık süre için belirlenir. Her üye ülke bir yargıç belirleme hakkına sahiptir. Kamu hakları hususunda her türlü meseleyi yargılama yetkisine sahip tek ve aynı zamanda en yüksek adli kurum Adalet Divanı'dır. Adalet Divanı, hem Avrupa Topluluğu'na bağlı kurumlarda hem de tüm üye ülkelerde, Kamu Haklarının doğru bir şekilde uygulanıp uygulanmadığını gözetler. Bu görevi eksiksiz bir şekilde yerine getirebilmesi için, her türlü konuda açılabilecek davada uygulayabilmek üzere, Adalet Divanı'nın hüküm verme yetkisi bulunmaktadır. Böylece, Divan, üye ülkelerden birinin anlaşmalarda belirlenen şartları yerine getirmediğini kararlaştırabilir; Divan ayrıca kurumların verecekleri kararların yasallığını gözden geçirip gerektiğinde bu kararları geçersiz sayabilir. Bunun yanı sıra, bir ulusal yargıcın talebi üzerine Divan'ın anlaşmaların açıklamaları hakkında ve AB kurumlarının vermiş oldukları açıklamaların doğruluğu ve geçerliği hakkında hüküm verme yetkisi vardır (esasta anlaşmazlık testi). Tüm mahkemelerde olduğu gibi, Adalet Divanı'nda da davalar çok birikmiş durumdadır. Divan'ın işlerini biraz olsun hafifletmek için 1989 senesinde Asliye Mahkemesi kurulmuştur.

41. SAYIŞTAY Sayıştay, Konsey tarafından Avrupa Parlamentosunun görüşü alındıktan sonra oy birliğiyle atanan 27 üyeden oluşmaktadır. Sayıştay Başkanı, üyeler tarafından kendi aralarından seçilmektedir. Başkanlık süresi üç yıldır. Üç yılın sonunda ikinci dönem için yeniden seçilmek mümkündür. Sayıştay başkanı “primus inter pares”(eşitler arasında birinci) konumundadır. Toplantılarını ve çalışmalarını Lüksemburg’da sürdüren Sayıştay, Avrupa Birliği’nin tüm gelir ve harcamalarının hukuka uygun ve düzenli biçimde yapılıp yapılmadığını ve maliye yönetiminin tutarlı olup olmadığını denetler. Konsey ve Parlamento tarafından Avrupa Toplulukları’nın genel bütçesinin uygulamasına ilişkin olarak Komisyonun ibrasında yardımcı olmak amacıyla yıllık raporlar hazırlar. Ayrıca diğer kurumların talebi üzerine özel raporlar hazırlar ve görüş bildirir. Sayıştay, resen hareket ederek özel konulardaki görüşlerini her zaman açıklayabilir. Birlik Antlaşmasıyla Sayıştay’a tam kurumsal statü tanınmış ve sorumluluklarının kapsamı genişletilerek hesapların güvenilirliği ve hesaplara konu olan işlemlerin hukuka uygunluğu ve düzenliliği hakkında Parlamento ve Komisyona güvence bildirimi sunma görevi verilmiştir.

42. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN DANIŞMA ORGANLARI

43. BÖLGELER KOMİTESİ Maastricht Antlaşması’nın 198a maddesi ile kurulmuştur. Bölgesel ve yerel toplukların temsilcilerinden oluşan danışma niteliğindeki bir komitedir. Üye devletlerin önerdiği bölgesel ve yerel yönetimleri temsil eden 344 asil ve yedek üyeden oluşmaktadır. Eğitim, gençlik, kültür, halk sağlığı, ekonomik ve sosyal uyum, trans-Avrupa ulaşım ağları, telekomünikasyon ve enerji gibi bölgesel çıkarlarla ilgili görülen konularda Konsey ya da Komisyon, Bölgeler Komitesine danışmak zorundadır. Komite gerek görürse kendi inisiyatifiyle görüş bildirebilir. Görüşleri bağlayıcı değildir. Görev süreleri dört yıldır. Yeniden seçilebilirler. Toplantı yeri Brüksel’dir.

44. EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTE Roma Antlaşması’nın 4. maddesinde, Konsey ve Komisyona yardım etmek üzere danışma organı niteliği taşıyan Ekonomik ve Sosyal Komitenin kurulacağı hükme bağlanmıştır. Komite, işverenler, işçiler ve serbest meslek sahipleri olmak üzere üç ana gruptan oluşmaktadır. Üyeleri 4 yıl süreyle seçilmektedir ve 344 üyeden oluşmaktadır. Yeniden Seçilebilirler. Danışma organıdır ve görüş bildirir. Komitenin görüş bildirmesi için 10 günlük bir süre tanınmakta, bu süre zarfında sonuç gelmemiş ise Konsey ve Komisyon kendini bağlı saymamaktadır. Kömür ve Çelikle ilgili konularda bu konuya ilişkin kurulmuş ayrı bir komiteye başvurulmaktadır.

45. AVRUPA YATIRIM BANKASI 1958 yılında Roma Antlaşması’nın 129. maddesine dayanarak kurulmuştur. Tüzel kişiliğe sahiptir. Üyeleri üye devletlerdir. Bankanın merkezi, Lüksemburg’dadır. Genel olarak, Avrupa Birliği’nin azami 20 yıl vadeli kredi ve/veya garanti veren bir mali kuruluşu niteliğindedir. Antlaşmanın 130ncu maddesine göre, Bankanın görevleri, sermaye piyasalarına ve kendi öz kaynaklarına dayanarak Topluluğun dengeli kalkınmasına yardım etmektir. Banka, yatırım projeleri özellikle de az gelişmiş bölgelere yönelik projeler için ödünç para vermektedir. Özellikle demiryolu ağları, karayolları, hava limanları, çevresel projeler ve küçük işletmelerin büyümeleri ve iş yaratmaları amacıyla yardım etmektedir. Kredi desteği Birliğin genişlemesi süreci ve yardım programının gelişmesi içindir. topluluğun gerçekleşmesini gerekli kıldığı işletmelerin modernleştirilmesi veya faaliyet alanlarının değiştirilmesi gibi projelerin, ortak çıkarlara hizmet etmekle beraber genişliği ya da niteliği sebebiyle finansmanı tamamen karşılanamayan projelerin finansmanını sağlamaktadır.

46. *AVRUPA MERKEZ BANKASIBanka, tek para birimi olarak euro ile ilgilenir. Avrupa Para Politikasını yönetir. Örneğin yüksek faiz oranları nasıl olacak gibi. Bankanın an görevi fiyat istikrarını ve Avrupa ekonomisinin enflasyondan zarar görmemesini sağlamaktır. Para politikası Avrupa Birliğinde kararı alınmış diğer politik konular ile de desteklenmektedir. Avrupa Merkez Bankası Almanya’da Frankfurt’tadır. Avrupa Merkez Bankası, üye ülkelerinin ulusal merkez bankaları , yönetimleri ile yakın işbirliği ile çalışır.*AVRUPA OMBUDSMANI Üye Devletlerin vatandaşları, hem kendi uluslarının hem de Avrupa Birliğinin vatandaşıdır.Avrupa vatandaşının haklarından birisi de, Avrupa Birliğinin kurum veya organlarının kötü yönetimine karşı oluşan mağduriyetlere ilişkin Avrupa Ombudsmanına başvurmaktır