ATIKTAN ENERJİYE GİDEN YOLDA MEVCUT YASAL DÜZENLEMELER, KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

1. ATIKTAN ENERJİYE GİDEN YOLDA MEVCUT YASAL DÜZENLEMELER, KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Av. Beril Pınar Tandoğan Av.Aslı Erdoğdu Tandoğan Hukuk Bürosu 12-13-14 Mayıs, 2010

2. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI • HİDROLİK(SU) VE MİKROHİDRO • RÜZGAR • SOLAR(GÜNEŞ) • JEOTERMAL • DALGA VE GEL-GİT • BİYOKÜTLE • BİYOGAZ /DEPO GAZI/ LFG

3. BİYOKÜTLE NEDİR? Biyokütle yakıt olarak kullanılabilen ağaç, bitki, gübre ve atıklar gibi biyolojik malzemelerden elde edilen enerji anlamında kullanılmakta olup; • yenilenebilir, • her yerde yetiştirilebilen, • sosyo-ekonomik gelişme sağlayan, • çevre dostu, • elektrik üretilebilen, • taşıtlar için yakıt elde edilebilen stratejik bir enerji kaynağıdır

4. BİYOGAZ NEDİR? FOTOSENTEZ-BİYOGAZ ÜRETİMİ KULLANIMI DÖNGÜSÜ Biyogaz organik maddelerin oksijensiz ortamda, farklı mikroorganizma gruplarının varlığında, biyometanlaştırma süreçleri (havasız bozunma- biyolojik bozunma - mikrobiyal bozunma - anaerobik fermentasyonun kontrollü süreci) ile elde edilen bir gaz karışımıdır.

5. ÇÖP GAZI NEDİR? Çöp gazı (LFG) belediye katı atıklarının (MSW) çözünmesinin yan ürünüdür. Kontrol edilmediği takdirde LFG, küresel ısınmaya, güvenlik ve sağlık sorunlarına neden olabilir

6. BİYOGAZ VE ÇÖP GAZI KAYNAKLARI • Hayvancılık atıkları • Zirai atıklar • Orman endüstrisi atıkları • Deri ve tekstil endüstrisi atıkları • Kağıt endüstrisi atıkları • Gıda endüstrisi atıkları (çikolata, maya, süt, içecek üretimi ) • Sebze, meyve, tahıl  ve yağ endüstrisi atıkları • Bahçe atıkları • Yemek atıkları • Hayvan gübreleri ( büyükbaş hayvancılık, küçükbaş hayvancılık, tavukçuluk) • Şeker endüstrisi atıkları • Evsel katı atıklar • Atık su arıtma tesisi atıkları 

7. ATIKTAN ENERJİYE… Batı ülkelerinde 1980’lerin ortalarından itibaren çöplük gazının(LFG) borularla toplanması sürecine başlandı. AMAÇ: • Çöplük gazının yaklaşık yarısını oluşturan metan gazının toprak içindeki konsantrasyonunu patlama limiti olan %5’in altına indirmek • Çöplük gazının kontrolsüz olarak doğaya yayılmasının küresel ısınma üzerindeki olumsuz etkilerini engellemek • Çöplüklerden gelen pis kokuların ve hijyenden uzak ortamın çevrede yaşayanları rahatsız etmesini önlemek

8. ATIKTAN ENERJİ PROJELERİ NEDEN CAZİPTİR?... YEREL VE GLOBAL FAYDALARI • Yerel hava kalitesi (Daha az kötü koku) • Daha az haşere • Yeraltı sularını korunması • Daha az alevlenme, patlama • Görüntü kirliliğinin önlenmesi • Çevresel gelişim ile civarda yaşayan ve/veya çalışanlarının güvenliği • Elektrik üretimi

9. ATIKTAN ENERJİ PROJELERİ NEDEN CAZİPTİR? EKONOMİK FAYDALARI • – Teknoloji transferi • – Yabancı yatırımların ilgisi • – Enerji üretimiyle ek gelir (opsiyonel) ÇEVRESEL FAYDALARI • – Sera gazı emisyonunu azaltır • – Kötü kokuyu ve kendiliğinden tutuşmayı önler • – Yeraltı sularının kirlenmesini önler SOSYAL FAYDALARI • – Yeni teknolojiler sayesinde insan kaynaklarını geliştirir • – İstihdam yaratıcı etki (inşaat ve operasyon)

10. MEVZUAT(Atıkların Yakılması) Betül Doğru, Çevre ve Orman Bakanlığı, Tehlikeli Atıklar Şube Müdürü

11. LİSANS ALABİLME KOŞULLARI • Özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişilerin, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri doğrultusunda anonim şirket ya da limited şirket olarak kurulmuş olması • Anonim şirket olması halinde borsada işlem görenler dışındaki hisselerin tamamının nama yazılı olması • Şirket sermayesinde %10 ve üzerinde doğrudan veya dolaylı paya sahip ortaklar ile yönetici ve denetçilerin Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 7 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen suçlardan dolayı mahkumiyetlerinin olmaması • Mali yeterlilik (Asgari sermaye koşulu) • Banka Teminat Mektubu • Hulusi Kara, EPDK Elektrik Piyasası Uygulama Dairesi Grup Başkanı 11

12. LİSANSLAMA SÜRECİ Enerji Piyasası Lisans Yönetmeliği çerçevesinde lisanslama faaliyetlerini EPDK yürütmektedir. Bu kapsamda, biyokütleye dayalı üretim lisansı verilmesi süreci; • Lisans başvurusu • İnceleme ve değerlendirme • Uygun bulma ve • Lisans verilmesi aşamalarından oluşmaktadır. • Hulusi Kara, EPDK Elektrik Piyasası Uygulama Dairesi Grup Başkanı 12

13. LİSANSLAMA SÜRECİ Uygun Bulma ve Lisans Verilmesi İnceleme ve Değerlendirme Süreci LisansBaşvurusu Proje Geliştirilmesi İzin / Onaylar Lisans Başvurularına İlişkin Teknik ve Mali Yeterlilik Değerlendirmeleri İlgili Kamu Kurumları Tarafından Gerçekleştirilecektir. İnşaat Ticari Faaliyet • Hulusi Kara, EPDK Elektrik Piyasası Uygulama Dairesi Grup Başkanı

14. TEŞVİKLER Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının desteklenmesine ilişkin düzenlemeler iki ana Kanunda yer almaktadır: • 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği • 5346 sayılıYenilenebilirEnerjiKaynaklarınınElektrikEnerjisiÜretimiAmaçlıKullanımınaİlişkinKanun Hulusi Kara, EPDK Elektrik Piyasası Uygulama Dairesi Grup Başkanı

15. YENİLEBİLİR İLE İLGİLİ KANUN TEKLİFİ Meclis Genel Kurulu gündeminde bulunan YEK’nin değiştirilmesi hakkında Kanun Teklifinde aşağıdaki değişiklikler yer almaktadır: • Biyogaz biyokütle enerjisi içinde değerlendirilmektedir. Çöp Gazı ise ayrı olarak tanımlanmıştır. • Fiyatlar  yükseltilerek, biyokütle ve çöp gazı için ilk on yıl için 14 Euro Cent/kWh, ikinci on yıl için 8 Euro Cent/kWh önerilmektedir. • Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten lisans sahibi tüzel kişiler, on yıl süreyle sistem kullanım tarifelerini %90 indirimli olarak öder. • Teşviklerden yararlanabilmek için YEK Belgesi ve lisans alınması, 31/12/2015 tarihinden önce üretim tesisinin işletmeye girmesi ve her yıl 31 Ekim tarihinden önce EPDK’ya başvuruda bulunması gerekmektedir. Hulusi Kara, EPDK Elektrik Piyasası Uygulama Dairesi Grup Başkanı

16. FON SAĞLANAN KURULUŞLAR Avrupa Yatırım Bankası (EIB) Dünya Bankası (IBRD) Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası (CEB) Fransız Kalkınma Ajansı (AFD) Alman Sanayileşme Fonu (KfW) Japon Uluslararası İşbirliği Bankası (JBIC) Uluslararası Finans Kurumu (IFC) Meltem Gürsoy, TSKB

17. SONUÇ - Çevreci Bakış Açısı -ARGE Çalışmaları: Yatırımcı-Üniversite İşbirliği - Net, anlaşılır,uygulanabilir ve ihtiyaçlara göre güncellenebilir yasal düzenlemeler - Lisanslama işlemleri hızlanmalı - Kurumlar arası işbirliği ve ortak veri tabanı - Uygulanabilir teşvik mekanizmaları - Uluslararası işbirlikleri

18. ORTAK AKIL “Hiçbirşey Ayağınıza Gelmez. En Azından İyi Olan Hiçbirşey. İstiyorsanız Gidip Almanız Gerekir.” Charles Buxton

19. TEŞEKKÜRLER Phone: +90 312 446 50 15 Fax:     +90 312 446 50 51www.bptandogan.av.tr