Pruchnik nasza mała ojczyzna…

1. Pruchnik nasza mała ojczyzna… Opracowała Joanna Tomaszewska

2. Spis treści • O Pruchniku • Gdzie on się znajduje? • Zabytki Pruchnika • Słup Tatarski • Baszta • Zabytkowe drewniane domki • Kościół w Pruchniku • Sławni Pruchniczanie • Źródła • Koniec

3. O Pruchniku… Miejscowość dość spokojna, leżąca z dala od głównych szlaków komunikacyjnych, zachowała sporo z charakteru XIX-wiecznych miasteczek galicyjskich, zarówno w wyglądzie domów, nazewnictwie ulic, jak i mentalności mieszkańców. Układ ulic z dużym rynkiem oraz nieformalny podział na Miasto, Pruchnik Dolny i Pruchnik Górny (te dwa ostatnie określane jako Pruchnik Wieś). Niegdyś miasteczko było ważnym dla okolicy ośrodkiem handlu i rzemiosła. Do dziś w czwartki odbywa się tu targ. Powrót

4. Gdzie on się znajduje? Leży na południowych krańcach powiatu jarosławskiego, na drodze z Rzeszowa do Przemyśla. Miejscowość zabytkowa – charakterystyczne drewniane domy z podcieniami – mająca niegdyś status miejski. Okolica – tereny typowo rolnicze, krajobraz pagórkowaty, słabo zalesiony, od południa widoczne trochę wyższe, zalesione wzniesienia Pogórza Dynowskiego. Miasto leży nad rzeką Mleczką. Powrót

5. Zabytki Pruchnika

6. Słup Tatarski Powrót

7. Baszta Tuż przed Pruchnikiem w Węgierce stoi okazała cylidndryczna baszta obronna. Jest ona pozostałością obronnego zamku bastejowego Pruchnickich i Pieniążków (XVI-XVII wiek). Zamek posiadał dwie baszty. Prawdopodobnie jest to wynik nieukończenia w całości budowy zamku, który miał posiadać 4 baszty. Wokół zamku znajdowała się fosa, po której pozostały rozlewiska i resztki stawu. W pobliżu znajdują się jeszcze dość zniszczone budynki. Są to pozostałości po skrzydłach mieszkalnych zamku. Stan samej baszty niestety jest katastrofalny i wymaga natychmiastowego remontu. Jedynie zamieszkujące tam niekiedy bociany zdają się tego nie widzieć. Zdjęcie z 1963r. Powrót

8. Zabytkowe drewniane domki Główną atrakcją miasteczka w dziedzinie budownictwa są tzw. domy podcieniowe oraz chaty kurne. Domy z podcieniami usytuowane są wokół rynku i przy ulicach wychodzących z niego. Dawniej wszystkie domy w rynku były z podcieniami, dzięki czemu można było obejść cały rynek będąc pod dachem.  Niestety pożary strawiły dużą część domów. Dzisiaj wiele budynków jest odnowionych ale część aż prosi się o to. Niewiele jest miejscowości w Polsce mogących się pochwalić tak ciekawymi zabytkami budownictwa drewnianego.     Jedna z chat kurnych została w 1962 roku odbudowana. Wzniesiono ją w 1856 roku co zostało uwidocznione dawnym zwyczajem wyryciem daty na belce podtrzymującej sufit. Odbudowaną chatę zaopatrzono w komin. Pozostawiono jednak jej pierwotny wygląd zewnętrzny. Powrót

9. Sławni Pruchniczanie Bł. Ks. Bronisław Markiewicz- Urodził się 13 lipca 1842 roku w Pruchniku. Był kapłanem Diecezji Przemyskiej, a także profesorem Seminarium Duchownego. Od początku swego kapłaństwa był szczególnie wrażliwy na religijne, moralne i materialne zaniedbanie dzieci i młodzieży, a także niedolę prostego ludu. Był on także założycielem Zgromadzenia Św. Michała Archanioła. Pomnik na ulicy Cichej Dalej

10. Kościół w Pruchniku Pierwsze potwierdzone w źródłach wzmianki, które pozwalają twierdzić, że kościół istniał pochodzą z lat: 1397, 1399 i 1418. W roku 1397 wydano dokument erekcyjny kościoła w Pantalowicach, w którym występuje jako świadek proboszcz Pruchnicki Bernardo. Niedługo potem (1436) powstał murowany kościół gotycki. Kościół ten pod wezwaniem św. Mikołaja był jednonawowy, ukierunkowany z zachodu na wschód posiadał prezbiterium i nawę. Po pożarze w 1636 roku został odbudowany w stylu barokowym. W 1746 został utworzony dekanat Pruchnicki, a w 1768 roku wybudowano bramę kościelną od strony miasta. Zmianie uległ wówczas również wygląd Wielkiego Ołtarza (1770). Ołtarz ten: "z czterema ewangelistami rzeźbionymi w drzewie, obraz św. Mikołaja, starszy dobrze wykonany na płótnie z pastorałem infułą i kapą srebrną, pozłacaną. Drugi obraz Zdjęcie z Krzyża". Kościół zbudowany jest z kamienia i cegieł, a kryty jest blachą cynkową. Kościół jest w dzisiaj najciekawszym zabytkiem w okolicy. Powrót

11. Gen. Mark Papała- Urodził się 4 września 1959 roku w Pruchniku. Najstarszy z trojga rodzeństwa, wychowywał się w niezamożnej rodzinie. Liceum ogólnokształcące skończył w pobliskim Jarosławiu.    Do milicji wstąpił mając 20 lat. Rok później był już słuchaczem Wyższej Szkoły Oficerskiej w Szczytnie. Po ukończeniu pozostał w Szczytnie, na stanowisku asystenta. Dwa lata później uzyskał tytuł magistra administracji na olsztyńskiej WSP. Na początku 1997 roku został szefem polskiej policji. Był najmłodszym w historii powojennej Polski generałem i komendantem głównym policji. Niestety, 25 czerwca 1998 został zastrzelony przed swoim mieszkaniem na Mokotowie. Sprawcy i motywu zbrodni nie wykryto. Pochowany został w rodzinnym Pruchniku. Dalej

12. Antoni Niemczak- ur. się 17 listopada 1955r. W Pruchniku. Zawodnik Śląska Wrocław. Dwukrotnie poprawiał najlepszy wynik Polski w maratonie (do 2.09:41 w 1990 w słynnym maratonie chicagowskim, gdzie zajął 2. miejsce). Nazywano go Mister Second Place, gdyż wiele z silnie obsadzonych biegów kończył na drugiej pozycji. Tak było też w maratonie w Nowym Jorku w 1986 r., wtedy jednak, po pozytywnym wyniku kontroli antydopingowej (wykryto steryd anaboliczny Nandrolon) Niemczak został zdyskwalifikowany na 2 lata. Mistrz Polski w maratonie (1986), półmaratonie (1982), biegach na 5000 (1984) i 10000 m (1984-1985) oraz w biegu przełajowym (1985). Zwycięzca maratonu w Wiedniu (1984) i San Francisco (1990). Sklasyfikowany na 8. miejscu w rankingu Track and Field News za 1990 r. Powrót

13. Źródła: • pl.wikipedia.org • http://budzinski_1.republika.pl/start.html • Google Garfika

14. Dziękuję za uwagę Koniec