LUGO 11. 08. 1903 09. 05. 1986

1. LUGO 11. 08. 1903 09. 05. 1986

2. VIDA Estudiou nos maristas de Lugo e fixo o Bacha- relato no instituto da cidade. Na súa adolescencia leu ós románticos españois Bécquer e Espronceda e ós renacentistas galegos Rosalía de Castro e Curros Enríquez. Comezou as carreiras de Dereito e Filosofía e Letras en Valladolid. En Madrid, no Café Pombo, relacionouse con Gómez de la Senra, Valle-Inclán, Baroja ou Azorín. En 1929, en Santiago, intima con Cunqueiro, Maside, Seoane ou Cuadrado.

3. Participa na creación de GUIÓN, una revista onde escribe contra persoeiros locais e a dereita clerical empregando pseudónimos. 1932: Funda e dixixe YUNQUE, revista literaria vangardista e de liña marxista onde aparecen por primeira vez versos de Lorca en galego. 1933: Redactor do xornal vigués EL PUEBLO GALLEGO. Participou no semanario AHORA e no xornal EL PROGRESO.

4. Durante a guerra civil: • -Foi acollido na casa de Pimentel. • -Foi detido e encarcelado. • Deu clases particulares. • Impediuse a publicación de “AUGA LIZGAIRA”, o seu primeiro libro de relatos. • Deixa Lugo e aséntase na Galicia rural, que se reflectirá na súa obra. 1945: Particpa na creación da editorial GALAXIA

5. Nos 50: Participou nun proceso de recuperación do galego. 1951: PREMIO CASTELAO. 05. 10. 1963: Entra na REAL ACADEMIA GALEGA. 1977: Pensionado pola fundación Barrié. 1978: PEDRÓN DE OURO. 1981: Rúa en Lugo co seu nome.

6. 1981: Homenaxe de Edicións Xerais. 1983: A Asociación de Escritores en Lingua Galega faino presidente de honor e propono coma candidato ó Premio Nobel. 1984: Fillo adoptivo de Lugo . A Xunta concédelle a MEDALLA CASTELAO. 1997: Adícaselle o DÍA DAS LETRAS GALEGAS.

7. OBRA Autor bilingüe, en galego e castelán: o primeiro para a súa creación literaria e o segundo para a xornalística. Cultivou tódolos xéneros literarios. Destacan na súa obra os contos. Os seus relatos contan coa permanente presencia de lendas galegas ou figuras mitolóxicas ou máxicas. As súas obras recollen a fala popular (vulgarismos, hiperenxebrismos e dialectalismos) do lugar onde están ambientadas.

8. 1952: Á LUS DO CANDIL Ambientada no Courel “Terra do Caurel”: Prólogo onde se contextualiza a acción que se desenrolará de seguido: ... uns cazadoresquedan illadosnunha vella torre do século XIV e, por rolda,comezana contar historias vividas por eles ou das que son sabedores... O prólogo supón un tratado sobre as peculiaridades das terras do sur de Lugo, mostrandonos todo o costumista da intrahistoria cotiá dos que a habitan.

9. 1955: “Terra brava” (ambientada no Incio) 1958: “Pauto do demo”, teatro (ambientada en Quiroga) Xunto con “Á lus do candil”, estas dúas obras describen o xeito de vivir na Galicia rural de mediados do século XX antes da chegada da mecanización; dan unha información etnográfica e antropolóxica.

10. 1965: “A vengación” 1965: “¡Lobos te coman!” 1972: “¿E decímolo ou non o decimos?” 1973: “Contos da néboa” 1981: “Cartafolio de Lugo” (castelán) 1981: “Historias que ninguén cre” 1985: “Contos de lobos”

11. “.A súa imaxe característica, coa gorra na cabeza e o caxato colgado do brazo, formaba parte da paisaxe urbana, como se fose un monumento. Da mesma maneira que a súa forma de falar, dicindo constantemente "si, señor", unha expresión que intercalaba cada pouco e coa que remataba xeralmente as súas frases, constituían unha especie de marca persoal, inseparable da súa figura de escritor lendario e orixinal”. Carlos Casares “... cando por aí adiante nos dicían "gallego" en tono despectivo, eu pensaba, pois encantado, si, señor, agradézollo moito, claro que son galego. O que non me gustaría é que me confundisen. Sí, señor”. Ánxel Fole