780 likes | 2.32k Views
SINIF YÖNETİMİ. İlköğretim Müfettişi Durdu Mehmet BAYRAKTAR. Sınıf yönetiminin değişkenlerini;. öğretmen, öğrenci, okul programı, eğitim ortamı, eğitim yönetimi, aile ve çevre olarak sıralayabiliriz. SINIF NEDİR?. Sınıf; eğitim-öğretim etkinliklerinin
E N D
SINIF YÖNETİMİ İlköğretim Müfettişi Durdu Mehmet BAYRAKTAR
Sınıf yönetiminin değişkenlerini; • öğretmen, • öğrenci, • okul programı, • eğitim ortamı, • eğitim yönetimi, • aile ve çevre olarak sıralayabiliriz. DMBAYRAKTAR
SINIF NEDİR? Sınıf; eğitim-öğretim etkinliklerinin gerçekleştirildiği yaşam alanıdır. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ; Sınıf yönetimi, öğretmenin sınıfta öğrenme için gerekli düzeni sağlamak üzere, etkili bir ortam oluşturmak amacıyla yaptığı uygulamalar ve izlediği stratejilerin tümüdür. DMBAYRAKTAR
Sınıf yönetiminin değişkenleri; Ancak bu değişkenler içerisinde en stratejik olanı “öğretmen”dir. Çünkü DMBAYRAKTAR
Sınıf yönetiminin değişkenleri; eğitim süreçlerinin düzenlenmesinden ve yürütülmesinden öğretmen sorumludur. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ ve ÖĞRETMEN Öğretmenlik, 1739 Sayılı Kanunda; “ Devletin eğitim ve öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleğidir” Şeklinde tanımlanmıştır. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ ve ÖĞRETMEN Öğretmen; Öğrenme-öğretme etkinliklerini kılavuzlayan kişidir. Eğitim öğretim sürecinin vazgeçilmez öğesidir. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ ve ÖĞRETMEN Öğretmende bulunması gereken özellikler: • Kişisel Özellikler • Mesleki Özellikler Olarak gruplandırılabilir DMBAYRAKTAR
ÖĞRETMENLERDE BULUNMASI GEREKEN KİŞİSEL ÖZELLİKLER • Mesleğini Seven • İletişim becerilerine sahip • Değerleri güçlü • Önyargısız • Hoşgörülü • Gelişmeye açık • Bireysel ve ekiple çalışabilen • Rehber ve yönlendirici • Kendisini gerçekleştirmiş • Güven verici DMBAYRAKTAR
ÖĞRETMENLERDE BULUNMASI GEREKEN MESLEKİ ÖZELLİKLER Öğretmenliğin; • Konu alanı bilgisi • Öğretmenlik meslek bilgisi • Genel kültür Olmak üzere üç yeterlik alanı vardır. DMBAYRAKTAR
ÖĞRETMENLERDE BULUNMASI GEREKEN MESLEKİ ÖZELLİKLER Konu alanı bilgisi; Öğretmenin ihtisası olan disiplin alanına ilişkin sahip olması gereken bilgi birikimidir. Alan bilgisi öğretmenlik mesleğinin temelidir. Burada bir yetersizlik olursa etkili öğretim yapmak imkansızlaşır. DMBAYRAKTAR
ÖĞRETMENLERDE BULUNMASI GEREKEN MESLEKİ ÖZELLİKLER Meslekî bilgi; öğretmenlik mesleğinin püf noktası, bildiklerini (konu alanı bilgisini) başkalarına aktarabilme yollarında kılavuzluk yapmadaki yeterliliktir ve ancak yeterli meslekî bilgi ile mümkün olur. Bu alana giren beceriler şunlardır: sonraki slayt DMBAYRAKTAR
ÖĞRETMENLERDE BULUNMASI GEREKEN MESLEKİ ÖZELLİKLER Meslekî bilgi ile ilgili beceriler; • Öğretimi planlama ve uygulama • Sınıf yönetimi • İletişim becerileri • Öğretim strateji yöntem ve tekniklerini uygulama • Öğretimde materyal kullanma • Ölçme araçları geliştirme ve uygulama Olarak sıralanabilir. DMBAYRAKTAR
ÖĞRETMENLERDE BULUNMASI GEREKEN MESLEKİ ÖZELLİKLER Genel Kültür; Eğitimin sosyal, kültürel ekonomik ve bireysel işlevlerini gerçekleştirmede öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği; • genel kültür, • Genel tarih, • Vatandaşlık bilgisi, • Genel coğrafya, • Temel matematik, • Uygarlık bilgisi… gibi alanlara ilişkin bilgi birikiminden oluşur. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ Sınıf yönetimi, başlangıçta, öğretmenin otoritesinin sınıfta hakim kılınması anlamında kullanılmaktaydı ve disipline dayanan bir anlayış hakimdi. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ Günümüzde sınıf yönetimi daha çok, öğrenmeyi sağlayıcı bir sınıf ortamının sağlanmasıyla açıklanmaktadır. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ Sınıfın iyi yönetilmesi, eğitimde başarılı olmak için ilk adım olarak kabul edilmektedir. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ Bu nedenle öğretmenin liderlikrolü ön plana çıkmakta ve grup dinamizmini bilmesi önem kazanmaktadır. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİNİN BOYUTLARI • Sınıf ortamının fiziksel düzeni • Plan-program etkinlikleri • Zaman düzenine yönelik etkinlikler • Sınıfta ilişki düzenlemeleri • Sınıfta davranış düzenlemeleri DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ VE ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİN İLKELERİ Öğrencilerimizi öğrenmeye hazır hale nasıl getirelim? Hazırbulunuş DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ VE ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİN İLKELERİ Öğrencilerimizin öğrenmeye istekli kılınması nasıl sağlanabilir? Motivasyon DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ VE ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİN İLKELERİ Öğrencilerimizi öğrenme sürecinde daha aktif hale nasıl getirebiliriz? Katılma DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ VE ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİN İLKELERİ Öğrenmelerin kalıcılığının sağlanması konusunda neler yapabiliriz? Tekrar DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ VE ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİN İLKELERİ Kazanılan olumlu davranışların yerleşmesini sağlamak için neler yapabiliriz? Pekiştirme DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ VE ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİN İLKELERİ Öğrenciye doğru ya da yanlış yaptığını nasıl bildiririz? Geribildirim DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİ VE ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİN İLKELERİ Öğrencinin öğrendiklerini başka alanlarda kullanabilmesi için neler yapabiliriz? Transfer DMBAYRAKTAR
Sınıfınızı iyi yönetmek için etkili öğretmen olunuz. Etkili öğretmen olmak içinse; DMBAYRAKTAR
Etkili öğretmenlerin uymaları gereken temel kurallar • Dakik olun • İyi hazırlanın • Hızlı bir şekilde derse başlayın • Tüm sınıfın katılımı konusunda ısrarcı olun • Sesinizi etkili bir biçimde kullanın • Karşılaştırma yapmaktan kaçının • Verdiğiniz sözleri tutmaya dikkat edin • Sınıfı amacına uygun bir biçimde organize edin • Öğrencilerin problemleri ile ilgilenin DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİNDE MODELLER Geleneksel Yaklaşım • Sınıf kurallarını öğretmen koyar, öğrenci itaat eder. • Öğretmen bilgi aktarır, öğrenci olduğu gibi kabullenir. • Öğrenciler bilgileri sorgulamadan kabullenir ve ezberler. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİNDE MODELLER Tepkisel Yaklaşım • İstenmeyen durum ya da davranışın düzeltilmesi amaçlanır. • Sonuç-tepki ilişkisi vardır (konuşan öğrenciyi azarlamak, doğru cevaplayan öğrenciye aferin demek gibi…). • Çok sık kullanılması öğretmenin sınıf yönetimindeki yetersizliğini gösterir. DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİNDE MODELLER Önlemsel Yaklaşım • Yapılma ihtimali olan durum ve davranışlar önceden kestirilerek önlemler alınır. • Sorun yaşanmaması için her türlü önlem alınır. - Birbirleriyle konuşan öğrencilerin yerlerinin değiştirilmesi, - Sınavda kopya çekilmemesi için öğrencilerin tek tek oturtulması… DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİNDE MODELLER Gelişimsel Yaklaşım • Sınıftaki tüm etkinliklerin düzenlenmesinde öğrencilerin psikolojik ve fiziksel gelişim düzeyleri dikkate alınır. Birinci sınıftaki öğrenciler için, somut işlemler dönemine uygun eğitim etkinliklerine ağırlık verilmesi DMBAYRAKTAR
SINIF YÖNETİMİNDE MODELLER Bütünsel Yaklaşım • Sınıf yönetiminde yerine, zamanına ve durumuna göre bütün yaklaşımlar kullanılır. • Sistem yaklaşımı olarak da bilinir. İstenilen davranışın ortaya çıkması için uygun ortam hazırlanır. Bütün önlemsel yaklaşım düzenlemelerine karşı yine sorunlu davranış ortaya çıkıyorsa tepkisel yaklaşım kullanılır. DMBAYRAKTAR
SINIFIN ORGANİZASYONU Organizasyon; Sistemin amacına ulaşmak için çeşitli görevleri yapmak üzere oluşturduğu ve diğer bölümlerle uyumlu bir şekilde işlev gören bölümlerinin oluşturulmasıdır. DMBAYRAKTAR
SINIFIN ORGANİZASYONU Organizasyon, maddî olabileceği gibi, sosyal, kültürel ya da fikrî de olabilir. DMBAYRAKTAR
SINIFIN ORGANİZASYONU Sınıfın organizasyonu; Sınıfın amacına ulaşabilmesi için ihtiyaç duyulan araçlarla donatılması ve bu araçların en verimli ve en ekonomik şekilde çalıştırılması için düzenlenmesi anlamına gelir. DMBAYRAKTAR
SINIFIN ORGANİZASYONU Sınıfın Organizasyonu; • Ders dönemi öncesi hazırlıklar, • Fiziki ortamın düzenlenmesi, • Öğretim etkinliklerini planlama, • Sınıf içindeki öğrenci davranışları için rehberlik etme, • Sınıf içi kuralların oluşturulması, • Sınıfta öğrencilerin gelişimlerinin izlenmesi, • Eğitim teknolojilerinin kullanılması, • Sınıf ortamında zamanın yönetimi gibi süreçleri içerir. DMBAYRAKTAR
ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ YÖNETİLMESİ Her sınıfta istenmeyen davranışlar oluşabilir. Sınıfta istenmeyen davranışlara neden olan etmenler; • Sınıfın yapısından, • Öğrencinin kendisinden, • Öğretmenden, kaynaklanıyor olabilir DMBAYRAKTAR
ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ YÖNETİLMESİ • Kalabalık sınıflar • Sınıfın düzeni (sıraların düzeni, oturma şekilleri, ısı, ışık, havalandırma…) Sınıfın Yapısından Kaynaklanan Problemler DMBAYRAKTAR
ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ YÖNETİLMESİ Öğrenciden Kaynaklanan Problemler • Öğrencilerin farklı kişilik özellikleri • Aile ve sosyal çevreden kaynaklanan problemler • Başarısızlık kimliği • Gelişim döneminden kaynaklanan problemler DMBAYRAKTAR
ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ YÖNETİLMESİ Öğretmenden Kaynaklanan Problemler • Öğretmenin yaklaşımından • Öğrenciye bakış açısından kaynaklanan problemler olabilirler DMBAYRAKTAR
OLUMLU DAVRANIŞLAR GELİŞTİRMEK ÜZERİNE STRATEJİLER • Öğrenciye görev ve sorumluluk verme • Görmezden gelme (söndürme) • Dersi etkili hale getirme • Sözel olmayan uyarıcılar kullanma • Sözel uyarıcıları kullanma • Sınıf dışında görüşme • Okul disiplin kurallarını işletme • Cezaya başvurma DMBAYRAKTAR
ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİ DÜZENLEME Öğrenci Yönünden: • En etkili öğrenme yolu yaparak-yaşayarak öğrenme aktivitesidir. • Öğrenci ulaşacağı amacı bilmeli ve buna güdülenmelidir. • Öğrencinin hazırbulunuşluk düzeyi bilinmelidir. • Öğrenme düzeyleri yüksek öğrenciler hızlarına ve yeteneklerine göre farklı etkinliklere yönlendirilmelidir. sonraki slayt DMBAYRAKTAR
ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİ DÜZENLEME Öğrenci Yönünden: • Becerilerin kazanılmasında ve kalıcılığın sağlanmasında tekrar önemlidir. • Kavrayarak öğrenme ezberleyerek öğrenmeden daha kalıcıdır. • En etkili ve kalıcı öğrenme problem çözerek öğrenmedir. • Yeni öğrenilenler ile öncekiler arasında anlamlı bağlar kurulmalıdır (yapısalcı kuram). DMBAYRAKTAR
ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİ DÜZENLEME Öğretmen Davranışları Yönünden: • Öğretmen birbirinden farklı bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor bilgi düzeyine sahip öğrenciler için yetenek ve kapasitelerine göre öğretimi (etkinlik-program) düzenlemelidir. • Öğrencilerin özgüvenleri ve özsaygıları geliştirilmeli, her öğrenciye başarılı olacağı alanlarda sorumluluk verilmelidir. • Öğrenci cesaretlendirilmeli ve sorumluluk almalıdır. sonraki slayt DMBAYRAKTAR
ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİ DÜZENLEME Öğretmen Davranışları Yönünden: • Öğretmen öğretim hizmetlerinin nitelikleri olan; • İpucu, • Pekiştireç, • Öğrenci katılımı • Dönüt- düzeltme Etkili kullanılmalıdır. • Öğrenciye öğrenmeyi öğretmeli ve öğrenmeyi sevdirmelidir DMBAYRAKTAR
ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNİ DÜZENLEME Öğretim Ortamı Yönünden: • Sınıfta farklı yetenek ve zeka alanındaki öğrenciler için farklı öğretim etkinlikleri ve farklı yöntem ve teknikler işe koşulmalıdır • Bütün öğrencilere göre etkinlik yapıldığında sınıfta disiplin problemleri ortadan kalkar • Demokratik bir ortam oluşturulmalıdır • Sınıf içi etkileşim çok yönlü olmalıdır. • Öğretim planlı ve programlı gerçekleştirilir. DMBAYRAKTAR
Sabrınız ve hoşgörünüz için teşekkür ederim Dr. Ayfer ŞAHİN DMBAYRAKTAR