NASIL SEÇİM YAPMALIYIZ?

1. MESLEK SEÇİMİVAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİSÜMEYRA KURUNÇ-2004REHBER ÖĞRETMEN VE PSİKOLOJİK DANIŞMAN .

2. NASIL SEÇİM YAPMALIYIZ? • Bir okulu seçmedeki amaç eve yakın olması, eş dost tavsiyesi ya da rastlantısal olmamalıdır. Okul seçimi öğrencinin geleceği ile ilgili olarak seçeceği mesleklere göre bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Ülkemizde meslek bilincinin henüz oluşmadığını ve insanlarımızın çoğunlukla bilinçsizce bir mesleğe veya iş alanlarına yöneldiklerini biliyorsunuz. Lise 3. Sınıfa gelmiş hatta bitirmiş bir çok genç, henüz ne yapacağını ve ne olacağını bilmeden yaşamının verimli yıllarını harcamaktadır. Bu durumun, aileler ve gençler için umut kırıcı, yeni sorunları kışkırtıcı olduğunu yaşıyor ve görüyoruz

3. Meslek,bireyin yeteneklerini, kendini geliştirme ve gerçekleştirme yoludur.

4. Meslek seçimindeki kararı bireyin,işindeki başarı ve başarısızlığını da etkiler. Her birey farklı ilgi ve yeteneklere sahiptir. Her meslekte farklı yetenekleri gerektirir. Bir kimse sahip olduğu nitelikleri gerektiren, sahip olmadığı nitelikleri gerektirmeyen mesleklerde başarılı olur.

5. MESLEK SEÇMEK HAYAT BİÇİMİNİ SEÇMEKTİR

6. Büyüyünce ne olucam??

7. MESLEK SEÇİMİ YAPARKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ

8. BEN NELER YAPABİLİRİM • Yetenek belli bir eğitimden yararlanabilme gücüdür. Bireyin hangi eğitim programında başarılı olabileceğini gösterir. Yetenek meslekteki başarıyı etkileyen etmenlerden biridir ve temel gerekliliktir.

9. Mesleğin gerektirdiği yetenek, fiziksel ve ruhsal özelliklere sahip olmayan bireylerin seçtikleri meslekte doyum sağlamaları ve başarılı olmaları olası değildir.

10. Cisimleri üç boyutlu görebilme, bir evin planına bakarak o evin yapılış halini göz önünde canlandırabilme ,bir şeklin açılımını düzlem üzerinde çizebilme gücüne sahip olan birey mimarlık eğitiminde başarılı olabilecektir

11. Sözcükleri ustalıkla kullanamayan, zengin bir sözcük dağarcığına sahip olamayan uzun uzun okumaktan, şiirden, tarihten hoşlanmayan kişinin tarih ve edebiyat programında başarılı olması beklenemez.

12. Dil yeteneği fazla olan farklı diller öğrenmeye ilgili ve bunları çabuk kavrayabilen bir öğrenci mütercim-tercümanlık, dil öğretmenliği, çevirmenlik gibi mesleklerde başarılı olacaklardır

13. 2-BEN NELERİ YAPMAKTAN HOŞLANIRIM • Birey ilgi duyduğu, hoşlandığı işleri severek yapar. Bireyin ilgi duymadığı faaliyete yönelmesi hem mesleki doyumunu hem de başarısını olumsuz olarak etkileyecektir.

14. İnsanlara yardım etmekten, insanların sorunlarını dinleyip sorunlarına çözüm aramaktan zevk almayan bir psikologun ne kendisine nede kendisinden yardım isteyen kişiye faydası olacaktır.

15. İNSANLARLA İLGİLENMEKTENMİ HOŞLANIYORUM • Seçilecek olan mesleğin, insanlarla diyaloğu, onları yönetmeyi, yönlendirmeyi, onlara hitap etmeyi, yardım etmeyi içeren bir meslek olması gerekir.

16. OBJELERLE UĞRAŞMAKTANMI HOŞLANIYORUM • Seçilecek mesleğin daha çok projeler ve nesnelerle ilgilenmeyi gerektiren bir meslek olması gerekir.

17. Sayısal düşünme gücüne sahip olmayan , Fen, Matematik gibi sayısal derslerde başarılı olmayan bir bireyin Tıp Fakültesi, Diş Hekimliği, Mühendislikler gibi Sayısal puan ile öğrenci alan yüksek öğretim programlarında başarılı olması mümkün değildir.

18. 3-BEN NE İSTİYORUM • İnsanlar ilgi duydukları alanlarda kendilerini gösterebilirler ve doyum sağlayabilirler bu da beraberinde mutlu bir yaşam getirir. Ne istediğimiz önemlidir.

19. Kazanç, yaratıcılığı kullanma, liderlik, yeteneğini kullanma, işbirliği, ün sahibi olma, sosyal statü, düzenli yaşam, değişiklik gibi iş değerleri vardır. Birey bu değerlerden kendisi için önemli olanları belirlemeli. Kendisine belirlediği bu değerleri sağlayacak mesleğe yönelmelidir

20. İLGİ VE YETENEKLER GÖZ ARDI EDİLMEMELİDİR.

21. 4-KARAKTERİM NASIL? • Meslek seçimi, bireyin kişiliğinin yansımasıdır. Bireyin meslek seçiminde isabetli olması kişilik özelliklerini çok iyi tanıyıp bu özellikleri gerektiren mesleklere yönelmesine bağlıdır

22. İnsan kişiliklerinin birbirinden üstün yada aşağı olduğunu söylemek olanaksızdır. Örneğin; dışa dönük kişilerin, içe dönük kişilerden üstün ya da aşağı olduğunu değil, sadece farklı olduklarını söyleyebiliriz ve her iki kişilik özelliğinin de üstünlük ya da yetersizlik alanları farklıdır.

23. Bireylerin çok farklı kişilik özellikleri vardır. Atak, girişken, çekingen, uysal, hırslı, idealist, derin düşünmeyi seven, sorumlu, bağımsız, duygusal, hayal gücü zengin, realist, mantıklı, etkin, sosyal, riske giren, heyecan arayan, sinirli, kendi başına buyruk, alçak gönüllü, düzenli, kurallara bağlı, içe dönük, dışa dönük vb. çok çeşitli kişilik özellikleri bulunur. Bireyin sayılan bu özelliklerinden hangilerine sahip olduğunu belirlemesi ,seçimini bu doğrultuda yapması gerekir.

24. İkna gücü yüksek, dışa dönük, insanlarla devamlı ilişki halinde olan girişimci niteliklere sahip olan birey avukat, politikacı yada pazarlamacı olabilir.

25. Meslekte düzenli bir yaşama, işbirligine, yaraticiligin anlatim bulmasina önem veren birey kendisine bu beklentilerini saglayabilecek olan “ögretmenlik” meslegini tercih edebilir.

26. Kurallara bağlı ,düzenli,statüye önem veren , sorumlu, nesnelerle uğraşmaktan hoşlanan bireylerin,bankacılık, büro memurluğu, muhasebe gibi mesleki yönelmeleri isabetli olacaktır

27. İlgi Duyulan Mesleklerin İncelenmesi • Bireyin kendini yukarıda açıklanan şekliyle tanımasının ardından ilgi duyduğu meslekleri tanıması gerekiyor. Bireyin meslekler hakkında araştırmasını;

28. a) Meslek mensuplarının yaptığı temel faaliyetler b) Çalışma ortamıc) Çalışma koşullarıd) Çalışanlarda aranan nitelikler

29. e) Mesleğe hazırlanmaf) İlk işe girişg) Meslekte ilerlemeh) Kazançı) İş bulma olanağı ve mesleğin geleceği

30. Ben hangi işi en iyi şekilde yapabilirim?","Hangi ortamlarda ve koşullarda çalışmaktan mutlu olurum?"sorularına gerçekçi olarak yapılacak incelemeden sonra samimi olarak cevap vermek çok önemlidir.

31. Gencin meslek seçimi kararını etkileyen etmenlerden biri de anne-babanın genç üzerinde oluşturduğu baskıdır. Birçok ebeveyn çocuklarını bol kazanç getiren saygın mesleklerde görmek isterler. Ya da kendi ulaşamadıkları meslekleri seçmelerini arzu ederler. Meslek seçimindeki kararını net olarak belirlemeyen birey bu baskılardan etkilenir ve ailesinin istediği mesleğe yönelir

32. Birey bu şekilde seçtiği mesleğin ,kendine uygun olmadığını zamanla anlar. Kendi arzuladığı mesleğe ulaşmak için ya öğrenimini yarıda keser, ya da öğrenimini tamamladıktan sonra tekrar bir hazırlığa girişir. Bu durum genç için zaman ve emek kaybı yaratır. Bu tip durumlara düşmemek için bireyin kararını kendisi vermesi gerekir

33. Seçtiğiniz meslek ve iş; • Kişilik özelliklerinize,Yeteneklerinize,İlgilerinize, Beklentilerinize, fiziksel özelliklerinize ve sağlık durumunuza uygun olmazsa ömür boyu mutsuz olursunuz.

34. YANLIŞ MESLEK 40 YILLIK BİR YANLIŞLIK OLABİLİR

35. Kişilik özelliklerinize, yeteneklerinize, günün koşullarina uygun, bilinçli bir meslek seçimi, toplumda saglikli, mutlu, kendi kendisiyle barişik insanlarinda sayisini da çogaltacaktir.

36. ACELE KARAR DEĞİL, DOĞRU KARAR • DOĞRU MESLEK SEÇİMİYLE DOĞRU GELECEK • UYGUN MESLEK, MUTLU İNSAN

37. MESLEKLER HAKKINDA BİLGİ TOPLAMA YOLLARI • Meslekler ile ilgili basılı malzemenin derlenmesi • İş yerlerine geziler • İş tecrübesi edinme • Meslek konferansları • Eski mezunların izlenmesi • Meslek elemanlarıyla görüşme

38. MESLEKLERİN İNCELENMESİNDE CEVAPLANDIRILMASI GEREKEN SORULAR • Mesleğin esasını oluşturan işin özelliği nelerdir. • a-İşin yapılışı ile ilgili belirgin etkinlikler • b-Sorumluluklar yetkiler ve görevler

39. Meslekte hangi yetenekler gereklidir • a- İşin gerektirdiği genel ve özel yetenekler

40. Mesleğin gerektirdiği eğitim düzeyi nedir • A-Öğrenim düzeyi ve süresi • B-Öğrenimin parasal yönü • C-Okulun bulunduğu şehirdeki yarım zamanlı iş imkanları

41. Mesleğe giriş koşulları nelerdir • A-Girişin sınavla olup olmadığı • B-Sınavın biçimi ve kimlerin yaptığı • C-Giriş için başvurunun nasıl yapılacağı

42. Meslekte çalışmak için belli özelliklere sahip olmak gerekir mi? • A-Fiziksel özellikler • B-Sağlık durumu • C-Ruhsal özellikler

43. Mesleğin çalışma koşulları nelerdir? • A-Günlük çalışma saatleri • B-Mevsimlere göre işin yoğunlaşması • C-İş riskleri ve bu risklerin karşılanmasıyla ilgili parasal güvenceler

44. Meslekte personel ihtiyacı ve personel alma eğilimi nedir? • A-Değişen yaşam koşullarına göre mesleğin önemi ve bu önemin artıp artmadığı • B-Toplumun bu mesleğe olan ihtiyacı ve gerekli olan insan gücü

45. Mesleğin gelir durumu nasıldır? • A-Başlangıç ücreti • B-sigorta ve emeklilik koşulları • C-Meslekte yükselme koşulları • D-İlgili olan diğer iş ve mesleklere geçiş koşulları

46. DOĞRU TERCİH MUTLU BİR YAŞAM

47. ALAN SEÇİMİ

48. Üniversiteye girişte herhangi bir katkısı olmadığı düşüncesiyle öğrenciler bugüne kadar alan seçimine önem vermiyorlardı. Yeni uygulama ile öğrencilerin, velilerin, rehber öğretmenlerin alan seçimine önem vermeleri sağlanmış ve okul dersleri üniversiteye girişte daha etkili hale getirilmiştir.

49. Liselerde sınıf geçme yönetmeliğine göre; alan seçimi 9. sınıfın sonunda yapılır. Ancak bu seçim 9. sınıfın başında planlanmalıdır. Çünkü; bir öğrencinin belirli bir alanı seçebilmesi için o alanın kaynak derslerinin yıl sonu ağırlıklı ortalamasının belirli bir barajın üstünde olması gerekir

50. 9. sınıfın sonundan başlamak üzere yaz boyunca, 10. sınıfın ders yılının başlamasını izleyen bir ay içinde şartlarını taşıdığı bir alanda seçimini yapabilir.