200 likes | 833 Views
KESİRLERDE DÖRT İŞLEM. a) Paydası eşit basit kesirlerde toplama işlemi: PAY ile PAY toplanır, PAYA yazılır,ortak PAYDALARDAN biri aynen yazılır. PAYDASI EŞİT BASİT KESİRLERDE TOPLAMA İŞLEMİNİN YAPILIŞI. Örnek :. işlemini birlikte yapalım. Pay ile payı toplayalım PAYA yazalım,
E N D
KESİRLERDE DÖRT İŞLEM a)Paydası eşit basit kesirlerde toplama işlemi: PAYilePAY toplanır,PAYAyazılır,ortakPAYDALARDANbiri aynen yazılır.
PAYDASI EŞİT BASİT KESİRLERDE TOPLAMA İŞLEMİNİN YAPILIŞI • Örnek: işlemini birlikte yapalım. Pay ile payı toplayalım PAYA yazalım, PAYDAYI aynen yazalım. 3 4 1 5 + = olur. 5 5
PAYDASI EŞİT OLMAYAN BASİT KESİRLERDE TOPLAMA • Örnek: 2 3 + = ? işlemini yapalım 4 5 Yukarıdaki işlemi yapabilmek için PAYDA eşitlemek zorundayız. Paydalar en kolay 20’de eşitlenir. Bunun için 1. kesri 4 ile 2. kesri 5 ile genişletmeliyiz.
PAYDA EŞİTLEME • Örnek: 2/5 ile 3/4 kesirlerini payda eşitleyerek toplama işlemini yapalım. 8 15 Bu bir bileşik kesirdir, tam sayılıkesre çevirelim. 23 + = olur. 20 20 20 (4) (5)
TAM SAYILI KESİRLERDE TOPLAMA İŞLEMİ • Örnek: Bu örnekte olduğu gibi; tam sayı ile tam sayı toplanıptam sayı olarak yazılır. Payile pay toplanıp payayazılır. Payda, aynen yazılır.
BİR TAM SAYI İLE BİR BASİT KESRİ TOPLAMA İŞLEMİ • Örnek: Bir tam sayı ile bir basit kesri toplamak için ; işlem yapmaya gerek yok, + işaretini yok sayar sonucu tam sayılı kesir olarak yazarız.
BİR TAM SAYI İLE BİR TAM SAYILI KESRİ TOPLAMA • Örnek: işlemini birlikte yapalım. Tam sayı ile tam sayı toplanır,tam sayı olarak yazılır, kesir sayısı aynen yazılır.
KESİRLERDE ÇIKARMA İŞLEMİ • Bir basit kesirden bir basit kesri çıkarma: A-Paydası eşit basit kesirlerde çıkarma işleminin yapılışı: Paydan,pay çıkarılır,PAYA yazılır. Ortak PAYDALARDAN biri aynen yazılır. Örnek: olur.
BİR TAM SAYIDAN BİR BASİT KESRİ ÇIKARMA-1 • Bir tam sayının yani bir doğal sayınınPAYDASININdaima 1 olduğunu unutmayalım. • Örnek: =? İşlemini birlikte yapalım. 2 2 10 _ Şimdi bu işlemi yapabilmek için PAYDA eşitlemek zorundayız. 10 = - =? 5 1 5 1
BİR TAM SAYIDAN BİR BASİT KESRİ ÇIKARMA İŞLEMİ-2 • İşleme payda eşitleyerek devam edelim. olur. (5) (1) Not: Bu işlemde bir doğal sayının PAYDASININ daima 1 olduğunu unutmayarak PAYDA EŞİTLEMEYİ bilmeliyiz.
BİR TAM SAYIDAN BİR BASİT KESRİ ÇIKARMA-3 2 • 10 = ? İşlemini birde diğer yoldan yapalım. 5 10tam sayısını olarakyazabiliriz. 2 3 = 9 olur. 5 5
TAM SAYILI KESİRDEN BİR BASİT KESRİ ÇIKARMA • Örnek: İşlemini birlikte yapalım. Tam SAYIDAN ÇIKARILACAK SAYI OLMADIĞI İÇİN; TAM SAYI AYNEN YAZILIR. Paydan PAY çıkarılır,paya yazılır.PAYDA aynen yazılır. 2 olur. 6 5
TAM SAYILI KESİRDEN TAM SAYILI KESRİ ÇIKARMA • Not: Tam sayıdan tam sayı çıkarılır, tam sayı olarak yazılır. • PAYDAN PAY çıkarılır, PAY olarak yazılır. • Paydaaynen yazılır. • Örnek: 1 2 olur. 9
KESİRLERDE ÇARPMA İŞLEMİ • A) Bir basit kesirle bir basit kesri çarpma işlemi: PAYile pay çarpılır,payayazılır. PAYDA ile PAYDA çarpılır,PAYDAYA yazılır. Örnek: 2 olur. 15
BİR TAM SAYI İLE BİR BASİT KESRİ ÇARPMA • Bir tam sayının yani bir doğal sayının paydasının daima 1 olduğunu biliyoruz. • Buna göre; aşağıdaki işlemi yaparken tam sayının paydasını 1 olarak yazar ve işleme devam ederiz. Örnek: 3 2 1 3/2 kesri bir bileşik kesirdir.Tam sayılı kesre çevirmeliyiz. dir.
BİR TAM SAYILI KESİR İLE BİR TAM SAYILI KESRİ ÇARPMA-1 • Örnek: İşlemini birlikte yapalım. NOT: Bu işlemi yapabilmek için; önce tamsayılı kesirleriBİLEŞİK KESRE çevirmek gerekir. (2x3)+1 (3x2)+1 1 1 ? x = 2 x 3 = 3 2 3 2 İşleme diğer sayfada devam edelim.
BİR TAM SAYILI KESİR İLE BİR TAM SAYILI KESRİ ÇARPMA-2 • İşleme kaldığımız yerden devam edelim. 7 7 49 x = olur. 3 2 6 Bu bir bileşik kesir, bunu tam sayılı kesre çevirelim. 49 1 = 8 olur. 6 6
BİR BASİT KESRİ, BİR TAM SAYI İLE ÇARPMA • ÖRNEK: İşlemini yaparken tam sayının paydasının1 olduğunu unutmayalım. Çözüm: Bu bir bileşik kesirdir, tam sayılı kesre çevirelim 2 4 8 x = 3 1 3 1 2 2 = olur. 3
BİR BASİT KESİR İLE BİR TAM SAYILI KESRİ ÇARPMA • Örnek: İşlemini yapabilmek için; tam sayılı kesribileşik kesre çevirmeliyiz. Çözüm: 1 8 8 2 1 x = = 3 6 6 3 Sonuç olarak: Olur.