Energia odnawialna a ograniczenie emisji CO 2 Krzysztof Rybiński, Partner 19 listopada 2008

1. Energia odnawialna a ograniczenie emisji CO2Krzysztof Rybiński, Partner19listopada 2008

2. Czy kochamy nasze dzieci i wnuki?

3. Co Państwo wybiorą? • Przejazd samochodem odległości 20-40 km • 10-20 godzin działania klimatyzacji w domu • Kupno dwóch koszulek (ale do sklepu idziemy na piechotę) • Dwa posiłki dziennie (300g mięsa, 200g frytek i woda z kranu)

4. Rewolucja klimatyczna trzy razy szybsza od przemysłowej Źródło: MGI „The carbon productivity challenge: Curbing climate change and sustaining economic growth”, czeriwec 2008.

5. Energia odnawialna – cele • Ograniczenie emisji CO2 • Zmniejszenie zużycia surowców energetycznych • Uniezależnienie poszczególnych państw/regionów od importu surowców energetycznych • Postęp technologiczny, wzrost efektywności

6. Energia odnawialna – bodźce • Wysokie ceny surowców • Zachęty o charakterze administracyjnym: opłaty za emisję CO2, kolorowe certyfikaty, dopłaty do produkcji energii ze źródeł odnawialnych itp.. • Wzrost dostępności coraz lepszych i tańszych rozwiązań technologicznych • Większa świadomość społeczna i inwestorów

7. Badania Ernst & Young wśród globalnych inwestorów Badania Ernst & Young przeprowadzone na całym świecie pokazały, że wśród 380 ankietowanych inwestorów instytucjonalnych, na pytanie jakie kryteria stosują przy ocenie oferty publicznej, • 51 procent odpowiedziało, że zawsze lub czasami oceniają działania firmy w zakresie zmian klimatu przed podjęciem decyzji inwestycyjnej, • 59 procent ankietowanych stwierdziło, że działania firm w zakresie zmian klimatycznych staną się bardzo ważnym czynnikiem oceny firm w przyszłości.

8. Energia odnawialna – bariery • Wysokie koszty w porównaniu do tradycyjnych źródeł energii • Rosnąca niepewność towarzysząca zjawiskom makroekonomicznym w skali globalnej (w tym bardzo duża zmienność cen surowców) • Wysoka niepewność odnośnie narzędzi, restrykcyjności i zasięgu geograficznego polityki ochrony klimatu (różnice podejść między UE, USA, Chinami i Indiami) • Obecny kryzys finansowy może ograniczyć dostępność finansowania inwestycji w energię odnawialną

9. EUR/tCO2e Koszt związany z ograniczaniem emisji gazów cieplarnianych • Według McKinsey Institute, przy obecnie znanych technologiach możliwe jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych (GHG) o ok. 7 mld ton ekwiwalentu CO2 (CO2e) rocznie, bez negatywnego wpływu na gospodarkę. • Ponadto, redukcja o kolejne 20 mld ton CO2e rocznie możliwe jest przy koszcie krańcowym poniżej 40 EUR / tonę CO2e. Potencjał do ograniczania emisji gazów cieplarnianych – cała gospodarka globalna Źródło: The Carbon Productivity Challenge: Curbing Climate Change and Sustaining Economic Growth, McKinsey Institute, 2008.

10. Inwestycje w czyste technologie – stan obecny • Inwestycje venture capital w czyste technologie w ostatnich latach istotnie wzrosły • Największe inwestycje tego typu mają miejsce w Stanach Zjednoczonych • W I połowie 2008 r. wartość inwestycji venture capital w czyste technologie była wyższa niż w całym 2006 r. Inwestycje Venture Capital w czyste technologie * Europa, Chiny i Izrael Źródło: Global cleantech insights and trends report 2008-09, Ernst&Young.

11. Inwestycje w czyste technologie – stan obecny • Najważniejszym obszarem inwestycji venture capital w czyste technologie, zarówno w Europie jak i w Stanach Zjednoczonych, jest energia słoneczna. Inwestycje Venture Capital w USA i Europie – główne obszary Stany Zjednoczone (w mln USD) Europa (w mln EUR) Źródło: Global cleantech insights and trends report 2008-09, Ernst&Young.

12. EUR/tCO2e Koszt związany z ograniczaniem emisji gazów cieplarnianych • W przypadku sektora energetycznego, największy potencjał do ograniczania emisji GHG dają technologie CCS (Carbon Capture and Storage). Potencjał do ograniczania emisji gazów cieplarnianych – globalny sektor energetyczny Źródło: The Carbon Productivity Challenge: Curbing Climate Change and Sustaining Economic Growth, McKinsey Institute, 2008.

13. Źródła energii: 2006-2030 • Najnowsze prognozy Międzynarodowej Agencji Energii (MAE) wskazują, że mimo istotnego wzrostu znaczenia źródeł odnawialnych, udział węgla w światowej produkcji energii wzrośnie z 26 proc. obecnie do 29 proc. w 2030 r. • 85 proc. światowego wzrostu zużycia węgla do roku 2030 będzie miało miejsce w Chinach i Indiach. Źródło: World Energy Outlook 2008, Międzynarodowa Agencja Enregii 2008.

14. Emisja CO2: 2006-2030 • W efekcie do 2030 r. (przy obecnie funkcjonującej polityce ochrony klimatu): • światowy poziom emisji CO2 wzrośnie o ok. 45 proc., • ponad połowa tego wzrostu będzie wynikała ze wzrostu emisji towarzyszących zużyciu węgla. Źródło: World Energy Outlook 2008, Międzynarodowa Agencja Enregii 2008.

15. Emisja CO2: 2006-2030 • Nawet gdyby w 2030 r. Stany Zjednoczone i Unia Europejska zredukowały emisję CO2 do zera, to nie zrekompensowałoby to wzrostu emisji CO2 w pozostałych częściach świata. Źródło: World Energy Outlook 2008, Międzynarodowa Agencja Enregii 2008.

16. Technologie „czystego węgla” po 2020 roku? • CCS (Carbon Capture and Storage) – technologia wychwytywania i przechowywania dwutlenku węgla • IGCC (Integrated Gasification Combined Cycle) – technologia bloku gazowo-parowego ze zintegrowanym zgazowaniem paliwa • CTL (Coal To Liquids) – technologia umożliwiająca przekształcenie węgla w paliwa płynne • Carbon Drying – technologia pozwalająca dzięki procesowi osuszania i prasowania węgla zwiększyć jego wartość energetyczną i zmniejszyć emisyjność dwutlenku węgla

17. Jak uniknąć polskiego veta dla propozycji KE? • Obecna propozycja KE jest nie do zaakceptowania dla krajów UE które mają energetykę opartą na węglu • Polskie veto (lub szerszy protest) wyśle sygnał w świat, że unijne metody walki z globalnym ociepleniem dyskryminują kraje o niższym dochodzie • Wtedy będzie bardzo trudno przekonać Chiny i Indie do szybszych działań na rzecz redukcji emisji CO2 • Możliwy kompromis: kraje które mają energetykę opartą na węglu stają się światowym centrum rozwoju technologii czystego węgla, badania finansowane przez bogate kraje

18. Jakie inwestycje w „B+R czysty węgiel”? • W 2007 roku przeznaczono 16.9 mld dolarów na B+R w dziedzinie energii odnawialnych i efektywności energetycznej, z czego 9.8 mld wydały korporacje a 7.1 mld rządy. • W USA i Wielkiej Brytanii dominują prywatne inkubatory czystej energii (często wspierane przez środki publiczne) zaś w krajach azjatyckich dominują wydatki rządowe (Japonia, Chiny, Indie). • Ponieważ możliwa skala redukcji emisji CO2 w wyniku rozwoju technologii czystego węgla jest znacznie większa niż w przypadku energii odnawialnej, należy oczekiwać, że w B+R nad technologiami czystego węgla zostaną zainwestowane odpowiednio większe środki. • W ramach Nowego Zielonego Ładu, gro tych środków publicznych powinno zostać zainwestowanych w krajach o dużym udziale węgla w energetyce.

19. Konieczne działania na poziomie globalnym Redukcja emisji CO2 na poziomie globalnym wymaga: • zaangażowania państw rozwijających się w politykę ograniczania emisji CO2, tak aby stworzyć spójny globalnie system bodźców i uniknąć wycieku CO2 • zwiększenia udziału źródeł odnawialnych w produkcji energii, szczególnie w Chinach i Indiach, • rozwoju technologii „czystego węgla” (Polska przy wsparciu UE mogłaby stać się światowym centrum badań nad tymi technologiami).

20. Dziękuję za uwagę