HE MIHINI HANGA NOA

1. HE MIHINI HANGA NOA

3. He aha tēnei mea te mihini? • He mihini hanga noa - kotahi, e rua rānei ngā wāhanga tōna hanga e māmā ai te mahi. • He mihini pūhui – e rua ngā mihini hanga noa e mahi tahi ana, neke atu rānei te hanga o te mihini pūhui. • E 6 ngā momo mihini hanga noa: • He papa pānaki • He mākahi • He tīwiri • He wīra whakatere • He hua • He wīra me te tokowīra

4. Papa Pānaki - he aha rā? • He papatahi tonu te papa, hei tauira, he paraki papatahi. • Ki te takoto pānaki te papa (he teitei ake tētahi pito o te papa), ka noho hei mea āwhina i a koe ki te whakaneke utanga i tētahi pito ki tētahi. Na, he mahi tonu tēnā! • He papa rōnaki te papa pānaki hei whakamāmā i te hikitanga, i te whakahekenga rānei o tētahi utanga. • He māmā kē te kake mā te arapiki ki te papa tuarua i te piki mā te taura. He māmā kē hoki te piki maunga mā te kake pīnaki i te kake tūpari. • Ko tētahi papa pīnaki e tino kitea ana ko te papa rōnaki. Tino māmā kē atu te hiki pouaka taumaha ki runga mā te panareti i te papa rōnaki - he mihini hanga noa nei. Kua whakaitia e koe te whakapaunga kaha mō te whakaneke i tētahi mea. • I whakanekehia ngā poraka pōhatu nui e te iwi Ihipa o namata mā te papa pānaki, rōnaki rānei hei hanga urupā tara.

5. He tauira nō te papa pānaki : • He papa rōnaki utauta • He arapiki, he ara tūruwīra rānei • He papa retireti • He ara maunga • He ara piki puke • He tīwiri takahuri

6. He mākahi • Atu i te papa mania hei pānaki, tērā anō ko tōna mata koi hei whakamahi. • Hei tauira, mā te mākahi e wāhi kia weherua ai ētahi mea – ka hurihia te papa pānaki hei mākahi. • He papa pānaki takirua te hanga o te mākahi. Ka whāiti tahi ngā papa nei hei mata koi, hei mata wāwāhi. • Ko ētahi tauira o te mākahi: he nēra, he whāka, he naihi. • He pērā anō te mata o te toki, he mākahi. Whakaarohia te mata o te rau. Koinā kē te mata o tētahi papa pānaki mania nei. He mākahi tonu!

7. tīwiri • Ki te takaia te rango pērā i te nēra ki te papa pānaki, ka hua mai tōna pito koi hei mihini hanga noa anō: he tīwiri. • Whāia te Hei Mahi 2 kia kitea ai tēnei āhuatanga. • Ka whakamahia ētahi tīwiri hei hiki, hei whakaheke rānei. Ko ētahi atu he mea whakamau. • Hei tauira, he pōtae pātara, he taupoki paepae, he rama, he whakamau, he rīngi kī. • Me pēhea e taea e koe te mahi mā te tīwiri? Mā ia huringa o te tīwiri maitai e wero atu ai te maitai ki roto i te rākau. Nā koinā te tikanga o te hanga!

8. hua • Ki te ngana koe ki te huti ake i tētahi taru kino i te one - anō nei he taura here ki te manawawhenua, kua hua, kua torotoro hei kahupapa putiputi. • Mā te ringa anake, ka uaua ka mamae pea. Engari mā te taputapu pērā i te kaheru ka taea, ka toa. • He hua te taputapu huke mea ahakoa he aha taua mea. • He paraki, he toko rānei e ‘huri’ i te ‘kaurori’. • Whakaarohia ngā niho o te hama hei huhuti nēra. He hua tēnei. He ringa tiwhana tonu ka noho ki raro. Ki te kaurorihia ka hutia ake te nērā. • Hei tauira: he pīoi, he hama, he koropā.

9. E toru ngā momo hua (e kiia nei he ōta), he rerekē te whakarite i te kaurori, i te kaha, i te utanga o tēnā, o tēnā. • Mō te momo hua tuatahi ka noho te pito kauroti i waenganui i te kaha me te utanga. • Ko tētahi tauira noa o tēnei momo hua ko te kutikuti.

10. Mō te momo hua tuarua, ka noho te kaurori ki tētahi pito, ko te kaha ki tētahi pito, ko te utanga ki waenganui. • Ko tētahi tauira noa o tēnei momo hua ko te huripara.

11. Mō te momo hua tuatoru ka noho te kaurori ki tētahi pito, ko te utanga ki tētahi pito, ko te kaha ki waenganui. • Ko tētahi tauira noa o tēnei momo hua ko te hāpara.

12. Te Wīra me te Tokowīra • Mā te arohuringa o te hua i tētahi pito e huhuti ai ētahi mea. He tikanga mahi anō ō ngā huringa nei. • Ko te mahi a tētahi momo hua anō ko te wīra me te tokowīra he kawe utanga i tētahi wāhi ki tētahi atu. • Te wīra me te tokowīra - he kakau te tokowīra ka poua atu ki roto i te wīra, ka puta. Mā tēnei e huri ai te wīra, kia māmā ai te kawe utanga atu i tētahi wāhi ki tētahi. Ko tā te wīra, te wāhi porohita, he whakahuri i te tokowīra, te rango, kia neke. • Ka noho te pākete ki runga i te tokowīra o te huripara. Ka whakahuri te wīra i te tokowīra, ka neke te huripara. Kāti, utaina tō kurī mōkai ki roto i te pākete, ka māmā noa te harihari i a ia i te māra. • Mō te taraka, ka noho te riu utanga ki runga i ētahi tokowīra. Ka whakahuri ngā wīra i ngā tokowīra, ka neke te taraka. • Hei tauira: he motokā, he hūwīra, he wākena, he kakau tatau, he kia.

13. Wīra whakatere • Atu i te tokowīra, ka whakahuri hoki te wīra i te taura, i te aho rānei. • Ko tēnei momo o te wīra me te tokowīra ko te wīra whakatere. • Mō te wīra whakatere, ka takaia te wīra ki te taura. Ka huri te wīra, ka nekeneke te taura ki tētahi taha, ki tētahi taha. Ka herea te matau ki te taura ka waiho mā te huringa o te wīra e hiki utanga, e whakaheke rānei. • Hei tauira, ko te pouhaki. Ka herea te taura ki te wīra whakatere. E rua ngā matau i te taura. Ka huri te taura i te wīra whakatere ka herea te haki, kātahi ka huri anō te taura ka hīkina te haki ki runga ake o te pou. • He pai te wīra whakatere mō te kawe utanga ki ngā wāhi uaua nei te haere atu. He māmā anō hoki te kawe utanga taumaha. • Hei tauira: he wakahiki, he pouhaki.

14. Te Huanga Hangarau • Nā taipana nui ko te paneke poto, te koropā. • He iti te hua, he nui te kahaputa. • Te pito kaurori ka neke, ka rite te hua ki te noho o te kaha, o te utanga rānei. • Hei tauira, ki te whakanekehia te pito kaurori o te momo hua tuatahi kia tata ki te kaha, ka roa kē atu te kawenga o te utanga, engari mā te nui o te taipana ka taea. Ka huri aro kē menā ka tata te pito kaurori ki te utanga.

15. He poto te nekehanga o te utanga • Ko tā te tikanga hangahanga, he whakamātautau i ngā huanga hangarau o te hua. • He perā anō mō te wīra whakatere - ka nui atu ngā huringa o te taura wīra, ka nui atu hoki te huanga hangarau(ka iti kē te taipana). • He aha hoki te ngakinga o te huanga hangarau. Ki te nui te kawenga o te kahaiti, he tawhiti kē atu te nekehanga i tērā o te utanga.