220 likes | 270 Views
Wielkie odkrycia geograficzne. Wielkie odkrycia geograficzne.
E N D
Wielkie odkrycia geograficzne Popularne określenie odkryć geograficznych dokonanych na przełomie XV i XVI wieku, a w szczególności: opłynięcie Przylądka Dobrej Nadziei przez Diasa w 1488 roku, odkrycie Ameryki przez K. Kolumba dnia12 X 1492 roku, a następnie jej podbój, podróż Vasco da Gamy do Indii w 1498 roku oraz pierwsza podróż dookoła świata Magellana w latach 1519-1522.
Początek ery wielkich odkryć Za przełomową datę i początek ery wielkich odkryć należy uznać rok 1415, kiedy to Portugalczycy zdobyli port na mauretańskim wybrzeżu, który był doskonałą bazą wypadową do dalszej ekspansji w kierunku Atlantyku i wnętrza kontynentu afrykańskiego. We wczesnej fazie okresu wielkich odkryć pojawiają się dwie koncepcje dotarcia do Indii. Pierwsza to "droga wschodnia" – dookoła Afryki, druga to "droga zachodnia" – dookoła świata.
Pierwszym znacznym sukcesem Portugalczyków, aczkolwiek nie przesądzającym jeszcze niczego, jest podróż Diasa, który w roku 1488 zdołał dotrzeć do południowego przylądka kontynentu afrykańskiego. W dziesięć lat później, w 1498 roku inny sławny odkrywca Vasco da Gama opłynąwszy całą Afrykę dopływa do Kalikatu.
Odkrycie Ameryki Sześć lat przed sukcesem Krzysztof Kolumb udał się w swą pierwszą wyprawę na zachód, która doprowadziła do odkrycia nowego kontynentu. Kolumb po krótkiej podróży z Wysp Kanaryjskich dotarł w 1492 do stałego lądu, który, jak sądził, był wschodnimi wybrzeżami Indii. W istocie dotarł do Karaibów. Kolumb w czasie swych czterech podróży, z których ostatnia się odbyła w latach 1502-1504 odwiedził Haiti, Kubę, Jamajkę, Portoryko, Trynidad. Opłynął też półwysep Jukatan i dotarł do kontynentu w okolicach Wenezueli i Panamy.
Krzysztof Kolumb • ur. prawdopodobnie pomiędzy 25 sierpnia a 31 października 1451 w Genui, zm. 20 maja 1506 w Valladolid • Europejski żeglarz i nawigator • Kapitan wyprawy, która płynęła na trzech okrętach Santa María, Niña i Pinta pod flagą Kastylii w poszukiwaniu zachodniej drogi morskiej do Indii. Jako pierwsza wyprawa w historii nowożytnych odkryć geograficznych pokonała zwrotnikowy Ocean Atlantycki i 12 października 1492 dotarła do Indii Zachodnich u wybrzeży Ameryki - kontynentu nieznanego w ówczesnej Europie.
Amerigo Vespucci • Odkrywcą, od którego nazwę wzięła Ameryka. • Był kupcem i bankierem z Florencji. Przeniósł się do Hiszpanii i tam, poznawszy Krzysztofa Kolumba, zainteresował się podróżami. • Nikt dokładnie nie wie, ile razy Vespucci przemierzał Atlantyk, nawet jego własne relacje są niejednoznaczne. • Relacje z jego wypraw zawarte w listach do przyjaciół różniły się między sobą, a dane co do długości i szerokości geograficznych nie zawsze były zgodne z prawdą. W pierwszą podróż udał się prawdopodobnie w 1497 roku. Vespucci twierdził później, że to właśnie wtedy, rok przed Kolumbem, ujrzał Amerykę Południową.
W latach 1499 i 1500 z pewnością uczestniczył w hiszpańskiej ekspedycji żeglarza Alfonso Ojeda. W tej podróży odkrył ujście Amazonki. • Dwa lata później znowu znalazł się w Ameryce Południowej, z portugalską ekspedycją, badając jej linię brzegową w kierunku południowym. To właśnie podczas tej podróży doszedł do przekonania, że Ameryka jest oddzielnym kontynentem, a nie częścią Azji, jak sądził Kolumb. Aby upamiętnić to odkrycie, w 1507 roku ląd ten nazwano Ameryką.
Odkrycie drogi morskiej do Indii • Wysłany przez króla Manuela Vasco da Gamma jako dowódca trzech okrętów, mając pod sobą 160 ludzi, wyruszył 8 lipca 1497 . Trasa wyprawy wiodła koło Wysp Kanaryjskich i Wysp Zielonego Przylądka oraz Przylądka Dobrej Nadziei. W kwietniu 1498 wyprawa opuściła wybrzeża dzisiejszej Kenii i ruszyła przez Ocean Indyjski docierając do wybrzeża indyjskiego w okolicy Kalikat 20 maja. Gama nie uzyskał od indyjskiego księcia Kalikat zgody na założenie portugalskiej faktorii, na skutek nieprzyjaznych machinacji Arabów, obawiających się utraty swego monopolu handlowego. Opuścił wybrzeże indyjskie 5 października, po trzech miesiącach rejsu osiągnął wybrzeża afrykańskie, we wrześniu 1499 powrócił do portu macierzystego.
W latach 1502-1503 Gama powtórzył swoją wyprawę do Indii, dowodząc tym razem flotyllą 13 okrętów wojennych. W czasie jej trwania założył forty i kolonie handlowe w Somalii i Mozambiku. W nagrodę za zasługi dla korony portugalskiej otrzymał w 1503 tytuł hrabiego de Vidigueira. W 1524 mianowany wicekrólem wyruszył ponownie do Indii, gdzie działały już liczne portugalskie kolonie handlowe. Zmarł wkrótce po przybyciu na miejsce. Jego ciało zostało przewiezionedo Portugalii i pochowane w Vidigueira w 1539.
Na czarno zaznaczono trasę pierwszej podróży Vasco da Gamy do Indii.
Vasco da Gama • ur. ok. 1469 roku w Sines, zm. 24 grudnia 1524 w Koczinie • żeglarz portugalski, odkrywca morskiej drogi do Indii • W latach 1502-1503 Gama powtórzył swoją wyprawę do Indii, dowodząc tym razem flotyllą 13 okrętów wojennych. W czasie jej trwania założył forty i kolonie handlowe w Somalii iMozambiku
Opłynięcie świata • W 1519 zorganizował wyprawę do Wysp Korzennych drogą zachodnią. W styczniu 1520 dotarł do La Platy i rozpoczął poszukiwania cieśniny łączącej Ocean Atlantycki i Spokojny, badając przy tym całe południowe wybrzeże Ameryki Południowej • W październiku 1520 wyprawa dotarła do cieśniny, zwanej do dziś Cieśniną Magellana, i wypłynęła na ocean, który żeglarze nazwali Spokojnym. Karawele wzięły kurs na Moluki, ale wskutek nieścisłości ówczesnych map dopłynęły do Marianów, a następnie do Filipin. Tu Magellan zginął walcząc z tubylcami (27 kwietnia 1521). Wyprawa była jednak kontynuowana, dzięki czemu przeszła do historii jako pierwsza wyprawa dookoła świata.
Ferdynand Magellan • ur. wiosną 1480, zm. 27 kwietnia 1521 • żeglarz portugalski w służbie hiszpańskiej, odkrywca i morski podróżnik, • Nazwał Ocean Spokojny (Pacyfik). 20 września 1519 roku wyruszył z Hiszpanii drogą zachodnią, czyli przez Ocean Atlantycki, do Wysp Korzennych w Archipelagu Malajskim. Wyprawa, która wypłynęła pod jego dowództwem jako pierwsza opłynęła Ziemię.
Przyczyny odkryć geograficznych • przyczyny społeczne • ciekawość świata • chęć zdobycia sławy i bogactwa • chęć podbicia lądów w imię szerzenia chrześcijaństwa • rozwój myśli humanistycznej • obowiązująca w Europie zasada dziedziczenia • legendy o bogactwie Lewantu • przyczyny polityczne • brak pracy dla rycerstwa • niekorzystne warunki handlu z państwami Wschodu (Turcy zajęli Konstantynopol, przez który biegł główny szlak handlowy ze wschodu na zachód) • dążenie Kościoła do rozszerzenia swoich wpływów
przyczyny gospodarcze • poszukiwanie surowców (złoto, srebro, przyprawy, towary luksusowe) • poszukiwanie bezpiecznej drogi do Indii • rozwój kartografii • poszukiwanie nowych rynków zbytu
Skutki wielkich odkryć geograficznych • skutki gospodarcze • nowe uprawy i plantacje • rozwój techniki morskiej • zwiększenie liczby kupców , nowe rynki zbytu • spadek cen towarów • eksploatacja nowych lądów - nowe źródła dochodów • skutki społeczne • rozwój oświaty • zmiana świadomości mieszkańców Europy • odkrycie, że Ziemia jest większa niż przypuszczano , potwierdzenie tezy, że Ziemia jest okrągła • nowe sposoby nawigacji
skutki polityczne • niszczenie starych kultur • rywalizacja morska • rywalizacja lądowa • zwiększenie się liczby piratów • osłabienie pozycji państw nad Morzem Czarnym