200 likes | 429 Views
K ontra s ep s i y on. Dr. B. DURAN. Yöntemler. Oral K ontra s epti f Haplar (OCP’s) Depo-Provera, Norplant Rahim içi araç ( RIA ) Erkek / Kadın K ondom Dia f ram Acil K ontra s ep s i y on (EC). Yararlılık (modified from trussell, et. al 1990).
E N D
Kontrasepsiyon Dr. B. DURAN
Yöntemler • Oral KontraseptifHaplar (OCP’s) • Depo-Provera, Norplant • Rahim içi araç (RIA) • Erkek / KadınKondom • Diafram • AcilKontrasepsiyon (EC)
Yararlılık (modified from trussell, et. al 1990) Başarısızlık oranı (yüzde) ilk kullanım yılında
Hormonal Kontrasepsiyon: Kombinasyon OCP’s • Sentetik Estrogen/Progestin içerir • Modern E2 Dosage ≤ 50 Mcg • Farklılıklara karşın, Yan etki ve yararlılık benzerdir • Hasta uyumu gerektirir • Monofazikveya Trifazik olabilir
Kombinasyon OCP’s:Etki mekanizması • LH / FSH Salgısını baskılar (E2 FSH, P LH) • Progestin Servikal mukusu kalınlaştırır veendometriumu değiştirir • Major etkisi anovulasyondur vesperm transportunu bozar, embriyo implantasyonuna engel olur
Kombinasyon OCP’s:Ek yararları • Menstrual düzenin sağlanması • Anemi riskinin azalması • Ovaryan, Endometriyal CA: Risk azalması • PID Risk azalması • Benign meme hastalıklarının azalması
Kombinasyon OCP’s:Yan etkiler • Kırılma kanaması (≤ 25%) • Amenore • Memelerde hassasiyet, bulantı • H/A (+/–) • ?HTN • ?Kilo alma
Kombination OCP’s:Riskler • Tromboembolizm (≥ 35 yo, sigara içen) • MI (Sigara içenlerde): • < 15 sig/gün: 3X Risk • > 15 sig/gün : 21X Risk • Karaciğer Adenomları (çok ender)
Depo-Provera: • Ovulasyonu durdurur • 150 mg 3 ayda bir • Bırakıldıktan sonra ovulasyonda gecikme • Ana yan etkiler: • Amenore • Anovulatuar uterin kanama • Kilo alma • Saç kaybı
Norplant: • İmplant ≤ 5 yıl • Depo-Provera’ya benzer yan etkiler • Ort. Yıllık başarısızlık oranı: 0.8/100 (Yükselir : > 2/100 5 yıldan sonra) • Bazen çıkarmak zor olabilir
Bariyer Yöntemler: • Diafram: Yüksek başarısızlık oranı – post-coital ~6 saatyerinde kalmalıdır –Spermisid ile kombine ise daha yararlıdır –İYE riski vardır • Kondom: STD Korur, Erkek uyumu azdır • KadınKondomu: Sıkıcı, takması zor
IUD: (RİA) ÖZET • ParaGard (CuT380A), Progestasert • Çok yararlı (~ TL), reverzibl • Risks Abartılmıştır • Monogamitemel olmalıdır • STD’a karşı korumaz • ≤ 10 Yıl kadar yerinde kalabilir
IUD:Etki mekanizması • DÜŞÜK YAPTIRMAZ!!!!!!!! • Konsepsiyonu önler: – Sperm Transportuinhibe edilir – Sperm yaşamı / kapasitasyonuazaltılır • İmplantasyonu önler: hCG seviyesi = 0
IUD:İNCELEME • Öykü: STD’s, Sexual öykü, Ektopik • PEx: büyüklük / Uterus’unKonfigürasyonu • Servikal Kültürler, Pap • danışma
IUD:Kontraindikasyonlar • Poligami, STD’s için yüksek risk • Anormal Uterine kanama • Varolan Pelvikİnfeksiyon (GC, Chl) • Actinomyces’li Pap • ???Nulliparite • Gebelik • Wilson’s Dz, Cu allerjisi (enderdirler)
IUD:Komplikasyonlar • PID: genellikle 20 yerleştirmeye bağlı kontaminasyon – Profilaktik antibiyotik tartışmalı • Hipermenore • Atılması • Perforasyon (< 0.1%) • Başarısızlık: IUD çıkarılmalıdır • ??Ektopik
AcilKontrasepsiyon • IUD, OCP’s • Spesifik OCP Rejimi ≤ 72 saat korunmasız ilişki sonrası ~ 75% yararlı • Yuzpe yöntemi: Ovral 2 tabs po hemenve 2 tabs 120sonra • Bulantı yapabilir
Özel durumlar • Postpartum/Postabortus: –IUD, Progestinler, kombinasyon OCP’s* • Antikonvulzan/Antibiyotikkullanımı: – TCN Probably OK – Antikonvulzanların çoğu Hormonal kontraseptiflerin yararlılığını azaltır * Süt akımı başlamamışsa laktasyona engel olabilir.
Özet • Farklı seçenekler vardır • Bariyer yöntemlerin başarısızlık oranları Hormonal yöntemler ve IUD’tan fazladır • IUD gereğince kullanılmamaktadır • Bütün yöntemlerin riski vardır ve tüm hastalara uygun değildirler