350 likes | 740 Views
OBEZİTE. Prof. Dr. Murat Ünalacak ESOGÜ Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı. TANIM. Vücutta fazla miktarda yağ dokusu birikmesi sonucu ortaya çıkan ve mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır Yağ dokularının oranı diğer Dokulara göre artmıştır. MONICA ÇALIŞMASI.
E N D
OBEZİTE Prof. Dr. Murat Ünalacak ESOGÜ Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı
TANIM Vücutta fazla miktarda yağ dokusu birikmesi sonucu ortaya çıkan ve mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır Yağ dokularının oranı diğer Dokulara göre artmıştır
MONICA ÇALIŞMASI 10 yılda obeziteprevalansında %10-30 arasında artışolmuştur
DÜNYADA • 2008Obezite : 400 MilyonFazla Kilolu : 1,4 milyar • 2015Obezite : 700 MilyonFazla Kilolu : 2,3 milyar
DSÖ verileri Fazla kiloluluk ve obezite Avrupa’daki yetişkinlerde • Tip 2 Diyabetin %80’inden • İskemikkalp hastalıklarının %35’inden • Hipertansiyonun %55’inden sorumludur Her yıl 1 milyondan fazla ölüme neden olmaktadır
ERKEKLERİN %21.2’Sİ KADINLARIN %41.5’İ TÜRKİYEDE OBEZ Toplamda %30.3
Çocuklar ve adolesanlar “Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması-2010” ön raporu: • 0-5 yaşta obezite sıklığı % 8,5 (erkek %10,1, kız %6,8) • 6-18 yaşta obezite sıklığı % 8,2 (erkek %9,1, kız %7,3) • Çocukluk çağı obezitesiprevalansının 1970’lerdeki değerlerden 10 kat fazla
ŞİŞMANLIK NASIL SAPTANIR? Kişinin boy ve ağırlığı ölçülerek standartlarla kıyaslanır (Beden kitle indeksi) KİLO(kg) BEDEN KİTLE İNDEKSİ = BOYUN KARESİ (m2)
ŞİŞMANLIK NASIL SAPTANIR? Kişinin bel ve kalça çevresi ölçülerek standartlarla kıyaslanır. BEL ÇEVRESİ(cm) = KALÇA ÇEVRESİ(cm) < 0.8 (KADINLAR) < 1.0 (ERKEKLER)
ŞİŞMANLIK NASIL SAPTANIR? Sadece bel çevresi ölçümü de obezitenin tespiti için kullanılabilir. Erkeklerde < 102 cm Kadınlarda < 88 cm
Obezite tipleri Yağların iç organlarda ve karında toplanığı şişmanlık Yağların kalça ve uylukta toplandığı şişmanlık
Obezite tipleri ÇOCUKLUK TİPİ ŞİŞMANLIK ERİŞKİN TİPİ ŞİŞMANLIK Yağ hücresi hacmi artar • Yağ hücresi sayısı artar
OBEZİTE KİMLERDE DAHA SIK GÖRÜLÜR? • Endüstrileşmiş, gelişmiş ülkelerde • Şehirlerde • Kadınlarda • Kısa ve orta boylularda • İleri yaşlarda • Sigara bırakanlarda ve alkol alanlarda
OBEZİTENİN NEDENLERİ • Fazla yemek yeme • Fiziksel hareket azlığı • Sosyoekonomik ve psikolojik faktörler • Metabolik ve hormonal bozukluklar • Genetik faktörler
ŞİŞMANLIĞIN ZARARLARI • Ağır bir vücut • Eklemlerde ağrılar • Psikolojik olumsuz etki • Kas hareketlerinin veriminde azalma, fiziksel hareketsizlik • Çeşitli hastalıklara zemin hazırlar • Yaşam süresinde kısalma
OBEZİTENİN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR • Reflü-ülser • Felç • Psikolojik sorunlar • Uyku apnesi • Adet düzensizlikleri • Gut-artrit • Kalp hastalıkları • Hipertansiyon • Şeker hastalığı • Karaciğer yağlanması • Safra kesesi taşı • Kanser
OBEZİTENİN TEDAVİSİ • Diyet • Egzersiz • Davranış değişikliği • İlaç tedavisi • Cerrahi tedavi
DİYET • Kişiye harcadığı enerjiden daha az enerji içeren,dengeli bir beslenme programı hazırlanmalıdır • Beslenme programı protein,karbonhidrat,yağ, vitamin ve mineralleri yeterli düzeyde içermelidir • Kişinin beslenme alışkanlıklarına uygun bir beslenme programı planlanmalıdır
DİYET TEDAVİSİNİN BAŞARILI OLMASI; Bireyin istekli olmasına, Yeterli ve dengeli beslenmenin alışkanlık haline getirilmesine, Bilinçli ve sabırlı olunmasına bağlıdır Yaşam tarzı değişiklikleri
DİYETTE BAŞARI İÇİN • Kilo verme uzun vadeye yayılmalıdır • Haftada 0.5-1 kg • Ayda 3-4 kg • Mucize diyetlere kanılmamalıdır
DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR YENİLECEKLER YENİLMEYECEKLER Şeker Tatlı Pilav Beyaz ekmek Makarna, börek Kızartılmış yiyecekler Yağ Meşrubat ve alkollü içecekler • Sebze ve meyveler • Kepekli, çavdar ve tam tahıllı ekmek • Su,ayran, maden suyu • Kurubaklagillerve bulgur
EGZERSİZ • Sadece diyet tedavisi ideal kiloya ulaşmak için yeterli değildir • Hergündüzenli egzersiz yapmak hem ideal kiloya ulaşmak, hem de sağlıklı olmak için gereklidir Programı haftada en az 3 gün en fazla 5 gün minimum 20, maksimum 90 dakika
CERRAHİ TEDAVİ • 18-60 yaş • Bki > 40 • En az 3 yıldır obez olanlar • İlaç ve diyete rağmen 1 yıldır kilo veremeyenler • Hormonal hastalığı olmayanlar • Alkol ve ilaç bağımlısı olmayanlar • Kabul edilebilir ameliyat riski olanlar
ÖNERİLER Önceden hazırlanmış gıdalardan kaçının Yemeklerde yağ oranını azaltın yapışmayan tencereleri tercih edin Kızartma yerine fırın ya da ızgara Etin yağlı kısımları ve tavuğun derisini ayırın Yemeklere eklenen soslar yüksek kalorilidir
ÖNERİLER Yemek masada oturarak yenmeli Önce bir bardak su Önce çorba Küçük tabak Yavaş yiyelim Tabağımız bitmese de olur