570 likes | 2.53k Views
Renkli Doppler Ultrasonografi Sunumu. Çağlar Topal MIS Ürün Yönetcisi. Renkli Doppler Ultrasonografi Cihazı Nedir?. Renkli Doppler ultrason yada dubleks ultrason klasik ultrason ile Doppler sisteminin birlikte bulunduğu ultrason cihazlarıdır.
E N D
Renkli Doppler Ultrasonografi Sunumu Çağlar Topal MIS Ürün Yönetcisi
Renkli Doppler Ultrasonografi Cihazı Nedir? • Renkli Doppler ultrason yada dubleks ultrason klasik ultrason ile Doppler sisteminin birlikte bulunduğu ultrason cihazlarıdır. • Renkli Doppler ultrason kan akımının yönü ve hızı, damarların yapısı hakkında bilgi verir. • Sistem beraberinde klasik siyah beyaz ultrasonuda içerdiği için, bir ultrasonun yapabildiği bütün incelemeler dahil, damarlar hakkında fizyolojik ve anatomik bilgi edinilebilir. • Bu sayede damarların çapı, diğer dokularla olan ilişkisi, damar duvarının yapısı ve akan kanın debisi ve hızı hakkında nesnel bilgi edinilebilir. 1842
Siyah Beyaz Ultrasonografi ve Renkli Doppler arasındaki fark Nedir? • Klasik yada tıptaki adı ile B-mode ultrason tıpkı bir radar cihazı gibi dokulara ses dalgaları gönderir ve ses dalgaları dokuların yoğunluğuna göre geri yansır. Yansıyan bu ses dalgaları cihazın bilgisayarı tarafından iki boyutlu siyah ve beyaz hareketli görüntülere çevrilir. • Doppler ultrasonda ise hareket eden cisimlerden yansıyan ses dalgalarınından elde edilen bilgiye göre görüntü elde edilir. Hareket eden cisimler kan hücreleri olduğu için, akan kan hücrelerinin hızı ve yönü bilgisayar tarafından yine iki boyutlu, ancak kanın akış yönüne göre renklendirilmiş canlı görüntülere dönüştürülür. • Damarlar için renkli Doppler ultrason yapılıyor iken hekim bu her iki özelliğide kullanır. B mode ultrason damarların yapısı, Doppler ultrason ise damardan akan kanın yönü, hızı ve debisi hakkında bilgi verdiği için, dolaşım sisteminin incelenen bölgesi hakkında ayrıntılı bilgi edinilmiş olur. 1842
Siyah Beyaz Ultrasonografi ve Renkli Doppler arasındaki fark Nedir? • Normal ultrasonografiye ek olarak damarların farklı renkte görüntülenmesi sağlanır. Ultrasonografinin dokuların iç yapısını görüntülemesi yanı sıra kan akımını gösterebildiği ikinci bir özelliği vardır. Doppler ultrasonografi dediğimiz bu özellik sayesinde kan akımının yönü, hızı ve debisi belirlenebilir. Damar darlığı, tıkanıklığı, pıhtı gelişimi gibi damar hastalıkları doppler ultrasonografi ile kolayca saptanabilir. Anjiografiden önce ve bazen anjiografi yerine kullanılabilecek non- invaziv bir yöntemdir. • Renkli doppler tekniğiyle damar tıkanıklıkları ve daralmaları tespit edilebildiği gibi damar içi kana ait hemodinamik ölçümler yapılarak bazı hastalıklar hakkında bilgi edinilir. • Doppler ultrasonografi yardımı ile tümöral kitlelerin damarsal özellikleri değerlendirilebilir. Memede fark edilen kitlenin radyolojik tetkiki sırasında damarsal özelliklerini bilmek kitlenin iyi huylu/kötü huylu ayırımında çok önemlidir. kitlenin kötü huylu yani meme kanseri olması durumunda damarlanmalar da artmıştır. Doppler ultrasonografi tek başına tanı koydurucu değildir, çünkü kanser dışı nedenlerle de bölgesel damarlanma artabilir. Bu gibi durumlarda sadece yol gösteci olarak değerledirme yapmak gerekir. • Her iki teknikte ses dalgaları kullanıldığı için herhangi bir zararlı yan etki yoktur. 1842
Veteriner Tıpta Renkli Doppler bize ne sağlar: • Dokularda kan akımının incelenmesi, • Damarsal bozuklukların saptanması ve tümoral yapıların damarsal yapılarının tespiti amacıyla hastalarımıza geniş bir tanı imkanı sunmaktadır. • Kalp hastalıklarının tanısında da ekokardiyografik incelemelerin renkli doppler ile birleştirilmesi ve özellikle de kapakçık problemlerinin saptanmasında başarılı sonuçlar vermektedir. 1842
Veteriner Tıpta Renkli Doppler Ekokardiyografi bize ne sağlar: Ekokardiyografi(EKO)Renkli, üç boyutlu kalp ultrasonu uygulamasıdır. Ultrasonografi cihazı ile renkli olarak kalp boşluklarının incelenmesi sağlanır. Gelişen teknoloji ile cihazların daha modern hale gelmesi, hekimlere daha detaylı teşhis olanağını sağlamaktadır. EKO Ne Zaman Çekilir ? Renkli doppler ekokardiyografisi, kalp kapakçığı sorunu, kalp yetmezliği, doğuştan kalp problemi olan hayvanlarda mutlaka yapılması gerekli olan bir teşhis ve takip yöntemidir. Tıptaki başka hiç bir uygulama belirtilen bu hastalıklar hakkında daha detaylı br bilgi veremez. Bu nedenle hiçbir problemi olmayan, köpek ve kedilerimizde dahi EKO' nın rutin olarak uygulanmasında fayda vardır. Bu rutin uygulama sonucunda gizli olan kalp rahatsızlıkları tespit edilebilir. 1842
Veteriner Tıpta Ekokardiyografi sonucunda yapılan uygulamalar; Kalp kapakçığı problemleri: a) Mitral yetersizlik ve darlığı b) Aort yetersizliği ve darlığı c) Pulmoner yetersizlik ve darlığıHastalıkların derecesi ve seviyesine göre EKO ile erken teşhis şansını yakalayan hastalar, ilaç tedavisiyle kurtulabilir yada en azından yaşam süresi ve kalitesi yükseltilmiş olur. 2) Kalp yetmezliği: Dostlarımız da orta ve ileri yaşlarda sık rastlanan, kalp kaslarının kasılma kusuru olan bu hastalığın zaman içinde tespit edilmesi büyük önem taşımaktadır. Kalp boşluklarında ki değişimler, kalp içi basınç ve pıhtı (trombüs) araştırması yapılabilir., İlaç tedavisi ile hastanın hayatı uzatılır ve yaşam kalitesi arttırılmış olur. İleri safhada tedavisi zor veya tamamıyla mümkün olmayan kalp yetersizliği hastalığı ,erken dönem de EKO ile saptandığında kolaylıkla tedavi edilir. 3) Kalp krizi:Ekokardiyografi (EKO) ile kalbi besleyen büyük damarların (Aort ve Pulmoner arter) açık veya kapalı olup olmadığı kolaylıkla saptanabilir. Büyük damarlardaki bulgulardan yola çıkarak küçük çaplı koroner anjiografi ile hastanın ilerde mutlak geçireceği kalp krizi önlenebilmektedir. 1842
Doppler Ultrasonografinin Mucidi 1842 C. Doppler Johann Christian Doppler 1803 (Salzburg) – 1853 (Venedik)
Doppler Kayması (Şifti) Ses frekansının harekete bağlı olarak gösterdiği değişime Doppler kayması (Şifti) adı verilmektedir.
Doppler US’de İnceleme Parametreleri • Kan akımının hızını belirleyen frekans kayması • Transdusere dönen akımın yönünü belirleyen faz değişikliğidir. • Yavaş akımlar için yüksek, hızlı akımlar için ise düşük frekanslı transduserler kullanılmalıdır.
Doppler Ultrasonografide Akımların Değerlendirilmesi • Kalitatif • Akımın var olup olmadığı • Akım yönü • Akımın karakteristiği • Kantitatif • Akım hızı (cm/sn) • Akım volümü (ml/dak) • Yarı kantitatif • Rezistif indeks • Pulsatilite indeksi
Örnekleme Hızı • Transduserden birim sürede gönderilen puls sayısıdır. • Pulsların tekrarlanma frekansına puls tekrarlanma frekansı (PRF) adı verilir. Maksimum değeri 12.5 kHz'dir. • Doppler kayması, PRF ile örneklenerek oluşturulduğundan, doğru bir şekilde ölçümleme için, doku içine gönderilen US pulsu geri alınmadan yeni bir puls gönderilmemelidir. • Örnekleme hızı (PRF), ölçülecek Doppler kaymasının en az 2 katı değerde tutulmalıdır. Bu kritik değer Nyquist limiti olarak adlandırılır. • Örnekleme hızı ölçülecek Doppler kaymasının 2 katından az olduğu durumda akımlar hatalı olarak ters yönde algılanacaktır (Aliasing)
Doppler Ultrasonografide Gösterim Metodları • Continuous Wave Doppler • Spektral Doppler • Dupleks • Tripleks • Renkli (Color) Doppler • Power Doppler
Continuous Wave (Sürekli Dalga) Doppler • Sürekli ultrases dalgası gönderip geri gelen ekoları dinleyen bir düzenektir. Sadece akımın varlığı tespit edilir. Dokulardan dönen ekolardan yer tayini yapılamaz. Bu nedenle kullanımı sınırlıdır.
Spektral Doppler • Real-time B-Mode görüntü • Pulse Doppler Grafiği Tripleks Dupleks • Real-time B-Mode görüntü • Renkli Doppler • Pulse Doppler Grafiği
Power Doppler • US anjio veya renkli (color) anjio • Görüntüyü oluşturan temel prensip Doppler sinyallerinin gücüdür. • Kodlama tek bir renk kullanılarak gerçekleştirilir. Sinyallerin gücü bu tek renkte parlak ve sönük tonlar şeklindedir. • Akım yönü ve hız bilgilerini taşımaz. Doppler açısına bağlı olmadığından aliasing ortadan kalkmış, noise azalmıştır. • Doppler bilgileri daha uzun bir sürede toplandığından hareketlere karşı hassas bir uygulamadır.
Doppler Ultrasonografinin Kulanım Amaçları • Arteriyal perfüzyonun değerlendirilmesi • Venöz trombüs araştırılması • Akım yönünün saptanması • Spektral Doppler analizleri • Doku karakterizasyonunun yapılması • Akım volümünün ölçümlenmesi • Tümör vaskülarizasyonu (Neoanjiogenezis) • Vasküler yataktaki direnç tesbit edilebilir.
Doppler Ultrasonografide Artefaktlar • Aliasing artefaktı • Uygulama açısına bağlı gelişen artefaktlar • Twinkle artefaktı • B-Mode benzeri ayna görüntüsü artefaktı
Aliasing Artefaktı • Örnekleme hızının, Doppler kaymasının 2 katından az olduğunda durumda akımların hatalı olarak ters yönde algılanmasıdır. • Filmlerde hızlı giden bir arabanın tekerleğinin geriye dönüyormuş gibi algılanmasına benzer bir sonuç doğurur.
Uygulama Açısına Bağlı Gelişenler • Yüksek uygulama açılarında, düşük sinyal oranlarında ve yüksek receiver gain kullanıldığında ortaya çıkarlar.
Uygulama Açısına Bağlı Gelişenler • Konveks ve sektör tip problar ile gerçekleştirilen incelemelerde damarın bir uçta kırmızı, diğer uçta ise mavi renkte kodlanmasıdır. • Bu görünüm; sektör transdüserlerde ses demeti ile cilt yüzeyi arasındaki açının merkezde yüksek, uçlara doğru ise giderek azalması ile açıklanmaktadır. • Lineer problarda da ortaya çıkar.
Twinkle Artefaktı • Çoklu yansıma oluşturan düzensiz yüzeyli oluşumların ultrases demetinde saçılma yaratarak kompleks yapıda bir ses demeti haline getirmesi sonucu ortaya çıkar.
Yan Etkileri • ISI ARTIMI • 10 Watt/cm2 şiddetinde ve 3 MHz’lik bir ultrases dalgası, dokularda yarattığı ısı artımı ve kavitasyon ile doku yıkımı oluşturabilir. • 3 Watt/cm2 şiddetinde ve 0,5 MHz’lik ultrases dalgaları fizik tedavide derin ısıtma amaçlı kullanılmaktadır. • Tanısal Ultrasonografide kullanılan aygıtların yoğunluğu 1-40 miliWatt/cm2 dir. Bu nedenle günlük pratikte kullanılan tanısal US cihazlarının bilinen bir zararlı etkisi bulunmamaktadır.