300 likes | 478 Views
ACKNOWLEDGEMENTS. The NGO Educational Trust wish to thank the following people and organisations for providing photographs used in this presentation. David Mason Brian Mills Sophia Gallia / Natterjack Publications Game to Eat (Countryside Alliance). Y CIPAR. 1.
E N D
ACKNOWLEDGEMENTS The NGO Educational Trust wish to thank the following people and organisations for providing photographs used in this presentation. David Mason Brian Mills Sophia Gallia / Natterjack Publications Game to Eat (Countryside Alliance)
Y CIPAR 1
CIPERIAID – EU HANES YN FYR • Mae cipera yn alwedigaeth hynafol (tros 1000 o flynyddoedd oed) • Yn wreiddiol, yn yr oesoedd canol, roeddynt yn gwarchod ceirw yng nghoedwigoedd hela y Frenhiniaeth • Fel y daeth gêm yn fwy pwysig fel bwyd a helwriaeth fe newidiwyd rhan y cipar yn ddramatig
FFEITHIAU CIPERA • Mae ciperiaid Prydain Fawr yn rheoli 15 miliwn o erwau; arwynebedd sydd yn fwy na’r Alban • Mae 70 y cant o giperiaid yn gwarchod o leiaf un Safle sydd o ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (SSSI) • Mae llywodraeth Prydain Fawr yn cydnabod bod saethu yn cyfrannu tuag at gadwraeth tirluniau, cynefinoedd, bywyd gwyllt a chymunedau gwledig
GWAITH Y CIPAR MODERN • Rheoli cynefinoedd • Rheoli Pla/Anifeiliaid Ysglyfaethus • Magu Gêm • Trefnu dyddiau saethu • Darparu Gêm i’w fwyta • Gwarchod cefn gwlad
CNYDAU GÊM Yn darparu cysgod a bwyd i adar gêm a llu amrywiol o rywogaethau eraill
ADAR SYDD YN ELWA O GNYDAU GÊM Mae’r adar yma i gyd yn elwa oddiwrth dyfiant cnydau gêm …
ADAR SYDD YN ELWA O GNYDAU GÊM …yn arbennig yn y Gaeaf
RHEOLI’R CYNEFIN Adar Gêm Mae rheoli’r adar gêm yma yn chwarae rhan bwysig trwy gynorthwyo i ffurfio cefn gwlad
RHEOLI’R AMGYLCHFYD Pwy sydd yn rheoli‘r amgylchfyd? • Tirfeddianwyr preifat • Ffermwyr • Coedwigwyr • Ciperiaid …llawer o hyn yn ddi-gost i drethdalwyr Prydain Fawr
RHEOLI ANIFEILIAID YSGLYFAETHUS A PLA Bwyta cig mae anifeiliaid ysglyfaethus ac mae angen rheoli eu rhifoedd er budd gêm a rhywogaethau eraill o fywyd gwyllt. Mae anifeiliaid ysglyfaethus yn cynnwys: Faint fedrwch chi ei enwi?
RHODDWCH ENWAU IR ANIFEILIAID YSGLYFAETHUS A REOLI’R GAN Y CIPAR LLWYNOG BRÂN DYDDYN MINC LLYGODEN FAWR CARLWM PIODEN
PAM REOLI ANIFEILIAID YSGLYFAETHUS? Rwyf i yn bwyta
RHEOLI ANIFEILIAID YSGLYFAETHUS Maent yn cael eu rheoli trwy ddefnyddio dulliau priodol: • Trapio • Saethu • Maglu • Defnyddio gwenwyn detholedig (i lygod)
RHEOLI ANIFEILIAID YSGLYFAETHUS Trap Twnel Defnyddir i ddal llygod mawr, carlymod, bronwenod, cwningod, wiwerod a minc
RHEOLI ANIFEILIAID YSGLYFAETHUS Saethu Defnyddir i ddifa anifeiliaid ysglyfaethus a rhywogaethau pla Magl rhwydd-redeg Defnyddir i ddal llwynogod.
RHEOLI ANIFEILIAID YSGLYFAETHUS TRAP ‘LARSEN’ Defnyddir i ddal brain, piod a sgrech goed. TRAP ‘LADDER’ Defnyddir i ddal brain, ydfrain a jac do.
RHEOLI PLA Gwenwyn Llygod Mae yn gyfreithiol i ddefnyddio gwenwyn mewn blychau abwyd arbennig.
RHEOLI PLA Pla yw’r anifeiliaid sydd angen rheoli eu nifer er budd cnydau amaethyddol a choedwigaeth. A fedrwch i enwi y pla uchod?
ENWI’R Y PLA CWNINGOD COLOMEN WYLLT WIWER LWYD CARW YDFRAIN
PAM REOLI PLA? Rwyf i yn bwyta
MAGU GÊM • Mae rhai ystadau yn magu adar gêm i’w gollwng ir gwyllt • Yn ystod y tymor saethu caiff rhai ohonynt eu lladd • Mae incwm o saethu yn gynorthwy i dalu am waith cadwraeth ar yr ystad
MAGU GÊM Agweddau amrywiol o fagu gêm
DIWRNODAU SAETHU Mae saethu yn weithred sydd yn cael ei fwynhau gan lawer o bobl 26
GÊM I’W FWYTA Gêm sydd yn cael ei fwyta - Cig Carw - Cwningen ac Ysgyfarnog - Ffesant, Grugiar, Colomen, Adar gwyllt Bwyta iach - Braster isel - Cynhenid
GWARCHOD CEFN GWLAD • Cadw llygad am droseddwyr • Troseddau bywyd gwyllt • Gwarchod rhag herwhelwyr • Fandaliaeth amgylcheddol (gadael ysbwriel anghyfreithiol) • Cyfundrefn rhybudd cynnar (llygredd ayyb)
NGO EDUCATIONAL TRUST MANYLION CYSYLLTU Am fwy o wybodaeth ynglyn ac unrhyw agweddau yn y cyflwyniad ymacysyllter a: Brian Hayes NGO Educational Trust PO Box 3360 Stourbridge West Midlands DY7 5YG : 01384 221308