RAK PŁUCA

1. RAK PŁUCA Prezentacja multimedialna przygotowana na potrzeby spotkań edukacyjnych, w ramach udziału uczniów ZSP Nr2 w Stalowej Woli w IV edycji Ogólnopolskiego Programu „Mam Haka na Raka” Opracował Michał Gąsiorek klasa I TSI

2. Rak płuca – zachorowalność. • Co roku na świecie stwierdza się 1,35 mln nowych przypadków raka płuca. Niewiele mniej zgonów z jego powodu. • Rak płuca jest głównym zabójcą. Zabija więcej ludzi niż pozostałe nowotwory razem wzięte. • W Polsce zapada na tę chorobę około 23 tysiące osób rocznie, umiera 18 tysięcy osób.

3. Rak płuca – umieralność. • Mężczyźni młodzi i w średnim wieku – trend spadkowy związany z ograniczeniem palenia. • Mężczyźni starsi wzrost umieralności. • Kobiety – wszystkie grupy wiekowe wzrost umieralności. • Od roku 2007 na raka płuca umiera więcej młodych kobiet niż z powodu raka piersi, co wynika z coraz bardziej popularnego wśród nich palenia papierosów.

4. Rak płuca- rozpoznanie. • W Polsce nowotwory złośliwe ciągle wykrywane są za późno. • U 14 % pacjentów wykrywa się raka płuca we wczesnym stadium umożliwiającym skuteczne leczenie. • Wczesne rozpoznanie raka płuca nie jest łatwe ponieważ przez długi okres czasu choroba przebiega bez objawów klinicznych. • Czas od powstania pierwszej komórki nowotworowej do ujawnienia objawów klinicznych wynosi około 16 lat. • Okres jawności klinicznej jest bardzo dynamiczny. Raka płuca najczęściej rozpoznaje się w późnym stadium , co decyduje o złych wynikach leczenia.

5. Przekrój przez płuca.Biały fragment w górnym płacie to rak.Czarne zabarwienia w pozostałych miejscach wskazują, że pacjent był palaczem.

7. Czym jest rak płuc? • Każdego rodzaju rozrost komórek w organizmie nosi nazwę „guza”. • Guzy mogą mieć charakter łagodny lub też złośliwy. Różnica między guzami łagodnymi, a złośliwymi polega na zdolności do tworzenia przerzutów lub też braku tej cechy. • Rak płuc jest guzem złośliwym, który powstaje w obrębie płuc i często początkowo ogranicza się do jednego płuca, to ostatecznie jednak rozprzestrzenia się na inne części ciała. • Większość raków płuc rozrasta się z komórek wyścielających oskrzela i nosi nazwę raków oskrzela lub raków oskrzelopochodnych.

8. Stopnie rozwoju raka płuc

9. Objawy raka płuca. • Pojawienie się przewlekłego kaszlu, trwającego powyżej dwóch, trzech tygodni. • Zmiana charakteru kaszlu u chorych na przewlekłe zapalenie oskrzeli. • Krwioplucie – zaawansowany nowotwór. • Duszność • Bóle w klatce piersiowej. • Chudnięcie bez wyraźnej przyczyny- późny objaw choroby. • Gorączka Jeżeli zauważysz takie objawy u siebie natychmiast zgłoś się do lekarza rodzinnego, albo onkologa.

10. Przyczyny raka płuca. Palenie tytoniu • palenie odpowiada za 90%czynne przypadków tego nowotworu • bierne palenie za 5 % Czynniki środowiskowe • zawodowe narażenie na azbest • ekspozycja na związki chemiczne zawierające uran, nikiel, arsen może powodować raka płuc • zanieczyszczenie powietrza Czynniki genetyczne ( około 4% przypadków)

11. Rak płuca – profilaktyka pierwotna. • Najskuteczniejszą metodą w profilaktyce pierwotnej raka płuc jest kampania antynikotynowa. • Nikotyna jest substancją uzależniającą. Wywołuje uzależnienie równie silne jak uzależnienie od heroiny i kokainy. • 60% wszystkich nowotworów występujących u osób przed 65 rokiem życia , szczególnie u mężczyzn to nowotwory wynikające z wprowadzania do organizmu czynników rakotwórczych zawartych w dymie papierosowym.

12. Tytoń albo zdrowie • Dym tytoniowy składa się z prawie 4000 związków chemicznych, z których ponad 40 to substancje rakotwórcze. • Nikotyna zawarta w dymie papierosowym jest bezbarwną ,oleistą cieczą, która pod wpływem powietrza zmienia kolor na żółty. • Małe dawki nikotyny pobudzają czynność układu nerwowego, większe powodują zatrucie, nawet śmiertelne, wskutek porażenia ośrodka oddechowego.

14. Typy raka płuc Pierwotne nowotwory płuc – rodzaje: Niedrobnokomórkowy rak płuc • obejmuje około 80% przypadków raka płuc, • najbardziej skuteczną metodą leczenia jest leczenie chirurgiczne Drobnokomórkowy rak płuc • obejmuje pozostałe 20 % przypadków raka płuc • leczenie chirurgiczne nie ma zastosowania, bo bardzo wcześnie tworzy przerzuty • leczeniem z wyboru jest chemioterapia

15. Niedrobnokomórkowy rak płuca Rak płaskonabłonkowy • stanowi około 40% przypadków raka płuc • zwykle ma swój początek w komórkach z których zbudowany jest nabłonek wyścielający drogi oddechowe • jest zazwyczaj skutkiem palenia papierosów Gruczolakorak • stanowi około 25 % przypadków raka płuc • rozwija się z komórek gruczołowych znajdujących się w nabłonku wyścielającym drogi oddechowe • występuje bardziej powszechnie u kobiet • najczęściej występuje u osób, które nigdy nie paliły papierosów Rak wielokomórkowy • stanowi około 10% przypadków raka płuc • jest zazwyczaj stwierdzany u palaczy

16. Drobnokomórkowy rak płuc • Około jeden na pięć przypadków raka płuc jest spowodowany rakiem drobnokomórkowym. • Jest to agresywny typ raka płuc. • Jego komórki obserwowane pod mikroskopem mają małe rozmiary są w znacznym stopniu wypełnione znajdującymi się w nich jądrami komórkowymi. • Przyczyną powstawania jest głównie palenie tytoniu. • Najczęściej w momencie wykrycia stwierdza się przerzuty do węzłów chłonnych lub innych części ciała.

17. Diagnozowanie raka płuc Badanie rentgenowskie klatki piersiowej. Badanie metodą tomografii komputerowej klatki piersiowej i obszaru jamy brzusznej. Bronchoskopia • polega na wprowadzeniu giętkiego teleskopu do tchawicy i dalej do oskrzeli, aby pobrać kawałki tkanki w celu poddania analizie laboratoryjnej Biopsja • pozwala ustalić typ raka płuc. • biopsję wykonuje się najczęściej podczas bronchoskopii lub pod kontrolą obrazu • polega na pobraniu niewielkiego fragmentu tkanki w celu postawienia diagnozy • uzyskiwanego dzięki tomografii komputerowej

18. Leczenie raka płuc Chirurgiczne usunięcie raka • daje największą szansę wyleczenia pacjentów u których stwierdzono pierwszy lub drugi stopień zaawansowania niedrobnokomórkowego raka płuc Radioterapia • polega na zastosowaniu promieniowania jonizującego, zazwyczaj rentgenowskiego o dużej energii w celu zniszczenia komórek tworzących guz • zazwyczaj naświetlenia zajmują od 10 do 15 minut raz dziennie przez cały tydzień z przerwami na weekendy, liczba frakcji jest zróżnicowanai zależy od celu leczenia Chemioterapia • stanowi formę leczenia systemowego , czyli leczenia całego organizmu • w leczeniu stosuje się leki cytostatyczne, leczenie powtarza się co 3- 4 tygodnie, na pełną chemioterapię składa się zwykle 3-6 cykli

19. Gdzie szukać wsparcia: • Stowarzyszenie Walki z Rakiem www.rakpluca.org.pl • Bezpłatna infolinia dla chorych na nowotwory złośliwei ich bliskich. O800 493 494 ( poniedziałek – czwartek od godziny 16:00 do 22:00) • Więcej informacji na temat raka płuca na stronie www.mamhakanaraka.pl

20. KONIEC DZIĘKUJEMY