Poznać, żeby zrozumieć Biblię

1. Poznać, żeby zrozumieć Biblię Córka Galileusza Maria Celesta: „Podzielała przekonanie Galileusza, że Bóg dał ludziom Pismo Święte, aby było drogowskazem dla ich dusz, ale tajemnice wszechświata pozostawił jako wyzwanie dla ich intelektu.” D. Sobel, Córka Galileusza. Rzecz o nauce, wierze i miłości, Poznań 2008.

2. Co to jest Biblia? Rozwój nauk empirycznych, przyrodniczych, historycznych sprawia, że wiarygodność orędzia biblijnego stawiana jest pod znakiem zapytania. Jak to było (jak jest) naprawdę?

3. Biblia jest to słowo: • całkowicie Boże – przyczyna główna (causa principalis) • całkowicie ludzkie –przyczyna narzędziowa (causa instrumentalis) Biblia to księga Bosko-ludzka

4. Prawdy przez Boga objawione, które są zawarte i wyrażone w Piśmie Świętym, spisane zostały pod natchnieniem Ducha Świętego. Albowiem święta Matka Kościół uważana podstawie wiary apostolskiej Księgi Starego, jak i Nowego Testamentu w całości, ze wszystkimi ich częściami, za święte i kanoniczne dlatego, że są spisane pod natchnieniem Ducha Świętego. Biblia to księga Bosko-ludzka

5. Boga mają za autora i jako takie zostały Kościołowi przekazane. Do sporządzenia Ksiąg świętych wybrał Bóg ludzi, którymi jako używającymi własnych zdolności i sił posłużył się, aby przy Jego działaniu w nich i przez nich jako prawdziwi autorzy przekazali na piśmie to wszystko i tylko to, co On chciał.” KO, 11 Biblia to księga Bosko-ludzka

6. Biblia darem Boga (pisana pod natchnieniem Ducha Św. – to, co Bóg chciał przekazać ludziom) • Dar dla Kościoła – dla wspólnoty (Księgi spisywane przez wierzących dla wierzących) • Istotna (tradycja) ciągłość przekazu wiary – wiara apostolska • Biblia ujawnia nieustanną współpracę Boga z człowiekiem na poszczególnych etapach Definicja Konstytucji dogmatycznej o Objawieniu Bożym DeiVerbum (S. W. II)

7. Klucz do wyjaśniania Biblii: WIARA • Natchnienie jest kwestią wiary chrześcijańskiej • Jak nie wierzysz, to nie rozumiesz, nie odkodujesz, pojawią się trudności • Biblia tworzona przez wierzących dla wierzących Rozumienie Biblii kwestią wiary

8. O natchnieniu Biblii wiemy z „tradycji apostolskiej” • Wyklucza to istnienie kryteriów wewnętrznych, wyprowadzanych z samej Księgi - sola scriptura (groziłoby to oderwaniem Biblii od jej genetycznego środowiska, kontekstu) Natchnienie odczytuje Kościół

9. Natchnienie czynne – jest to charyzmatyczny wpływ Boga na człowieka piszącego, który trwał aż do ostatecznego ukończenia Księgi. Działanie charyzmatyczne ponieważ nie tyle chodziło o uświęcenie autora, co dobro wspólnoty • Natchnienie bierne – oznacza przyjęcie działania Bożego przez człowieka (wpływ na wolę, rozum, władze wykonawcze) Bóg stale działa zgodnie ze stworzoną przez siebie naturą Św. Tomasz o natchnieniu

10. Bóg autorem – Prawda i świętość. Wszystkie księgi traktowane z równą czcią • Człowiek autorem – w każdej Księdze widoczna jest osobowość pisarza ze wszystkimi jej właściwościami, jego walory i braki! Z wykluczeniem tylko tego, co sprzeciwia się prawdzie i świętości! Cechy Biblii wynikające z podwójnego autorstwa

11. Cechy autora ludzkiego: wartości i ograniczenia, wyobraźnia, wrażliwość, wykształcenie i sposób myślenia. Trzeba zawsze pamiętać, że ten człowiek współpracujący z Bogiem nie był wyizolowany ze środowiska, w którym żył • Księgi biblijne pisane są przez konkretnych, uwarunkowanych historycznie ludzi „odzwierciedlają wiedzę, obraz świata i sposób przeżywania ludzi, którzy je pisali, i ludzi, dla których pisali” (J. Levie) Wpływ cech autora ludzkiego

12. Bóg jako prawdziwy pedagog zniżył się do poziomu człowieka – ucznia i partnera w dialogu (Objawieniu) • Bóg podobny jest do Ojca, który dostosowuje się do poziomu, pojętności i niedoskonałej wymowy swego małego dziecka Biblia pokazuje pedagogię Bożą

13. „Wielokrotnie i na różne sposoby przemawiał niegdyś Bóg do ojców przez proroków, a w tych ostatecznych dniach przemówił do nas przez Syna.” (Hbr 1,1) • „Całość Pisma św. jest jednym słowem Boga. Kiedy więc czytamy Pismo św., dotykamy Słowa Bożego, mamy przed oczyma Syna Bożego jakby w zwierciadle i niejasno.” Rupert z Deutz Jedność Słowa Bożego

14. Natchnienie, podobnie jak Wcielenie, należy do kluczowych prawd chrześcijańskiego depozytu wiary • Jest tu też aspekt Bosko-ludzki (Syn Boży – Jezus Chrystus) Natchnienie podporządkowane Wcieleniu

15. Autorzy (hagiografowie) nie osądzali zjawisk według wewnętrznej natury rzeczy, a więc w sposób naukowy i obiektywnie prawdziwy, ale w sposób subiektywny, tak jak one ukazywały się zmysłom i były przez nich przeżywane Biblia a prawdy przyrodnicze