Model Lokalnej Współpracy

1. Model Lokalnej Współpracy Lublin, 28.04.2014 rok

2. Cel główny kontroli Ocena zatrudnienia socjalnego jako instrumentu działań na rzecz rozwiązywania trudnej sytuacji życiowej oraz wzmocnienia aktywności osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

3. Cele cząstkowe 1. Ocena przygotowania organizacyjnego CIS do realizacji zadań ustawowych. 2. Ocena realizacji przez CIS i KIS zadań w zakresie reintegracji społecznej i zawodowej oraz efektów tych działań. 3. Ocena skuteczności działań podejmowanych w celu przygotowania osób zagrożonych wykluczeniem społecznym do świadczenia pracy na otwartym rynku pracy.

4. Wnioski Niezbyt wysoka skuteczność w realizacji zadań zatrudnienia socjalnego (odsetek uczestników usamodzielnionych ekonomicznie w relacji do pozytywnie kończących zajęcia) - CIS 38% - KIS 17%

5. Wnioski KIS funkcjonujące w strukturach organizacyjnych OPS nastawione są w większym stopniu na reintegracje społeczną niż zawodową i traktowane były jako narzędzia realizacji polityki społecznej.

6. Przyczyny 1. Brak rozwiniętej współpracy z lokalnymi partnerami w zakresie reintegracji społecznej i zawodowej uczestników: - PUP - lokalni przedsiębiorcy. 2. Brak w ustawie o zatrudnieniu socjalnym upoważnienia dla wojewody do kontroli CIS w zakresie merytorycznej realizacji zadań zatrudnienia socjalnego

7. Przyczyny 3. Brak monitorowania dalszych losów absolwentów – brak przepisów umożliwiających pozyskanie informacji o podjęciu zatrudnienia/ samozatrudnienia przez uczestnika centrum po zakończeniu zajęć i w dalszej perspektywie

8. Dlaczego MLW? 1. Stopień nasycenia podmiotami zatrudnienia socjalnego w kraju jest bardzo zróżnicowany. 2010 rok 0,03 - wskaźnik nasycenia centrami integracji społecznej na gminę 0,15 – wskaźnik nasycenia podmiotami zatrudnienia socjalnego na gminę 2012 rok województwo lubelskie 0,03 – wskaźnik nasycenia centrami integracji społecznej na gminę 0,08 – wskaźnik nasycenia jednostkami zatrudnienia socjalnego na gminę. 2. Jest wiele gmin w kraju, gdzie podmioty zatrudnienia socjalnego nie są doceniane.

9. Koncepcja Modelu Lokalnej Współpracy Odnosi się do obszaru usług reintegracji społecznej i zawodowej: • centra integracji społecznej • Kluby integracji społecznej Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym

10. Kto w woj. lubelskim? • GOPS Tomaszów Lubelski • GOPS Janów Lubelski • GOPS Gościeradów • GOPS Modliborzyce • OPS Bełżyce • OPS Godziszów • Gmina Biłgoraj

11. Cel i istota Modelu Lokalnej Współpracy CEL: Zaprezentowanie rozwiązań, które wskażą jak optymalnie wykorzystać rozwiązania ustawy o zatrudnieniu socjalnym na obszarze gminy ISTOTA Partnerskie tworzenie warunków do powstawania na terenie każdej gminy przynajmniej jednego podmiotu zatrudnienia socjalnego.

12. Model Lokalnej Współpracy Przesłanką dla opracowania MLW było stworzenie modelowego rozwiązania , które pozwoli na wykorzystanie potencjału instytucjonalnego gminy, jej zasobów personalnych, finansowych dla rozwoju wielowymiarowego systemu wsparcia osób z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym. Preferuje współpracę i kompatybilne działanie lokalnych instytucji podmiotów, których efektem powinno być zainicjowanie i rozwijanie usług reintegracji społecznej i zawodowej dla mieszkańców gminy.

13. Problematyka MLW Obejmuje spektrum zagadnień związanych z usługami reintegracji społecznej i zawodowej: • Pomoc społeczna i rynek pracy – działania osłonowe i aktywizacja zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym • Edukacja ogólnorozwojowa – zachęcanie do dokształcania się, co wzmacnia pozycję na rynku pracy • Relacje międzyludzkie i stosunki społeczne – odbudowa utraconych więzi społecznych, rodzinnych oraz wyzwolenie postawy współodpowiedzialności wobec społeczeństwa

14. Cechy Modelu Lokalnej Współpracy Terytorialność – może być stosowany na poziomie lokalnym, gminy lub powiatu. Procesowy charakter – wdrażanie MLW jest procesem, który powinien zakończyć się uzyskaniem kilku produktów: • Zespół Synergii Lokalnej w gminie • Pakt o współpracy na rzecz rozwoju MLW • Utworzenie stabilnych warunków do funkcjonowania podmiotu zatrudnienia socjalnego

15. Cechy Modelu Lokalnej Współpracy Uniwersalizm i otwartość – może być zastosowany na obszarze każdej gminy, istnieje możliwość modyfikacji i dopasowywania do lokalnych zasobów i potrzeb społecznych. Standaryzacja – zostaną zastosowane standardy usług reintegracji społecznej i zawodowej. Partycypacyjny charakter – stwarza możliwość włączenia w jego funkcjonowanie osób zaliczonych do grup szczególnego ryzyka (pozwoli to na uzyskanie poczucia współodpowiedzialności mieszkańców gminy).

16. Interesariusze MLW Interesariusze – strony, które mają wpływ na przebieg i uczestniczą w procesie wielowymiarowego oddziaływania na osoby zagrożone wykluczeniem społecznym. Należy je pozyskać i przekonać do korzyści z wdrażania MLW. Kreowanie lokalnej polityki społecznej.

17. Interesariusze MLW Wewnętrzni – podmioty i osoby, których działalność jest bezpośrednio związana z gminą Zewnętrzni – podmioty i osoby spoza gminy, których działalność ma wpływ na działalność w gminie. Każda z tych grup ma przypisaną funkcję i rolę, a MLW stwarza płaszczyznę uzyskania wspólnej korzyści dla gminy.

18. Interesariusze Zadanie dotyczące określenia Interesariuszy obejmuje: 1. Opracowanie w gminie katalogu Interesariuszy (OPS). 2. Kodowanie Interesariuszy dla określenia ich roli i siły oddziaływania na wdrażanie Modelu MLW. Kodowanie oznacza nadawanie umownego symbolu przy analizie lokalnej. 3. Określenie ryzyka związanego z ujęciem w katalogu określonych Interesariuszy.

19. Narzędzia MLW 1. Zespół Synergii Lokalnej MLW – grupa osób, reprezentantów środowiska lokalnego, która stanowi ciało doradcze dla wójta. Składa się zreprezentantów: • Instytucji administracyjnych • JOST z obszaru pomocy społecznej, edukacji, kultury, służby zdrowia • Lokalnych przedsiębiorców • Organizacji obywatelskich • Lokalnych autorytetów

20. Narzędzia MLW 2. Gminny Pakiet MLW – potwierdza gotowość Interesariuszy do budowania partnerskiej współpracy na rzecz rozwoju systemu usług reintegracji społecznej i zawodowej dla mieszkańców gminy. Jest to pisemna umowa Interesariuszy, która określa partycypacyjne role i zadania do wykonania.

21. Narzędzia MLW 3. Jeden podmiot zatrudnienia socjalnego w gminie – stanowi praktyczną stronę wdrażania MLW i warunek niezbędny do rozwijania usług reintegracji społecznej i zawodowej na obszarze gminy.

22. Komplementarność Warunkiem wykorzystania narzędzia MLW w gminie jest równoległe zastosowanie trzech komponentów, przy zachowaniu bezwzględności dysponowania podmiotem zatrudnienia socjalnego. Brak trzeciego elementu powoduje powstawanie sytuacji niekomplementarności Modelu MLW, co uniemożliwi jego wdrożenie.

23. Korzyści z wdrażania MLW • zjednoczenie różnych interesów instytucjonalnych wokół problemów społecznych mieszkańców gminy • stworzenie koordynacji działań poszczególnych instytucji • umożliwienie mieszkańcom gminy bezpośredniego udziału w planowaniu i organizowaniu działań przeciw wykluczeniu społecznemu

24. Korzyści c.d. • umożliwienie mieszkańcom gminy w wybieraniu rozwiązań, które są najbardziej optymalne w zamieszkiwanym środowisku (społecznie odpowiedzialne terytorium) • rozwój edukacyjny społeczeństwa lokalnego i dostarczenie informacji o najnowszych trendach w rozwoju lokalnej przedsiębiorczości społecznej • szansa na uzyskanie spójności działania wielu instytucji

25. Rola ROPS Rola Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Lublinie oraz innych jednostek wojewódzkich: • Promowanie • Upowszechnianie • Monitorowanie wdrażania MLW.

26. Sens tworzenia RPW • Zatrudnienie socjalne niedostatecznie uwzględniane w strategiach rozwiązywania problemów społecznych. • Brak spójności i wzajemna konkurencyjność działań pomiędzy instytucjami 3 filarów architektury wsparcia i pomocy. • Niedocenianie wartości podmiotów zatrudnienia socjalnego przez instytucje rynku pracy.

27. Filary systemu wsparcia i pomocy • Filar prozatrudnieniowy – publiczne służby zatrudnienia • Filar pomocy społecznej – ośrodki pomocy społecznej i organizacje pozarządowe • Filar reintegracji społecznej i zawodowej

28. Regionalna Platforma Współpracy na poziomie Województwa Koncepcja organizacyjna spójna z gminną w zakresie reprezentacji problemowych polityk regionalnych w obszarze: • pomocy społecznej, • rynku pracy, • zatrudnienia socjalnego.

29. RPW Województwa Nieformalna płaszczyzna współdziałania różnych instytucji i podmiotów reprezentowanych w organach doradczo – konsultacyjnych: • Wojewódzka Rada Zatrudnienia, • Wojewódzka Rada Działalności Pożytku Publicznego • Zespoły Synergii Lokalnej tworzonych w gminach.

30. RPW Województwa Funkcja doradczo – konsultacyjna dla Marszałka Województwa. Możliwość wpływania na kształt rozwiązań systemowych w pomocy społecznej, rynku pracy oraz usługach reintegracji społecznej i zawodowej, powstających z udziałem administracji rządowej.

31. Zadania RPW • Wyrażanie opinii dotyczących strategii rozwoju województwa, ze szczególnym uwzględnieniem elementów wykorzystania sektora usług reintegracji społecznej i zawodowej w rozwiązywaniu problemów przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu w regionie. • Wspólne dokonywanie ocen rozwoju sieci instytucjonalnej zatrudnienia socjalnego na obszarze gmin i powiatów.

32. Zadania RPW • Dokonywanie oceny efektywnego wykorzystywania sieci instytucjonalnej w działaniach publicznych służb zatrudnienia. • Formułowanie rekomendacji dla Marszałka Województwa dot. likwidowania barier administracyjno – legislacyjnych w rozwoju kompleksowych form zatrudnienia. • Konsultacyjne opiniowanie alokacji środków finansowych, w tym środków EFS.

33. Schemat RPW

34. Model a Regionalny plan rozwoju ES Cel 3: Zwiększenie aktywności społecznej i zawodowej społeczności lokalnych w oparciu o zasady i narzędzia ekonomii społecznej (…) Cel szczegółowy 3.1: Włączenie instrumentów ES do programów aktywizacji społeczno – zawodowej prowadzonej przez OPS, PCPR i PUP

35. Cel 3.1 zadania 1. Wprowadzenie spójnych rozwiązań sprzyjających rozwojowi ekonomii społecznej w gminnych i powiatowych strategiach rozwiązywania problemów społecznych oraz w powiatowych programach promocji zatrudnienia oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy. 2. Zbudowanie i rozwijanie przez ośrodki pomocy społecznej i powiatowe urzędy pracy, we współpracy z ośrodkami wsparcia ekonomii społecznej, komplementarnego systemu współdziałania na rzecz aktywizacji społeczno zawodowej z wykorzystaniem rozwiązań typowych dla ekonomii społecznej.

36. Cel 3.1 zadania 3. Wypracowanie i/lub wdrożenie mechanizmów współpracy instytucji pomocy i integracji społecznej oraz publicznych służb zatrudnienia w zakresie wspierania osób pozostających bez zatrudnienia (pracownik socjalny – doradca zawodowy (PUP) – OWES/NGO’S). 4. Zwiększenie wiedzy wśród pracowników ośrodków pomocy społecznej oraz publicznych służb zatrudnienia w zakresie zastosowania zasad i narzędzi ekonomii społecznej: • w pracy socjalnej z osobami pozostającymi bez zatrudnienia, realizowanej w oparciu o indywidualne plany działania; • w środowiskowej pracy socjalnej (tj. w procesie organizowania społeczności lokalnej.

37. Cel 3.2 zadania Cel 3.2: Rozwój kompleksowej oferty aktywizujących usług społecznych w ramach lokalnej sieci wsparcia społecznego Zadania: 1. Inicjowanie powstawania CIS, KIS, klubów pracy, klubów samopomocowych w środowiskach szczególnie dotkniętych problemem bezrobocia. 2. Zwiększanie aktywności zawodowej wśród osób niepełnosprawnych poprzez różne formy efektywnie wzmacniających ich integrację społeczną i zawodową.

38. Cel. 3.2 zadania 4. Rozwijanie i ekonomizacja działalności organizacji pozarządowych, CIS, WTZ, ZAZ. 5. Upowszechnianie narzędzi i form aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych (np. kontrakt socjalny, trener pracy, trener zatrudnienia wspieranego) w procesie kształtowania kompetencji społecznych i zawodowych wymaganych na rynku pracy.

39. Cel 2 Cel 2: Wzmocnienie współpracy międzyinstytucjonalnej oraz wspieranie rozwoju porozumień i partnerstw lokalnych na rzecz ES Cel szczegółowy 2.1: wspieranie procesów zawierania partnerstw lokalnych na rzecz rozwoju ekonomii społecznej

40. Cel 2.1 zadania 1. Wzmocnienie działań konsolidujących zasoby instytucji publicznych i prywatnych w zakresie integracji społecznej i zawodowej oraz wsparcia rozwoju ekonomii społecznej. 2. Inicjowanie i wzmacnianie partnerstw publiczno-społeczno-prywatnych na rzecz przedsiębiorczości społecznej. 3. Wykorzystanie lokalnych grup działania, lokalnych grup rybackich oraz Ośrodków Doradztwa Rolniczego i Terenowych Zespołów Doradców do animowania przedsięwzięć z zakresu ekonomii społecznej na terenach wiejskich.

41. Cel 4 Cel 4: Upowszechnianie ES w regionie Cel szczegółowy 4.1: Promocja ekonomii społecznej w województwie lubelskim Zadania: 1. Upowszechnianie dobrych praktyk w zakresie ekonomii społecznej (…)

42. Cel 4 Cel szczegółowy 4.4: Inwentaryzacja zasobów ES w regionie i rozwijanie nowoczesnych form przedsiębiorczości społecznej Zadania: 4. Rozwój, testowanie i wdrażanie nowych form społecznej przedsiębiorczości oraz innowacyjnych mechanizmów przeciwdziałania marginalizacji społecznej.

43. Dziękuję za uwagę!!!!!! Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Lublinie www.rops.lubelskie.pl