250 likes | 394 Views
„Öfundsverðar langtímahorfur“, sept. 2008. „ One of the pregnant lessons of that year will by now be plain: it is that very specific and personal misfortune awaits those who presume to believe that the future is revealed to them.”
E N D
„Öfundsverðar langtímahorfur“, sept. 2008 „One of the pregnant lessons of that year will by now be plain: it is that very specific and personal misfortune awaits those who presume to believe that the future is revealed to them.” Galbraith, J. K., The Great Crash 1929 (Harmondsworth, 2. útg. 1975, 1. útg. 1954), bls. 205.
Stjórnmálafræði og forspárgildi „Political scientists ... insist that there is such a thing as a „scientific“ approach to the study of world politics ... • It should explain, which is to say that it should help us to understand why things happen in the way that they do; and • it should forecast, which is to say that it should provide us with at least some means of anticipating how things will happen in the future.“ John Lewis Gaddis, „History, Science and the Study of International Relations“, 32-33
Forspár og kosningarnar 2013... • „Aðalmálið er að þetta er verulega unpredict-able ... Það er engin almenn regla.“ Ólafur Þ. Harðarson, aths. á fundiá vegumfélagsstjórnmálafræðingaá Sólon, 4. apríl2013. http://www.facebook.com/events/398812640216087 • „KönnuninsýniraðFram-sóknarflokkurinner í stórsókn og Sjálfstæðisflokkurinn í svomikillikreppuaðéghefaldreiséðannaðeins," segir Gunnar Helgi Kristinsson stjórn-málafræðiprófessor. „Þessiþróunöllgengurlengra en maðurgeturtrúað.“ http://www.visir.is/framsokn-naerri-meirihluta/article/2013704059907, 5. apríl 2013
Hraðar hendur 1991-2009 Stjórnarskipti á viku 7 dagar 1991 (Sjstfl. og Alþfl.) 5 dagar 1995 (Sjstfl. og Frsfl.) 7 dagar 2007 (Sjstfl. og Samf.) 7 dagar 2009 (Samf. og Vg) • Jón Baldvin Hannibalsson: Stjórnmálamönnum „í sjálfsvald sett að hafna þessu sjónarspili” • En alltaf aðrir kostir í boði, alltaf gremja einhvers staðar
„... gætiorðiðtafsamtaðmyndaríkisstjórn“ „Þaðgætiorðiðtafsamtaðmyndaríkisstjórní vor – en það er langlíklegastað Bjarni Benediktsson verðiforsætisráðherraeins og horfurnarerunúna, viðáramótin.“ http://eyjan.pressan.is/silfuregils/2012/12/30/liklegast-ad-bjarni-ben-verdi-forsaetis/ „Forsetinnbenti á aðblikurværi á loftifyrirþingkosningarnarnæstavor. „Margirnýirflokkareru í framboði og ólgainnanþeirraeldri. Þaðveitenginnhvaðkemurútúrnæstuþingkosningum.”” http://www.austurglugginn.is/ 11. júní 2012 http://www.ruv.is/frett/allt-opid-i-stjornarmyndunarvidraedum-i-vor
Nýjustu vísbendingar 20 17 10 6 5 5 http://www.ruv.is/frett/framsokn-tapar-en-maelist-enn-staerst18. apríl 2013
Nýjustu vísbendingar 21 18 9 6 5 4 19 18 9 6 6 5
Hver á að spreyta sig fyrst? Tólf manna nefndum Sveins Björnssonar og upphafsumþóttunartíma í tíð annarra forseta sleppt. „Sigurvegarinn“ og/eða sá sem er líklegastur til að mynda ríkisstjórn
Nýjustu vísbendingar og úrslitin 2009 http://mmr.is/frettir/birtar-nieurstoeeur/315-toeluverdhar-fylgissveiflur-sjalfstaedhisflokkurinn-medh-mest-fylgi 18. apríl 2013 19 18 9 6 6 5
Hver vann? Og hver næst? • 1958: Fyrst Ólafur Thors en svo ekki Hermann! • 1971: Samtökin sigurvegari? • 1978: Alþýðubandalagið meira fylgi en Alþýðuflokkur • 1995 og 2003: Af hverju ekki Framsókn?! • „Á fundi meðforsetaÍslands í gær bar Ólafur Ragnar formlegauppþátillöguþingflokksAlþýðubandalagsins, að Halldór Ásgrímsson fengiumboðtilaðmyndaríkisstjórnstjórnarandstöðuflokkanna.” Morgunblaðið 19. apríl 1995 • Boð Össurar til Halldórs um stól forsætisráðherra 2003
Erfið úrslit? • 1978: Stjórn „fallin“ en samt ekki, „A-flokkar“ sigurvegarar en samt ekki • 1983: Tvö ný framboð • 1987: Tveggja flokka stjórn ómöguleg • 2013: • A.m.k. tvö ný framboð • Örugglega aðeins einn möguleiki á tveggja flokka stjórn
Innanflokksátök og reynsluleysi • 1944: Sjálfstæðismenn klofna • 1974 og 1979: Átök Gunnars og Geirs • 1978: „Benedikt hafði ekki nokkra stjórn á þessu liði, það hefði enginn haft það.” Frásögn Árna Gunnarssonar. • 2007: „...eins og Framsóknarflokkinn hafi þorrið móður.“ Hannes H. Gissurarson, Stöð tvö 19. maí, http://www.youtube.com/watch?v=EHwtsZpwFI0
Leiðum lokað fyrirfram • 1942 og áfram: Gagnkvæm andúð Hermanns og Ólafs • 1956: Kratar hafna samvinnu við Alþýðubandalagið • 1978: Viðreisn „over my dead body“ • 1979: • „Allt er betra en íhaldið“ • „Nú, voru það alþýðubanda- lagsmenn sem réðust inn í Afganistan?“
Atbeini forseta • Fundir með formönnum flokka • Umboð afhent, eða umþóttunartími • Bjarni Ben. eða Sigmundur Davíð • Umboð afhent á ný • Bjarni, Sigmundur Davíð eða Árni Páll... • ... og ný • Minnihlutastjórn, utanþingsstjórn
Fyrstu hugmyndir stjórnlagaráðs • „Í viðleitnitilaðfæraþungamiðjuvaldsins inn í Alþingi á nýjanleikgerumviðnúráðfyriraðþingiðsjáisjálft um stjórnarmyndun – ánatbeinaforseta.“ Eiríkur Bergmann Einarsson, 30. maí 2011 • „Ábyrgðarkeðja“ skýr • Ekkert „leppshlutverk“ í stjórnarskránni
Lokagerð frumvarps stjórnlagaráðs (90. gr.) Alþingi kýs forsætisráðherra. Eftir að hafa ráðfært sig við þingflokka og þingmenn gerir forseti Íslands tillögu til þingsins um forsætis-ráðherra. Er hann rétt kjörinn ef meirihluti þingmanna samþykkir tillöguna. Að öðrum kosti gerir forseti Íslands nýja tillögu með sama hætti. Verði sú tillaga ekki samþykkt fer fram kosning í þinginu milli þeirra sem fram eru boðnir af þingmönnum, þingflokkum eða forseta Íslands. Sá er flest atkvæði hlýtur er rétt kjörinn forsætisráðherra. Hafi forsætisráðherra ekki verið kjörinn innan tíu vikna skal Alþingi rofið og boðað til nýrra kosninga.
Afstaða þjóðhöfðingjans „Hlutverk forseta ... verður mun sjálfstæðara. ... Í stað þess forystuhlutverks sem formenn flokka hafa í áratugi haft við myndun ríkisstjórna fela tillögur stjórnlagaráðs í sér nýja skipan þar sem beinar viðræður forsetans við þingmenn yrðu afgerandi.“ Ólafur Ragnar Grímsson, þingsetning 1. okt. 2011