Dane INFORMACYJNE

2. Dane INFORMACYJNE Nazwa szkoły: Zespół Szkół Ekonomicznych w Śremie ID grup: 97 /89_P_G2, 97/82_G1 Opiekun: Marta Byrtek , Zbigniew Odorz Kompetencja: Grupa Przedsiębiorczości Temat projektowy: Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki rynkowej Semestr/rok szkolny: Semestr drugi/2010/2011

3. Otoczenie konkurencyjne • Jest na ogół sprowadzane do sektora, w którym działa dana firma, czyli do grupy przedsiębiorstw wytwarzających wyroby lub usługi o podobnym przeznaczeniu. • Pozwala to skoncentrować się na tych czynnikach otoczenia, które mają największy bezpośredni wpływ na firmę. • Na ogół do analizy otoczenia konkurencyjnego wykorzystuje się następujące metody: • analizę „pięciu sił” M.E. Portera; • mapę grup strategicznych; • punktową ocenę atrakcyjności sektora.

4. Analiza „pięciu sił” M.E. Portera • Metoda ta została opracowana w 1979 r. i opublikowana rok później przez jednego z najbardziej znanych amerykańskich naukowców, profesora Harvard Business School Michaela E. Portera. Zaproponował on analizę sektora działalności na podstawie pięciu czynników (sił), które wyznaczają natężenie konkurencji w danym sektorze oraz jego rentowność i w rezultacie finansową atrakcyjność dla inwestorów.

5. Do czynników tych należą: siła przetargowa dostawców; siła przetargowa nabywców; natężenie konkurencji między przedsiębiorstwami w sektorze; groźba nowych wejść; groźba pojawienia się substytutów.

6. W przypadku groźby nowych wejść należy przeanalizować takie czynniki, jak: • Ekonomia skali. • Zróżnicowanie produktów • Potrzeby kapitałowe. • Koszty zmiany dostawcy dla klienta. • Kontrola kanałów dystrybucji sprawowana przez firmy w sektorze. • Gorsza sytuacja kosztowa firm, które chcą wejść do sektora, niezależna od skali działalności. • Korzystanie z subsydiów państwowych i polityka państwa wobec sektora.

7. W przypadku badania siły przetargowej nabywców należy rozpatrzyć takie czynniki, jak: • Koncentracja nabywców. • Wolumen zakupu. • Udział firm w sektorze w tworzeniu kosztów nabywców. • Zróżnicowanie produktów. • Groźba integracji wstecz nabywców. • Znajomość struktury kosztów dostawców (firm w sektorze) przez nabywców. • Zyski nabywców. • Ważność wkładu, jaki firmy w sektorze wnoszą w jakość finalnego produktu nabywcy.

8. W przypadku badania siły przetargowej dostawców należy rozpatrzyć takie czynniki, jak: • Koncentracja dostawców. • Dostępność produktów substytucyjnych. • Znaczenie sektora jako klienta dla dostawców. • Zróżnicowanie produktów dostawców. • Koszty zmiany dostawców. • Groźba integracji w przód dostawców.

9. W przypadku rywalizacji między firmami w sektorze, należy rozpatrzyć takie czynniki, jak: • Liczba konkurentów. • Stopa wzrostu sektora. • Koszty stałe. • Koszty składowania. • Zróżnicowanie produktów. • Koszty zmiany dostawcy. • Skokowy przyrost zdolności produkcyjnych. • Różnorodność konkurentów. • Bariery wyjścia. • Stawki strategiczne, o które toczy się gra w sektorze.

10. W przypadku groźby pojawienia się substytutów, należy rozpatrzyć takie czynniki, jak: • Zyskowność sektorów produkujących substytuty. • Skuteczność zastępowania wyrobów danego sektora pod względem cenowo-efektywnościowym przez substytuty.

12. Analiza sektorowa przeprowadzona na podstawie modelu Portera pozwala znaleźć odpowiedzi na następujące pytania: • Jaka jest atrakcyjność badanego sektora dla przedsiębiorstwa lub potencjalnego inwestora, jakie szanse i zagrożenia dla rozwoju przedsiębiorstwa stwarza funkcjonowanie w określonym sektorze? • Które sektory dla funkcjonujących w nich przedsiębiorstw dają lepsze, a które gorsze możliwości rozwoju, łączenie jakich sektorów daje efekt synergiczny, jak kształtować przyszły portfel działalności przedsiębiorstwa, aby zmniejszać ryzyko i zwiększać efekty strategii? • Jakie nowe atrakcyjne sektory mogłyby stanowić w przyszłości pole działania przedsiębiorstwa i jakie należy ponieść koszty wejścia do tych sektorów?

13. Mapa grup strategicznych • Mapa grup strategicznych jest metodą analizy wewnętrznej struktury konkurencji w sektorze, opierającą się na koncepcji grup strategicznych. • Grupa strategiczna to grupa firm w sektorze, które: • stosują podobne strategie konkurencji (np. wykorzystują te same kanały dystrybucji, prowadzą intensywną akcję reklamową), • mają podobny majątek i umiejętności, • charakteryzują się podobnymi cechami (np. wielkość, agresywność wobec konkurencji).

14. Mapa Grup Strategicznych

15. Znajomość mapy grup strategicznych pozwala zorientować się: • do jakiej grupy strategicznej w danym sektorze należy przedsiębiorstwo; • jakich ma konkurentów w swojej grupie strategicznej; • jakie strategie realizują konkurenci w innych grupach; • które z czynników analiz strukturalnych powodują największe zmiany w intensywności konkurencji między różnymi grupami strategicznymi; • jaka jest atrakcyjność poszczególnych grup strategicznych; • w których grupach przedsiębiorstwo ma lepsze warunki rozwoju; • jakie szanse i zagrożenia dla przedsiębiorstwa wiążą się z pozostawaniem w określonej grupie strategicznej; • jakie są możliwości przechodzenia z jednej grupy do drugiej; • czy istnieją w sektorze nisze rynkowe, które nie są w polu zainteresowania żadnej grupy strategicznej.

16. Z analizy grup strategicznych wynikają dla przedsiębiorstwa trzy podstawowe opcje strategiczne: • Wzmocnienie pozycji przedsiębiorstwa w grupie oraz działania na rzecz jej wzmocnienia, jeżeli mogą one być kartą przetargową wobec innych grup. Postępowanie to może prowadzić do łączenia się przedsiębiorstw. • Przejście do innej grupy przy zmianie własnej strategii. W przypadku zachowania dotychczasowej strategii próba zbliżenia się do przedsiębiorstwa z innej grupy może zakończyć się niepowodzeniem. • Stworzenie innej grupy, przy wykorzystaniu luki w mapie grup strategicznych. Jest to strategia ukierunkowana na zróżnicowanie lub na koncentrację.

17. Punktowa ocena atrakcyjności sektora • Metoda punktowej oceny atrakcyjności sektora pozwala ustalić wartość danego sektora, a także porównywać atrakcyjność kilku sektorów na podstawie przyjętego zestawu kryteriów. Ustalenie oceny dla każdego sektora odbywa się w czterech etapach: • identyfikacja najważniejszych cech (kryteriów) wpływających na wartość sektora; • przyjęcie określonej skali ocen; • dokonanie oceny każdej wyróżnionej cechy; • ustalenie łącznej oceny sektora poprzez zsumowanie wszystkich ocen cząstkowych.

18. Punktowa ocena obiektywnej wartości sektora

19. Technika Analityczna SWOT • SWOT - jedna z najpopularniejszych heurystycznych  technik analitycznych, służąca do porządkowania  informacji. • Bywa stosowana we wszystkich obszarach planowania strategicznego jako uniwersalne narzędzie pierwszego etapu analizy strategicznej. • Np. w naukach ekonomicznych jest stosowana do analizy wewnętrznego i zewnętrznego środowiska danej organizacji, (np. przedsiębiorstwa), analizy danego projektu, rozwiązania biznesowego itp.

20. SWOT? Tzn? • S (Strengths) – mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę analizowanego obiektu, • W (Weaknesses) – słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę analizowanego obiektu, • O (Opportunities) – szanse: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu szansę korzystnej zmiany, • T (Threats) – zagrożenia: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu niebezpieczeństwo zmiany niekorzystne

21. Mierniki gospodarcze • Miarą siły gospodarki danego państwa są bez wątpienia mierniki gospodarcze. Mierniki takie pozwalają określić, które państwo świetnie radzi sobie gospodarczo, czyli prościej mówiąc, które jest bogatsze i bardziej rozwinięte. • Jednym z takich mierników jest bez wątpienia produkt krajowy brutto czyli PKB, służy on do określenia, w pieniądzach, wartości towarów, usług i inwestycji poniesionych przez skarb państwa przez cały, okrągły rok. PKB oblicza się wartością pieniężną, na jednego mieszkańca. • Kolejnym miernikiem jest bez wątpienia Produkt Narodowy Brutto, zawiera on w sobie PKB, ale także wszystkie dochody uzyskane za granicą, przeliczany na jednego mieszkańca jest miernikiem dobrobytu.

22. Kolejnym miernikiem jest bez wątpienia produkcja globalna, wyraża ona w pieniądzach wartość całej produkcji kraju. W Polsce produkcja globalna spada z roku na rok, nie jest to pożądanym zjawiskiem. Wydaje się jednak, ze nic nie może już zatrzymać tego spadku, firmy Polskie upadają, a na ich miejsce przychodzą nowe, jednak zagraniczne.

23. Wyróżniamy jeszcze kilka mierników: • Mierniki gospodarcze Jest to suma wartości wszystkich dóbr krajowych która wzrasta wraz z zwiększeniem produkcji. To między innymi: • udział przemysłu w tworzeniu PKB; • udział w światowej produkcji wyrobów elektronicznych, tworzyw sztucznych i energii elektrycznej; • intensywność produkcji rolnej mierzona wydajnością z jednego hektara; • stosunek produkcji roślinnej i zwierzęcej w ogólnej wartości produkcji rolnej; • Struktura towarowa handlu zagranicznego

24. Jest to miernik przyrostu demograficznego w danym kraju. Przykładowy miernik demograficzny -> Miernik demograficzny

25. Mierniki demograficzne to: • śmiertelność niemowląt na 1000 urodzeń żywych; • przeciętna długość trwania życia; • struktura wiekowa ludności; • struktura zawodowa ludności

26. Mierniki społeczne • udział wydatków na wyżywienie w budżetach domowych; • dzienne spożycie kalorii i białka; • liczba lekarzy na 1000 mieszkańców; • Liczba łóżek w szpitalach na 1000 mieszkańców

27. Miernik społecznyPolska na tle innych krajów:

28. Inflacja • Inflacja – wzrost ogólnego poziomu cen. W praktyce inflacja na rynku konsumpcyjnym jest inna niż inflacja na rynku zaopatrzeniowym i nieco inaczej wpływa na kondycję gospodarki. Przeciwieństwem inflacji jest deflacja.

29. Rodzaje inflacji: Według kryterium tempa: • pełzająca – nie przekracza 5% rocznie, • Inflacja umiarkowana (krocząca) – oscyluje w granicach 5-10% rocznie, • galopująca – roczny wzrost cen według stopy dwu- lub trzycyfrowej, • megainflacja– stan pośredni między inflacją galopującą i hiperinflacją, • hiperinflacja – miesięczny wzrost cen przekracza 50%,

30. Koniunktura •  (łac. coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne • Pojęcie to oznacza stan aktywności gospodarczej charakteryzowany poprzez całokształt zmieniających się w czasie wskaźników życia gospodarczego, takich jak: • PKB • ceny • płace • zatrudnienie

31. Ocena koniunktury • Poziom koniunktury ocenia się analizując odpowiedzi przedsiębiorców na pytania dotyczące ich oceny wielkości przyszłych zamówień, wielkości produkcji oraz sytuacji finansowej przedsiębiorstw. Ogólny wskaźnik koniunktury otrzymujemy porównując odsetek przedsiębiorstw z danego sektora oceniających sytuację pozytywnie lub negatywnie. Jeśli przeważają ci pierwsi, mamy do czynienia z dobrą koniunkturą, w przeciwnym wypadku - ze złą.