Zoals eens op weg naar Emmaüs….

1. Zoals eens op weg naar Emmaüs…. Visietekst Pastoraat in PZ Sancta Maria

2. Inleiding • Pastoraal: Existentiële en spirituele zorg voor mensen bij hun streven naar een zinvol dagelijks leven en bij hun worstelen met levensvragen Wie: Pastor, pastoraal dragende groep en elke medewerker naar eigen vermogen en identiteit • Aandacht voor het existentiële is niet het exclusief domein van de pastor op elk moment van de dag kom je blijdschap, verdriet, lijden, verslagenheid, zinloosheid, verbondenheid…. Kleine ontmoeting, Openstaan voor zin- en levensvragen of doorverwijzing: gesprekken, therapieën Patiënten vrijblijvend uitnodigen voor liturgie Zorg bij overlijden Getuigen van eigen inspiratie • Wegen zoeken naar een hedendaagse zinvolle samenwerkingsintegratie • Volgens de noden en mogelijkheden en op maat van dit ziekenhuis

3. De opdrachtverklaring …Vanuit het uitdragen van een christelijke visie op mens en maatschappij… Wat is zo specifiek aan een christelijke instelling? - De oprichters - De eigen glans: geïnspireerd vanuit een radicaal verhaal, verbondenheid …Vanuit eigenheid openstaan voor andere levensbeschouwingen in een geseculariseerde en pluralistische context…

4. Voor wie? • De patiënten • De medewerkers • De familie en omgeving • De hele leef- en werkgemeenschap

5. Hoe? Wandelgangpastoraal: onverwachte ontmoetingen Gesprekken: luisterend, troostend begeleidingsgesprekken hermeneutisch-narratief model Sessies levens- en zingevingsvragen Zorg bij overlijden Pastoraal dragende groep Personeelsbezinning Gemeenschapsgericht, gericht op verbondenheid bij belangrijke gebeurtenissen Liturgie, gelovige verdichting Inzet voor menswaardigheid

6. Zoals eens op weg naar Emmaus Pastoraat en hulpverlening: overeenkomst: streven naar verdieping zelfde thema’s gespreksvaardigheden effect onderscheid: Levensproblemen en Levensvragen: zoeken naar betekenissen

7. Levensvragen Vanwaar kom ik? Wat doe ik hier? Wat ervaar ik nu: leegte, wanhoop, hoop, moed, verwarring, eenzaamheid? Waarom gebeurt me dit? Is er nog een (ander) leven mogelijk? Bestaat God wel? Wie of wat is God? Waarom is dit mij overkomen? Wat is de zin, de waarde van mijn leven? Waar was God toen ik om hulp riep? Vroeger geloofde ik in een God, nu kan ik dat niet meer…

8. De inhoud van een pastoraal gesprek • Hermeneutisch narratief model • Eerste fase: levensverhaal beluisteren Verbondenheid, Basisvertrouwen, Vergeving, Verzoening, Liefde Macht, onmacht, Hoop, wanhoop, Ontgoocheling, Schuld, Schaamte • Tweede fase: eigen inbreng van de pastor (gespreksvaardigheden, counseling, verhalen, symbolen, metaforen, rituelen) • Derde fase: levensverhaal + verhaal van pastor = nieuw verhaal, een nieuwe betekenis ZOEKEN NAAR BETEKENISSEN Wat geeft me hoop om te overleven? Waaruit put ik moed om door te gaan? Hoe kan ik zin geven aan wat me overkomen is? Wat beweegt mij ten diepste? Zoals eens op weg naar Emmaüs…..

9. HOOP(nu)? KRACHTBRONNEN wat is er nog heilig? wat geeft (nog) zin en betekenis? hoop? (toekomst) NODEN zoekend geloof /ontgoocheling in God belastend godsbeeld /ondersteunend godsbeeld op zoek naar troost, begrip/ omgaan met levensverandering fundamentele eenzaamheid /zorg naar het einde van het leven / zoeken naar hoop /rouw en verdriet / herbekijken van de toekomst /schuldgevoelens /conflict in geloof /religieus geloof of praktijk /waarden of geloof in het nemen van beslissingen /angst /onzekerheid /gebrek aan fundamenteel vertrouwen / loslaten /rechtvaardigheid / Ventileren, uitspreken INTERVENTIES actief luisteren ondersteunende en bevestigende dialoog confrontatie crisisopvang rouwbegeleiding stervensbegeleiding gebed rituelen uitleg/ wegwijs maken catechetisch gesprek non-verbale werken met verhalen uit de christelijke traditie werken met verhalen uit andere religieuze en culturele tradities werken met symbolen, metaforen werken met poëzie samen voorbereiden gebedsdienst, eucharistieviering….

10. ZOEKEN NAAR BETEKENIS relatie met God / godsbeeld benoemd/uitgeklaard/hersteld/…………… verminderde angst ervaart ondersteunende aanwezigheid waarden uitgeklaard krachtbronnen geïdentificeerd voelt zich gehoord spirituele krachtbronnen geïdentificeerd levensverhaal verkend ruimte gemaakt voor beleving schuld verwerking en integratie mogelijk gemaakt hoop benoemd/uitgeklaard/hersteld/hervormd relaties benoemd/geëngageerd

11. Sessies levens- en zingevingsvragen • Groepsgesprekken • Uitwisselen van gedachten • Aan de hand van muziek(-teksten), poëzie, verhalen, stellingen, beeldmateriaal,… • Thema’s: geloof, ongeloof, hoop, verdriet, humor, omgaan met grenzen, troost, rouw, lijden, zingeving in het alledaagse. • Elke deelnemer krijgt de gelegenheid om vanuit zijn achtergrond gedachten te brengen. • Maar alleen luisteren kan ook. • Deze groepsgesprekken zijn niet gericht op therapeutisch doeleinden, ze kunnen wel een therapeutisch effect hebben.

12. Aanbod voor medewerkers • Hulpverleners zijn ook als mens aanwezig, dagelijks zorg dragen voor mensen die leven op de pieken van vreugde en pijn (géén PTP team) • Pastoraal dragen groep maandelijks, inhoudelijk en praktisch, sessies geven • Gemeenschapsgericht, aanwezig bij belangrijke gebeurtenissen • Jaarlijkse personeelsbezinning

13. Liturgie • Elke zon- en feestdagen om 10 u in de kapel • Beurtrol Donderdagen: eucharistieviering op afd. 9/10 of bezoek priester • Bij belangrijke gebeurtenissen…

14. Inzet voor méér menswaardigheid • Actiedag, Vredesdag, aandacht vierde wereld, Koffiestopmoment • Mee ijveren voor een gezond leef- en werkklimaat

15. Een stafdienst tussen integratie en vrijplaats • Stafdienst : patiënten – medewerkers – instelling - Pastor gaat niet volledig op in het behandelteam • Integratie: - sessie in therapierooster - overleg op alle niveaus (officieel, officieus) • Vrijplaats of asielruimte; een ruimte waar mensen op adem kunnen komen. Afwijken indien ernstige schade aan de integriteit of de gezondheid van de pastorant of van derden dreigt.