330 likes | 465 Views
Balloon 090100001 pulsujący podkarzeł typu widmowego B. Andrzej Baran AP Kraków UMK Toruń 6 1 2 2004. podkarły typu B obserwacje B alloon 090100001 analiza fourierowska. Nomenklatura. Powszechna nazwa na pulsujące podkarły typu B: sdBv s ub d warf B v ariable
E N D
Balloon 090100001pulsujący podkarzeł typu widmowego B Andrzej Baran AP Kraków UMK Toruń 6 12 2004
podkarły typu B • obserwacje Balloon 090100001 • analiza fourierowska
Nomenklatura • Powszechna nazwa na pulsujące podkarły typu B: sdBv subdwarf Bvariable pulsacje typu p (oraz g) • EC14026, nazwa zaczęrpnięta od pierwszej odkrytej (EC14026-2647), oficjalna nazwa to: V361 Hya pulsacje typu g • Betsy stars – Elizabeth Green
Podkarły sdB • obiekty o masie ~ • promień gwiazdy ~
ewolucja nie jest dobrze znana • składają się z helowego jądra oraz bardzo cienkiej wodorowej otoczki • tworzą Rozszerzoną Gałąź Horyzontalną • połowa znanych sdB znajduje się w układzie podwójnym
PG1336-018 pulsująca sdB w układzie podwójnym z czerwonym olbrzymem
Gwiazdy sdBv • Historia gwiazd sdBv rozpoczęła się wraz z pojawieniem dwóch prac: Charpinet et al., 1996, ApJ, 471L, 103 Kilkenny et al., 1997, MNRAS, 285, 640 • Do dzisiaj znamy 32 pulsujące gwiazdy sdB
poprzez analogię do gwiazd β Cephei oraz SPB poszukiwano również sdBv z długimi okresami: Green et al., 2003, ApJ, 583L, 31 doniosła o odkryciu20 obiektów pulsujących w modach g • w bieżącym roku odkryto mody g w obiektach EC14026: HS0702, Balloon
EC14026 • + + Betsy • + non-pulsating
Astrosejsmologia • identyfikacja modów pulsacji • powiązanie częstotliwości z parametrami fizycznymi jak: temperatura, masa, rozmiar, budowa, skład chemiczny
parametrów n,l,m dla odległych gwiazd nie można zmierzyć • jeden ze sposobów to wielobarwna fotometria w połączeniu z spektroskopią
Kryteria doboru obiektów • okresy oscylacji ~ co najmniej kilka minut (>5) • amplituda oscylacji ~ co najmniej kilkanaście mmag • jasność ~ do 13mag • KPD2109, PG0048 – dostępna fotometria wielobarwna • PG1716+426, P>45min, A<2mmag, B=13.7 • PG1144+615, P~350s, A<10mmag, B=13.2 • i oczywiście Balloon 090100001
Dziennik obserwacyjny • obserwacje prowadzono od 17VIII do 25IX 2004 • dane zebrano w dwóch obserwatoriach: • Suhora – 17VIII – 19IX, filtry UBVR • Loiano – 22IX – 25IX, filtr V • taki okres czasu daje: • 2tyg. sesja WET-u daje: • w każdym filtrze, zebrano: ~19 nocy, ~130h • czasy ekspozycji: 7 pkt/okres
Mt. Suhora Observatory Filtr U Filtr B Filtr V Filtr R
Analiza FT przeprowadzona z użyciem programów: Zbyszek Kołaczkowski i inni
} mody g mod o największej amplitudzie tryplet } mody kombinacyjne