ECZ436 FARMASÖTİK NANOTEKNOLOJİ EMÜLSİYON SİSTEMLER-I

1. ECZ436 FARMASÖTİK NANOTEKNOLOJİEMÜLSİYON SİSTEMLER-I Yard.Doç.Dr. EBRU BAŞARAN

2. EMÜLSİYON Birbirleriilekarışmayanikisıvıdanbirinindiğeriiçindedağılmasıylaoluşançokdüze (heterojen) sistemler. Damlacık büyüklükleri 0.1-100 µm FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

3. EMÜLSİYONLARIN ÖZELLİKLERİ  Dayanıksız heterojen sistemler  Özellikleri, bileşimine ve hazırlama yöntemine bağlı  Opak krem renginde sıvılar  Damlacık büyüklüğüne bağlı olarak saydam 1 µm süt görünümü 1-0.1 µm mavi beyaz emülsiyon 01-0.05 µm yarı şeffaf 0.05 µm şeffaf Damlacık büyüklüğünün görünüşe etkisi FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

4. Emülsiyon Yapıcı Yağlı Faz Sulu Faz Emülsiyon Fazları Suda çözünen e.m.ler, tat ve koku düzelticiler, koruyucu maddeler Yağda çözünen e.m.ler; yağ (sıvı veya katı yağ, eterik yağ, reçine, mum) FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI YEM Dağılan faz ile dağıtma ortamı arasındaki yüzey gerilimi azaltan veya yok eden maddeler

5. Emülsiyonlar- Faz Durumlarına Göre Dış fazı su, iç fazı yağ olanlar Dış fazı yağ, iç fazı su olanlar Çok fazlı emülsiyonlar FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

6. Emülsiyonlar- Faz Durumlarına Göre-1  Dış fazı su, iç fazı yağ olanlar su-içinde-yağ (y/s), örnek: süt FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

7. Emülsiyonlar- Faz Durumlarına Göre-2 Dış fazı yağ, iç fazı su olanlar yağ-içinde-su (s/y), örnek: kireç linimenti FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

8. Emülsiyonlar- Faz Durumlarına Göre-3 Çok fazlı emülsiyonlar- multipl emülsiyonlar yağ-içinde-su-içinde-yağ (y/s/y) ; su-içinde-yağ-içinde-su (s/y/s), örnek: influenza aşısı FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

9. EMÜLSİYONLARIN SINIFLANDIRILMASI Dahilen kullanılan emülsiyonlar Haricen kullanılan emülsiyonlar Parenteralkullanılan emülsiyonlar hintyağıvesıvıvazelinemülsiyonu losyon, liniment vebazıpomatlar FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI soya yağıemülsiyonu, A ve K vitaminleri, bazıhormonilaçlarınınemülsiyonu

10. Doğal kaynaklı organik Kuasi(gerçek dışı) EMÜLSİYON YAPICI MADDELER Sentetik Çözünmeyen katı ve ince toz halinde - anyonik(anyonaktif) - katyonik(katyonaktif) - iyonizeolmayan(non-iyonik) FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

11. Anyonik Emülsiyon Yapıcılar • lipofil grup negatif yüklü • *alkali sabunlar • y/s tipi emülsiyon yapar • *toprak alkalisi ve ağır metal sabunları • Ca, Mg, Zn, Al gibi metallerin yağ asitleriyle esterleri • s/y tipi emülsiyon yapar • *organik sabunlar • trietanolaminin yağ asitleriyle esterleri • *sülfatlanmış bileşikler • örnek, sodyum lauril sülfat FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

12. KatyonikEmülsiyon Yapıcılar çoğu katerner amonyum bileşiği  y/s tipi emülsiyon yapar  bakterisit olarak kullanılır bakterisit etkileri alkali ortamda daha fazla  lipofil grup pozitif yüklü FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

13. Non-İyonik Emülsiyon Yapıcılar nötral polar maddeler anyonik ve katyonik emülsiyon yapıcıların kullanılmadığı yerlerde kullanılır  irritasyon yapmaz _________________________________________ * zayıf s/y tipi gliserilmonooleat, gliserilmonostearat * kuvvetli s/y tipi sorbitanmonolaurat-Span® 20 sorbitanmonopalmitat-Span® 40 * y/s tipi polioksietilensorbitan mono laurat-Tween® 20, polioksietilensorbitan mono palmitat- Tween® 40 FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

14. Çözünmeyen Katı ve İnce Toz Halindeki Emülsiyon Yapıcı çözünmeyen emülsiyon yapıcılar da denir  genellikle inorganik ve kolloidal taneler  etki mekanizmaları tam olarak anlaşılamamış FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

15. Kuasi (gerçek dışı) Emülsiyon Yapıcılar • yüzey etkinlikleri ve sınırsal yüzeyde film oluşturma etkileri düşük • yüksek konsantrasyonlarda ortamın viskozluğunu yükselterek emülsiyonları stabilize eder keten tohumu müsilajı, aljinik asit, agar, karagen, arap zamkı, kitre zamkı, polivinil türevleri, selüloz türevleri, poliakrilik asit (Carbopol® 934) FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

16. EMÜLSİYON YAPICI MİKTARI VE CİNSİ emülsiyon yapıcılar arasında - sinerjizma (arap zamkı-kitre, arap zamkı-agar) - antagonizma (kolesterol-lesitin, jelatin-agar)  kararlılık açısından emülsiyon yapıcı miktarı ve cinsi çok önemli  yem konsantrasyonu e.m. biyoyararlılığına etkili FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

17. EMÜLSİYONLARIN KULLANIM AMAÇLARI  Yağa ait kötü koku ve tadı yok etmek Gastrointestinal sistemde emilim hızını arttırmak veya azaltmak Etkin maddenin kararlılığını sağlamak Geçimsiz maddeleri tek sistemde vermek Kontrollü salım sağlamak FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

18. EMÜLSİYON OLUŞUM TEORİLERİ Yüzey film teorisi  Yönelmiş uçlar teorisi  Yüzeylerarası film teorisi  Faz hacim teorisi  Elektriksel teoriler FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

19. EMÜLSİYON HAZIRLAMA YÖNTEMLERİ İngiliz Yöntemi Kontinental Yöntem Şişe Yöntemi FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

20. İngiliz Yöntemi primer emülsiyonda yağ/zamk/su oranı 4/1/2  emülsiyon yapıcı kendini çözen fazda çözündürülür  zamk su ile ıslatılarak müsilaj haline getirilir  bunun üzerine yavaş yavaş karıştırılarak yağ eklenir  primer emülsiyon oluştuktan sonra 2-3 dakika karıştırılıp sonra sulu kısmın geri kalanı ile seyreltilir  kitre zamkının kullanıldığı pomat ve kremlerde tercih edilir FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

21. Kontinental Yöntem  primer emülsiyonda yağ/zamk/su oranı 4/1/2  emülsiyon yapıcı kendisinin çözünmediği faza eklenir  kuru emülsiyon yapıcı kuru havana konur  yağ eklenir  primer suyun hepsi birden eklenir ve hızla karıştırılır  sekonder su azar azar eklenir  çok kullanılan ve az zaman alan yöntem FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

22. Şişe Yöntemi • T.K.’deprimer emülsiyon oranı 2/1/1.5 • esans ve uçucu maddelerin emülsiyonu için kullanılır • esanslar yoğunluklarının düşük olması nedeniyle daha fazla zamka ihtiyaç gösterir • 1 k kuru arap zamkı şişeye konur • 2 k esans veya uçucu yağ eklenir; tamamen karışıncaya kadar karıştırılır • 2 k su eklenip emülsiyon haline gelinceye kadar vurma şeklinde çalkalanır • geri kalan su azar azar konur ve şiddetle çalkalanır FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

23. Emülsiyon Hazırlamada Dikkat Edilecek Noktalar • şurup ve gliserin az miktarda eklenirse yardımcı etki gösterir • elektrolit, baz ve alkollü sıvılar fazla eklenirse emülsiyon yapıcı etkiyi azaltır • yağ, emülsiyon yapıcı ve su oranı tecrübelere göre değişebilir • kuru zamk yönteminde kullanılan malzemeler kuru olmalıdır • toz zamk yağ ile tamamen karışacak kadar kısa süre karıştırılmalıdır • primer su birden eklenmeli, hızlı ve devamlı karıştırılmalıdır FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

24. Emülsiyon Hazırlamada Kullanılan Cihazlar • basit karıştırıcılar • kolloid değirmenler • homojenizatörler • ultrasonik aletler FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI

25. BAŞARILAR !! FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI 25