290 likes | 436 Views
De betaalbaarheid van de (eerstelijns) medische zorg. Prof Diana De Graeve Departement algemene economie en centrum sociaal beleid – Universiteit Antwerpen. 17 maart 2012 Toegankelijke medische zorg in Antwerpen Samen op zoek naar werkbare oplossingen.
E N D
De betaalbaarheid van de (eerstelijns) medische zorg Prof Diana De Graeve Departement algemene economie en centrum sociaal beleid – Universiteit Antwerpen 17 maart 2012 Toegankelijke medische zorg in Antwerpen Samen op zoek naar werkbare oplossingen
De betaalbaarheid van de (eerstelijns) medische zorg INHOUD • Eigen bijdragen • Consumptie • Tevredenheid van de gebruikers
Uitgaven gezondheidszorg België, 2009, volgens financier Bron: Assuralia, 2011
Percentage gezinnen met catastrofale uitgaven vs aandeel eigen bijdragen in totale gezondheidszorguitgaven Als eigen bijdragen ≤ 15% van de totale gezondheidszorguitgaven hebben weinig gezinnen catastrofale betalingen % van geziinnen met catastrofale uitgaven (logaritme) Source: Xu K, Evans D, Carrin G, and Aguilar A (2005) Eigen bijdragen in gezondheidszorguitgaven % (logaritme)
Sociale Beschermingsmaatregelen • Voorkeurregeling; OMNIO: kwetsbare groepen betalen lagere remgeldpercentages • Derdebetalersregeling: verzekeringstege-moetkoming wordt rechtstreeks vereffend met de verzekering • Maximum Factuur (MAF): jaarlijks plafond op remgelden • Op niveau van het gezin • niet volledig (supplementen + sommige remgelden worden niet in rekening genomen) • Verschillende plafonds • Beschermende regelgeving m.b.t. supplementen
Remgeldplafonds MAF als een percentage van het netto belastbaar inkomen voor alle inkomensgroepen (2012)
MAF als beschermingsmechanisme: in € 2004 -200 € -50 €
MAF als beschermingsmechanisme : armoede incidentie (2004) ongeveer 0,20% van gezinnen belanden niet in armoede dankzij de MAF bron: Schokkaert et al, 2008
Remgelden: groei 1996-2010 (vergelijking met groei RIZIV-uitgaven) Bron: RIZIV, jaarverslagen
Eigen bijdragen als percentage van het inkomen voor verschillende inkomensgroepen (2004) Bron: Schokkaert et al, 2008
Vergelijking van eigen bijdragen voor 1 en 10 Huisartsconsultaties en 1 en 5 consultaties bij de specialist(€ ppp) Source: Reibling 2011
Extra gezondheidszorgkosten betaald door chronisch zieke hartpatiënten in vergelijking met gezonde mensen met hetzelfde inkomen Houkes et al, 2008
De betaalbaarheid van de (eerstelijns) medische zorg INHOUD • Eigen bijdragen • Consumptie • Tevredenheid van de gebruikers
2.Consumptie van gezondheidszorg • Voor gezondheidszorgconsumptie wordt als doelstelling naar voren geschoven dat er een gelijke behandeling zou zijn bij gelijke behoefte/nood, ongeacht inkomen, geslacht, etc. • Meten van horizontale ongelijkheid en onbillijkheid in gezondheidszorggebruik
Meten van ongelijkheid in consumptie • Concentratiecurve L(s) ligt boven de diagonaal wanneer gebruik meer geconcentreerd is bij de armeren • Concentratie index C is gebaseerd op de oppervlakte tussen de concentratiecurve en de diagonaal • C>0 bij ongelijkheid “ten voordele v/de rijken” , C<0 als ten voordele van armen
Socio-economische ongelijkheid in gezondheid Bron: Van Oyen, Debooseren Lorant, Charafeddine, 2011
Identificeren van onbillijkheid in de consumptie van zorg • Om billijkheid in de verdeling te evalueren: • Vergelijk de werkelijke verdeling van zorg (in functie van inkomen) met de verdeling van behoefte (nood aan zorg)
Meten van onbillijkheid in consumptie • L*(s) is de concentratiecurve die men zou verwachten op basis van behoefte • Index van horiontale onbillijkheid HI= C- C* • HI>0 als pro-rijke onbillijkheid en HI<0 als pro-arm
Ongelijkheid en onbillijkheid in huisarts-consultaties, diverse landen (ECHP, ‘96) Van doorslaer, Koolman and Jones, 2004
Ongelijkheid en onbillijkheid in consultaties bij specialist, diverse landen (ECHP, ‘96) Van doorslaer, Koolman and Jones, 2004
De betaalbaarheid van de (eerstelijns) medische zorg INHOUD • Eigen bijdragen • Consumptie • Tevredenheid van de gebruikers
% goed Subjectieve tevredenheid over de beschikbaarheid – eurobarometer 2008
% niet betaalbaar Subjectieve tevredenheid over de betaalbaarheid – eurobarometer 2008
% van de bevolking met unmet need gedurende de laatste 12 maanden (EU SILC 2004) Source: Koolman, 2007
Concentratie indices van unmet need naargelang inkomen na correctie voor gezondheid Source: Koolman, 2007, Masseria, 2009
Conclusies (1) • Eigen bijdragen (remgelden) zijn relatief hoog in België in vergelijking met andere ontwikkelde landen. • Het beleid is echter gevoelig voor het toegankelijkheidsvraagstuk en neemt (in toenemende mate) sociale beschermings-maatregelen. • Een grote meerderheid van de bevolking is tevreden over toegankelijkheid en betaalbaarheid.
Conclusies (2) • Relatief gezien hebben zwakkere socio-economische groepen het moeilijker. • Ze besteden een groter deel van hun inkomen aan medische zorg. • Ze hebben relatief gezien meer unmet need. • Toegankelijkheid van zorg moet dan ook blijvend bewaakt worden.