260 likes | 526 Views
NVFG Najaarscongres 2010 Kanker bij ouderen. Thema. Kanker gerelateerde vermoeidheid. Drs. Carla Agasi-Idenburg fysiotherapeut, algemeen gezondheids-wetenschapper. Kanker gerelateerde vermoeidheid. Kankergerelateerde vermoeidheid.
E N D
NVFG Najaarscongres 2010 Kanker bij ouderen Thema Kanker gerelateerde vermoeidheid Drs. Carla Agasi-Idenburg fysiotherapeut, algemeen gezondheids-wetenschapper
Kanker gerelateerde vermoeidheid Kankergerelateerde vermoeidheid Aanhoudend, subjectiefgevoel van uitputtinggerelateerdaankanker of aan de behandelingervan, datniet in verhoudingstaat met recenteactiviteiten en interfereert met het dagelijksfunctioneren NVFG Najaarscongres 2010 Kanker bij ouderen 2
Kanker gerelateerde vermoeidheid Uitingsvormen • Lichamelijkevermoeidheid • Cognitievevermoeidheid • Emotionelevermoeidheid • Verminderdeinteresse en motivatie NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 3
Kanker gerelateerde vermoeidheid Voorkomen • In alle stadia van kanker • 60-96% van de patiënten • Het voorkomen bij ouderenwordtonderschatomdatmensenzelfdenkendat het gerelateerd is aanhunleeftijd • Meestbelastendesymptoom • Slechtgerapporteerd, slechtgediagnostiseerd, slechtbehandeld NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 4
Kanker gerelateerde vermoeidheid Reden slechte diagnostiek • Patiëntenwillennietlastigzijn • Patiëntendenkengeenbehandelingmogelijk • Patiënten bang datbehandelingdanverandert • Professionals zien het nietalsprobleem • Professionals wetenniet hoe ze het moetenbehandelen NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 5
Kanker gerelateerde vermoeidheid oorzaken vermoeidheid Oorzaken Vermoeidheid • Tumor gerelateerd oorzaken • Comorbideit • Psychosociale factoren • Iatrogene factoren • Lichamelijke symptomen NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 6
Kanker gerelateerde vermoeidheid oorzaken vermoeidheid Ad1: tumor gerelateerd • Aard van de onderliggende tumor • Stadium van de ziekte • Tumor geinduceerdecomplicaties • Anemie -neurologischeuitval • Electrolytafwijkingen -koorts • Dehydratie/cachexie -infectie • Trombose/longembolie • Orgaanfalen NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 7
Kanker gerelateerde vermoeidheid oorzaken vermoeidheid Ad2: comorbiditeit • Hypothyreoidie • Diabetes mellitus • COPD • Cardiovasculaireaandoeningen NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 8
Kanker gerelateerde vermoeidheid oorzaken vermoeidheid Ad3: Psychosociale factoren • Angst • Depressie • Slaapstoornissen • Alcohol misbruik • Activiteitenniveau NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 9
Kanker gerelateerde vermoeidheid oorzaken vermoeidheid Ad4: Iatrogene factoren • Chemotherapie • Immunotherapie • Behandeling met “small molecules” • Hormonaletherapie • Radiotherapie • Chirurgie • Medicatie NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 10
Kanker gerelateerde vermoeidheid oorzaken vermoeidheid Ad5: Lichamelijke symptomen • Pijn • Dyspnoe NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 11
Kanker gerelateerde vermoeidheid Diagnostiek • Ernst scoren op een 0-10 puntenschaal • 0-3 punten (niet tot mildevermoeidheid) • 4-6 punten (matigevermoeidheid) • 7-10 punten (ernstigevermoeidheid) • Score ≥4 uitgebreiderediagnostiek NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 12
Kanker gerelateerde vermoeidheid behandeling tot milde vermoeidheid Behandeling tot milde vermoeidheid (<4) • Educatie en counseling van de patiënt en zijn/haarfamilie • Algemene tips • Monitoring NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 13
Kanker gerelateerde vermoeidheid Matige-ernstige vermoeidheid (4-10) Eerstverdereanalyse: • Medischevoorgeschiedenis/medicatie • Vermoeidheidsgeschiedenis • Mogelijkeandereonderliggendeoorzaken NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 14
Matig-ernstig vermoeidheid behandeling voor pt. onder behandeling Behandeling vermoeidheid • Patiënten die nog onder behandeling zijn • Patiënten die klaar zijn met de behandeling • Patiënten in de palliatieve fase NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 15
Matig-ernstig vermoeidheid behandeling voor pt. onder behandeling Behandeling patiënten die nog onder behandeling zijn • Educatie/Counseling • Management adviezen vermoeidheid • Farmacologisch • Non-farmacologisch NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 16
Matig-ernstig vermoeidheid behandeling voor pt. onder behandeling A1. Educatie/Counseling • Informatie over bekendepatronen van vermoeidheidgedurende en na de behandeling • Verzeker de patient datvermoeidheidnietperséeenindicatie is voor progressie van de ziekte NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 17
Matig-ernstig vermoeidheid behandeling voor pt. onder behandeling A2. management • Zelfmonitorenvermoeidheid • Energiesparen • Beperkslaapjes tot 20-30 minuten of minder • Vastestructuurdagindeling • Aandacht voor ééntaak per keer • Afleidingzoeken NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 18
Matig-ernstig vermoeidheid behandeling voor pt. onder behandeling A3. farmacologisch • Psychofarmaca • Anemiebehandelen • Slaapmedicatie NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 19
Matig-ernstig vermoeidheid behandeling voor pt. onder behandeling A4.Non-farmacologisch • PsychosocialeInterventies • Voedingsadvies • Ontspanningstechnieken/remmingoverprikkeling • Massage • Toenameactiviteit NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 20
Intermezzo 1 Intermezzo 1: Wanneer Fysiotherapie • Patiënten met comorbiditeiten • Recentelijkgroteoperatie • Specifiekefunctionele of anatomischedefecten • Forse deconditionering NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 21
Velthuis, Agasi-Idenburg, Wittink: effect of physical exercise on CRF Clin Oncol 2010 Intermezzo 2 • Fysieke training tijdens behandeling van kanker lijkt haalbaar • Effect van fysieke training tijdens behandeling van borstkanker (onder begeleiding) en prostaatkanker veelbelovend • Aantal studies naar effect van bewegingsprogramma’s thuis en bij andere diagnoses dan borst- en prostaatkanker beperkt NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 22
Matig-ernstig vermoeidheid behandeling voor pt. na behandeling Behandeling voor patiënten na de behandeling • Educatie/Counseling • Management adviezen vermoeidheid • Farmacologisch • Non-farmacologisch NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 23
Kanker gerelateerde vermoeidheid Matig-ernstig vermoeidheid behandeling voor pt. palliatieve stadium Behandeling voor patiënten in laatste fase • Educatie/Counseling • Management adviezen vermoeidheid • Farmacologisch • Non-farmacologisch NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 24
Kanker gerelateerde vermoeidheid Kanker gerelateerde vermoeidheid Waar te vinden • www.oncoline.nl • www.nccn.org (National Comprehensive Cancer Network) • Agasi-Idenburg et al.,Quality criteria and user-friendliness in self-reported questionnaires on CRF, Journal of clinical Epidemiology 2010 • Velthuis et al.,the effect of physical exercise on CRF during cancer treatment, Clinical oncology 2010 NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 25
Kanker gerelateerde vermoeidheid Laatste dia voor de lunch……. Bedankt voor de aandacht NVFG Voorjaarscongres 2010 Door de lijnen heen 26