600 likes | 1.12k Views
İntrauterin Gelişme Geriliğinde Yönetim. Prof.Dr .Babür Kaleli Pamukkale Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D. TJOD 2014 . IUGG. IUGG artmış perinatal mortalite ve morbidite ile ilgilidir %10< doğan term yenidoğanlar 5-30 kat perinatal komplikasyonlarda artış var
E N D
İntrauterin Gelişme Geriliğinde Yönetim Prof.Dr.Babür Kaleli Pamukkale Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D. TJOD 2014
IUGG • IUGG artmış perinatalmortalite ve morbidite ile ilgilidir • %10< doğan termyenidoğanlar 5-30 kat perinatal komplikasyonlarda artış var • %3< termyenidoğanda 70-100 kat risk artışı
Neonatal ölüm İntrauterin Ölüm IUGR Serebral Palsi Yetişkin Hastalıkları Perinatal Morbidite Kady Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2004 Jacobsson BJOG 2008 Barker Lancet 1993
IUGG • ACOG tahmini fetal ağırlık %10 altında olarak tanımlar • Bütün bebekler risk altında değildir • İUGG simetrik-asimetrik olarak ikiye ayrılır • Simetrik:%20-30 erken başlangıçlı • Asimetrik:%70-80 geç başlangıçlı, uteroplasental yetmezlikle ilgili
YÖNETİM • Uygun Tanı • Takip sıklığının belirlenmesi • Müdahale zamanı
Tanı • Hikaye: Çok önemli • Krozomal bozuklar-genetik sendromlar %5-10 • Kongenital anomaliler %10-20 • Viral enfeksiyonlar %10 • Maternal %25-35: HT, kollajen hastalıklar, AFS, sigara-alkol • Hikaye alırken bütün risk faktörleri değerlendirilmeli
Ekstrensek İlaçlar Toksinler Enfeksiyonlar Plasental Plasental yetmezlik Mozaiklik Uterin anomali Kronik ablasyo Maternal Preeklampsi Antifosfolipid send. IUGR Fetal Aneuploidi Gen bozuklukları Yapısal anormallikler Sendromlar
Erken gebelik • 1. trimesterde düşük PAPP-A ve hCG • 2. trimesterde AFP, hCG ve inhibin-A artışı iUGG ile ilgili olabilir
Erken gebelik • Uterin arter doppler, erken başlayan IUGG • %25-75 tanınabilir • %5-10 yalancı pozitiflik • Özellikle preklamptik hastalarda daha yüksek sensitivite
Muayene • Fizik muayene sınırlı • Seri fundal yükseklik takipleri %50 olguda geçerli
USG • USG ile fetal ölçümler tanıda kullanılır • En yaygın tanım EFW %10 altında olmasıdır • İUGG tanısıda 3 önemli kriter 1. Doğru GA 2. Fetal ağırlık tahmini 3. Gestasyonel yaş ve ağırlığa göre persentil
Fetal yaş • Doğru fetal yaş iugg için şart • SAT her zaman güvenilmez • SAT gebeliklerin %89.8 bilinir • % 44.7 güvenilir değil (Campbell) • 1. trimesterde (CRL) 2-3 gün hata ile gestasyonel yaş tesbit edilir
2. Trimester • HC, BPD, AC,FL kullanılır • Hadlock gebelik yaşı için en sık kullanılır HC,AC,FL • 10 günlük yanılma ile
3. trimester • USG nin fetal yaş tahmininde güvenirliliği azalır • Seri usg ölçümleri yapılmalı • Diğer usg markerlarına bakılmalı • Distal epifiz 33. hf %72, 34. hf %94, 36. hf %100 görülür
Fetal Ağırlık Tahmini • Ağırlık tahmininde 3 parametre bakmak uygundur • BPD, AC, FL en uygun bulunmuştur (Hadlock) • BPD dolikosefalde ölçmek hatalı olabilir • FL en kolay ölçülür • AC en önemli parametre
BPD • Talamus, 3. ventrikül seviyesinde • Kalvaria simetrik olmalı • Dışdan içe, içten dışa, ortadan ölçüm yapılır
HC • BPD düzlemi • Kalvarianın dış kenarı
FL • En kolay ölçüm • Tüm kemik ölçülmez • Transduser diafizin uzun eksenine paralel • Femur başı ve distal kondil görülür
AC • Ölçüm zor • KC transvers diameterin en büyük olduğu yerden ölçülür • Sol ve sağ hepatik ven birleşir • Elips cilte uygulanır
Fetal Büyüme Persentilleri • Normal fetal gelişme 2 SD • Daha yaygın %10-90
Oligohidramnios • Azalmış renal perfuzyona bağlı azalmış idrar outputu oligohidramniosa yol açar • Azalmış AC ve oligohidramnios IUGG tanısındaki ppv %67
Takip • USG • BFP • NST • Doppler:UA, MCA, DV
NST • En sık kullanılan test • Hipoksemi varlığında variabilitenin azalması • Haftalık yapılabilir
BFP • Tonus, hareket, soluma, amnion, nst • 4’ten az fetusun sıkıntıda olduğunu gösterir • 32 haftadan küçük gebelerde güvenirliliği azalır
Doppler • Tanıda yararlı değil • Hasta takibinde çok önemli • IUGG dopplerperinatal ölümü azaltır • Perinatal sonuçları iyileştirir (AlfirevicBaschat,Berkley) • Umbilikal arter, MCA, DV en sık kullanılan • S/D, RI,PI
Umbilikal Arter • En sık kullanılan fetal damar • Umbilikal kordun serbest ansından ölçülür • S/D oranı önemli • Plasental damarlanma etkilenince diastol sonu akım azalır %30 etkilenince S/D oranı artar %60-70 etkilenince umbilikal kan akımı 0 ve ters kan akımı görülür
Normal Direnç artımı (%30 anormal villöz yapı) End-diyastol yokluğu (%50 anormal villöz yapı) Ters akım (%70 anormal villöz yapı)
Umbilikal Arter • Absent ve reverse kan akımında perinatalmorbidite artış var • Perinatalmortaliteabsent: 4 kat • Reverse kan akımında:10.6 kat artmış (Karsdorp) • Bu anormal örnekler akut kötüleşmeden 1 hafta içinde ortaya çıkar • Olguların %40 ındaasidoz vardır
Umbilikal Arter • Anormal umbilikal arter Doppler: düşük APGAR geç ve değişken deselerasyonlar, variyabilite kaybı, düşük fetal pH, koyu mekonyum neonatal yoğun bakım ile bağlantılı. Maulik D, Am J Obstet Gynecol. 1990 • REDV ile infantil kötü nörolojik gelişim arasında bağ gösterilmiştir. Baschat AA, Ultrasound Obstet Gynecol. 2009
MCA • En sık kullanılan serebral damar • Serebral damarlanma yüksek dirençlidir • Gelişme geriliğinde diastol sonu kan akımı artar • S/D azalır:beyin koruyucu etki • Fetalhipoksiyesekonder etki • Akut kötüleşmeden önceki 2 haftaya kadar olguların %50-80 inde görülür (Ferasi,Cosmi)
Ölçüm • Aksiyel kesitte, sfenoid kemik ve talamus hizasında, Willis poligonu görülür • Tüm MCA izlenmeli • 1-2 mm boyutunda bir örnek hacmi kullanılmalı
MCA • MCA da vazodilatasyonfetalmorbiditenin artışı ile ilgili • MCA özellikle pretermfetus doğumunda umbilikal arter dopplerine katkı sağlayabilir
DV • Umbilikal arter direnci artınca dv de şant artışına yol açar • Kan hacmi artar, sağ kalpteki volüm artışı sol ventriküleşantı arttırır • Sağ ventriküldediastol sonu basınç artışına yol açar • DV akım değişiklikleri ortaya çıkar
DV • Umbilikalven seviyesinden elde edilir • Bifaziktir. İlk peak sistolü, 2. peakdiastolu gösterir ve sonra atrialkontraksiyon sırasında a dalgası olur • A dalgasının olmaması veya ters olması:asidemi ve perinatalmortalite ile ilgili • Perinatalmortalite oranı %20-50, sensitivite % 40-70 (Figueras, Baschat, Bilardo, Schwarze)
DV • DV anormallikleri fetal sıkıntının geç dönemlerinde ortaya çıkar • BFP değişikliğinden 48-72 saat önce DV anormallikleri ortaya çıkar • DV’ninBFP’e üstünlüğü belli değil • Beraber kullanımı takipte fayda sağlayabilir (Baschat)
IUGG • Başlangıçta plasentalvaskülerdisfonksiyon • Artmış umbilikal arter direnci • Azalmış umbilikalvenoz kan akımı sonuçta gelişme geriliğine yol açar
IUGG • Başlangıçta plasentalvaskülerdisfonksiyon • Artmış umbilikal arter direnci • Azalmış umbilikalvenoz kan akımı sonuçta gelişme geriliğine yol açar
IUGG • Artmış direnç, kr. hipoksemimiyokarddisfonksiyonuna yol açar • DV de ters a dalgası görülür
Fetal İyilik • Başlangıçta NST de variabilite azalması • Sonra fetal solunum kaybolur • Amnionda azalma • Fetal hareket, tonus kaybolur • Asidemi, hipoksi, hiperkapni, fetal ölüm
34. Hafta Öncesi IUGR 34. Haftadan önce 34. Hafta Sonrası IUGR
Takip Sıklığı • BFP veya NST haftada 1-2 defa • BFP yanlış pozitifliği %60 • BFP dopplerle kombinasyonu önerilir • Fetus stabilse haftalık doppler incelemesi BFP ile kombine yapılır • Doppler anormalliğinde haftada 2 defa inceleme yapılır
Takip Sıklığı • Diastolik kan akımının 0 veya revers akımın varlığında hospitilizasyon • Doğum planlanır • Böyle hastalar takip edilecekse BFP, NST,Doppler günlük yapılır