ANTIDOPING Praktische handleiding voor jonge sporters

1. ANTIDOPINGPraktische handleiding voor jonge sporters Dr. Hans Cooman Vilvoorde, 12 maart 2013

2. Wat zijn dopingpraktijken? • Wat zijn de gevolgen? • Voedingssupplementen • TTN • Dopingcontrole in de praktijk

3. Wat is doping? Dopingpraktijken • aanwezigheid van verboden stof in lichaam • Gebruik verboden stof of methode • Weigeren, niet opdagen, ontwijken • Niet of onvolledig meedelen verblijfsgegevens (3 op 18 maand) • Plegen van bedrog of poging daartoe • Bezit verboden stoffen of methoden • Verhandelen of poging tot verhandelen • Toedienen of poging tot toedienen • Aanmoedigen van, helpen bij, vergemakkelijken van, mogelijk maken van, aanzetten tot, verbergen van, of om het even welke medeplichtigheid

4. Wat is doping? Verboden stoffen en methoden • stoffen/methoden die altijd verboden zijn • Anabolica • Hormonen • Bèta-2-agonisten • Hormoonantagonisten • Diuretica en andere maskerende middelen • Verbetering zuurstoftransport • Chemische en fysieke manipulatie • Genetische doping • Stoffen enkel verboden binnen wedstrijdverband • Stimulantia - cannabinoïden • Narcotica - glucocorticosteroïden • Stoffen enkel verboden bij bepaalde sporten • Alcohol - bètablokkers

6. Wat is doping? Gevolgen dopingpraktijken • onmiddellijke voorlopige schorsing bij • Anabolen • Hormonen • Agentia die myostatinefunctie veranderen • Sommige stimulantia • Bloeddoping, infusen, • Fraude of poging tot fraude • Kunstmatige verhoging opname, transport, afgifte zuurstof • Genetische doping • Weigering (nieuw) • Bezit (nieuw)

7. Wat is doping? Gevolgen dopingpraktijk • disciplinair voor alle sportdisciplines (wedstrijden en trainingen) • Strafrechterlijk bij inbreuken hormonen- en drugswetgeving • Begeleider: iedereen die al dan niet permanent een of meer sporters met raad en daad bijstaat (arts, trainer, kiné, verzorger…) • Dopingpraktijken begeleider: • Plegen van bedrog • Bezit • Verhandelen • Toedienen • Aanmoedigen, helpen, vergemakkelijken, mogelijk maken van, verbergen, eender welke medeplichtigheid • Organisatoren moeten geschorste sporters weigeren

8. Voedingssupplementen • Enkel aanvulling gezonde (sport)voeding • GEEN compensatie onevenwichtige voeding • Enkel voor kortdurend gebruik • Gebruik op EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID • Mogelijk contaminatie! • Vaak aangeprezen wegens commerciële belangen verkoper. Werking niet wetenschappelijk bewezen. • NUT-nummer

9. voedingsdeskundige • Erkend diploma voedings- en dieetkunde • Bijgeschoold in sportvoedingsleer • Geeft info over gezonde voeding • Werkt in overleg met arts • Analyseert voedingspatroon en energieverbruik sporter • Verkoopt zelf geen producten • Is geen vertegenwoordiger voor een merk van voedingssupplementen of sportvoedingspreparaten • Raadt de sporter geen producten aan waarvan de herkomst of de samenstelling onduidelijk is

10. TTN-TUE-AUT • Toestemming wegens Therapeutische Noodzaak • Wat? • Indien verboden stof nodig om medische redenen => TTN-commissie moet toestemming geven (briefje eigen arts telt niet meer)

11. TTN • Hoe weet ik of geneesmiddel verboden stof bevat? • www.dopinglijn.be • Indien verboden stof => TTN aanvragen • Elitesporters: verplicht proactief (mogen stof maar nemen nadat ze toestemming kregen) • Niet-elitesporters => recht op retroactieve aanvraag indien genoteerd op dopingcontroleformulier • Minderjarige niet-elitesporters: attest arts telt wel • Hoe aanvragen? Formulier op www.dopinglijn.be samen met arts invullen. Nodige medische info bijvoegen en opsturen naar TTN-commissie

12. TTN • Toestemmingscriteria • Geen ander redelijk therapeutisch alternatief • Gezondheid sporter geschaad als verboden stof niet toegediend • Prestatievermogen mag niet meer toenemen dan door genezing alleen • Noodzaak is niet het gevolg van vorig misbruik • Sporter mag nog geen weigering gekregen hebben van andere commissie

13. Dopingcontrole: waarom, wanneer, wie hoe? • Waarom? • Eerlijk, fairplay, gelijke middelen, gezondheid • Wanneer? • Vroeger alleen na wedstrijd • Nu op elk ogenblik (tussen 6 en 23 uur, vnl elitesporters, maar ook fitness bv) • Wie controleert? • NADO Vlaanderen, federatie, WADA • Steeds onder verantwoordelijkheid erkend controlearts

14. Dopingcontrole • Wie wordt gecontroleerd? • Iedereen die aan sport doet kan gecontroleerd worden (ook recreatieve sporter) • Sommige sporters meer dan andere • Verleden sportdiscipline of sporter • Dopinggevoeligheid sportdiscipline • Belang sportdiscipline in Vlaanderen • Buiten competitie vnl elitesporters

15. Dopingcontrole • Verplichtingen organisatie • Totale medewerking • Lijst contact- en identificatiegegevens van alle deelnemers • Alle deelnemers verplichten geldig ID-bewijs te kunnen voorleggen • Lokaal voor dopingcontrole voorzien • Exclusief voor controle • WC (in lokaal of ruimte ernaast) • Tafel en stoelen • wachtruimte • Gesloten flessen niet-alcoholische drank

16. Dopingcontrole • Hoe? • Binnen wedstrijdverband • Aangekondigd (niet-elitesporters) • Onaangekondigd (elitesporters) • Buiten wedstrijdverband • Oproeping verschilt, controle is dezelfde

17. Dopingcontrole • Demo van oproeping tot staalname met uitleg van verschillende manieren van oproeping

18. Rechten en plichten sporter • Sporter heeft recht op begeleider • Oproeper moet zich kunnen legitimeren • Onmiddellijk naar dopinglokaal tenzij • ID met foto halen • Pers • Ceremonie • Cooling down • Medische hulp • Vertegenwoordiger of tolk halen • Andere wedstrijd

19. Rechten en plichten sporter • Bij onaangekondigde controle: constant onder visueel toezicht • Sporter heeft steeds recht opmerkingen op het dopingcontroleformulier te noteren • Gebruik geneesmiddelen en supplementen van de laatste 7 dagen laten noteren

21. Afdeling Sport en Jeugd NADO Vlaanderen Arenbergstraat 9 – 1000 Brussel www.dopinglijn.be – www.gezondsporten.be dopinglijn@vlaanderen.be – gezondsporten@vlaanderen.be

22. Vragen?