ROŚLINY

1. ROŚLINY

2. bagno zwyczajne Ledum palustre • zimozielony krzew z rodziny wrzosowatych (Ericaceae) • wysokość: 0,5-1,5 m • kwitnienie: V–VII • występowanie: torfowiska wysokie, bory bagienne • roślina lecznicza i trująca, jej intensywny zapach może powodować oszołomienie i zawroty głowy; dawniej suszonych gałązek bagna używano do odstraszania moli oraz zaprawiania piwa • gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną ścisłą Fot. F. Jarzombkowski

3. bobrek trójlistkowy Menyanthes trifoliata • bylina z rodziny bobrkowatych (Menyanthaceae) • wysokość: 15-35 cm • kwitnienie: V–VI • występowanie: torfowiska niskie, młaki, rowy • roślina lecznicza, liście o bardzo gorzkim smaku • gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną częściową Fot. M. Galus Fot. M. Galus

4. borówka brusznica Vaccinium vitis-idaea • zimozielona krzewinka z rodziny wrzosowatych (Ericaceae) • wysokość: 10-15 cm, maks. 30 cm • kwitnienie: V–VII • występowanie: torfowiska wysokie, bory, wrzosowiska • gatunek pospolity • roślina lecznicza o jadalnych czerwonych owocach • tradycyjnie jej gałązek używa się do ozdabiania koszyczków wielkanocnych Fot. M. Galus Fot. K. Brzezińska

5. czarcikęs łąkowy Succisa pratensis • bylina z rodziny szczeciowatych (Dipsacaceae) • wysokość: 10-80 cm, maks. 100 cm • kwitnienie: VII–IX • występowanie: wilgotne łąki i zarośla • gatunek częsty w wielu regionach Fot. K. Brzezińska

6. firletka poszarpana Lychnis flos-cuculi • bylina z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae) • wysokość: 30-60 cm, maks. 90 cm • kwitnienie: V–VII • występowanie: wilgotne łąki i zarośla • gatunek pospolity Fot. F. Jarzombkowski Fot. F. Jarzombkowski

7. gnidosz błotny Pedicularis palustris • roślina dwuletnia z rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae) • wysokość: 20-50 cm, maks. 60 cm • kwitnienie: V–VII • występowanie: podmokłe łąki, torfowiska niskie i przejściowe • roślina trująca; półpasożyt • gatunek dość częsty w niektórych regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V) Fot. M. Galus

8. goryczka wąskolistna Gentiana pneumonanthe • bylina z rodziny goryczkowatych (Gentianaceae) • wysokość: 15-50 cm, maks. 60 cm • kwitnienie: VII–IX • występowanie: wilgotne łąki • jest rośliną żywicielską dla motyla dziennego modraszka alkona • gatunek dość częsty w niektórych regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V) Fot. K. Kotowska

9. goździk pyszny Dianthus superbus • bylina z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae) • wysokość: 20-50 cm • kwitnienie: VI–IX • występowanie: wilgotne łąki, torfowiska niskie i skraje lasów • kwiaty w kolorze od białego do liliowego • gatunek dość częsty w niektórych regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V) Fot. CMok Fot. K. Brzezińska

10. jaskier ostry Ranunculus acris • bylina z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae) • kwitnienie: V–IX • wysokość: 20-100 cm, maks. 120 cm • występowanie: łąki, pastwiska, przydroża, zarośla, skraje lasów • gatunek pospolity • roślina trująca Fot. M. Galus Fot. M. Galus Fot. M. Galus

11. Fot. M. Galus knieć błotna Caltha palustris Fot. M. Galus • bylina z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae) • kwitnienie: IV–VI • wysokość: 15-50 cm, maks. 60 cm • występowanie: brzegi strumieni, rowy, wilgotne łąki, olszyny • gatunek częsty w wielu regionach • roślina trująca • silnie uzależniona od wody • inne nazwy: kaczeniec Fot. F. Jarzombkowski

12. kosaciec syberyjski Iris sibirica • bylina z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae) • kwitnienie: V–VI • wysokość: 50-120 cm • występowanie: wilgotne łąki, zarośla i dąbrowy; uprawiany • gatunek dość częsty w niektórych regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V) Fot. M. Galus Fot. M. Galus

13. kosaciec żółty Iris pseudacorus • bylina z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae) • kwitnienie: V–VII • wysokość: 50-120 cm • występowanie: brzegi wód, moczary, rowy, olsy • gatunek pospolity • roślina lecznicza i trująca • nazwa łacińska wskazuje na podobieństwo liści kosaćca żółtego do liści tataraku Fot. CMok

14. kruszczyk błotny Epipactis palustris • bylina z rodziny storczykowatych (Orchidaceae) • kwitnienie: VI–VIII • wysokość: 15-50 cm, maks. 70 cm • występowanie: torfowiska niskie, mokre łąki • gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V) Fot. P. Pawlikowski

15. krwiściąg lekarski Sanguisorba officinalis • bylina z rodziny różowatych (Rosaceae) • kwitnienie: VI–IX • wysokość: 30-90 cm, maks. 150 cm • występowanie: wilgotne łąki i zarośla • roślina lecznicza, jej kłączy używano do tamowania krwawienia • krwiściąg lekarski jest rośliną niezbędną w cyklu życiowego motyli dziennych: modraszka telejusa i modraszka nausitousa oraz motyla nocnego błyszczki zosimi • gatunek częsty w wielu regionach Fot. CMok

16. kukułka krwista Dactylorhiza incarnata • bylina z rodziny storczykowatych (Orchidaceae) • kwitnienie: V–VII • wysokość: 20-70 cm, maks. 100 cm • występowanie: mokre łąki, torfowiska niskie • posiada długie i wąskie liście bez plam • inne nazwy: stoplamek krwisty, storczyk krwisty • gatunek częsty w wielu regionach, objęty jest ochroną ścisłą jak wszystkie storczyki w Polsce Fot. M. Galus

17. kukułka szerokolistna Dactylorhiza majalis • bylina z rodziny storczykowatych (Orchidaceae) • kwitnienie: V–VII • wysokość: 15-60 cm • występowanie: torfiaste łąki i zarośla; w całym kraju • dla tego gatunku charakterystyczne są szerokie liście z wyraźnymi, ciemnymi plamami • inne nazwy: stoplamek szerokolistny, storczyk szerokolistny • gatunek częsty w wielu regionach, objęty jest ochroną ścisłą jak wszystkie storczyki w Polsce Fot. M. Galus

18. lipiennik Loesela Liparis loeselii • bylina z rodziny storczykowatych (Orchidaceae) • kwitnienie: V–VIII • wysokość: 6-20 cm • występowanie: torfowiska niskie; głównie na niżu, na pd.-wsch. rzadko • gatunek rzadki, objęty ochroną ścisłą; w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin wymieniony jako narażony (VU), na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako wymierający - krytycznie zagrożony (E) Fot. M. Galus

19. modrzewnica zwyczajna Andromeda polifolia • krzewinka z rodziny wrzosowatych (Ericaceae) • kwitnienie: V–VIII • wysokość: 15-30 cm, maks. 40 cm • występowanie: torfowiska przejściowe i wysokie na niżu, w górach rzadko • gatunek częsty w wielu regionach • roślina trująca • liście zimozielone o podwiniętych brzegach, z zielonym wierzchem i spodem z sinobiałym nalotem Fot. M. Galus

20. nasięźrzał pospolity Ophioglossum vulgatum • bylina z rodziny nasięźrzałowatych (Ophioglossaceae) • wysokość: 5-30 cm • zarodnikowanie: VI–VIII • występowanie: wilgotne łąki, zarośla • nazwa łacińska wskazuje na podobieństwo kłosa zarodnionośnego do języka żmii; może on być kilkukrotnie dłuższy od skórzastego liścia płonnego • gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin wymieniony jako narażony na wymarcie (V) Fot. CMok

21. ostrożeń błotny Cirsium palustre • roślina dwuletnia z rodziny astrowatych (Asteraceae) • kwitnienie: VII-IX • wysokość: 30-150 cm, maks. 200 cm • występowanie: mokre łąki, zarośla, olszyny, torfowiska • gatunek pospolity • cechy charakterystyczne: na całej długości ulistniona i ciernisto oskrzydlona łodyga; na szczycie kilka kwiatostanów w formie koszyczków Fot. M. Galus

22. ostrożeń łąkowy Cirsium rivulare • bylina z rodziny astrowatych (Asteraceae) • kwitnienie: V-VII • wysokość: 30-120 cm • występowanie: wilgotne łąki i zarośla; głównie w górach oraz na południowym i wschodnim niżu • gatunek dość częsty w niektórych regionach • cechy charakterystyczne: liście zebrane w rozetce, łodyga prawie bezlistna, pajęczynowato owłosiona, bez cierni; na szczycie zazwyczaj do 2 do 5 koszyczków Fot. P. Pawlikowski

23. podejźrzon rutolistny Botrychium multifidum • bylina z rodziny nasięźrzałowatych (Ophioglossaceae), dawniej włączanej do grupy paprotników • wysokość: 5-25 cm • zarodnikowanie: V–VIII • występowanie: łąki, zarośla • ze względu na liście podobne do liści paproci i charakterystyczny pęd zarodnionośny przypominający kwiatostan, roślina ta uważana była za „kwiat paproci”, którego szuka się w Noc Świętojańską • gatunek rzadki, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin wymieniony jako wymierający – krytycznie zagrożony (E) Fot. P. Pawlikowski

24. rdest wężownik Polygonum bistorta • bylina z rodziny rdestowatych (Polygonaceae) • kwitnienie: VI–VIII • wysokość: 20-80 cm, maks. 100 cm • występowanie: wilgotne łąki, pastwiska i ziołorośla na torfowiskach niskich • gatunek częsty w wielu regionach • roślina lecznicza, niegdyś używana jako składnik odtrutki na jad węży • rdest wężownik jest rośliną żywicielską dla motyla dziennego, czerwończyka fioletka Fot. M. Galus

25. rosiczka okrągłolistna Drosera rotundifolia • bylina z rodziny rosiczkowatych (Droseraceae) • wysokość: 5-25 cm • kwitnienie: VI–VIII • występowanie: głównie na niżu na torfowiskach wysokich i w zagłębieniach śródwydmowych • rosiczki występują na siedliskach ubogich w azot – niedobory tego pierwiastka uzupełniają żywiąc się owadami. Roślina wabi ofiary kroplami słodkiej cieczy, znajdującymi się na jej liściach. Zwabiony owad przykleja się do liścia, który powoli się zamyka. W takiej pułapce roślina powoli trawi ofiarę wydzielanym kwasem mrówkowym. • gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin wymieniony jako narażony na wymarcie (V) Fot. F. Jarzombkowski

26. siedmiopalecznik błotny Comarum palustre • bylina z rodziny różowatych (Rosaceae) • kwitnienie: VI–VII • wysokość: 30-100 cm • występowanie: torfowiska niskie, brzegi wód • gatunek częsty w wielu regionach • polska nazwa gatunkowa nawiązuje do liści o dłoniastej budowie z 3, 5 lub 7 listkami • inne nazwy: pięciornik błotny Fot. F. Jarzombkowski

27. skalnica torfowiskowa Saxifraga hirculus • bylina z rodziny skalnicowatych (Saxifragaceae) • kwitnienie: VII–IX • wysokość: 10-40 cm • występowanie: torfowiska niskie • gatunek rzadki, objęty ochroną ścisłą; w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin wymieniony jako zagrożony (EN), na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako wymierający – krytycznie zagrożony (E) Fot. P. Pawlikowski

28. wełnianka pochwowata Eriophorum vaginatum • bylina z rodziny turzycowatych (Cyperaceae) • kwitnienie: III–V • wysokość: 20-60 cm, maks. 80 cm • występowanie: torfowiska wysokie, bory bagienne • gatunek częsty w wielu regionach • roślina lecznicza • cechy rozpoznawcze: łodyga zakończona pojedynczym kłosem; rośnie w kępach Fot. F. Jarzombkowski

29. wełnianka szerokolistna Eriophorum latifolium • bylina z rodziny turzycowatych (Cyperaceae) • kwitnienie: IV–VI • wysokość: 20-70 cm • występowanie: torfowiska niskie, źródliska • gatunek dość częsty w niektórych regionach • roślina lecznicza • cechy rozpoznawcze: łodyga zakończona kilkoma kłosami na szorstkich szypułach Fot. M. Galus

30. wełnianka wąskolistna Eriophorum angustifolium • bylina z rodziny turzycowatych (Cyperaceae) • kwitnienie: IV–V • wysokość: 20-60 cm • występowanie: torfowiska niskie i przejściowe, podmokłe łąki • gatunek częsty w wielu regionach • cechy rozpoznawcze: łodyga zakończona kilkoma kłosami na gładkich szypułach; czerwono nabiegłe końce liści Fot. CMok

31. żurawina błotna Oxycoccus palustris • zimozielona krzewinka z rodziny wrzosowatych (Ericaceae) • kwitnienie: VI–VIII • łodyga o długości do 1 m płoży się nisko przy podłożu • występowanie: torfowiska wysokie i przejściowe, bory bagienne • gatunek częsty w wielu regionach • roślina lecznicza, z jej czerwonych owoców przyrządza się dżemy i konfitury, stosowane zazwyczaj jako dodatek do mięs Fot. M. Galus

32. MOTYLE

33. czerwończyk nieparek Lycaena dispar • motyl dzienny z rodziny modraszkowatych (Lycaenidae) • długość przedniego skrzydła: 32-40 mm • występowanie: torfowiska, podmokłe łąki, skraje lasów • rośliny żywicielskie: szczaw lancetowaty, szczaw wodny, szczaw gajowy • gąsienica: VIII-V; imago: VI-VIII • charakterystyczne dla tego gatunku jest ubarwienie spodniej części skrzydeł, z których przednie jest pomarańczowe z szaro-niebieską obwódką, a tylne szaro-niebieskie z obwódką pomarańczową • gatunek objęty ścisłą ochroną oraz wymieniony na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce! Fot. D. Marczak

34. modraszek alkon Phengaris alcon • motyl dzienny z rodziny modraszkowatych (Lycaenidae) • długość przedniego skrzydła: 32-36 mm • występowanie: torfowiska niskie, torfiaste łąki • rośliny żywicielskie: goryczka wąskolistna  • gąsienica: VIII-V; imago: VI-VIII • gatunek uzależniony od obecności goryczki wąskolistnej; gąsienica żeruje na kwiatostanach goryczki, po czym jest przenoszona przez mrówki do mrowiska, gdzie żeruje na larwach mrówek • wierzch skrzydeł samca fioletowo-niebieski, bez plamek, z ciemniejszą obwódką, wierzch skrzydeł samicy brunatny z fioletowo-niebieskim nalotem i czarnymi plamkami • zagrożenia: osuszanie torfowisk i łąk, zarzucenie użytkowania łąk lub zbyt intensywne ich wykorzystanie (koszenie przed wrześniem!) • gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą! Fot. N. Spring Fot. D. Marczak

35. modraszek telejus Phengaris teleius • motyl dzienny z rodziny modraszkowatych (Lycaenidae) • długość przedniego skrzydła: 34-38 mm • występowanie: torfowiska niskie, torfiaste łąki • rośliny żywicielskie: krwiściąg lekarski  • gąsienica: VIII-V; imago: VI-VIII • gatunek uzależniony od obecności krwiściągu lekarskiego; gąsienica jest pasożytem społecznym mrówek, wydziela substancję, która sprawia, że mrówki traktują ją jak jedną z nichi przenoszą do mrowiska, gdzie gąsienica zjada ich larwy • zagrożenia: osuszanie torfowisk i łąk, zarzucenie użytkowania łąk lub zbyt intensywne ich wykorzystanie (koszenie przed wrześniem!) • gatunek objęty ścisłą ochroną oraz wymieniony w Dyrektywie Siedliskowej! Fot. D. Marczak

36. PAJĄKI

37. tygrzyk paskowany Argiope bruennichi • jadowity pająk z rodziny krzyżakowatych (Araneidae) • długość ciała: do 25 mm ♀, do 7 mm ♂ • występowanie: porośnięte wysoką trawą łąki, brzegi zbiorników wodnych, ogrody • pożywienie: drobne ssaki, jaszczurki, żaby • cechy charakterystyczne: ubarwienie podobne do futra tygrysa, przez środek pajęczej sieci przechodzi pionowo ustawiony grubszy zygzak • ból po ukąszeniu tygrzyka jest porównywalny z tym po ukąszeniu szerszenia, jednak do takich zdarzeń dochodzi bardzo rzadko • samica, która jest kilkukrotnie większa od samca, zjada go w trakcie kopulacji lub tuż po niej • gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną! Fot. M. Galus

38. PŁAZY

39. ropucha szara Bufo bufo • płaz z rodziny ropuchowatych (Bufonidae) • długość ciała: 61-125 mm ♀, 48-97 mm ♂ • występowanie: wilgotne lasy, łąki, pola, ogrody, sady • pożywienie: owady, pajęczaki, dżdżownice, ślimaki, a także młodziutkie gryzonie, pisklęta, młode żaby i jaszczurki • cechy charakterystyczne: wyraźne parotydy (przyuszne gruczoły jadowe), barwa ciała brunatna, szara lub brązowa, nie posiada wyraźnych kolorowych plam, jak inne polskie ropuchy • ropucha szara jest największym europejskim płazem bezogonowym, zaś jej kijanki są najmniejsze spośród kijanek w tej grupie • wszystkie płazy w Polsce są objęte ochroną! Fot. F. Jarzombkowski

40. rzekotka drzewna Hyla arborea • płaz z rodziny rzekotkowatych (Hylidae) • długość ciała: 37-60 cm ♀, 30-50 cm ♂ • występowanie: brzegi zbiorników wodnych, skraje lasów, zakrzaczenia • pożywienie: owady, pająki, ślimaki • cechy charakterystyczne: okrągłe lepkie przylgi na końcach palców umożliwiające rzekotkom chodzenie po gładkich pionowych powierzchniach; za oczami wyraźnie widoczne błony bębenkowe; ubarwienie, przeważnie trawiasto zielone, może w ciągu 20 minut zmienić się w żółte, szare, błękitne, brązowe, a nawet czarne • w okresie godowym samiec rzekotki jest najgłośniejszym polskim płazem • wszystkie płazy w Polsce są objęte ochroną! Fot. M. Galus

41. żaba moczarowa Rana arvalis • płaz z rodziny żabowatych (Ranidae), należący do grupy żab brunatnych • długość ciała: 4-8 cm ♀♂ • występowanie: łąki, polany śródleśne, lasy • pożywienie: owady, pająki, ślimaki, dżdżownice • cechy charakterystyczne: wierzch ciała obydwu płci jest w odcieniach brązu z ciemnymi, niemal czarnymi plamami, spód ciała jednolicie kremowy; w okresie godowym samce przybierają jaskrawo niebieski odcień • żaby moczarowe są znacznie bardziej odporne na brak wody od innych żab, dzięki czemu można je spotkać nawet na suchych łąkach • wszystkie płazy w Polsce są objęte ochroną! Fot. F. Jarzombkowski

42. GADY

43. padalec zwyczajny Anguis fragilis • beznoga jaszczurka z rodziny padalcowatych (Anguidae) • długość ciała: 40-50 cm ♀♂ • występowanie: zarośla, skraje polan, wilgotne, średnio nasłonecznione miejsca • pożywienie: ślimaki, stawonogi, małe bezkręgowce • prowadzi skryty tryb życia; jest aktywnyo zmierzchu i w nocy; porusza się znacznie wolniej niż węże; jest niegroźny dla ludzi • cechy charakterystyczne: mała, nieodgraniczona od reszty ciała głowa; walcowate ciało; w przeciwieństwie do węży posiada powieki • w sytuacji zagrożenia może, jak inne jaszczurki, odrzucić ogon • wszystkie gady w Polsce są objęte ochroną! Fot. M. Matysiak www.mateuszmatysiak.pl Fot. M. Matysiak www.mateuszmatysiak.pl

44. zaskroniec zwyczajny Natrix natrix • niejadowity wąż z rodziny połozowatych (Colubridae) • długość ciała: 85-120 cm ♀, 70-100 cm ♂ • występowanie: tereny podmokłe, bagniste, w pobliżu jezior • pożywienie: ryby, żaby, traszki, drobne gryzonie • najpospolitszy z polskich węży • cechy charakterystyczne: białe lub żółte plamy za skroniami (stąd polska nazwa), głowa wyraźnie odgraniczona od reszty ciała, zdolność pływania i nurkowania • w obliczu niebezpieczeństwa głośno syczy lub udaje martwego, wydzielając przy tym cuchnącą ciecz • wszystkie gady w Polsce są objęte ochroną! Fot. F. Jarzombkowski

45. żmija zygzakowata Vipera berus • jadowity wąż z rodziny żmijowatych (Viperidae) • długość ciała: do 75 cm • występowanie: podmokłe łąki, obrzeża lasów, polany śródleśne • pożywienie: drobne ssaki, jaszczurki, żaby • cechy charakterystyczne: zygzakowata ciemna wstęga ciągnąca się od karku do końca ogona (niewidoczna u osobników melanistycznych, jednolicie czarnych!), pionowa źrenica, głowa wyraźnie odgraniczona od reszty ciała • zmienne ubarwienie: zazwyczaj szare, brązowe lub jednolicie czarne • żmija nigdy sama nie atakuje człowieka, ukąszenia zazwyczaj zdarzają się, gdy ktoś nadepnie na nią nieosłoniętą stopą – w takim przypadku należy jak najszybciej udać się do szpitala w celu podania surowicy • wszystkie gady w Polsce są objęte ochroną! Fot. E. Truszkowska

46. PTAKI

47. bąk zwyczajny Botaurus stellaris • ptak lęgowy z rodziny czaplowatych (Ardeidae) • długość ciała: 62-80 cm • rozpiętość skrzydeł: 100-120 cm • przyloty: III-IV; odloty: IX-XI • pojedyncze ptaki zimują • występowanie: zbiorniki wodne z szerokimi szuwarami, podmokłe trzcinowiska • cechy charakterystyczne: ubarwienie zapewnia doskonały kamuflaż w wysokiej trzcinie; odgłosy wydawane przez bąka przypominają dmuchanie w szyjkę butelki; podczas lotu ma esowato wygiętą szyję, jak wszystkie czaplowate • zaniepokojony przyjmuje pionową postawę maskującą, próbując upodobnić się do trzciny • gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą Fot. K. Brzezińska

48. bogatka Parus major • ptak lęgowy z rodziny sikorowatych (Paridae) • długość ciała: 13-15 cm • rozpiętość skrzydeł: 22 cm • w Polsce osiadła • występowanie: lasy, zadrzewienia, parki i ogrody • cechy charakterystyczne: czarna główka z białymi policzkami, oliwkowy wierzch ciała, skrzydła czarno-szare z białą pręgą, brzuszek żółty z czarnym krawatem, który u samca na dole się rozszerza, zaś u samicy zanika; największa i najpospolitsza z europejskich sikor • gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą Fot. M. Matysiak www.mateuszmatysiak.pl

49. derkacz Crex crex • ptak lęgowy z rodziny chruścielowatych (Rallidae) • długość ciała: 24-29 cm • rozpiętość skrzydeł: 41-49 cm • przyloty: IV, V; odloty: IX, X • występowanie: wilgotne łąki z wysoką roślinnością zielną, pola uprawne, podeschnięte partie mokradeł • ptak ten prowadzi bardzo skryty tryb życia, przez co znacznie łatwiej jest go usłyszeć, niż zobaczyć • zagrożenia: wczesny termin pokosu (do sierpnia można jeszcze spotkać nielotne młode), koszenie łąk od zewnątrz do środka, osuszanie podmokłych łąk oraz podsiewanie szlachetnymi gatunkami traw • gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą Fot. M. Matysiak www.mateuszmatysiak.pl

50. drozd śpiewak Turdus philomelos • ptak lęgowy z rodziny drozdowatych (Turdidae) • długość ciała: 22-24 cm • przyloty: III, IV; odloty: IX-X • występowanie: lasy, parki, ogrody, w pobliżu otwartych przestrzeni • cechy charakterystyczne: piosenka śpiewaka jest jedną z najgłośniejszych i najbardziej skomplikowanych wśród ptasich śpiewów; samiec może znać nawet powyżej 100 zwrotów, zapożyczonych od innych ptaków, a także rzeczy, dlatego epitet gatunkowy nazwy łacińskiej oznacza „miłujący śpiew”; gdy upoluje ślimaka, jego muszlę rozbija w „kuźni” na kamieniu; • dokładne przyczyny zmniejszania się populacji śpiewaka nie są znane – możliwe, że ma na to wpływ intensyfikacja rolnictwa, stosowanie pestycydów, wycinanie śródpolnych drzew i zarośli • gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą Fot. M. Matysiak www.mateuszmatysiak.pl