Kim jest Czesław Miłosz? KILKA SŁÓW O DOKONANIACH POLSKIEGO NOBLISTY

1. Kim jest Czesław Miłosz? KILKA SŁÓW O DOKONANIACH POLSKIEGO NOBLISTY Prezentacja wykonana w ramach projektu "Miłosz OdNowa"

2. Życiorys Wybitny polski poeta Czesław Miłosz urodził się 30 czerwca 1911 roku w Szetejniach na Litwie. Jego matką była Weronika z Kunatów, ojcem Aleksander Miłosz - inżynier drogowy, budowniczy mostów. Czesław Miłosz wraz z rodzicami podróżował po Rosji (1913-1918) w związku z powołaniem ojca do armii carskiej. W 1921 roku rozpoczął naukę w Gimnazjum im. Zygmunta Augusta w Wilnie.

3. Życiorys Po maturze podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Na studiach Czesław Miłosz związał się z grupą poetycką "Żagary". Współredagował pismo literackie o tej samej nazwie. Debiutował w 1930 roku utworami "Kompozycja" i "Podróż" w czasopiśmie "Alma Mater Vilnensis".

4. Życiorys W 1931 roku Czesław Miłosz wyjechał do Paryża, gdzie spotkał kuzyna Oskara Miłosza - dramaturga francuskiego, który zrobił na poecie duże wrażenie. Po powrocie podjął pracę w rozgłośni wileńskiej Polskiego Radia. W 1934 roku otrzymał nagrodę wileńskiego oddziału Związku Literatów za twórczość poetycką. W 1937 przeniósł się do Warszawy.

5. Życiorys Rok później ukazał się pierwszy utwór Czesława Miłosza w języku obcym - "Pieśń" w przekładzie Oskara Miłosza we francuskim piśmie "Cahiers du Sud ". W 1941 roku Czesław Miłosz został zatrudniony jako woźny w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego. Dzięki tej posadzie miał nieograniczony dostęp do księgozbioru. Publikował wtedy teksty oryginalne i przekłady w podziemnych wydawnictwach.

6. Życiorys Po upadku powstania warszawskiego Czesław Miłosz schronił się w Janisławicach, następnie przebywał w domu Jerzego Turowicza w Goszycach pod Krakowem. Od 1945 roku Czesław Miłosz pracował jako radca kulturalny polskich przedstawicielstw w Stanach Zjednoczonych i Francji.

7. Życiorys Od 1951 roku przebywał na emigracji. Początkowo mieszkał pod Paryżem w Maison Laffite, od 1961 roku w Berkeley w Kalifornii, gdzie objął katedrę jako profesor języków i literatur słowiańskich na Uniwersytecie Kalifornijskim.

8. Życiorys Za granicą tworzył głównie poezję, bardzo różnorodną, choć największe uznanie zyskały jego wiersze polityczne (m.in. Który skrzywdziłeś). W PRL oficjalnie uznany za zdrajcę i renegata, został uroczyście potępiony przez Związek Literatów Polskich.

9. Życiorys W 1980 roku Czesław Miłosz otrzymał literacką nagrodę Nobla. Rok później po raz pierwszy od wielu lat poeta odwiedził Polskę. W 1993 r. poeta definitywnie przeprowadził się do Polski, gdzie jako miejsce pobytu wybrał Kraków, jak twierdził "najbardziej zbliżony do Wilna".

10. Życiorys W uznaniu zasług dla kultury polskiej w 1993 roku otrzymał Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. W czerwcu 1996 r. za książkę Legendy współczesności uhonorowany został Nagrodą Krakowska Książka Miesiąca. Dwa lata później za tom Piesek przydrożny otrzymał Nagrodę Nike.

11. Życiorys Miłosz zmarł 14 sierpnia 2004 r. w Krakowie, przeżywszy 93 lata. Został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce.

12. Twórczość Wiersze Czesława Miłosza są intelektualne, a metafory jakich używa – sugestywne. Jego twórczość z lat 30., przed II wojną światową jest przesycona katastrofizmem. Dominuje w niej rozmach, metaforyczność, rytmiczność, wizje apokalipsy.

13. Twórczość Wiersze pisane podczas wojny nie mają już w sobie tyle patosu. Są znacznie mniej ozdobne. Poeta stawia na komunikatywność wiersza – na zrozumiałość zawartych w nim treści filozoficznych i intelektualnych. Część z tych wierszy poświęca Miłosz okupowanej Warszawie (Miasto, Błądząc), w której spędził prawie cały okres wojny.

14. Twórczość W twórczości Miłosza przypadającej na okres wojny da się również zauważyć świadome odchodzenie od tematyki wojennej. Znajdziemy wiersze opisujące zwykłe piękno świata, który – mogłoby się wydawać – nigdy nie zaznał wojny. Tak jest w wierszach Piosenka pasterska, czy Świat – poema naiwne z 1943 r.

15. Twórczość Po wojnie poeta podjął tematykę bardziej filozoficzną. Szczególnie upodobał sobie formę traktatu. W wydanym w tomie Światło dzienne Traktacie moralnym piętnuje zanik wartości, krytykuje brak moralności i wskazuje na to, co jego zdaniem, należałoby zmienić w ludzkiej mentalności.

16. Twórczość W 1957 r. napisał Traktat poetycki pokazujący polską historię, kulturę i mentalność ludzi z czasów Młodej Polski. W tomie Druga przestrzeń (2002 r.) znalazł się Traktat teologiczny, w którym Miłosz rozważa problem tajemnicy wiary.

17. Twórczość Oprócz wielu poezji Czesław Miłosz napisał także eseje, najważniejszy z nich to Zniewolony umysł - do dziś uważana za wybitną próbę naukowej analizy działania propagandy komunistycznej. (inne eseje to Rodzinna Europa, Ziemia Ulro, Ogród nauk), powieści (Dolina Issy) oraz dziennik (Rok myśliwego).

18. Twórczość Miłosz po zerwaniu swoich związków z komunistycznymi władzami wyrażał w swej twórczości niechęć i krytykę w stosunku do PRL, często piętnował polski nacjonalizm, krytykował tradycyjny polski katolicyzm – określając go ciemnogrodem.

19. Twórczość CECHY CHARAKTERYSTYCZNE Trudno jest jednoznacznie opisać język poetycki Miłosza – poeta w ciągu 70 lat aktywności twórczej przeszedł szereg przemian. Można jednak wyodrębnić pewne niezmienne cechy charakterystyczne tej poezji.

20. Twórczość CECHY CHARAKTERYSTYCZNE Mimesis. Miłosz dąży do wiernego odwzorowania rzeczywistości. Słowo nie jest dla poety celem samym w sobie, ma służyć jako materiał do opisu świata.

21. Twórczość CECHY CHARAKTERYSTYCZNE Głębokie zanurzenie w tradycji. U Miłosza bardzo ważny jest kontekst historyczny, kulturowy. W swojej poezji artysta chce odnieść się do doświadczeń ludzkich, do doświadczeń ludzkiej cywilizacji. Nie uważa on, że słowo powinno być czymś niezależnym, celem samym w sobie, bez otoczki tradycji. Dlatego w poezji Miłosza często odnajdujemy głęboko zakorzenione w kulturze słowa-klucze.

22. Twórczość CECHY CHARAKTERYSTYCZNE Wielogłosowość (polifonia) i dialog. Podmiot liryczny wierszy Miłosza nie jest moralistą, obwieszczającym światu prawdy objawione – raczej słucha różnych głosów i stara się je przekazywać. Miłosz jest na wskroś dialogiczny. Owa dialogowość przejawia się w różny sposób: np. poprzez zastosowanie scen dramatycznych, bezpośrednie zwroty do adresata (uznanie go za pełnoprawnego uczestnika dialogu), przyjmowanie przez podmiot liryczny masek, różnych wcieleń.

23. Twórczość CECHY CHARAKTERYSTYCZNE Ironia. Miłosz nie lubi mowy wprost, często korzysta z ironii. Tak pisze o tym środku artystycznym w „Liście półprywatnym o poezji”: „Ironia artystyczna tak, jak ją rozumiem, polega przede wszystkim na zdolności autora do przybierania skóry różnych ludzi i kiedy pisze w pierwszej osobie, to przemawia tak, jakby przemawiał nie on sam, ale osoba przez niego stworzona. Istotny sens utworu zawiera się wtedy w sferze stosunku autora do postaci”.

24. Twórczość CECHY CHARAKTERYSTYCZNE Klasyczne środki wyrazu. W poezji Miłosza dominuje intelektualizm, precyzja języka, jasność, dokładność opisu. Są to wszystko cechy charakterystyczne dla klasycyzmu. Określenie jednak Miłosza klasycystą byłoby na wyrost – wielu badaczy widzi w jego poezji także związki z romantyzmem.

25. Twórczość CECHY CHARAKTERYSTYCZNE Obrazowa konkretność. Poezja Miłosza skupia się na szczególe, detalu, jakimś elemencie rzeczywistości. Artysta jest zafascynowany światem, który widzi. Odnosi się z pogardą do zbytniego szafowania metaforami. Dlatego jego poezja jest niesłychanie plastyczna.