400 likes | 655 Views
--MENÜ--. B. Ö. için ekran tasarımı : Giriş Ekran tasarımı ve insan nitelikleri Bilgisayar ekranının özellikleri Ekran tasarımının fonksiyonları Bilişsel öğrenme ile ilgisi Ekran tasarımı ve görsel öğrenme yolları Listelerin tasarımı ve kullanımı
E N D
--MENÜ-- B. Ö. için ekran tasarımı : Giriş Ekran tasarımı ve insan nitelikleri Bilgisayar ekranının özellikleri Ekran tasarımının fonksiyonları Bilişsel öğrenme ile ilgisi Ekran tasarımı ve görsel öğrenme yolları Listelerin tasarımı ve kullanımı Yazılı metinlerin tasarımı Görsel ifadelerin (Grafiklerin) tasarımı Kaynaklar
BURCU KARABULUT • Ekran Tasarımının Tanımı • Hannafin&Hooper ve Petterson Tasarım Modelleri • Kitap Sayfaları ile Görsel Öğretim Araçlarının Farkı • EkranTasarımı ve İnsan Nitelleri • Bilişsel Öğrenme ile İlişkisi
GİRİŞ Ekran tasarımı; Bilgisayar ve video ekranının en verimli şekilde kullanılması amacı ile tasarlanmasıdır.
Bilgisayar destekli eğitimde en az üç boyut bulunmaktadır. • Eğitim-öğretim faaliyetlerinde denetim ve kontrol rolünü üstlenen öğretmendir. • Öğrenme yaşantılarını gerçekleştirme amacı ile tasarlanmış yazılımların çalıştırılabileceği bilgisayar donanımıdır. • Öğrenci ile makine arasında etkileşim sağlayan öğretim yazılımlarıdır
GÖRSEL ÜRÜN FARKI Görsel ürünler ile yazılı ürünler arasında ki fark; ekran tasarımı bireyin algılama, anlama, düşünme ve aktarma süreçlerinin ve aktivitelerin ortaya konulmasını kolaylaştırır.
Video ekranı dinamiktir . • Bilgisayar ekranında boş alan kalmaz. • Bilgilerin sunuluşu bir zaman boyutu içinde gerçekleşir. >>Full text
EKRAN TASARIM MODELLERİ • Hannafin ve Hooper'a (1989) göre ekran tasarımı, öğrencilerin nasıl bilgiye ulaşabileceklerini etkileyen davranışın gösteriminin amaçlı organizasyonudur. >>Full text
Pettersson'a göre, etnik etkenler,programlama etkenleri, dil etkenleri ve konuyu içeren etkenler bireyin beyinsel fonksiyonlarına bağlı olarak, bellek, öğrenme ve algılama yeteneklerini etkilemektedir. >>Full text
EKRAN TASARIMI VE İNSAN NİTELİKLERİ 1-Algılama 2-Bellek Gücü 3-Öğrenebilme Yeteneği
1-ALGILAMA Fiziksel etkileri anlamamızı ve onların farkına varmamızı sağlayan bir durumdur.
NOT! Yapılan bilimsel çalışmalar ve göz hareketleri incelendiği zaman gösterimin yapıldığı alanın sol üst köşesinin daha iyi izlendiği ve ögrenildiği ve sonra da bireyin göz hareketinin hemen saat yelkovanı yönüne doğru hareket ettiğini göstermektedir .
2-BELLEK GÜCÜ • Kişinin uzun süreli veya kısa süreli bellek gücüne bağlı olarak verilen bilginin niteliğini belirler.
3-ÖĞRENEBİLME YETENEĞİ • Her bireyin örenme yeteneği farklı olduğundan ortak ihtiyaca göre ayarlanabilen tek ürün ekrandır.
BİLİŞSEL ÖĞRENME İLE İLİŞKİSİ Bireylerin bilişsel gelişimden söz edildiğinde her bireyin farklı olduğunu göz önüne alarak üç temel özellikten bahsedilir. • şemalar • Adaptasyon • Dengeleme
ŞEMALAR Bireylerin çok küçük yaşlardan itibaren algılamalarının görsel yollarla sağlandığını ifade eder.
ADAPTASYON Bu kavram bireyin çevresi ile etkileşerek ortama uyum sağlaması demektir.
DENGELEME Karşılaşılan yeni durumla önceden var olan bilgi ve deneyimlerin arasında dengenin kurulması demektir.
ONUR SUBAŞI • EKRAN TASARIMININ FONKSİYONLARI 1-Dikkati Sağlama 2-Güdüleme 3-Tasarım Yapma,Bilgi Sağlama,Organize Etme 4-Etkileşimi Sağlama 5-Bilgilerin Geri Getirilmesi • EKRAN TASARIMI VE GÖRSEL ÖĞRENME YOLLARI • Metin düzeni(yazılı metin tasarımı)
1-DİKKATİ SAĞLAMA • Bu süreç bireyin bir konuda odaklanması ve ilgilerinigöstermesi ile ne çeşit bilginin sunulacağını gösterir.
2-GÜDÜLEME • Bu adımda öğrencinin geliştirme ve ilgilerinin artırılması içingrafiklerin kullanıldığı ve yerli yerince uygulandığı bilgisayar ekranları güdülenmeyi artırır.
3-TASARIM YAPMA,BİLGİ SAĞLAMA,ORGANİZE ETME • Ekranların fonksiyonelolarak calışması uygun tasarım,gerekli ve yeterli bilgileri içermesi ve bunlarınbirbirleri ile organizasyonuna bağlıdır.
4-ETKİLEŞİMİ SAĞLAMA • Bu adım daha detaylı ve derin işleyen bir süreç içinetkileşim sağlamayı zorunlu kılar ve bu sayede etkileşim derecesi yiikselir.Öğretim anlamlı hale gelir.
5-BİLGİLERİN GERİ GETİRİLMESİ • Bilginin yeniden elde edilmesi (retrieving), şemalar ile konular arasındakibağlantıları sağlayarak grafiksel organizasyonu ve yazılı metinlerin organizesini sağlayabilir. Bu noktada başlık ve bölümler gösterilebilir.
YAZILI METİNLERİN TASARIMI Satır sonlarında kelimeler anlam bozmaması için bölünmemelidir. Paragraflar bölünmeden aynı ekranda bitirilmelidir.
Her paragraf için paragraf içeriğini özetleyen başlık kullanılmalıdır. • Vurgulanması istenen noktalar için italik, alt çizgi,farklı renk, yanıp sönme vb. dikkat çekiciler kullanılmalıdır.
Aynı ekranda farklı yerlerde ayrı türden dikkat çekici kullanmaktan kaçınılmış olması gerekir. • Yönergelerde olumlu cümleler kullanılması çok sayıda teknik kelime ve kısaltmalar kullanılmaması gerekir.
Bir ekranda dört farklı renkten fazla renk kullanılmamalıdır. Düzenlemede renk için bir strateji oluşturulmalı veya rengin nerede kullanılacağını tespit etmeliyiz.
Kullanılan resim ya da grafikler gereksiz ayrıntılardan arındırılmalıdır
Renk kontrastı (zıtlık) önemli bir noktadır. Ben buradayım Ben buradayım Ben buradayım Ben buradayım Ben buradayım Ben buradayım
ÇAĞRI SARICA EKRAN TASARIMI VE GÖRSEL ÖĞRENME YOLLARI • Yerleştirme(menü ve liste tasarımları) • Görünüm ve grafik (GÖRSEL İFADELER)
YERLEŞTİRME Bilginin yerleştirilmesi kapsam (konunun içeriği) ile görsel materyal arasında bir aracı olarak tanımlanır. Yerleştirmedeki tutarlılık bilgi transferini kolaylaştırır ve öğrenmeyi sağlar.
Ekranda öncelikle görülmesi gereken ifadeler göze çarpmalıdır . • Paragraflarda okumayı kolaylaştırıcı satır aralıklarına yer verilmelidir.
Gerektiğinde farklı erişimler için yapılabilecek işlemlerle ilgili yönergeler bulunmalıdır. • Paragraflar arasında en az bir satır boşluk olmalıdır.
GÖRSEL İFADELERİN TASARIMI • Verilen bir metnin gerektirdiği grafik yada resim metinle birlikte aynı ekranda yer almış olması gerekir.
Yazılımlar öğrencilerin kullanabileceği nitelikte olmalıdır.
KAYNAKLAR • Macarena Aspillaga, "Implications of Screen Design Upon Learning", The Journal of Educational Systems, No. 20, vol 1, 1991, s.53 • H. ibrahim Bülbül. "Türkiye de Bilgisayar Destekli Eğitim". Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 3, Cilt 3, 1995, s. 55 • Scott Grabinger, "Computer Screen Designs: Viewer Judgments", Educational Technology Research and Development, No. 41. Vol. 2, 1993, s. 35 • İsmail İpek; “Bilgisayarla Öğretim Tasarım, Geliştirme ve Yöntemler”,tıp teknik yayınları, 2001,s.259 • Ergin, A. (2002). Öğretim Teknolojileri ve İletişim. Anı Yayıncılık, Ankara. • www.baskent.edu.tr/~gulbahar • www.