Finansowanie Inwestycji Samorządowych przez EBI Bruksela, 19 październik 2011

1. Finansowanie InwestycjiSamorządowychprzez EBI Bruksela, 19 październik 2011

2. 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 FinansowanieEBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

3. Europejski Bank Inwestycyjnybank publiczny realizujący cele polityki Unii Europejskiej • Utworzony w 1958 roku na mocy Traktatu Rzymskiego, wraz z innymi instytucjami UE • Udziela długoterminowego finansowania na projekty sektora publicznego i prywatnego, które promują integrację i rozwój regionalny w krajach Unii Europejskiej • Jest instytucją niedochodową, wspierającą polityki Unii Europejskiej • Jest instytucją finansową o ratingu AAA i kapitale subskrybowanym w wysokości 232.4 mld EUR (na dzień 31/12/2010), której udziałowcami jest 27 państw członkowskich Unii Europejskiej (Polska; 2.07%) • Finansowane projekty: autostrady, energetyka, koleje, lotniska, telekomunikacja… • ale również inwestycje w ochronę środowiska, nowe technologie, rozwój konkurencyjności • Łączna wysokość kredytów udzielonych w 2010 roku:71.7 mld EUR, w tym dla Polski: 5.5 mld EUR.

4. EBI -akcjonariusze • Bank kontrolowany jest przez Kraje Członkowskie UE (%):

5. Jak działa EIB Informacja o finansowanych projektach Rynki Kapitałowe $, €, ¥.. Kwalifikowany Projekt Promotor / Finansowanie Kredytobiorca Sprawozdawczość

6. 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 FinansowanieEBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

7. Priorytety działania EBIkluczowa instytucja finansowa sektora publicznego UE • Polityką Banku jest realizowanie priorytetów społecznych i gospodarczych Unii Europejskiej: • Wspieranie rozwoju regionalnego oraz finansowanie rozszerzenia Unii Europejskiej (Spójność i Konwergencja) • Wspieranie rozwoju MSP oraz poprawa konkurencyjności • Ochrona środowiska naturalnego i poprawa jakości życia • Wspieranie innowacji i wiedzy - Inicjatywa 2010 (i2i) • Rozwój transeuropejskich sieci komunikacyjnych i infrastruktury (TENs) • Zrównoważony rozwój, konkurencyjność i bezpieczeństwo systemu energetycznego Unii • Kluczowa funkcja finansowania inwestycji sektora publicznego w UE

8. Metody działaniaEBI • Długoterminowe finansowanie dłużne: zgodnie z długością ekonomicznego życia finansowanych aktywów (bardzo długie tenory dla inwestycji infrastrukturalnych) • Do 50% wartości projektu (wydatki kwalifikowane) • Akceptacja bezpośredniego ryzyka wszystkich polskich dużych miast: z zewnętrzną oceną ryzyka kredytowego (ratingiem) lub bez • Dwie podstawowe struktury finansowe: • Kredyty indywidualne: finansowanie projektów o wartości powyżej 25 mln euro, udzielane bezpośrednio promotorowi projektu • Kredyty Globalne (Global Loan): dla projektów o mniejszej wartości; dystrybuowane (głównie do samorządów oraz MiSP) przez banki partnerskie

9. Zasady finansowania inwestycji • Przedmiot finansowania – inwestycje powyżej EUR 25 mln: • Pojedyncze duże projekty inwestycyjne, finansowane bezpośrednio przez budżet promotora poprzez spółki celowe lub w strukturach PPP • Programy inwestycyjne obejmujące średnioterminowe plany inwestycyjne (Kredyty Ramowe) • Forma finansowania: • Bilateralny kredyt inwestycyjny, do 50% wartości inwestycji • Terminy od 5 do ponad 30 lat • Zabezpieczenie oparte na zewnętrznym ratingu lub wskaźnikach finansowych + standardowe klauzule zabezpieczające • Współfinansowanie i prefinansowanie projektów wspieranych przez granty UE

10. Cykl projektu Zapytanie promotora Kwalifikacja projektu Akceptacja kredytu przez Zarząd Banku Ocena projektu Kryteria bankowe Monitoring projektu Kredytobiorcy Gwaranta Akceptacja kredytu przez Radę Dyrektorów Prawnicy Negocjacje umowy kredytowej Podpisanie umowy kredytowej

11. 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 FinansowanieEBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

12. Produkty finansowe • Dwie podstawowe formy finansowania: • Kredyty indywidualne: finansowanie projektów o wartości powyżej 25 mln euro, udzielane bezpośrednio promotorowi projektu • Kredyty Globalne (Global Loan): dla projektów o mniejszej wartości dystrybuowane (głównie do samorządów oraz MSP) przez banki partnerskie • Przedmiot finansowania – inwestycje powyżej EUR 25 mln: • Pojedyncze duże projekty inwestycyjne, finansowane bezpośrednio z budżetu miasta lub poprzez istniejące spółki miejskie, spółki celowe lub w strukturach PPP • Programy inwestycyjne obejmujące średnioterminowe plany inwestycyjne (tzw. kredyty ramowe)

13. Charakterystyka produktów EBI • Struktury stóp procentowych: • Fixed Rate: kredyt oparty na stałej stopie procentowej • Fixed Spread Floating Rate (FSFR): kredyt oparty na stałej marży do wybranego indeksu rynkowego • Możliwość wbudowania opcji zmiany struktury kredytu: • Revisable Loan: możliwość konwersji formuły stopy procentowej i waluty po początkowym okresie, krótszym niż zapadalność kredytu • Convertible Loan: możliwość konwersji formuły stopy procentowej • Dostępne waluty: • EUR, USD, GBP, CHF, JPY, DKK, SEK, PLN • Dostępne terminy: • Od 5 do 30 lat • Możliwość ciągnienia jednego kredytu w wielu strukturach

14. Praktyczne aspekty kredytów EBI • Sposób ciągnienienia kredytów EBI: • Otwarte daty ciągnienia: „Open Rate Contract”: okres dostępności od 18 do nawet 48 miesięcy • Możliwość ustalenia dat i parametrów ciągnienia w Umowie Finansowej: „Fixed Rate Contract” • Implikacje związane z „projektowym” charakterem finansowania: • Kredyt musi finansować „kwalifikowalne” wydatki – inwestycje w infrastrukturę, szkolnictwo, badania itd. – do 50% wartości projektu • Zobowiązania związane ze sprawozdawczością • Okres finansowania musi odpowiadać długości ekonomicznego życia finansowanych aktywów (np. 20 do 30 lat dla inwestycji drogowych)

15. 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 Finansowanie EBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

16. Finansowanie EBI w Polsce Od początku swojej działalności w Polsce Bank: • podpisał umowy finansowania na ok. 29 mld euro • wypłacił ponad 16 mld euro pożyczkobiorcom z sektora publicznego i prywatnego

17. Podział sektorowy • Finansowanie udzielone w Polsce przez EBI (1991-2009) w podziale na sektory:

18. Instytucje partnerskie EBI w Polsce • Bank Gospodarstwa Krajowego • Bank Ochrony Srodowiska S.A. • Bank Pekao S.A. • Bankowy Fundusz Leasingowy S. A. • BNP Paribas SA Oddział w Polsce • BRE Bank S.A. • BRE Leasing Sp. z o.o. • Dexia Kommunalkreditbank Polska S. A. • Europejski Fundusz Leasingowy • Kredyt Bank • Millennium Leasing Sp. z o.o. • Nordea Bank Polska S.A. • PEKAO Leasing Sp. Zo.o • PKO Bank Polski • Raiffeisen Bank • Raiffeisen Leasing Polska S.A. • VB Leasing Polska S. A.

19. 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 FinansowanieEBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

20. EBI partnerem finansowym polskich miast • Współpraca od 1994 roku • Do końca 2010 roku EBI udzielił polskim miastom, województwom i spółkom miejskim kredytów w wysokości ok. 3.5 mld EUR • Bezpośrednio EBI finansuje 17 polskich miast i 5 regionów • Ponad 20 miast finansowanych jest pośrednio przez EBI w ramach Kredytów Globalnych udzielanych bankom partnerskim • W 2002 r. EBI udzielił pierwszego niezabezpieczonego kredytu polskiemu miastu; od tego czasu, wszystkie kredyty EBI udzielane są miastom bez zewnętrznych gwarancji • W 2006 r. EBI udzielił pierwszego kredytu dla regionu (Województwo Mazowieckie) • Bank zapewnia współfinansowanie z Komisją Europejską w ramach Funduszy Strukturalnych

21. Projekty samorządowe współfinansowane przez EBI w Polsce46 bezpośrednich umów finansowych z 17 miastami Poznań • Rewitalizacja i budownictwo • mieszkaniowe 13 mln €, 2002 • Wodociągi i kanalizacja, 500 mln zl, 2005 • Infrastruktura miejska, 180 mln PLN, 2008 • zwiększenie kredytu o 170 mln w 2009 • Termy Maltańskie, 182 mln zl, 2009 • Infrastruktura miejska III, 600 mln zl, 2010 Wrocław • Infrastruktura transportowa, 100 mln €, 2005 • + zwiększenie kredytu o 20 mln € w 2009 • Infrastruktura transportowa II, 20 mln €, 2009 • Wodociągi i kanalizacja, 520 mln zl, 2009 Opole • Infrastruktura miejska i środowiskowa, 145 mln zl, 2009 Bydgoszcz Gdańsk Warszawa Szczecin • Infrastruktura miejska, 35 mln €, 2004 • Infrastruktura miejska II, 230 m zl, 2008 • Infrastruktura miejska, 140 mln zl, 2007 • Infrastruktura miejska II, 250 mln zl, 2010 • Wodociągi i kanalizacja, 45 mln €, 1994 • Infrastruktura miejska, 225 mln zl, 2004 • Infrastruktura miejska II, 518 mln zl, 2005 • Infrastruktura transportowa, 112mln zl + • + 288 mln zl, 2008 • Wodociagi i kanalizacja, 1.200 mln, 2008 • Infrastruktura miejska III, 350 mln zl, 2009 • Tramwaje, 928 mln zl, 2010 • Infrastruktura miejska III B, 500 mln zl, 2010 • Infrastruktura miejska20 mln €, 2001 • Infrastruktura miejska II, 30 mln €, 2006 • Infrastruktura miejska III 300 mln zl, 2010 Toruń • Infrastruktura miejska 20 mln €, 2000 • Budowa mostu 300 mln zl, 2010 Łódź • Infrastruktura miejska, 31 mln €, 2001 • Zdrowie i edukacja, 25 mln €, 2001 • Drogi miejskie, 75 mln zl, 2010 • Tramwaje regionalne 17 mln €, 2010 • Drogi miejskie, 225m zl, 2011 Lublin • Infrastruktura miejska, 500 mln zl, 2010 Radom Zielona Góra • Infrastruktura miejska, 200 mln zl, 2010 • Infrastruktura miejska, 250 mln zl, 2010 Częstochowa • Infrastruktura miejska, 116 mln zl2006 • Infrastruktura miejska, 250 mln zl, 2009 Kraków • Infrastruktura transportowa, 45 mln €, 1998 • Tramwaje, 150 mln zl , 2010 • Wodociągi i kanalizacja, 330 mln zl, 2010 Dąbrowa Górnicza Katowice Bielsko-Biała • Infrastruktura miejska, 22 mln €, 2000 • Wodociągi i kultura , 250 mln zl, 2010 • Infrastruktura miejska, 20 mln€, 1997 • Infrastruktura miejska II, 50 mln € 2004 • Infrastruktura miejska III, 145 m zl, 2010

22. Projekty samorządowe współfinansowane przez EBI w Polsce 6 bezpośrednich umów finansowych z 5 województwami Zachodniopomorskie Mazowieckie • Infrastruktura regionalna, 350 mln zl, 2009 • Infrastruktura Regionalna, 310 mln zl, 2008 • Infrastuktura Regionalna, 88 mln €, 2009 Kujawsko-Pomorskie Łódzkie • Modernizacja szpitali wojewódzkich, 425 mln zl, 2010 • Infrastruktura regionalna, 450 mln zl, 2010 Małopolskie • Infrastruktura regionalna, 160 mln zl, 2009

23. Zalety finansowania z EBI • Konkurencyjny koszt finansowania: • Niski koszt: EBI finansuje się w oparciu o swój rating AAA i przekazuje tą korzyść swoim kredytobiorcom: w sektorze publicznym w UE niezależnie od ich ratingu! • Brak opłat za przygotowanie kredytu, gotowość, etc. • Długi okres dostępności i terminy spłaty: • Wypłata kredytu w transzach w okresie do 3 lat w zależności od realnych potrzeb kredytobiorcy • Efektywny okres finansowania nawet do 31 lat; okres karencji może wynosić do 6 lat zaś okres spłaty kredytu do 25 lat (oddzielnie dla każdej transzy kredytu wypłacanej w okresie dostępności) • Swoboda w wyborze finansowanych inwestycji: • Kredyty ramowe EBI nie precyzują konkretnych zadań inwestycyjnych lecz sektory, w ramach których mogą być finansowane zadania ze środków EBI • Wybór zadań inwestycyjnych dokonywany jest przez kredytobiorcę w zależności od szybkości ich wdrażania oraz możliwości otrzymania grantów UE

24. Zalety finansowania z EBI cd. • Elastyczność struktury : • Warunki finansowania przewidują możliwość zaciągnięcia kredytu w kilku walutach oraz wyboru formuły oprocentowania kredytu • Dywersyfikacja źródeł finansowania: • Alternatywa dla kredytu konsorcjalnego, ale też rynków kapitałowych (przy dłuższych tenorach) • Stabilny koszt finansowania • Współfinansowanie z innymi środkami pozyskanymi w ramach funduszy Unii Europejskiej • istnieje możliwość połączenia finansowania kredytowego i grantów UE (fundusze strukturalne), w sumie do 90% kosztów zadania inwestycyjnego • Kredyty z EBI w aspekcie Prawa o Zamówieniach Publicznych : • Art. 67 ust.1 pkt.1 lit. (a) – Zamówienie z wolnej ręki w przypadku gdy zachodzą przyczyny techniczne o obiektywnym charakterze • Art. 4 pkt.1 lit (a) – Zamówienia udzielane na podstawie szczególnej procedury organizacji międzynarodowych, odmiennej od określonej w ustawie (obowiązuje od czerwca 2007) • Potwierdzone w praktyce i interpretacji UZP

25. Korzyści dla samorządu: podsumowanie • Pozyskanie stabilnego i długoterminowego źródła finansowania inwestycji i strategicznych celów miasta, regionu • Dostosowanie struktury finansowania do faktycznych potrzeb inwestycyjnych i finansowych miasta lub regionu oraz możliwości obsługi zadłużenia • Zmniejszenie obciążenia budżetu miasta lub regionu bieżącą obsługą zadłużenia dzięki możliwości zastosowania długich okresów spłaty i karencji oraz niskim kosztom odsetkowym