O czym będziemy mówić?

1. Zasady przyznania pomocy w ramach małych projektów, omówienie dokumentów aplikacyjnych, finansowanie i rozliczanie małych projektów „Proces naboru, oceny i wyboru wniosków do finansowania w ramach LSR Ziemia Łańcucka oraz przygotowanie pracowników i członków organów LGD do sprawnego wdrażania lokalnej strategii rozwoju w ramach operacji małe projekty” Wysoka, 18-19 grudnia 2009 r. 1

2. O czym będziemy mówić? Ogólne zasady przyznawania pomocy w ramach „małych projektów”: beneficjenci, charakter pomocy, poziom dofinansowania; Omówienie zakresu realizacji „małych projektów”; Omówienie kosztów kwalifikowalnych; Wybór „małych projektów” do finansowania (ocena przez LGD i UM, tryb rozpatrywania wniosku) Do czego zobowiązuje się beneficjent? Jak przygotować wniosek o pomoc? Na co zwrócić uwagę przy realizacji projektu i jego rozliczaniu? A na końcu opracujemy projekt i wypełnimy wniosek

3. Małe projekty – operacje, które nie odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działań osi 3 wdrażanych podejściem Leader ale przyczyniają się do osiągnięcia celów tej Osi, Oznacza to, że jeżeli projekt spełnia warunki otrzymania pomocy w ramach działań osi 3 – pomoc nie zostanie przyznana; Co to są małe projekty? 3

4. Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. (Dz. U. Nr 138,poz. 868, z późn. zm.) w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. Działanie „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” – podstawa prawna 4

5. Idea i rola małych projektów Wsparcie finansowe drobnych lokalnych inicjatyw, Wzbudzenie większego zainteresowania własnym obszarem, wzmacnianie lokalnej tożsamości Aktywizacja mieszkańców, organizacji i innych lokalnych podmiotów, 5

6. Charakter małych projektów Bogactwo zakresów, Powszechność beneficjenta, Dostępność, Łatwość w aplikowaniu, Prospołeczny charakter, Niski stopień zagrożeń; 6

7. Małe projekty – Beneficjenci (1/3) osoba fizyczna, która jest: obywatelem państwa członkowskiego UE, pełnoletnia, zamieszkująca na obszarze objętym LSR lub wykonuje działalność gospodarczą na tym obszarze,np. mieszkańcy wsi, rolnicy, osoby prowadzące sklepy i punkty usługowe, rzemieślnicy, inni przedsiębiorcy… 7

8. Małe projekty – Beneficjenci (2/3) osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowość prawną, którym ustawy przyznają zdolność prawną: działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, które posiadają siedzibę na obszarze objętym LSR lub prowadzą działalność na tym obszarze;np. instytucje kościelne (caritas), parafie, inne związki wyznaniowe … 8

9. Małe projekty – Beneficjenci (3/3) 2. osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowość prawną, którym ustawy przyznają zdolność prawną: b) utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje albo stowarzyszenia, które posiadają siedzibę na obszarze objętym LSR lub prowadzą działalność na tym obszarze. np. stowarzyszenia rejestrowe, w, fundacje, inne organizacje pozarządowe… 9

10. Limity pomocy w małych projektach Forma pomocy: refundacja poniesionych kosztów kwalifikowalnych małego projektu Maksymalnie 70% kosztów kwalifikowalnych operacji, nie więcej niż 25 tys. zł na jedną operację, Nie więcej niż 100 tys. zł na beneficjentaw okresie wdrażania PROW 2007-2013. 10

11. Małe projekty – wkład własny Wkład własny 30% W formie pracy własnej lub wolontariatu 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych pomniejszonych o koszty ogólne. Możliwość współfinansowania ze środków: JST (gmina, starostwo…), Funduszu Kościelnego 11

12. Warunki przyznania pomocy w ramach małych projektów będzie realizowany w zakresie określonym w Załączniku nr 1 do rozporządzenia, całkowity planowany koszt małego projektu: co najmniej 4,5tys. zł i nie więcej niż 100 tys. zł, nie będzie finansowany z udziałem innych środków publicznych, z wyłączeniem przypadku współfinansowania: z Funduszu Kościelnego lub ze środków własnych jednostek samorządu terytorialnego, 12

13. Warunki przyznania pomocy w ramach małych projektów będzie realizowany w nie więcej niż 2 etapach, jego zakończenie i złożenie wniosku o płatność ostateczną będącą refundacją kosztów kwalifikowalnych wypłacaną po zrealizowaniu całego małego projektu nastąpi w terminie 2 lat od dnia zawarcia umowy, na podstawie której jest przyznawana pomoc na małe projekty, lecz nie później niż do dnia 31 XII 2014 r., przy czym płatność ostateczna będzie obejmować nie mniej niż 25% łącznej planowanej kwoty pomocy. 13

14. obowiązek posiadania numeru identyfikacyjnego nadany w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności; spełnione warunki określone w rozporządzeniu oraz przepisach odrębnych, których regulacje dotyczą realizacji małego projektu; pomoc przyznawana jest do wysokości limitu dostępnych środków, który jest określony w informacji o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy na małe projekty za pośrednictwem lokalnej grupy działania wybranej do realizacji LSR. Warunki przyznania pomocy w ramach małych projektów 14

15. Koszty kwalifikowalne określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia, w tym koszty ogólne, które są bezpośrednio związane z przygotowaniem i realizacją małego projektu, koszty ogólne nie mogą przekraczać 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych małego projektu; podatek od towarów i usług (VAT), jeżeli nie ma możliwości jego odzyskania; wartość pracy oraz usług świadczonych nieodpłatnie – nie więcej niż 10% całkowitych kosztów kawalifikowalnych małych projektów pomniejszonych o wysokość kosztów ogólnych, 15

16. Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2008 r KOMUNIKAT PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO z dnia 10 lutego 2009 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2008 r. (M.P. z dnia 13 lutego 2009 r.) Na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.1) ogłasza się, że przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2008 r. wyniosło 2.943,88 zł.

17. Wartość pracy Wartość pracy oraz usług świadczonych nieodpłatnie należy wycenić na podstawie karty pracy X = A/168 * H X – wartość pracy oraz usług świadczonych nieodpłatnie A – przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym rok, w którym złożono wniosek o przyznanie pomocy na mały projekt 2.943,88 zł H – liczba przepracowanych godzin 168 – liczba godzin pracy w miesiącu. 2.943,88 zł/168= 17,52zł równowartość pracy własnej wykonanej w trakcie 1 godziny Należy od wartości całkowitych kosztów kwalifikowalnych operacji odjąć wartość kosztów ogólnych. Maksymalnie do 10% otrzymanego wyniku można zaliczyć do kosztów kwalifikowalnych. Koszt stanowiący więcej niż 10% nie będzie kosztem kwalifikowanym. 17

18. Forma pomocy Refundacja kosztów, poniesionych: od dnia, w którym została zawarta umowa, na podstawie której jest przyznawana pomoc na małe projekty, przed dniem zawarcia umowy, na podstawie której jest przyznawana pomoc na małe projekty, lecz nie wcześniej niż w dniu, w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy na małe projekty (w przypadku przyznania pomocy), koszty stanowiące koszty ogólne – nie wcześniej niż w dniu 1 stycznia 2007r. 18

19. Refundacja kosztów w formie rozliczenia pieniężnego, a w przypadku transakcji, której wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza1 tys. zł – w formie rozliczenia bezgotówkowego przeprowadzonego poleceniem przelewu, 19

20. UWAGA Jeżeli operacja inwestycyjna jest realizowana na obszarze objętym LSR oraz poza tym obszarem to koszt części inwestycji realizowanej poza obszarem wdrażania LSR nie stanowi kosztu kwalifikowanego operacji, czyli nie może być opłacony z przyznanej dotacji na mały projekt. 20

21. Zakres pomocy

22. podnoszenie świadomości społeczności lokalnej, w tym przez organizację szkoleń i innych przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i warsztatowym dla podmiotów z obszaru objętego LSR, innych niż realizowane w ramach działania: szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie; np. kursy dla przedsiębiorców, szkolenia specjalistyczne, projekty edukacyjne warsztaty z zakresu ginących zawodów np.: dla przyszłych kowali, snycerzy, tkaczek, koronkarek, zdunów, bednarzy, kołodziei, ludwisarzy, rymarzy, garncarzy, plecionkarzy… Małe projekty - zakres pomocy (1/7) 22

23. podnoszenie jakości życia społeczności lokalnej na obszarze objętym LSR, w tym przez: udostępnianie urządzeń i sprzętu komputerowego, w tym urządzeń i sprzętu umożliwiającego dostęp do Internetu,np.: kafejka internetowa organizację imprez kulturalnych, rekreacyjnych lub sportowych;np. festyny, koncerty folklorystyczne, dożynki… Małe projekty - zakres pomocy (2/7) 23

24. rozwijanie aktywności społeczności lokalnej, w tym przez: promocję lokalnej twórczości kulturalnej z wykorzystaniem lokalnego dziedzictwa, w tym kulturowego, historycznego lub przyrodniczego,np. przeglądy zespołów folklorystycznych, zespołów kultywujących sztukę dawną, publikacje promujące lokalna kulturę, pokazy sztuki rzemieślniczej… kultywowanie miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów,np. wyposażenie zespołów folklorystycznych, spotkania muzyczne, dożynki… kultywowanie języka regionalnego i gwary,kultywowanie tradycyjnych zawodów i rzemiosła;np. zakładanie warsztatów rzemieślniczych, tworzenie miejsc, gdzie można przekazać wiedzę następnym pokoleniom… Małe projekty - zakres pomocy (3/7) 24

25. rozwijanie turystyki lub rekreacji na obszarze objętym LSR, w tym przez: utworzenie lub zmodernizowanie bazy informacji turystycznej oraz stron internetowych, przygotowanie i wydanie folderów oraz innych publikacji informacyjnych dotyczących obszaru objętego LSR, budowę, odbudowę lub oznakowanie małej infrastruktury turystycznej, w szczególności punktów widokowych, miejsc wypoczynkowych lub biwakowych, tras narciarstwa biegowego lub zjazdowego, szlaków wodnych, szlaków rowerowych, szlaków konnych, ścieżek spacerowych lub dydaktycznych; Małe projekty - zakres pomocy (4/7) 25

26. zachowanie, odtworzenie, zabezpieczenie lub oznakowanie cennego, lokalnego dziedzictwa krajobrazowego i przyrodniczego, w szczególności obszarów objętych poszczególnymi formami ochrony przyrody, w tym obszarów Natura 2000;np. przywrócenie rodzimych lokalnych gatunków roślin, odtworzenie zabytkowych parków, zabezpieczenie pomników przyrody, oznakowanie i rozpowszechnianie wiedzy o wartości i znaczeniu tych obiektów… Małe projekty - zakres pomocy (5/7) 26

27. zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego, w tym przez : odbudowę albo odnowienie lub oznakowanie budowli lub obiektów małej architektury wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków,np. odnowienie kapliczek, pomników, zabytkowych ogrodzeń, bram, dzwonnic, mostków, altan… odnowienie dachów lub elewacji zewnętrznych budynków wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków, remont lub wyposażenie muzeów, remont lub wyposażenie świetlic wiejskich; Małe projekty - zakres pomocy (6/7) 27

28. inicjowanie powstawania, przetwarzania lub wprowadzania na rynek produktów i usług opartych na lokalnych zasobach, tradycyjnych sektorach gospodarki lub lokalnym dziedzictwie, w tym kulturowym, historycznym lub przyrodniczym, albo podnoszenie jakości takich produktów;np. produkcja, w tym zakup urządzeń niezbędnych do produkcji, promocja, uzyskiwanie certyfikatów jakości, opłaty za uczestnictwo w targach produktów tradycyjnych lub specyficznych dla danego obszaru… wykorzystanie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w celu poprawienia warunków prowadzenia działalności kulturalnej lub gospodarczej, z wyłączeniem rolniczej.np. zakładanie kolektorów słonecznych, instalacji pozwalających na wykorzystanie energii geotermalnej, wiatrowej lub wodnej w celu obniżenia kosztów prowadzenia działalności na obszarze wiejskim. Małe projekty - zakres pomocy (7/7) 28

29. Koszty kwalifikowalne

30. Małe projekty - koszty kwalifikowalne Koszty ogólne, w tym: przygotowanie dokumentacji technicznej małego projektu, obejmujące koszty: kosztorysów, projektów architektonicznych lub budowlanych, dokumentacji geologicznej lub hydrologicznej, wypisów lub wyrysów z katastru nieruchomości, opłaty za patenty lub licencje, opłaty za badania lub analizy, opłaty za nadzór autorski lub inwestorski, 30

31. Pozostałe koszty: robót budowlanych; wynagrodzenia za świadczenie usług, w tym usług prawniczych lub księgowych; podłączenia do Internetu; koszty opracowań, druku lub powielania oraz dystrybucji materiałów informacyjnych, dotyczących małego projektu, zakupu lub wynajęcia powierzchni reklamowych, zakupu czasu antenowego oraz zamieszczenia materiałów prasowych w prasie; Małe projekty - koszty kwalifikowalne 31

32. Pozostałe koszty: najmu sal lub innych powierzchni lub dzierżawy gruntu; zakupu materiałów lub przedmiotów, w tym materiału siewnego lub nasadzeniowego roślin wieloletnich; zakupu, najmu lub dzierżawy oraz montażu maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia, sprzętu lub oprogramowania, z wyłączeniem środków transportu, przy czym koszt zakupu podlega refundacji jedynie w przypadku, gdy koszt najmu albo dzierżawy przekraczałby koszt zakupu; organizacji i przeprowadzenia wydarzeń promocyjnych, kulturalnych, rekreacyjnych lub sportowych; Małe projekty - koszty kwalifikowalne 32

33. Pozostałe koszty: wytyczenia lub oznakowania szlaków turystycznych, ścieżek dydaktycznych lub przyrodniczych, w tym pomników przyrody, obiektów małej infrastruktury turystycznej, obiektów historycznych, przyrodniczych, kulturowych lub sakralnych; utworzenia lub aktualizacji baz danych, w tym bazy informacji turystycznej; tworzenia stron internetowych; upominków lub nagród do łącznej wysokości 5% pozostałych kosztów podlegających refundacji w ramach realizacji małych projektów; Małe projekty - koszty kwalifikowalne 33

34. Pozostałe koszty: wynagrodzenia lub pobytu osób prowadzących szkolenia; podróży lub wyżywienia uczestników szkoleń; noclegu uczestników szkoleń - w przypadku szkoleń trwających co najmniej dwa dni; tłumaczeń, jeżeli osoby prowadzące szkolenia nie posługuje się językiem polskim. Ponadto: wartość pracy i usług świadczonych nieodpłatnie jest max. 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych pomniejszonych o koszty ogólne VAT (gdy beneficjent nie może go odzyskać) Małe projekty - koszty kwalifikowalne 34

35. VAT W świetle interpretacji Komisji Europejskiej (KE) z dnia 13.01.2009 r. dot. art. 71 ust. 3 lit. a, rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), VAT stanowi koszt niekwalifikowany dla niepodlegających opodatkowaniu VAT krajowych, regionalnych i lokalnych organów władzy i innych instytucji prawa publicznego, w tym m.in. gmin, stowarzyszeń gmin, instytucji kultury. W związku z ww. interpretacją, nawet gdy podmioty, o których mowa powyżej oświadczą, iż nie mogą odzyskać VAT-u związanego z kosztami poniesionymi w ramach realizowanej operacji, nadal jest on dla nich kosztem niekwalifikowanym. 35

36. VAT Do wniosku o pomoc wnioskodawca dołącza: Oświadczenie o kwalifikowalności VAT dla Wnioskodawcy będącego osobą fizyczną Oświadczenie o kwalifikowalności VAT dla Wnioskodawcy będącego osobą prawną lub jednostą nieposiadającą osobowości prawnej W przypadku, gdy Wnioskodawca zamierza zaliczyć VAT do kosztów kwalifikowalnych przedsięwzięcia powinien wystąpić o indywidualną interpretację w zakresie interpretacji prawa podatkowego do organu upoważnionego – zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2005, Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) – w sprawie braku możliwości odzyskania podatku VAT (załącznik do wniosku o płatność) 36

37. Kryteria wyboru małych projektów Projekt jest zgodny z LSR – ocenia LGD Ocena na podstawie tzw. lokalnych kryteriów wyboru określonych przez LGD w strategii – ocenia LGD Projekt spełnia omówione warunki przyznania pomocy określone w rozporządzeniu – ocenia SW 37

38. Małe projekty- ogłoszenie o naborze: Informację o naborze podaje samorząd województwa lub jednostka samorządowa, na wniosek LGD (właściwy ze względu na siedzibę LGD), na: stronie internetowej tablicy ogłoszeń oraz w prasie o zasięgu obejmującym obszar LSR’ LGD: na stronie internetowej tablicy ogłoszeń w siedzibie LGD 38

39. Informacja o naborze wskazuje: Termin składania wniosków (min. 14 dni, max 30 dni), Rozpoczęcie naboru nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia podania informacji o naborze, Miejsce składania wniosków - siedziba LGD, Wzór formularza wniosku na małe projekty, Lokalne kryteria wyboru małych projektów przez LGD określone w LSR Wykaz dokumentów niezbędnych do wyboru małych projektów przez LGD, Limit dostępnych środków (wynika z umowy ramowej oraz informacji od SW przed każdym naborem) 39

40. Złożenie wniosku w LGD Złożenie Wniosku w LGD potwierdza się na jego kopii pieczęcią LGD, datą wpływu oraz podpisem osoby przyjmującej Wniosek. 40

41. Wybór małych projektów przez LGD Zgodność operacji z LSR, Ocena operacji na podstawie lokalnych kryteriów wyboru, określonych przez LGD w LSR, Do wysokości limitu podanego w informacji o naborze, 41

42. W roku, w którym po raz ostatni zostanie podana informacja o możliwości składania wniosków na małe projekty, LGD wybiera małe projekty do wysokości 120% limitu podanego w informacji o naborze, Wybór małych projektów przez LGD 42

43. Postępowanie w sprawie wyboru operacji Wpływ wniosku – LGD nadaje oznaczenie sprawy, stawia pieczęć, datę wpływu i podpis. Czy wniosek złożony w terminie oraz czy wniosek zawiera adres wnioskodawcy lub czy można ten adres ustalić? - § 11 ust. 1 rozporządzenia dotyczącego działania 4.1 TAK NIE Wniosek podlega dalszej ocenie SW pozostawia taki wniosek bez rozpatrzenia (LGD przesyła go do SW wraz z innymi wnioskami i uchwałami 43

44. Postępowanie w sprawie wyboru operacji 3. Wniosek złożony w terminie i zawiera adres wnioskodawcy podlega dalszej ocenie zgodności z LSR (z celami, przedsięwzięciami) Operacja niezgodna z LSR Operacja zgodna z LSR Operacja nie podlega dalszej ocenie Operacja podlega ocenie zgodnie z lokalnymi kryteriami wyboru 44

45. Postępowanie w sprawie wyboru operacji 4. Ocena zgodności operacji z lokalnymi kryteriami wyboru Operacjaniewybrana Operacja wybrana Czy są dostępne środki? Operacja wybrana i przeznaczona do finansowania Operacja wybrana ale nie finansowania z powodu braku dostępnych środków 45

46. Na dokonanie oceny wniosku LGD ma 21 dni, od dnia, w którym upłynął termin składania wniosków, Sporządzenie listy ocenionych małych projektów, ustalającej ich kolejność według liczby uzyskanych punktów i przekazanie jej wnioskodawcom, Wybór małych projektów przez LGD 46

47. Informacja dla wnioskodawców LGD informuje wnioskodawców na piśmie o: Zgodności małego projektu z LSR albo jego niezgodności – wskazując przyczyny niezgodności, Liczbie uzyskanych punktów lub miejscu na liście ocenionych małych projektów, Możliwości złożenia odwołania, zgodnie z procedurą zawartą w LSR, 47

48. Na dokonanie ostatecznego wyboru projektów i przesłania list do SW, LGD ma 45 dni, od dnia, w którym upłynął termin składania wniosków, LGD sporządza listę projektów, które zostały wybrane, ustalając ich kolejność wg liczby uzyskanych punktów, LGD sporządza listę projektów, które nie zostały wybrane, uwzględniając wyniki oceny małych projektów dokonanej na skutek złożonych odwołań, Wybór małych projektów przez LGD c.d. 48

49. Przekazanie dokumentacji do SW Przekazanie właściwemu organowi SW: Listy małych projektów, które zostały wybrane (kolejność wg liczby uzyskanych pkt.) Listy małych projektów, które nie zostały wybrane, Uchwały w sprawie wyboru małych projektów wraz z wszystkimi złożonymi wnioskami Uchwały i listy przekazywane w oryginale lub kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem przez pracownika LGD; Listy muszą być opatrzone pieczątką LGD i podpisane przez upoważnione osoby 49

50. Informacja dla wnioskodawców LGD informuje wnioskodawców (pisemnie) o: wybraniu małego projektu lub jego nie wybraniu – wskazując przyczyny nie wybrania Liczbie uzyskanych punktów w ramach oceny małych projektów lub miejscu na liście małych projektów, które zostały wybrane, 50