Kalisz, dnia 20.07.2006 Paweł Andrzejczak

1. Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” Komponent 5 „Źródła finansowania inwestycji z zakresu ochrony środowiska” Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowanyze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzeczzrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzaniaświadomości w obszarzezrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych. Kalisz, dnia 20.07.2006 Paweł Andrzejczak Niniejszy dokument został opublikowany dzięki pomocy Unii Europejskiej. Za treść tego dokumentu odpowiada Fundacja Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości, poglądy w nim wyrażone nie odzwierciedlają w żadnym razie oficjalnego stanowiska UniiEuropejskiej

2. Program – Inteligentna Energia dla Europyhttp://www.ec.europa.eu/energy/intelligent/call_for_proposals/call_library_en.htm Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

3. Dlaczego program – Inteligent Energy – Europe ? Faktyczne wdrożenia na poziomie lokalnym Polityka, Technologie, Możliwości rynkowe Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

4. Europejski wymiar projektów finansowanych przez program IEE EIE jest europejskim programem UE i jest nakierowany na uzyskanie korzyści na poziomie UE • NIE finansuje jednorazowych działań na poziomie lokalnym czy krajowym • ALE wspiera proces zdobywania doświadczeń poprzez wspólne „uczenie się” partnerów oraz ich „uczenie się” od siebie nawzajem Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

5. Zaproszenie do składania wniosków 2006 ŁĄCZNE ŚRODKI DO ROZDYSPONOWANIA W 2006: Ponad 50 milionów € Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

6. 3 główne komponenty programu IEE Oszczędzanie i racjonalne wykorzystanie energii, zwłaszcza w budynkach i w przemyśle - SAVE Promowanie odnawialnych źródeł energii (energia elektryczna, cieplna, biopaliwa dla transportu) - ALTENER Poszanowanie energii w transporcie, promocja taboru z napędami alternatywnymi - STEER Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

7. 14 obszarów priorytetowych „otwartych” w 2006 Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

8. Wspierane działania, rodzaje grantów i terminy Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

9. Działania wertkalne Działanie 1: Poszanowanie energii w budynkach Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

10. Poszanowanie energii w budynkach – działanie 1 • Cel • Poprawa wydajności energetycznej (istniejących) budynków Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

11. Poszanowanie energii w budynkach – działanie 1 • Obszary prirytetowe • Narzędzia służące szybszemu wdrożeniu dyrektyw dot. budynków • Nie wyważajmy otwartych drzwi (sprawdźmy jakie projekty są już realizowane • Systemy wdrażające usługi energetyczne (energy services) • W tym w budynkach z wynajmowanymi pomieszczeniami • Budynki publiczne jako przykłady do naśladowania • Działania pokazujące modelowe wdrażanie dyrektyw dot. budynków na poziomie lokalnym z dużym zaangażowaniem władz samorządowych i skierowane do określonych grup mieszkańców • Promocja „dobrych praktyk” z budynkami o wysokiej wydajności energetycznej (budynki ekologiczne) • Nacisk na modernizację budynków wykraczająca poza obowiązki wynikające z dyrektyw dot. budynków Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

12. Działania wertkalne Działanie 2: Termomodernizacja budynków o charakterze społecznym Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

13. Termomodernizacja budynków o charakterze społecznym – działanie 2 • Cel • Działania przyspieszające proces termomodernizacji budynków (social housing), służące poprawie poszanowania energii i polepszaniu jakości życia mieszkańców tych budynków Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

14. Termomodernizacja budynków o charakterze społecznym – działanie 2 • Obszary priorytetowe • Podnoszenie świadomości, działania edukacyjno-szkoleniowych • Systemy celowe finansowania inwestycji w takich budynkach • Zaawansowane zintegrowane rozwiązania termomodernizacyjne • Zmiany prawne i instytucjonalne Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

15. Działania wertkalne Działanie 3: Innowacje z poszanowaniem energii w przemyśle Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

16. Innowacje z poszanowaniem energii w przemyśle – działanie 3 • Cel • Promocja poszanowania energii w przemyśle i poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw zwłaszcza w MŚP w Unii Europejskiej • Obszary priorytetowe • Narzędzia do zarządzania wykorzystaniem energii, w tym audyty energetyczne, benchmarking, • Rozwój usług energetycznych (energy services) dla MŚP Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

17. Innowacje z poszanowaniem energii w przemyśle – działanie 3 • Wnioski z ostatniej rundy aplikacyjnej • Projekty dotyczące różnych gałęzi przemysłu; przykłady uczestników: British Sugar, Cementownie Vassiliko z Grecji, regionalne izby gospodarcze, łotewskie stowarzyszenie turystyki, szwedzkie stowarzyszenie odlewni żeliwa, izba gospodarcza przemysłu tekstylnego z Portugali • Bardziej aktywny udział nowych krajów członkowskich byłby mile widziany Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

18. Działania wertkalne Działanie 4: Energooszczędne urządzenia i produkty Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

19. Energooszczędne produkty i urządzenia – działanie 4 • Cele i obszary priorytetowe • Obejmuje wszystkie urządzenia elektryczne włącznie z systemami oświetlania. Dodatkowo obejmuje gazowo-olejowe systemy ogrzewania. • Podnoszenie świadomości n/t europejskich etykiet efektywności energetycznej Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

20. Energooszczędne produkty i urządzenia – działanie 4 • Cele i obszary priorytetowe • Działania promujące rynek dla energooszczędnych urządzeń i produktów (m.in.. Prowadzące do organizacji grup przetargowych) • Nowe inicjatywy polityczne i legislacyjne (np. inicjatywy lokalne/regionalne, programy promocji energooszczędnego oświetlenia itp.) • Działanie 4 dotyczy przede wszystkim oddziaływania na potencjalnych użytkowników energooszczędnych urządzeń i systemów Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

21. Działania wertkalne Działanie 5: Energia odnawialna elektryczna Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

22. Energia odnawialna elektryczna – działanie 5 • Obszary priorytetowe • Krajowe cele indykatywne Działania służące podniesieniu udziału energii odnawialnej w ogólnym bilansie zużycia energii elektrycznej (np. poprzez nowe sposoby wykorzystania i analizy danych statystycznych • Przykład: „RES-e REGIONS” projekt prowadzący do zdefiniowania i przyjęcia strategii w 11 regionach UE. Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

23. Energia odnawialna elektryczna – działanie 5 • Obszary priorytetowe • Krajowe cele indykatywne Działania służące poprawie istniejących systemów wsparcia energetyki odnawialnej (elektrycznej) aby poprawić ich skuteczność i wpływ na rozwój rynku dla RES-e • Przykład: projekt OPTRES oceniający efektywność istniejących systemów wsparcia dla energetyki odnawialnej elektrycznej Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

24. Energia odnawialna elektryczna – działanie 5 • Obszary priorytetowe • Problemy z siecią elektroenergetyczną Działania służące dopasowaniu potrzeb rozwoju rynku dla RES-e z możliwościami i potrzebami rozwoju sieci dystrybucji i przesyłu oraz wprowadzaniu bardziej inteligentnych systemów zarządzania siecią elektroenergetyczną • Przykład: projekt GREEN-NET 27 analizuje korzyści i koszty związane z utrzymywaniem stabilności sieci po przyłączeniu np. dużych farm wiatrowych Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

25. Energia odnawialna elektryczna – działanie 5 • Obszary priorytetowe • „Zielona” energia elektryczna Działania ułatwiające rozwój rynku „zielonej” energii elektrycznej (w tym możliwe kampanie informacyjne) aby poprawić istniejące systemy i pomóc nowym instytucjom uczestniczyć w rynku zieloną energią. • Przykład: projekt CLEAN-E opracowanie kryteriów dla certyfikacji „zielonej” energii elektrycznej i organizacja firm i instytucji zainteresowanych zakupem takiej energii Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

26. Energia odnawialna elektryczna – działanie 5 • Obszary priorytetowe • Generacja rozproszona Działania nakierowane na rozwój polityki, rozwiązań prawnych, standardów, itp. związanych z generacją rozproszoną wykorzystującą OZE (w tym elektrociepłownie na biomasę), problemami zmiennej produkcji energii, korzyściami z wprowadzania inteligentnych systemów zarządzania siecią elektroenergetyczną, systemami zarządzania popytem i magazynowania energii • Przykład: projekt GREEN LODGES promujący wykorzystanie OZE (cieplne i elektryczne źródła) głównie z biomasy i słońca w budynkach wiejskich na terenach ekologicznie chronionych Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

27. Działania wertkalne Działanie 6: Energia odnawialna cieplna Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

28. Energia odnawialna cieplna – działanie 6 • Cele • Zachęcenie do zwiększenia udziału energii odnawialnej w produkcji ciepła i chłodzenia, poprzez poprawę systemów zaopatrzenia w biomasę (w tym z plantacji energetycznych) i rozwój rynku biopaliw stałych. • Wsparcie rozwoju polityki i rozwiązań prawnych służących rozwojowi sektora RES-Heat Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

29. Energia odnawialna cieplna – działanie 6 • Cele • Pomoc w rozwoju rynku dla technologii RES-heat&cooling poprzez zachęcenie do integracji systemów ogrzewania słonecznego/chłodzenia w budynkach, zachęcanie do wykorzystania energii geotermalnej/geotermicznej i zastosowanie pomp ciepła oraz promowanie przykładów „dobrych praktyk” • Działania powinny prowadzić do rozwoju inwestycji Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

30. Energia odnawialna cieplna – działanie 6 • Obszary priorytetowe • Rozwiązania prawne, standardy biopaliw stałych, polityka zaopatrzenia w ciepło, normy dla RES-heat. Działania służące rozwojowi nowych/poprawnie istniejących krajowych i lokalnych rozwiązań prawnych mających na celu wsparcie rozwoju sektora RES-heating&cooling; promocje standardów dla jakości paliw • Przykład: Quality Wood – projekt adresowany do producentów drewna opałowego w 5 krajach promujący nowe Europejskie standardy dla biopaliw stałych Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

31. Energia odnawialna cieplna – działanie 6 • Obszary priorytetowe • Systemy zaopatrzenia w paliwo i rozwój struktur rynkowych Działania służące rozwojowi łańcuchów zaopatrzenia odbiorców w biopaliwa stałe, systemy kolektorów słonecznych, systemy geotermalne/pompy ciepła. Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

32. Energia odnawialna cieplna – działanie 6 • Obszary priorytetowe • Systemy zaopatrzenia w paliwo i rozwój struktur rynkowych • Przykład: Green Energy Cluster – projekt organizacji regionalnych „klastrów” MŚP działających w sektorze energetycznego wykorzystania biomasy (5 tegionów – dolna Austria + centralna Szwecja, region Rhone – Alp z Francji, południowa Norwegia, południowo – zachodnia Anglia) • Przykład: Propellets – projekt promujący rozwój rynku dla producentów bio-peletów w 5 krajach (Hiszpania, Finalandia, Austria, Wielka Brytania, Włochy) Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

33. Energia odnawialna cieplna – działanie 6 • Obszary priorytetowe • Działania promocyjne i szkoleniowe Działania służące zmianie nastawienia kluczowych grup decydentów w samorządach lokalnych prowadzące do wdrożenia lokalnych planów / strategii większego wykorzystania OZE do produkcji ciepła / chłodu (najlepiej w konkretnych samorządach) • Przykład: EARTH – projekt pilotażowy w kilkunastu krajach szkoleń zawodowych (kolektory słoneczne, pompy ciepła, instalacje cieplne biomasowe) Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

34. Energia odnawialna cieplna – działanie 6 • Obszary priorytetowe • Działania promocyjne i szkoleniowe • Przykład: BioProm – projekt promujący efektywne wykorzystanie biomasy na terenach miejskich • Przykład: RURASU – projekt tworzący wiejskie centra doradcze w zakresie poszanowania energii w budynkach i cieplnych instalacji z wykorzystaniem OZE (powiaty: Ayrshire w Szkocji, Cordillera Subbetica z Hiszpani, Pieriki w Grecji i Algau w Niemczech) Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

35. Działania wertkalne Działanie 7: Małe instalacje z wykorzystaniem OZE Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

36. Małe Instalacje z wykorzystaniem OZE – działanie 7 • Obszary priorytetowe • Kolektory słoneczne do podgrzewania wody i ogrzewania powierzchni użytkowych oraz do chłodzenia • Ogniwa fotowoltaniczne • Instalacje biomasowe (ogrzewanie indywidualne) • Mikro – kogeneracja oraz pompy ciepła • Małe turbiny wiatrowe oraz mała energetyka wodna Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

37. Działania wertkalne Działanie 8: Alternatywne napędy do pojazdów Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

38. Alternatywne napędy do pojazdów – działanie 8 • ALTENER – projekty dotyczące produkcji i przetwarzania paliw alternatywnych dla transportu • STEER – projekty dotyczące zastosowania/wykorzystania paliw alternatywnych • Przykład: SUGRE – projekt realizowany jednocześnie w 17 krajach dotyczący promowania wymiany flot starszych pojazdów drogowych i rzecznych na nowe z napędami alternatywnymi, obejmujący m.in. analizy ekonomiczne, szkolenia w zakresie organizacji dystrybucji biopaliw Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

39. Alternatywne napędy do pojazdów – działanie 8 • Priorytet w 2006: działania prowadzące do zwiększonych zakupów (przetargi) przez instytucje publiczne i prywatne pojazdów zasilanych paliwami alternatywnymi Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

40. Alternatywne napędy do pojazdów – działanie 8 • Możliwe działania mogą obejmować: • Organizacje łączonych przetargów na zakup floty pojazdów i dostawy paliw • Zbieranie i upowszechnianie informacji n/t potrzeb/możliwości/korzyści dla władz samorządowych, firm i osób fizycznych, w tym prowadzenie kampanii promocyjnych • Prace studialne, wykonalności, monitoring, w tym propozycje usprawnienia łańcuchów zaopatrzenia w paliwa alternatywne i usprawnienia struktur rynkowych • Wymiana informacji, networking i działania edukacyjne Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

41. Działania wertkalne Działanie 9: Racjonalne zużycie energii w transporcie Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

42. Racjonalne zużycie energii w transporcie – działanie 9 • Cele • Promocja zmniejszenia zużycia energii w transporcie • Zmniejszenie emisji CO2 w transporcie • Obszary priorytetowe • Zmniejszenie zapotrzebowania na transport • Racjonalizacja zużycia energii w różnych rodzajach transportu • Zachęcenie do wykorzystania bardziej energooszczędnych rodzajów transportu (zwłaszcza publicznego) • Wprowadzenie zachęt ekonomicznych • Upowszechnienie informacji i działania edukacyjne Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

43. Działania horyzontalne • Działanie 1 – Sustainable Energy Communities • Działanie 2 – Myśl globalnie, działaj lokalnie Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

44. Sustainable Energy Communities – Działanie 1 • Cel INTEGRACJA działań zmierzających do efektywnego wykorzystania odnawialnych zasobów energii i poszanowania najlepiej w różnych sektorach na terenie danego samorządu • Obszary priorytetowe • Promocja obywatelstwa energetycznego i mobilizowanie lokalnych aktorów energetycznych • Planowanie lokalnej wspólnoty dla efektywnego zużycia odnawialnych źródeł energii, wymaga bocznego kierownictwa i inteligentnego transportu • Ustalanie korzystnych warunków dla lokalnych rynków energii i usług Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

45. Myśl globalnie działaj lokalnie – Działanie 2 • Cel • Zademonstrowanie zapotrzebowania na działania lokalne jako głównego elementu w osiąganiu ogólnych celów energetycznych w Unii Europejskiej • Sprzyjanie inicjatywom lokalnych aktorów: • Wywołanie zmiany w zachowaniach • Promocja technologii inteligentnej energii • Przyswajanie wzorców inteligentnej energii Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

46. Myśl globalnie działaj lokalnie – Działanie 2 • Obszary priorytetowe • Utworzenie nowych lokalnych i regionalnych agencji energetycznych • Wsparcie istniejących lokalnych i regionalnych agencji energetycznych Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

47. Myśl globalnie działaj lokalnie – Działanie 2 • Spodziewane rezultaty • Ulepszenie działania lokalnych i regionalnych agencji energetycznych • Lokalny wkład w główne cele Planu Działań w celu ulepszenia wykorzystania energii w Komisji Europejskiej • Utworzenie platform edukacyjnych dotyczących inteligentnej energii • Łagodne mechanizmy dla współudziału pomiędzy europejskimi, narodowymi i lokalnymi organizacjami w celu uzupełnienia lokalnej polityki inteligentnej energii Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

48. Działania horyzontalne Działanie 3: Nowe instrumenty wsparcia Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

49. Nowe Instrumenty Wsparcia – Działanie 3 • Obszary priorytetowe • Wieloprzekrojowa analiza różnych mechanizmów finansowych • Tworzenie i promocja innowacyjnych instrumentów finansowych • Platforma/forum do wymiany doświadczeń o mechanizmach finansowych Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.

50. Działania horyzontalne Działanie 4: Monitoring i ocena wdrażania polityki Projekt „Edukacja na rzecz ochrony środowiska” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PL2003/004-379.01.01.03 Phare 2003 „Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju”, komponent 3: „Wsparcie finansowe dla tworzenia funkcji kontrolnych i rozbudzania świadomości w obszarze zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” oraz środków budżetowych.