540 likes | 1.99k Views
TUZ GÖLÜ DOĞALGAZ YERALTI DEPOLAMA PROJESİ. BOTAŞ DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI. M.Gazi DÜLGER İnşaat Y. Müh. 7. TAŞITANLAR FORUMU -25 Nisan 2013. DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA. Doğal Gaz Arz ve Talep -Sektörel Dağılım Doğal Gaz Yeraltı Depolama Genel Bakış
E N D
TUZ GÖLÜ DOĞALGAZ YERALTI DEPOLAMA PROJESİ BOTAŞ DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI M.Gazi DÜLGER İnşaat Y. Müh. 7. TAŞITANLAR FORUMU -25 Nisan 2013
DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA • Doğal Gaz Arz ve Talep -Sektörel Dağılım • Doğal Gaz Yeraltı Depolama Genel Bakış • Tuz Gölü Doğal Gaz Yeraltı Depolama Projesi
ARZ KAYNAKLARI –İLETİM SİSTEMLERİ RUSYA BATI 8+6 SİLİVRİ DEPO (1) RUSYA MAVİ AKIM 16 KIRKLARELİ CS LNG TERMİNALİ6 AMBARLI CS AZERBAYCAN 6.6 ÇORUM CS GEBZE CS HANAK CS DOĞUBAYAZIT CS SİVAS CS İRAN 10
DOĞAL GAZ -ÜLKELER / SEKTÖREL BAZDA DAĞILIMI ÜLKELER (2012) 65 BCMA (2020) 42 BCMA (2012) SEKTÖREL TÜKETİM (2012) 17 BCMA (2002)
II- DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA AMAÇ • Arz güvenliğini sağlamak (mevsimlik, günlük ve saatlik değişiklikleri düzenlemek) • Sistem regülasyonunu sağlamak (Arz-talep dengesizlikleri) • Fiyat dalgalanmalarını kontrol etmek (pik talep zamanlarında düzenleyici) • Olası arızalara karşı önlem • Depolama tesisi yükümlülüğü
DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA AMAÇ 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu Madde: 3 Depolama : • Günlük ve mevsimlikdeğişiklikleri karşılamak • Doğal gaz temininin azalması veya durması ile meydana gelen doğal gaz açığını gidermek amacıyla • Doğal gazın, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) veya gaz olarak depolanması
DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA AMAÇ 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu Madde: 4 Depolama : • Her sene ithal edilecek doğal gazın yüzde onu (%10’u ) kadar bir miktarı beş yıl içerisinde ulusal topraklarda depolama imkanına sahip olunması
DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA GENEL BAKIŞ DEPO 677 ADET KAPASİTE 383 (BCM)
DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA MEVCUT DURUM 1. KUZEY MARMARA AND DEĞİRMENKÖY TESİSLERİ • Tipi : Tüketilmiş Petrol ve Gaz Rezervuarları • Çalışma Gazı Kapasitesi : 2.6 Milyar m3 ( 2.1 Milyar m3) • Durum : Kullanımda (20 MCM/d kapasite) 2. MARMARA EREGLİSİ (LNG)(18 MCM/d kapasite) Type: 3*85.000 m3 tanks (V=255.000 m3) 3. EGEGAZ (LNG) (18 MCM/d kapasite) Type: 2*140.000 m3 tanks (V=280.000 m3) 4. TUZ GÖLÜ (DGYDP) PROJESİ Tipi : Tuz formasyonu (dom) Çalışma Gazı Kapasitesi : 1.0 Milyar m3 ( 5.0 Milyar m3) (40 MCM/d kapasite) Durum : Yapım aşamasında
DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA GENEL BAKIŞ DEPO 677 ADET KAPASİTE 383 (BCM) Tüketilmiş Petrol ve Gaz Sahası Tuz DomuAkifer
TUZ GÖLÜ DOĞALGAZ YERALTI DEPOLAMA PROJESİ TEŞEKKÜRLER
KUYULARDAKİ İŞLEMLER • Çözelti Madenciliği (Solution Mining Process) • Sondaj (Drilling) 26” -171/2” • Borulama(Casing) 20”-13 3/8” • Çözeltme (Leaching)10 ¾”-7” • Tuzlu Su -Yastık Gazı Yerdeğişimi (Dewatering) • İç Boruların Çıkarılması (Snubbing)
Temiz Su Tuzlu Su Blanket
PROJENİN TANITIMI • ERİTME (LEACHING) PARAMETRELERİ • Boru Pozisyonları (string positions) • Blanket Seviyesi (blanket levels) • Su Debisi (flow rates) • Eritme Süresi (leaching time) • Eritme Şekli (leaching mode) • Eritme Simülasyonu WinUbro.NET
KAVERNA TEKNİK ÖZELLİKLERİ • Kaverna Liç hızı: ~280 m3/h Max. • Kaverna fiziksel hacmi: ~630.000 m3 • Kaverna toplam gaz hacmi: ~130 Mill.m3 • Kaverna çalışma gazı hacmi: ~88 Mill.m3 • Kaverna yastık gazı hacmi: ~42 Mill.m3 YÜKSEKLİK = 300 m ÇAP = 64 m
PROJENİN YÜRÜTÜMÜ • Proje Yönetimi ve Uygulama Desteği Danışmanlık Hizmetleri Sözleşmesi (DBI-GUT (Almanya) + Troya Ltd. Şti (Türkiye) İş Ortaklığı, 20 Eylül 2006 ) • Çevresel İzleme Danışmanlık Hizmetleri Sözleşmesi (Çınar Müh.Müş. ve Proje Hizmetleri Ltd. Şti. (Türkiye), 19 Mart 2007 ) • Yüzey ve Yeraltı Tesisleri, Su Temin ve Tuzlu Su Deşarj Boru Hatları Yapım ve Kaverna Çözeltme İşlemi Yapım İşleri Sözleşmesi ( China Tiancihan Engineering Coorperation (Çin Cumhuriyeti),15 Mayıs 2011)
PROJENİN HEDEFLERİ • Nisan-Ekim döneminde proje sahasına yaklaşık 23 km. uzaklıktaki Kayseri-Konya-Seydişehir Doğalgaz İletim Hattından günde 30 milyon m³ gaz basılacak • Ekim-Mart döneminde depolardan sisteme günde 40 milyon m³ gaz verilebilecek. (24 gün boyunca) • Depolarda maksimum basınç yaklaşık 210 bar civarında olacaktır
PROJENİN HEDEFLERİ • 1. Aşama 2011-2016 (6 adet Depo) (500 milyon m3 çalışma gazı kapasitesi) • 2. Aşama 2016-2019 (6 adet Depo) (500 milyon m3 çalışma gazı kapasitesi) • TOPLAM 12 adet Depo (Kaverna) (Yaklaşık 1 milyar m3 çalışma gazı kapasitesi)
PROJENİN HEDEFLERİ • EPDK Lisanslı Sahamızda 3 boyutlu sismik çalışma yapılmıştır • 5 Milyar m3 gaz depolanabilecek tuz yapısının mevcut • Çalışmalar bu doğrultuda da sürdürülüyor
TUZ GÖLÜ DOĞALGAZ YERALTI DEPOLAMA PROJESİ • TEŞEKKÜRLER