1 / 32

hexapoda

gliste hexapoda zoo

halim_messi
Download Presentation

hexapoda

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. PPF UNIVERZITET U SARAJEVU “Subphylum Hexapoda” STUDENTI: Adnan Imamović Asim Halilović Emina Harbaš Emir Ivazović Halim Jašarević Hana Husejnagić MENTOR: Prof.dr. Rifat Škrijelj, red.prof. Sarajevo, decembar 2016.g.

  2. Subphylum Hexapoda - Statistika

  3. Subphylum Hexapoda • U užem smislu ovu grupu ćemo predstaviti preko insekata • Danas je poznato oko milion vrsta- procjene 2-30 miliona! Razlog svakodnevno opisivanje novih vrsta • Veličina: 0,2 mm-30cm, najčešće 1-3 cm • Najuspješnija grupa životinja danas, može se reći da živimo u eri Insekata. • Naseljavaju sva ekološka područja, najznačajnije je osvajanje vazduha • Žive na svim geografskim širinama od polova do ekvatora gdje su i najbrojniji i najraznovrsniji • Entomologija – nauka o insektima; Entomos = insekt; Jedna od najstarijih zooloških disciplina – Aristotel

  4. Osim općih adaptacija na kopnenu sredinu prisutne i sljedeće posebne adaptacije: • Dobro razvijen voštani sloj, visok sadržaj lipida u kutikuli • Razvijenost krila- lakši pristup hrani i bijeg od predatora • Sklapanje krila • Jajne opne- otpornost na nepovoljne uslove sredine • Larve i adulti obično žive u različitim tipovima staništa te imaju različitu ishranu čime je izbjegnuta kompeticija

  5. Staništa u kojima žive insekti: • vazdušna sredina • alatke i brakične vode • biljni dijelovi (lišće, stablo, korijen, plodovi) • zemlja, površina zemlje, šumska stelja • gnijezda i druga staništa životinja i ljudi • ekto i endoparaziti drugih insekata, životinja i ljudi • oko 100 vrsta živi na Antarktiku; zona snijega i leda na Himalajima (6000m).

  6. Značaj insekata: • oprašivači oko 2/3 cvjetnica • insekti paraziti i predatori regulišu brojnost fitofagnih insekata u prirodi • fitofagni insekti- ekonomski značaj u poljoprivredi i šumarstvu • lanci ishrane terestričnih i akvatičnih ekosistema • vektori zaraznih bolesti ljudi i životinja (malarija, bolest spavanja, kuga...)

  7. Morfologija • Tjelesni regioni: • Glava (cephalon) • Grudi (thorax) • Trbuh (abdomen)

  8. Glava (cephalon) • Skleriti: frons, clypeus, labrum, genae, vertex, occiput i suture (sastavi) • Složene i proste oči, antene i usni aparat

  9. Antene (scapus, pedicel, flagellum)- čulna funkcija • Postoje 2 tipa: • 1. najprimitivniji insekti- skoro svi segmenti sa unutrašnjom muskulaturom, rastu diobama terminalnog članka • 2. svi ostali insekti- samo bazalni segment sa muskulaturom, rastu diobama trećeg ili terminalnih članaka

  10. Končaste (tvrdokrilci, opnokrilci...) • Čekinjaste (bubašvabe) • Testeraste, grebenaste, lamelaste (tvrdokrilci) • Glavičaste, batinaste (leptiri, opnokrilci...) • Peraste (mužjaci leptira i komaraca)

  11. Položaj usnog aparata prema uzdužnoj osi glave: • Hipognatna glava- vertikalna uzdužna osa- ventralno usni aparat (Orthoptera) • Prognatna glava- horizontalna osa- usni aparat u produžetku (neki tvrdokrilci, termiti...) • Opistognatna glava- usni aparat pomaknut unazad- leži između nogu (stenice, biljne vaši)

  12. Tipovi usnog aparata • Struktura usnog aparata zavisi od načina ishrane • Mandibule, Maksile I i II – Maksile II uzdužno srasle – donja usna (labium); gornja usna (labrum)- glaveni sklerit • Usni aparat za grickanje- masivne mandibule- tvrdokrilci, pravokrilci, vilini konjici, bubašvabe... • Usni aparat za srkanje- izdužene prve i druge maksile- nektar i polen iz cvetova (opnokrilci).

  13. Usni aparat za bodenje i sisanje- rilica- stjenice, komarci, vaši, buhe • Usni aparat za sisanje- leptiri- dijelovi prvih maksila formiraju surlicu; ostali usni dijelovi redukovani • Usni aparat za lizanje- muhe- mesnata donja usna • Ephemeroptera- nefunkcionalan usni aparat

  14. Grudi (thorax) • Grudi- prothorax, mesothorax, metathorax • Tergiti, pleure i sterniti svakog segmenta dodatno izdjeljeni- veća pokretljivost segmenata • Par nogu na svakom segmentu- 5 članaka

  15. Funkcija nogu: hodanje i trčanje, kopanje, skakanje, plivanje, hvatanje i pridržavanje plijena

  16. Krila insekata- 2 para na mezo i metatoraksu • Primarno i sekundarno beskrilni insekti • Krilni nervi- krv, trahejne cjevčice, nervni završeci • Krilna nervatura- uzdužni i poprečni nervi • Krilni skleriti- omogućavaju sklapanje krila- adaptivna radijacija ka mnogim mikrostaništima, zaštita od predatora... • Energenti za letenje- masti i ugljikohidrati • Različita brzina leta- Panorpa 0.5m/s, Aeshna 7m/s, muhe 1000 zamaha u sekundi

  17. Trbuh (abdomen) • Trbuh insekata- 9 ili 10 segmenata najčešće (Protura 11; Collembola 6). • Opnokrilci- prvi trbušni segment (propodeum) ulazi u sastav grudi • Na kraju trbuha su genitalije, stili i cerci

  18. Ishrana • Ishrana insekata je veoma raznovrsna i zavisi od tipa staništa • Herbivorni, karnivorni i omnivorni insekti • Parazitizam veoma čest kod opnokrilaca (larve), Diptera (larve i adulti), vaši (čitav životni ciklus) • Socijalna organizacija društva- funkcionalna i morfološka diferencijacija unutar populacija (pčele, ose, mravi) • Kod termita postoji nejveći broj morfološki diferenciranih “kasti”

  19. Subphylum Hexapoda-kaste Vespa crabro Formica ruffa Bombus terrestris

  20. Termiti

  21. Subphylum Hexapoda- Anatomija

  22. Peritrofična membrana u slučaju ishrane čvrstom hranom (zaštita crijeva od abrazije) • Respiracija: maksimalno 10 pari stigmi, 2 + 8; Collembola i Protura- površinom tijela; vodene larve- škrge • Ekskrecija: Malpigijevi sudovi • Nervi sistem ljestvičast: veličina mozga u korelaciji sa složenošću ponašanja, npr. medonosna pčela ima vrlo razvijen • Čula: antene (Džonstonov organ), dlačice po tijelu, timpanalni organi, 3 ocele na glavi, složene facetovane oči

  23. Razmnožavanje • Odvojenih polova, partenogeneza (biljne vaši, strašila...), poliembrionija (opnokrilci) • Složen ciklus razvića pod hormonalnom kontrolom: • ametabolno • hemimetabolno i • holometabolno razviće- stadijum i stepen • Iz jaja se legu larve koje se presvlače više puta

  24. Polipodne larve (gusjenice), oligopodne (većina tvrdokrilaca, Symphyta), apodne larve (opnokrilci i muhe) • Razviće može biti sa potpunom ili nepotpunom metamorfozom • Hemimetabolno- nepotpuno, bez stadijuma lutke, larve obično liče na adulte, kod krilatih nemaju krila: Orthoptera, Blattodea, Mantodea... • Holometabolno- potpuno, stadijumi: larva, lutka, imago Larve ne liče na odrasle insekte: Diptera, Lepidoptera, Hymenoptera, Coleoptera...

  25. Hemimetabolno razviće

  26. Holometabolno razviće

  27. Tipovi larvi

  28. Tipovi lutki - Pupa libera (Neuroptera, Trichoptera, Mecoptera, rjeđe opnokrilci, tvrdokrilci i leptiri) • Pupa obtecta (tvrdokrilci) • Pupa coarctata (muhe) • Histoliza: dezintegracija larvenih organa • Histogeneza: nastanak novih tkiva i organa kod imaga

  29. Postembrionalno razviće • Neurosekretorne ćelije protocerebruma • Corpora allata-juvenilni hormon (neotenin) • Corpora cardiaca – protorakalne žlijezde-egdizon • Dijapauza moguća na različitim razvojnim stadijumima

  30. Subphylum Hexapoda- diverzitet

More Related