Download
1 / 99
1.02k likes | 2.12k Views
PEDİATRİDE ABDOMİNAL MUAYENE Doç. Dr. Meltem UĞRAŞ. Karın muayenesinde dikkat edilmesi gereken özellikler:. Hasta rahat olmalı, Bacaklar kalçadan ve dizden fleksiyonda olmalı, Baş sol yana çevrilmiş olmalı, Sırt üstü yatar pozisyonda olmalı,
E N D
Karın muayenesinde dikkat edilmesi gereken özellikler: • Hasta rahat olmalı, • Bacaklar kalçadan ve dizden fleksiyonda olmalı, • Baş sol yana çevrilmiş olmalı, • Sırt üstü yatar pozisyonda olmalı, • Baş altında yastık olmamalı veya baş kaldırılmamalı
Eller sıcak ve temiz olmalı, • Tırnaklar uzun olmamalı, • Tüm batın açık olmalı, pantolon veya etek varsa olabildiğince aşağıya indirilmeli, • Bacaklar örtü ile örtülmeli, • Palpasyon ve oskültasyon sırasında sürekli olarak hastanın yüzüne bakılmalı, • Konuşularak dikkati başka bir yöne çekilmeli, • Sert uygulamalardan kaçınılmalıdır.
Muayeneye sağ alt kadrandan başlanmalı ve yavaş yavaş yukarı çıkılmalı, aynı işlem sol taraf içinde uygulanmalı, • Primer yakınma karından kaynaklanıyorsa önce sağlam bölgeden palpasyona başlanır daha sonra hasta taraf veya bölge muayene edilir, • Karına tüm el ayası temas etmeli, parmaklar birbiri ardında hareket ettirilerek yukarı çıkılmalı,
Oskültasyon • İnspeksiyon • Palpasyon • Perküsyon
Karın muayenesine önce oskültasyonla başlanmalıdır. Barsak hareketleri palpasyon ve perküzyondan etkilenerek artabileceğinden dolayı palpasyon ve perküzyondan önce karın oskültasyonu yapılmalıdır.
Barsak hareketleri: • Gastroenterit ve intestinal obstrüksiyonların başlangıcında artar. • Azalma periton irritasyonunda ve ileus da saptanır. • Karaciğer üzerinde üfürüm • Aort boyunca üfürüm • Renal arterler hizasında sırttan üfürüm • Kitleler üzerinde üfürüm
Göbek etrafında ve üzerinde üfürüm: Portal hipertansiyonda umbilikalvenin tekrar açılması ile üfürüm duyulabilir. Buna Cruveilhier-Baumgarten üfürümü, göbek etrafındaki genişlemiş venlereCruveilhier-Baumgarten belirtisi = Caputmedusa ve oluşan hastalık tablosuna da Cruveilhier-Baumgarten hastalığı veya sendromu denir.
Peristaltizm: İçi boş organlarda istemsiz oluşan dalga benzeri harekettirNormal barsak sesleri peristaltik aktiviteye bağlı olarak oluşur
Hastanın yatış pozisyonu: • Hastaların yatış pozisyonu hastalıkları hakkında bilgi verebilir. • Akut karın olan hastalar, özellikle peritoniti olan hastalar yerlerinde kıpırdamadan yatarlar ve bacaklar karına doğru çekilmiştir. • Renal ve bilier kolikli hastalar yerlerinde duramaz ve sürekli postür değiştirirler ve iki büklüm olabilirler.
Karın şekli • Yenidoğan bebekte; • özofagusatrezisitrakeal fistül olmadan var ise veya • diyafragmatikhernide batın içe doğru göçüktür. Buna skafoid karın adı verilir.
Alt seviyelerdeki obstrüksyonlarda ve ileus da karın şiştir. Asitli olan hastalarda karın iki yandan sarkık olarak görülür. Karın içi kitlelerde ve hepatosplenomegalilerde de karın şişliği olur. Malnütrisyon ve bağırsaktan emilim bozukluklarında da karın şişliği oluşur Mezenter kistinde ise karın yukarı, göbeğe doğru şiş ve daha yuvarlak durur
Diyastazis rekti • Ksifoid altında ve göbeğin üst kısmında rektus kası fasyasının ayrılması sonucu meydana gelen kabarıklığa diyastazis rekti adı verilir. Yatar durumdan oturur pozisyona gelirken daha iyi gözlenir. Palpasyonla rektus kasının açıklığı saptanır. Klinik önemi yoktur.
Spider nevi: Spider angioma • Kronik karaciğer hastalıklarında yıkılamayan östrojene bağlı olarak deride meydana gelen arteriovenöz fistüldür. Ortadan çıkan damar etrafa radyal olarak yayılır. Ortasına toplu iğne başı ile bastırıldığında solar.
Kaput medusa • Vena porta basıncının yüksek olduğunu gösterir. Vena porta akımının paraumbilikal venlerle vena kava inferiora taşınmasının bir bulgusudur. Batında dilate venlerle karakterize olup, akım yönü yukarı doğrudur.
Karın venlerinde dolgunluk • Bunların doluş yönüne bakılmalıdır. Her iki işaret parmağı ven üzerine konarak ven sıvazlanır. Parmaklardan biri kaldırılır. Venin dolup dolmadığına bakılır. Aynı işlem diğer parmak kaldırılarak tekrar yapılır. Ven yukarıdan aşağıya doğru doluyorsa vena kava superiorda tıkanıklık var demektir. Venin doluşu aşağıdan yukarıya doğru ise tıkanıklık vena kava inferiorda veya vena portadadır.
Prune-Belly sendromu • Karın adalelerinin yokluğu ile karakterize bir durumdur. • Karın görünümü tipiktir. • Karın muayenesinde karında tonus yoktur. • Ayrıca inmemiş testisler, dilate üreterler, dilate kaliksler, clubfoot ve diğer organ anomalileri de bulunur. • Özellikle erkek çocuklarda görülür.
Karında görülen peristaltik dalgalar • Mide-barsak sisteminde obstrüksiyon olduğunda gözlenir. Pilor stenozunda bebek beslendikten sonra mide loju gözlendiğinde peristaltik dalgalar görülebilir.
Solunum tipi • Diyafragma yardımı … ……….abdominal solunum; • göğüs kasları yardımı … ……….. göğüs solunumu • Bebeklikte daha çok abdominal tarzındadır. • Çocuk büyüdükçe 6-7 yaşından sonra göğüs solunumu ön plana çıkar.
Büyük çocuklarda abdominal solunum ön plana çıkmışsa • yan ağrıları, • kosta kırıkları, • ankilozan spondilit ve • göğüs adalesi felçlerini • Bebeklikte göğüs solunumu ön planda ise • Peritonit, • intraabdominal kitleler, • diyafragma paralizisi gibi.
Cullen belirtisi • Akut pankreatitde göbek etrafında oluşan mavimsi-grimsi renk değişikliği. Hemoperitoneum belirtisidir.
Ağrılı noktalar tespit edilir, • Defans varsa belirlenir, • Organ büyüklüklerinin sınırları saptanır, • Organların kıvamı hakkında bilgi elde edinilir, • Organlarda yer değiştirme olup olmadığı araştırılır, • Karın içinde sıvı toplanıp toplanmadığına bakılır.
Karında hassasiyet: Defans: • Akut karın tanısı için çok önemli bir muayene bulgusudur. • Karına dokunulduğunda karın adalelerinin kasılarak sertleşmesine defans adı verilir.
