330 likes | 483 Views
INFORMACIONI SISTEMI. 3. STRUKTURNA SISTEM ANALI ZA (SSA). 3. STRUKTURNA SISTEM ANALI ZA (SSA) 3.1. Definisanje zahtjeva korisnika
E N D
3. STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) 3.1. Definisanje zahtjeva korisnika Precizna definicija zahtjeva korisnika, zahtjeva kojebudućiinformacioni sistem (IS) treba da zadovolji,predstavlja bitan preduslov za uspješno projektovanje i implementaciju sistema. Osnovni cilj sistem analize, kao prve faze u projektovanjuIS, je upravo definisanje zahtjeva korisnika.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Definisanje zahtjeva korisnika • Za ostvarenje potrebne specifikacije zahtjeva korisnika, pored mnogo truda koji treba uložiti, sistem analitičari treba da imaju na raspolaganju i: • odgovarajuća sredstva za opis sistema i specifikaciju zahtjeva, • tehnike za primjenu tih sredstava na sistematizovan I doslijedan način, • metode ze izbor strategije specifikacije, • efikasnu organizaciju postupka sistem analize.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) • Razumljivost sredstava SSA • Sredstva sistem analize predstavljaju osnovni alat sistem analitičara. • Precizno definisanje zahtjeva korisnika je zadatak za čije su izvršenje podjednako odgovorni sistem analitičar i korisnik. • Sredstva za opis sistema moraju biti takva: • da ih korisnik može u potpunosti razumjeti, • da predstavljaju “jezik” za komunikaciju između korisnika i analitičara.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Razumljivost sredstava SSA • Osim toga, opis sistema i specifikacija zahtjeva korisnika predstavljajuulaz u slijedeću fazu rada, a to je projektovanje sistema. • Iz tog razloga sredstva analize treba da omoguće preciznu i formalizovanu specifikaciju zahtjeva, tako da ih je moguće automatizovati, sa krajnjim ciljem da se omogućiautomatsko generisanje aplikacija.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) • Sredstvo koje zadovoljava prvi od navedenih • zahtjeva je dijagram toka podataka (DTP) • DTP predstavlja grafički opis sistema na kome su sistem i • njegove komponente prikazane kao mreža, sastavljene od: • spoljnjih objekata(institucija, organizacija, pojedinaca) van sistema ili dijela sistema koji se analizira, • ulaznih i izlaznih tokova podataka (najčešće dokumenata, formulara, obrazaca) koje sistem dobija, odnosno šalje, objektima okruženja, • skladišta podataka (kartoteka, evidencija, datoteka) u kojima se čuvaju podaci neophodni za obavljanje poslova, procesa, koji transformišu ulazne tokove u izlazne, pristupaju skladištima podataka radi čitanja njihovog sadržaja i/ili upisa novog sadržaja.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Sredstvo koje zadovoljava … • U jednom poslovnom sistemu broj ulaznih / izlaznih tokova, skladišta podataka i procesa može biti veliki. • Pri tome ne postoji nikakva garancija da će se sistem analiza obaviti u potpunosti doslijedno. • Uobičajen pristup u sistem analizi je da se koristi tehnikadekompozicije sistema svrha – nadolje.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) • Raznolikost poslovnih sistema • Po obimu poslovni sistem može biti:mali, srednji i veliki. • Po organizovanosti može biti: • dobro uređensa standardnim dokumentima i uhodanim protokom takvih dokumenata ili • neuređensa improvizovanim dokumentima i procedurama.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Raznolikost poslovnih sistema • Sastanovišta tehnologijemože biti: • manuelan, • djelimično ili potpuno automatizivan. • Osim naprijed navedenog, sistem analizu može sprovoditijedan čovjek (izuzetno) ili tim analitičara, sa manje ili više iskustva, naročito u pogledu poznavanja sličnih poslovnih sistema. • Svi navedenifaktori utiču na izbor i definisanje plana, kao i strategije sprovođenja sistem analize u određenom konkretnom slučaju.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Raznolikost poslovnih sistema • Metoda sistem analize ima za cilj da pomogne analitičarima da: • izdvoje bitno od nebitnog, • uoče tokove i skladišta podataka i procese koji su posljedica postojeće tehnologije i/ili organizacije i • uoče one tokove, skladišta i procese koji su suštinski neophodni da bi IS funkcionisao (bićeopisani u narednimodjeljcima i na adekvatannačinilustrovani).
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) • 3.2. Sredstva i tehnike Strukturne sistem analize • Osnovni koncepti za specifikaciju IS u SSA su: • funkcije, odnosno procesi obrade podataka, • tokovi podataka, • skladišta podataka, i • interfejsi. • Njihov međusobni odnos se prikazuje preko dijagramatokapodatakakoji: • prikazuje vezu interfejsa, odnosno skladišta kaoizvora, odnosnoponora podataka, saodgovarajućimprocesima, kao i međusobnu vezuprocesa.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Sredstva i tehnike Strukturne sistem analize • Na slici 3.1. je prikazan jedan opšti primjer dijagramatokapodataka čija je namjena da uvede slijedeće grafičkesimbole: • Krug ili elipsapretstavlja funkciju ili proces obrade podataka; • Pravougaonikpredstavlja interfejs; • Usmerena linijapredstavlja tok podataka; • Dvije paralelne linije("otvoreni" pravougaonik) predstavlja skladište podataka.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Sredstva i tehnike Strukturne sistem analize Slika 3.1. Osnovni koncepti DTP.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) • 3.3. Dijagrami tokova podataka • Dijagrami tokova podatka (DTP) predstavljaju modelsistema kojisadrži četiri osnovne komponente: • procese obrade podataka (aktivne komponentesistema), • objekte okruženja (interfejse) sa kojima sistemkomunicira, • skladišta podataka koje procesi koriste i/ili ažuriraju, • tokove podataka koji povezuju ostale komponentesistema u cjelinu.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Dijagrami tokova podataka • Osnovne karakteristike DTP-a sačinjavaju: • jasna grafička specifikacija, pogodna za komunikacijusa korisnikom, • istovremeno jasan i detaljan opis sistema, primjenommetode apstrakcije, tako da se sistem na višim nivoimaapstrakcijeopisuje uopšteno, a na nižim detaljno.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Dijagrami tokova podataka Slika 3.7. Primjer dijagrama toka podataka.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) 3.3.2. Hijerarhijska dekompozicija DTP Slika 3.8. Dekompozicija DTP.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Opšti primer dijagrama dekompozicije prikazan je na slici 3.14, a za IS studentske službe na slici 3.15. Slika 3.9. Dijagram konteksta IS studentske službe.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) IS studentske službe Slika 3.11. Dekompozicija procesa Upis (1).
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) IS studentske službe Slika 3.12. Dekompozicija procesa Obrada ispita (2)
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) IS studentske službe Slika3.13. Dekomozicija procesa Izdavanje uvjerenja (3)
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) IS studentske službe • Zahtjevi studenata istudentska uvjerenja, prikazana kaojedinstvenitokovinadijagramu konteksta i dijagramuprvog nivoa (slika 3.9.), razlažu se naodgovarajućekomponente na tri dijagrama, s tim što se uRječnikpodatakaunose stavke: • STUD_ZAHTJEV:[ZAHTJEV_ZA_STATUS,ZAHTJEV_ZA_POL_ISPITE] • STUD_UVJERENJE:[UVJERENJE_O_UPISU,UVJERENJE_O_POL_ISPIT] • (Srednje zagrade označavaju "eksluzivnu uniju".
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) IS studentske službe • STUD_ZAHTJEV sačinjavaZAHTJEV_ZA_STATUS ili ZAHTJEV_ZA_POL_ISPITE, a • STUD_UVERJENJE sačinjavaUVJERENJE_O_UPISUili UVJERENJE_O_ POL _ISPITIMA. • Međutim, tokovi:Dokumenti za upis i Dokumenti zaprijemni ispit,koji su prikazani na dijagramu konteksta i dijagramu prvog nivoa kao cjeline, ne mogu sedaljedekomponovati na odgovarajućimdijagramima tokova nižih nivoa, jer predstavljaju nedjeljivu cjelinuusmisluda se ni jedan od njih ne može samostalno pojaviti niobrađivati.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) Slika 3.14. Dijagram dekompozicije.
IS_STUDENTSKE SLUŽBE 0 UPIS IZDAVANJE_UVJERENJA OBRADA_ISPITA 1 2 3 EVIDENTIRANJE_ISPITNIH_ EVIDENTIRANJE_KANDIDATA IZDAVANJE_UVJER_O_STATUSU PRIJAVA 2.1 3.1 1.1 IZDAVANJE_UVJERENJA_O_ ZAVOĐENJE_REZULTATA_ OBRADA_SPISKOVA_ZA_ISPIT POL_ISPITU ISPITA 3.2 1.2 2.2 OBRADA_REZULTATA_ PRIJEMNOG 1.3 IZVJEŠTAVANJE_KANDIDATA 1.4 UPIS_GODINE 1.5 RASPOREĐ IVANJE 1.6 STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) IS studentske službe Slika 3.15. Dijagram dekompozicije za IS studentske službe.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) IS studentske službe • 3.3.3. Primjer dijagrama toka podataka • Na slikama 3.9. - 3.13. je predstavljen primjerdijagramatoka podataka za obradu podataka u studentskoj službijednog fakulteta. • Na dijagramu konteksta definisana su dva interfejsa, objekta vansistema, sa kojima IS studentske službekomunicira: • STUDENT, i • NASTAVNIK.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) IS studentske službe • Svaki proces sadijagrama prvog nivoa dekompozicije: • UPIS (slika 3.11), • OBRADA_ISPITA (slika 3.12), • IZDAVANJE_UVJERANJA (slika 3.13), jepredstavljen posebnim dijagramom toka podataka.
STRUKTURNA SISTEM ANALIZA (SSA) IS studentske službe Primitivni procesu u ovoj hijerarhijskoj strukturi su: EVIDENTIRANJE_KANDIDATA, OBRADA_REZULTATA_PRIJEMNOG, UPIS_GODINE, RASPOREĐIVANJE STUDENATA, IZVJEŠT_KANDIDATA, EVIDENTIRANJE_ISPITNIH_PRIJAVA, ZAVOĐENJE_REZULTATA_ISPITA, IZDAVANJE_UVJERENJA_O_POL_ISPIT, i IZDAVANJE_UVJERENJA_O_STATUSU. Za ove primitivne procese treba dati minispecifikaciju.