I powiatowe Forum na Rzecz Osób niepełnosprawnych

1. I powiatowe Forum na Rzecz Osób niepełnosprawnych Wczesne wspomaganie rozwoju i wczesna interwencja Katarzyna Kielich

2. Co to jest wczesne wspomaganie rozwoju i wczesna interwencja? Według pioniera wczesnej interwencji w Polsce pani Moniki Orkan- Łęckiej wczesna interwencja (wczesne wspomaganie rozwoju) jest to zintegrowany system oddziaływań profilaktycznych, diagnostycznych, leczniczo- rehabilitacyjnych i terapeutyczno- edukacyjnych. Podmiotem jest małe dziecko o zaburzonym rozwoju psychoruchowym oraz jego rodzina.

3. Podstawa prawna Organizowanie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci określone zostało w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lutego 2009 r. wydane na podstawie : art. 71b ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.)

4. Rozporządzenie określa warunki organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci, w celu pobudzania psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole, prowadzonego bezpośrednio z dzieckiem i jego rodziną.

5. Wczesne wspomaganie może być organizowane w przedszkolu i w szkole podstawowej, w tym specjalnej, w ośrodkach, o których mowa w art.2 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty, oraz w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, jeżeli mają one możliwość realizacji wskazań zawartych w opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, w szczególności dysponują środkami dydaktycznymi i sprzętem, niezbędnymi do prowadzenia zajęć wczesnego wspomagania.

6. Zespół wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, jest powoływany przez dyrektora odpowiednio przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni, •  W skład zespołu wchodzą osoby posiadające przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym: 1) pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka, w szczególności: oligofrenopedagog, tyflopedagog lub surdopedagog; 2) psycholog; 3) logopeda; 4) inni specjaliści - w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny.

7.   Do zadań zespołu należy w szczególności: 1)ustalenie, na podstawie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, kierunków i harmonogramu działań w zakresie wspomagania dziecka i wsparcia rodziny , 2) nawiązanie współpracy z zakładem opieki zdrowotnej lub ośrodkiem pomocy społecznej w celu zapewnienia dziecku rehabilitacji, terapii lub innych form pomocy, stosownie do jego potrzeb,

8. 3) opracowanie i realizowanie z dzieckiem i jego rodziną programu wczesnego wspomagania, koordynowanie działań specjalistów prowadzących zajęcia oraz ocenianie postępów dziecka, 4) analizowanie skuteczności udzielanej pomocy dziecku i jego rodzinie, wprowadzanie zmian w indywidualnym programie wczesnego wspomagania, oraz planowanie dalszych działań w zakresie wspomagania.

9. Zakres wczesnego wspomagania rozwoju dotyczy: • rozwoju motorycznego, • stymulacji polisensorycznej, • rozwoju mowy i języka, • orientacji i poruszania się w przestrzeni, • usprawniania wzroku i słuchu, • umiejętność samoobsługi, • funkcjonowania w środowisku.

10. Jak wcześnie? Kto? Podmiotem wczesnego wspomagania rozwoju jest dziecko od momentu wykrycia nieprawidłowości rozwojowych do podjęcia nauki szkolnej oraz jego rodzice.

11. Oddziaływania wczesnego wspomagania rozwoju powinny rozpocząć się w najkrótszym czasie od momentu uzyskania informacji przez rodziców o nieprawidłowościach rozwoju u ich dziecka. • Jak najszybsze wsparcie dziecka i jego rodziców jest warunkiem na najbardziej optymalny rozwój. • Wczesna, wielofunkcyjna diagnoza oraz podjęcie terapii jest niezwykle istotne ze względu na dużą plastyczność centralnego układu nerwowego we wczesnym okresie rozwoju dziecka.

12. Dziecko zagrożone niepełnosprawnością- oznacza dziecko z grupy wysokiego ryzyka ciążowo-porodowego, u którego lekarz stwierdza zagrożenie nieprawidłowym rozwojem, niepełnosprawnością lub upośledzeniem czynności fizycznych i intelektualnych. Dziecko niepełnosprawne-oznacza dziecko, u którego lekarz stwierdził nieprawidłowy rozwój, wady wrodzone lub inne upośledzenia, posiadające orzeczenie w rozumieniu przepisów ustawy o rehabilitacji.

13. Nieprawidłowy rozwój lub zburzenia w rozwoju psychoruchowym mogą mieć bardzo różną etiologię, np.: • wcześniactwo, • zaburzenia genetyczne, • wady wrodzone, • uszkodzenia narządów zmysłów, • uszkodzenia lub zaburzenia centralnego układu nerwowego, • uszkodzenia lub zaburzenia aparatu ruchowego, • wielorakie niepełnosprawności z całościowymi zaburzeniami rozwoju.

14. Wymiar godzinowy i forma wczesnego wspomagania • Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania organizuje się w wymiarze od 4 do 8 godzin w miesiącu, wzależności od możliwości psychofizycznych i potrzeb dziecka. • Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania są prowadzone indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną. W przypadku dzieci, które ukończyły 3rok życia, zajęcia mogą być prowadzone w grupach liczących 2 lub 3 dzieci, z udziałem ich rodzin. •  Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania, z dziećmi, które nie ukończyły 3 roku życia, mogą być prowadzone także w domu rodzinnym. •  Miejsce prowadzenia zajęć w ramach wczesnego wspomagania ustala dyrektor.

15. Cele wczesnego wspomagania rozwoju? Dla dziecka: • Systematyczne dążenie do poprawy jakości życia dziecka. • Poprawa ogólnego stanu psychoruchowego. • Zapobieganie występowaniu lub pogłębianiu się nieprawidłowości w jego rozwoju psychoruchowym.

16. Pomoc dziecku w pełnym wykorzystaniu potencjału rozwojowego, jakim dysponuje w zakresie funkcji poznawczych, rozwoju ruchowego, komunikacji i kontaktów społecznych. Pomoc dziecku w budowaniu trwałych więzi i znaczących relacji z osobami w najbliższym otoczeniu. Wyzwalanie i wzmacnianie spontanicznej aktywności społecznej, poznawczej i komunikacyjnej dziecka, przejawianej w różnych formach zabawy. Pomoc dziecku w stopniowym osiąganiu coraz większej autonomii i samodzielności, na miarę jego możliwości.

17. Dla rodziców: Dostarczanie rodzicom wsparcia w związku z kryzysem emocjonalnym, wynikającym z faktu niepełnosprawności ich dziecka, Pomoc rodzicom w akceptacji dziecka, jako osoby niepełnosprawnej. Pomoc rodzicom w zaakceptowaniu siebie w roli rodzica dziecka niepełnosprawnego.

18. Pomoc rodzicom w coraz pełniejszym osiąganiu kompetencji rodzicielskiej, postrzeganiu siebie, jako „wystarczająco dobrych rodziców”. Stopniowe przygotowanie rodziców do roli osób wspomagających rozwój ich dziecka. Dostrzeganie mocnych stron swojego dziecka i stwarzanie dziecku, jak najlepszych warunków rozwoju (aranżacja otoczenia, dobór przedmiotów do zabawy i wspólnych zabaw).

19. CO zrobić aby dziecko mogło być objęte zajęciami wczesnego wspomagania ? Aby dziecko mogło być objęte zajęciami wczesnego wspomagania rozwoju, musi posiadać opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju. Gdzie można uzyskać taką opinię? Opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju jest wydawana przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym specjalistycznych poradniach.

20. Co jest wymagane przy staraniu się o otrzymanie opinii o potrzebiewczesnego wspomagania rozwoju? • zaświadczenie lekarskie na specjalnym druku (druk w poradni), • opinia przedszkola, jeśli dziecko uczęszcza do niego, • wniosek rodziców o wydanie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju (odpowiedni druk w poradni).

21. Wcześniejsze uzyskanie przez dziecko orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego organizowanego w przedszkolu integracyjnym bądź specjalnym nie wyklucza możliwości korzystania z zajęć organizowanych w ramach wczesnego wspomagania rozwoju. • Wczesne wspomaganie obejmuje dzieci od momentu wykrycia niepełnosprawności do momentu rozpoczęcia przez nie edukacji szkolnej.

22. Zespoły wczesnego wspomagania rozwoju dziecka powiat łódzki - wschodni • Stowarzyszenie Rodziców Dzieci Specjalnej Troski Koluszki ,ul. Budowlanych 8. srdst@interia.pl • Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy Koluszki, ul. Budowlanych 8. soswk1@wp.pl