Gümrük Kanunu Gümrük Yönetmeliği

1. Gümrük Kanunu Gümrük Yönetmeliği

2. Amaç • Bu Kanunun amacı, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine giren ve çıkan eşyaya ve taşıt araçlarına uygulanacak gümrük kurallarını belirlemektir. (GK Md. 1) • “Eşya” deyimi,her türlü madde, ürün ve değeri ifade eder. (GK Md. 3/23)

3. Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi(Türkiye Gümrük Bölgesi / Gümrük Bölgesi) Türkiye gümrük bölgesi veya gümrük bölgesi deyimi; • Türkiye cumhuriyeti topraklarını, • karasularını, • iç sularını, • hava sahasını • kapsayan Türkiye Cumhuriyeti bölgesini ifade etmektedir.(GK Md. 2)

4. GÜMRÜK BÖLGESİ

5. Karasuları • Karasuları, bir devletin kıyıları boyunca hakimiyeti altında bulunan belirli genişlikteki su şerididir. • 15.05.1964 tarihli 466 Sayılı Kanunla kabul edilen Karasuları Kanunu ile karasularımızın genişliği prensip olarak 6 deniz mili olarak kabul edilmiştir. Bir deniz mili 1852 metredir.

6. Gümrük İdaresi veya İdareleri Gümrük idaresi veya idareleri;gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını ifade eder. (GK Md. 3/2-a)

7. Giriş gümrük idaresi,eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine getirildiği ve risk analizine dayalı giriş kontrolüne tabi tutularak geciktirilmeksizin sevk işlemlerinin yapıldığı gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-b)

8. İthalat gümrük idaresi,Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın risk analizine dayalı kontrolleri de dâhil olmak üzere gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulmasına ilişkin işlemlerinin yerine getirildiği gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-c)

9. İhracat gümrük idaresi,Türkiye Gümrük Bölgesini terk edecek eşyanın risk analizine dayalı kontrolleri de dâhil olmak üzere gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulmasına ilişkin işlemlerinin yerine getirildiği gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-d)

10. Çıkış gümrük idaresi,eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmeden önce sunulmasının gerekli olduğu ve çıkış işlemlerinin tamamlanması ile ilgili gümrük kontrolleri ve risk analizine dayalı kontrollere tabi tutulduğu gümrük idaresini ifade eder.(GK Md. 3/2-e)

11. TGB

12. Kişi “Kişi”, gerçek ve tüzel kişiler ile hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarınca hukuki tasarruflar yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklığını ifade eder. (GK Md. 3/3) Tüzel kişi,hukuk bakımından birçok kişinin veya malın topluluğundan doğan ve tek bir kişi sayılan varlık.

13. Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde Yerleşik Kişi “Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde yerleşik kişi”Bu bölgede yerleşim yeri olan bütün gerçek kişileri, • Bu bölgede kayıtlı işyeri, kanuni iş merkezi veya şubesi bulunan bütün tüzel kişi veya kişiler ortaklığını İfade eder. (GK Md. 3/4)

14. Karar Karar, bağlayıcı tarife ve menşe bilgileri de dahil olmak üzere, gümrük idaresinin, gümrük mevzuatı ile ilgili olarak belirli bir konuda bir veya daha fazla kişi üzerinde hukuki sonuç doğuracak idari tasarrufunu ifade eder. (GK Md. 3/5)

15. Serbest Dolaşımda Bulunan Eşya “Serbest dolaşımda bulunan eşya” deyimi; • Gümrük Kanunu’nun 18 inci maddesi hükümlerine göre tümüyle Türkiye Gümrük Bölgesinde elde edilen ve bünyesinde Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan ithal edilen girdileri bulundurmayan veya • Şartlı muafiyet düzenlemelerine tabi tutulan eşyadan elde edilen ve tabi olduğu rejim hükümleri uyarınca özel ekonomik değer taşımadığı tespit edilen veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak ithal edilen veya • Türkiye Gümrük Bölgesinde, yukarıda belirtilen eşyadan ayrı ayrı veya birlikte elde edilen veya üretilen eşyayı (GK Md:3/6-a)

16. Serbest Dolaşımda Bulunmayan Eşya “Serbest dolaşımda bulunmayan eşya”deyimi; • Serbest dolaşımda bulunan eşya dışında kalan eşya ile • Transit hükümleri saklı kalmak üzere Türkiye Gümrük Bölgesini fiilen terk eden eşyayı İfade eder. (GK Md:/6-b)

17. Gümrük statüsü Gümrük statüsü,eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girmiş olup olmadığı yönünden durumunu, İfade eder.(GK Md. 3/7)

18. Gümrük Vergileri Gümrük Vergileri, ilgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin ya da ihracat vergilerinin tümünü(GK Md. 3/8)

19. İthalat vergileri İthalat vergileri deyimi; • Eşyanın ithalinde ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri, • Tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde ithalatta alınacak vergileri ve diğer mali yükleri İfade eder. (GK Md. 3/9-a)

20. İhracat vergileri İhracat vergileri deyimi; • Eşyanın ihracatında ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri, • Tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde ihracatta alınacak vergileri ve diğer mali yükleri İfade eder. (GK Md. 3/10)

21. Gümrük yükümlülüğü,yükümlünün gümrük vergilerini ödemesi zorunluluğunu. (GK Md. 3/8-b) Yükümlü, gümrük yükümlülüğünü yerine getirmekle sorumlu bütün kişileri İfade eder. (GK Md. 3/11)

22. Gümrük Gözetimi Gümrük gözetimi, gümrük mevzuatına ve gereken hallerde gümrük gözetimi altındaki eşyaya uygulanacak diğer hükümlere uyulmasını sağlamak üzere gümrük idareleri tarafından genel olarak uygulanan işlemleri, (GK Md. 3/12)

23. Gümrük Gözetimi • İhracat rejimi , • Hariçte işleme rejimi , • Transit rejimi , • Antrepo rejimi için beyan edilen serbest dolaşımda bulunan eşya, gümrüğe verilen beyannamenin tescilinden itibaren Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkıncaya veya imha edilinceye ya da gümrük beyannamesi iptal edilinceye kadar gümrük gözetimi altında kalır. (GK Md. 58/2)

24. Gümrük kontrolü Gümrük kontrolü,Türkiye Gümrük Bölgesi ile diğer ülkeler arasında taşınan eşyanın giriş, çıkış, transit, nakil ve nihai kullanımını ve serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın durumunu düzenleyen gümrük mevzuatı ve diğer mevzuatın doğru uygulanmasını sağlamak için gümrük idareleri tarafından yürütülen; • Eşyanın muayenesi, • Beyanname verileri ile elektronik veya yazılı belgelerin varlığının ve gerçekliğinindoğrulanması, • İşletmelerin hesap ve diğer kayıtlarının incelenmesi, • Taşıma araçlarının kontrolü, • Bagajların ve kişilerin yanlarında ya da üstlerinde taşıdıkları diğer eşyanın kontrolü ile • Resmi araştırmalar ve diğer benzeri uygulamaları (GK Md. 3/13)

25. Eşyanın Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulması • Eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulmasını, • Eşyanın bir serbest bölgeye girmesini, • Eşyanın Türkiye gümrük bölgesi dışına yeniden ihracını, (eşyanın yeniden ihracı ifadesi serbest dolaşımda olmayan eşya için kullanılır.) • Eşyanın imhasını, • Eşyanın gümrüğe terk edilmesini İfade eder. (GK Md. 3/14)

26. Gümrük Rejimi “Gümrük Rejim” deyimi; • Serbest Dolaşıma Giriş Rejimini, • Transit Rejimini, • Gümrük Antrepo Rejimini, • Dahilde İşleme Rejimini, • Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimini, • Geçici İthalat Rejimini, • Hariçte İşleme Rejimini, • İhracat Rejimini, İfade eder. (GK Md. 3/15)

27. Beyan ve Beyan Sahibi • Gümrük beyanı deyimi, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebinde bulunulmasını ifade eder. (GK Md. 3/16) • Beyan sahibi deyimi, kendi adına beyanda bulunan kişiyi veya adına beyanda bulunulan kişiyi ifade eder. (GK Md. 3/17)

28. Eşyanın Gümrüğe Sunulması Eşyanın gümrüğe sunulması, eşyanın gümrük idaresine ya da gümrükçe tayin edilen veya uygun görülen herhangi bir yere getirilmesi üzerine, belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, gümrük idarelerine yapılan bildirimini ifade eder. (GK Md. 3/18)

29. Eşyanın Gümrüğe Sunulmasında Esas Alınacak Tarih Eşyanın gümrüğe sunulmasında esas alınacak tarih, taşıt aracının gümrük işlemlerinin yürütüldüğü alanlara girişine ilişkin gümrük veya gümrük muhafaza yetkililerince tutulan ilk kayıt tarihidir. (GY Md. 73)

30. Eşyanın teslimi,eşyanın tabi tutulduğu gümrük rejimi ile öngörülen amaçlar doğrultusunda gümrük idareleri tarafından ilgilisine tesliminiifade eder.(GK Md. 3/19)

31. Rejim hak sahibi,kendi adına ve hesabına gümrük beyanını yapan veya hesabına gümrük beyanı yapılan kişi veya bu kişilere ait bir gümrük rejimi ile ilgili hakların ve yükümlülüklerin devredildiği kişiyi, (GK Md. 3/20-a) Asıl sorumlu, transit rejiminde rejim hak sahibini, (GK Md. 3/20-b) İzin hak sahibi,kendisine bir izin verilen kişiyi (GK Md. 3/21)

32. Elleçleme,gümrük gözetimi altındaki eşyanın asli niteliklerini değiştirmeden; • İstiflenmesi, • Yerinin değiştirilmesi, • Büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, • Kapların yenilenmesi veya tamiri, • Havalandırılması, • Kalburlanması, • Karıştırılması • Ve benzeri işlemleri İfade eder. (GK Md. 3/22 – GY 63 No.lu Ek)

33. Risk Deyimi “Risk” deyimi, Türkiye Gümrük Bölgesi ve diğer ülkeler arasında taşınan eşyanın giriş, çıkış, transit, nakil ve nihai kullanımına ve serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya ilişkin olarak, • Ulusal ya da uluslararası düzeyde alınmış önlemlerin doğru bir şekilde uygulanmasını engelleyen, • Ülkenin mali çıkarlarını tehlikeye düşüren, • Ülkenin güvenlik ve emniyetine, kamu güvenliği ve kamu sağlığına, çevreye veya tüketicilere yönelik tehdit oluşturan, Bir olayın ortaya çıkma ihtimalini ifade eder. (GK Md. 3/24)

34. Risk Yönetimi Deyimi “Risk yönetimi” deyimi, riskin sistematik olarak tanımlanması ve riskin en aza indirilmesi için gerekli olan tüm önlemlerin uygulanması amacıyla; • Ulusal ve uluslararası kaynak ve stratejilere dayanılarak veri ve bilgi toplanmasını, • Risk analizi ve değerlendirilmesini, • Alınacak önlemlerin belirlenmesini ve uygulanmasını, • Bu sürecin işleyiş ve sonuçlarının düzenli olarak izlenmesi ve gözden geçirilmesini (GK Md. 3/25)

35. Risk Analizi Tanımlanmış risklerin ne kadar sıklıkla ortaya çıkabileceğinin ve bunların sonuçlarının büyüklüğünün belirlenmesi için mevcut bilginin sistematik kullanımını ifade eder. (GY-Md. 3/1-m)

36. Gümrüklenmiş Değer Gümrüklenmiş değer deyimi, Uluslararası Kıymet Sözleşmesine göre belirlenecek; ithal eşyası için eşyanın CIF kıymeti ile gümrük vergileri toplamını, ihraç eşyası için FOB kıymeti ile gümrük vergileri toplamını (GK-Md. 3/26)

37. ATA Karnesi:ATA Karneleri Hakkındaki Gümrük Sözleşmesi ile Geçici İthalat Sözleşmesi çerçevesinde düzenlenen belgedir. ATA Karnesi; taşıma araçları hariç olmak üzere, • Eşyanın geçici ithali için kullanılan, • Ayniyet tespitine yarayan • İthalat vergileri ile ithalatta alınan diğer vergilerin uluslararası alanda geçerli şekilde teminata bağlandığını gösteren, • Gümrük beyannamesi olarak kabul edilen, Uluslararası bir gümrük belgesidir. (GY Md. 3)

38. Yasal Dayanak • 2004/7905 sayılı BKK eki “Milletlerarası Geçici İthalat Sözleşmesi” (21.10.2004 tarihli, 25620 sayılı R.G) • 4 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (GM-21.03.2005 tarihli, 25762 sayılı R.G)

39. ATA Karnesi Kapsamında İthal Edilebilecek Eşya • Geçici İthalat Sözleşmesi ve 4 seri No.lu Tebliğ ekinde 10 ayrı başlık altında toplanan eşyanın, anılan sözleşmede belirtilen şekilde düzenlenmiş ATA karnesi kapsamında ithali mümkündür. • ATA Karnesi, beyanname yerine geçen bir belge olduğundan, ayrıca geçici ithalat beyannamesi düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.

40. ATA Karnesi Düzenlenebilecek Eşya Türleri • Sergi, Fuar, Toplantı ve Benzeri Etkinliklerde Teşhir Edilecek veya Kullanılacak Eşya • Mesleki Malzeme • Konteynerler, Paletler, Ambalajlar, Numuneler ve Ticari Bir İşlemle İlgili Olarak İthal Edilen Diğer Eşya • İmalat Amacıyla İthal Edilen Eşya • Eğitsel, Bilimsel veya Kültürel Amaçlarla İthal Edilen Eşya • Yolcu Zati Eşyası ve Sportif Amaçlarla İthal Edilen Eşya • Turistik Tanıtım Malzemeleri • Sınır Ticareti Kapsamında İthal Edilen Eşya • İnsani Amaçlarla İthal Edilen Eşya • Hayvanlar.

41. ATA Karnesi İle Beyan • Gümrük idaresi, eşyaların Geçici Kabulü İçin ATA Karneleri Hakkındaki Gümrük Sözleşmesi veya Geçici İthalat Sözleşmesine taraf bir ülke tarafından düzenlenmiş, • Kapak sayfasının ilgili bölümü çıkış ülkesi gümrük yetkilileri tarafından onaylanmış, • Türkiye Gümrük Bölgesinde geçerli olduğu anlaşılan karneleri kabul eder. (GY Md. 382)

42. ATA Karnesi Kapsamında Geçici İthalat Geçici ithalatın ATA karnesi kapsamında yapılması halinde, ayrıca başka bir belge ve teminat aranmaksızın işlem yapılır. (GY Md. 382) ATA Karnesi kapsamındaki eşya için özet beyan aranmaz. (GY Md. 61)

43. ATA Karnesinde İzin Talebi ve İzin Taraf olduğumuz uluslararası sözleşme hükümlerine göre; • Düzenlenmiş ATA karnesinin ibrazı rejim için izin talebi • Karnenin tescili ise, geçici ithalat rejimine giriş izni olarak kabul edilir. (GY Md. 382)

44. ATA Karnesinde İzin Talebi ve İzin ATA Karnesi, gümrük beyannamesi yerine kullanılır, ancak bu belge gümrük idarelerine verilen beyannameler mahiyetinde değildir.(GY Md. 131)

45. ATA Karnesinin Kabul Şartları Eşyayı beraberinde getiren kişi tarafından ibraz edilen ATA Karnesinin kabul edilmesi için; • Geçici İthalat Sözleşmesi eki Ek A uyarınca düzenlenmiş olması, • Türkiye Gümrük Bölgesinde geçerli olması, • Eşyanın 21.03.2005 tarihli 4 Seri No.lu Tebliğ ekinde yer alan ülkemizin taraf olduğu Geçici İthalat Sözleşmesi ekleri kapsamında getirilebilecek eşya listesinde bulunması ve söz konusu ekteki şartları taşıması • ATA karnesinde (A)’dan (G)’ye kadar olan kutulardaki bilgilerin doğru olması, • Karnenin ithal sayfası (Importation) üzerindeki “F. Geçici İthalat Beyanı” bölümünün beyan sahibi tarafından doldurulup, imzalanmış olması Gerekmektedir.

46. ATA Karnesinin Tescili • Karne hamilinden veya temsilcisinden açık tebligat adresinin ve kimlik bilgilerinin bildirilmesi istenir • Karnenin geçerlilik süresi içerisinde olmak kaydıyla tescili yapılır. • Defter aydı yapılır, • Karnenin ithal sayfası (Importation) ve ithalat koçanı üzerine tescil sıra numarası ve tarihi konulur. • Eşyanın getiriliş amacı ile Geçici İthalat Sözleşmesi’nin hangi eki kapsamında ithal edildiği yazılır. • Eşyanın yeniden ihraç edileceği son günün tarihi, karnenin geçerlilik tarihini aşmamak üzere ithal sayfasının (H/b) kutusuna yazılır.

47. İmza ve resmi mühürle mühürlenerek tescil işlemi tamamlanır. • Tescil edilen ATA Karnesi gümrük idare amirince incelenerek, muayene ile görevli memura havale edilir. • Muayene ile görevli memur, karnede kayıtlı eşya ile geçici ithali talep edilen eşyanın birbirine uygunluğunu inceler. • Eşyanın yurt dışına çıkışı sırasında hiçbir anlaşmazlığa yer verilmemesi açısından, eşyanın ayniyetini tespite yarayacak ayrıntılarını, varsa özel seri numaralarını ve diğer ayırt edici alametlerini bir tutanağa bağlamak suretiyle tespit eder.

48. Eşyanın yurtta kalma süresi sonu ile tahsis yeri ve tahsis amacı açıkça belirtilir. • Düzenlenen ayniyet tespit tutanağının bir örneği çıkış işlemlerine esas olmak üzere ATA Karnesinin çıkış parçasına eklenir. • ATA Karnesinin ilgili bölümlerine meşruhat verilir, mühür ve imza tatbik edildikten sonra ithal sayfası koparılır. • ATA Karnesi kapsamı eşyanın gümrüklü sahadan ayrılmasına izin verilir.

49. Bilgisayar sistemi veya sistem: Gümrük idarelerinde gümrük işlemlerinin yürütüldüğü yerel veya geniş alan ağı ile birbirine bağlı entegre bilgisayar sistemini ifade eder. (GY-Md. 3/b)

50. Dökme eşya:Levha, kangal, profil, kütük, firkete, her türlü boru, rulo sac, pik gibi ambalajlı olarak sayılabilen veya ambalajlanmış eşya dışında kalan; maden cevheri, mineraller, hurda demir, kömür, hububat, hayvan yemi, küspe, çimento, klinker, ponza, suni gübre, mucur gibi ambalajlanmamış ve genellikle yükleme ve boşaltması mekanik vasıta ve tesis gerektiren her nevi gaz, sıvı ve katı maddelere verilen addır. (GY-Md. 3/c)